محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845347214
خورشيد بىغروب
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
خورشيد بىغروب نويسنده:محمد ميانجى كى رفتهاى ز دل كه تمنا كنم تو را كى بودهاى نهفته كه پيدا كنم تو را غيبت نكردهاى كه شوم طالب حضور پنهان نگشتهاى كه هويدا كنم تو را با صد هزار جلوه برون آمدى كه من با صد هزار ديده تماشا كنم تو را (1) غيبت چيست؟ 1 - معناى غيبتغيبتبه معناى پوشيده و مستور بودن است. هر گاه شخصى از بين جمع پنهان شود، واژه غيبت در مورد او به كار برده مىشود. «الغيب: كل ما غاب عنك.» (2) پنهان ماندن فرد به دو صورت رخ مىدهد: غيبت واقعى و غيبت ظاهرى. در صورت اول جسم فرد از بين جمع پنهان است و در صورت دوم شخص به طور ناشناس در جمع است اما چون او را نمىشناسند، تصور مىكنند كه غايب است. 2 - امكان وقوع غيبتبه هر دو صورت امكانپذير است و بارها در طول تاريخ رخ داده است. از جمله مىتوان به غيبتحضرت ادريس صالح، موسى، ابراهيم، نوح، سليمان عليهم السلام اشاره كرد. ملا محسن فيض كاشانى در اين باره مىنويسد: «بسيارى از پيامبران غيبتهاى طولانى و عمرهاى دراز داشتهاند ...». شيخ صدوق نام بعضى از آنان را در كتاب «اكمال الدين و اتمام النعمة» آورده است. (3) درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مىتوان به تفسير آيه كريمه: «و اذا قرات القرآن جعلنا بينك و بين الذين لا يؤمنون بالاخرة حجابا مستورا» (4) اشاره كرد كه خداوند پيامبر صلى الله عليه و آله را در هنگام قرائت قرآن از چشم ابوسفيان، نضر بن حارث، ابوجهل، حمالة الحطب و ... پوشيده مىداشت و آنان با اين كه از كنار حضرت مىگذشتند، او را نمىديدند. (5) 3 - غيبتحضرت مهدى (عج) خبر غيبتحضرت مهدى (عج) از زمان رسول اكرم صلى الله عليه و آله به مسلمانان گوشزد مىشد (6) و ائمه عليهم السلام به آن، اهميت ويژهاى مىدادند. چنان كه موضوع غيبت آن حضرت و ظهور وى مورد اتفاق مسلمانان قرار گرفته است. (7) امام حسن عسكرى عليه السلام هم در همين راستا اعلام فرمود: «ان ابنى هو القائم من بعدى و هو الذى يجرى فيه سنن الانبياء: بالتعمير و الغيبة حتى تقسوا القلوب لطول الامد و لا يثبت على القول بهالا من كتب الله عز و جل فى قلبه الايمان و ايده بروح منه; (8) همانا فرزندم همان قائم بعد از من است و اوست كه سنتهاى پيامبران عليهم السلام (مثل) عمر طولانى و غيبت در موردش جارى مىشود. تا دلهايى بخاطر طولانى بودن مدت غيبتسخت مىشود و در اعتقاد به او، پا برجا نمىماند مگر كسى كه خداوند ايمان را در قلبش قرار داده و او را به روحى از خودش مؤيد كرده باشد.» در اين حديث نيز به غيبت پيامبران اشاره شده است و گوياى اين است كه غيبت از سنتهاى الهى است. مراحل غيبتغيبتحضرت مهدى (عج) به دو مرحله: «صغرى» و «كبرى» تقسيم مىشود، غيبت صغرى از سال 260 ه. ق (سال شهادت امام حسن عسكرى عليه السلام) آغاز و در سال 329 ه. ق پايان يافت و از آن پس غيبت كبرى آغاز شد. غيبت صغرى 69 سال و شش ماه و پانزده روز طول كشيد و از نظر شعاع فراگير نبود، (9) بلكه كسانى (نواب خاص) بودند كه با امام (عج) تماس مستقيم داشتند. (10) لازم به ذكر استبرخى آغاز غيبت صغرى را از هنگام تولد امام زمان (عج) مىدانند. با اين فرض طول غيبت صغرى 75 سال خواهد شد. بعد از آن غيبت كبرى آغاز شد كه پايان آن نامشخص و از حيثشعاع فراگير است. امام صادق عليه السلام در اين باره مىفرمود: «حضرت قائم (عج) دو غيبت دارد: يكى طولانى و ديگرى كوتاه». (11) چرا غيبت؟ علت اصلى غيبتبراى بشر پوشيده است چنان كه عبدالله بن فضل هاشمى روايت كرده است كه از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: «صاحب امر غيبتى دارد كه ناچار از آن است، به طورى كه اهل باطل در آن ترديد مىكنند. پرسيدم: «يابن رسول الله! چرا غيبت مىكند؟» فرمود: «به علتى كه به ما اجازه ندادهاند آشكار كنيم.» پرسيدم: «حكمت آن چيست؟» فرمود: «همان حكمتى كه در غيبتسفيران و حجتهاى پيش از او بوده است. حكمت غيبت ظاهر نمىشود، مگر بعد از آمدن خود او. چنان كه كمتسوراخ كردن كشتى، كشتن بچه و تعمير ديوار توسط خضر براى حضرت موسى معلوم نشد، مگر وقتى كه خواستند، از هم جدا شوند.» (12) براى درك لزوم غيبتبايد ضرورت وجود امام درك شود. چرا وجود امام ضرورى است؟ آن گونه كه گفتيم دليل و حكمت غيبت تنها بعد از پايان آن روشن خواهد شد. با اين وصف مىتوان با طرح لزوم وجود امام توضيح داد كه چه زمينهها و مبانىاى منجر به غيبت امام و نه حذف او از ميان مخلوقات مىشود; 1 - خدا فياض استهمه هستى، از ذرات تا كهكشانها تماما به فعل خداوند تحقق يافتهاند و خداوند همه را آفريده و هستى داده است. بنابراين هستى بخش (فيض تكوينى) خداست. همين طور خداوند بشر را از طريق تشريع قوانين و تعيين احكام به صراط مستقيم هدايت مىكند (فيض تشريعى). خداوند هم خالق است هم رب. (13) 2 - واسطه براى فيض رسانى مىدانيم كه عالم ما، جهان سبيت است و هر چيزى براساس وسايط مخصوص خود وجود مىيابد و دوام مىآورد، در نظام حكيمانه پروردگار وسايطى براى اين فيض رسانى برگزيده شدهاند كه اولياى خدا هستند. اين اشخاص در هر دو زمينه (تكوينى و تشريعى) سبب فيض خدا هستند و خداوند «وجود بخشى» و «هدايتبخشى» را از طريق آنها به موجودات ديگر مىدهد. لذا درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله (المفوض اليه دين الله) وارد شده است. 3 - قطع فيض با نبودن ولى الله (واسطه) اگر ارتباط بخشى بين خدا و خلق (در هستى بخشى و هدايت دهى) به هر دليل از بين مخلوقات حذف شود، ارتباط نيز از بين مىرود و فيض الهى، ديگر مجراى نزولش را از دست مىدهد. اين است معناى «لو لا الحجةلساخت الارض باهلها; اگر حجتخدا نباشد، زمين اهلش را فرو مىبرد». 4 - ولى الله تا آخر جهان باقى استخداوند طبق اراده خود مجرايى براى ارتباط با مخلوقات در نظر گرفته است و تا موجودات هستند، اين وسيله و مجرا نيز پايدار است و امكان دوام مخلوقات بدون ولى الله امكان ندارد، پس تنها زمانى كه جهان به پايان برسد، مىتوان نبود او را تصور كرد. غيبت تنها گزينه ممكن با توجه به آنچه ياد شد، در صورتى كه حضور آخرين ولى خدا و واسطه فيض خدا در بين مخلوقات امكانپذير نبود، چه بايد كرد؟ اولين و سادهترين پاسخ اين است كه او هم همانند ديگر پيامبران به طور طبيعى از بين مخلوقات حذف شود و به شهادت برسد، اما اين فرض صحيح نيست زيرا با حذف امام، زمين بدون حجت و بدون واسطه و رابطه فيض مىشود كه مخالف خواست و اراده خداوند است. پاسخ ديگر اين است كه اگر امام امكان حضور در بين مخلوقات را نداشت، به طور ظاهرى از ديده آنها پنهان شود. به اين ترتيب هم مجرا و رابط فيض زنده مىماند و هم در برابر موانع حضور چارهاى انديشيده مىشود و اين است معناى خورشيد پشت ابر كه در روايات آمده است. (14) هر چند كه غايب است آن گل ز چمن از فيض وجود اوست گيتى گلشن هر چند كه در ابر نهان باشد هستاز پرتو آفتاب، عالم روشن يك نكته با توجه به موضوع مجراى فيض بودن به اين نتيجه مىرسيم كه غيبتحجتخدا، غيبت كلى نيست، بلكه اين عدم حضور جزئى است; يعنى، غيبت عدم حضور در يك شان از شئون ولايتى است و آن معاشرت با مردم و هدايت مستقيم اجتماع بشرى و تشكيل حكومت اسلامى است. اما در شؤون ديگر حاضر و فعال است. پس غيبت در همه شؤون براى ولى خدا و خليفه او معنا نخواهد داشت. لذا در يكى از زيارتهاى امام عصر مىخوانيم: «السلام عليك يا حجة الله التى لا تخفى.» موانع حضور بىگمان با مطالعه مطالب قبل اين سؤال پيش مىآيد كه آيا به راستى موانعى براى ادامه حضور امام در جامعه وجود داشت؟ آن موانع چه بود؟ آيا هنوز هم موانع استمرار دارد؟ چه زمان برطرف خواهد شد؟ و ... . مراجعه به تاريخ نشان مىدهد كه موانعى براى حضور حضرت بود. از قبيل: 1 - تهديد و اقدامات زورمندان عليه امام 2 - نداشتن يار و ياور و قدرت مردمى لازم 3 - نبود آمادگى و رشد كافى در مردم براى تحمل اصلاحات وى و ... كه تا كنون نيز اين موانع به قوت خود باقى است. 1 - تهديدها و ترس از مرگ زراره مىگويد: امام صادق عليه السلام فرمود: براى قائم پيش از آن كه قيام كند، غيبتى است. عرض كردم براى چه؟ فرمود: براى آن كه از كشته شدن بيم دارد. (15) اين مساله يعنى، احتمال قتل، هم با حدوث غيبت و هم با بقا و استمرار آن ارتباط دارد. در مورد اول كافى استبدانيم بنى عباس چون مىدانستند در خاندان پيغمبر صلى الله عليه و آله و از فرزندان على و فاطمه عليها السلام شخصيتى پيدا خواهد شد كه حكومت جباران و مستبدان به دست او برچيده مىشود و او فرزند حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام است، در مقام كشتنش برآمدند; همانطور كه فرعون نسبتبه حضرت موسى عليه السلام رفتار كرد. ولى به خواستخداوند آن حضرت محفوظ ماند و بر حسب ظاهر جنگهاى داخلى و شورش صاحب الزنج، آنها را از تعقيب اين موضوع بازداشت. (16) شيخ طوسى به اين حقيقت تصريح و تاكيد دارد: او مىنويسد: «هيچ علتى مانع از ظهور آن حضرت نيست جز اين كه مىترسد كشته شود; زيرا اگر جز اين بود، جايز نبود كه پنهان شود. بلكه ظاهر مىگشت و هرگونه ناراحتى و آزارى را متحمل مىشد; زيرا مقام رفيع امامان و انبياى عظام و بزرگوارى آنها به واسطه ناملايماتى بود كه در راه دين خدا متحمل مىشدند.» (17) متاسفانه گاه اين تهديدها از سوى نزديكترين اشخاص به حضرت بود، از جمله آنها: جعفر كذاب، عموى امام، بود. بعد از آن كه امام عليه السلام در جريان نمازگزاردن بر امام حسن عسكرى عليه السلام جعفر كذاب را عقب زد و خود نماز را بر پدرش اقامه فرمود ...، جعفر نزد معتمد خليفه رفت و واقعه را به او شرح داد. اما در مورد دوم; يعنى، نقش ترس از كشته شدن و تهديدها در استمرار غيبتبه فرازى كوتاه از كتاب امامت و مهدويت اشاره مىكنيم: «بيان ارتباط بقاى غيبتبا خوف از قتل اين است كه اگر چه خداوند متعال قادر است در هر زمان آن حضرت را ظاهر و به طور قهر و غلبه بر تمام ملل و حكومتها (پيش از فراهم شدن اسباب) غالب سازد ولى چون جريان اين جهان را خداوند بر مجراى اسباب و مسببات قرار داده، تا اسباب چنان ظهورى فراهم نشود، قيام آن حضرت به تاخير خواهد افتاد و اگر پيش از فراهم شدن اسباب و مقدمات ظاهر شود، از خطر قتل مصون نخواهد ماند.» (18) 2 - نداشتن يار و ياور چنانچه امام در برابر تهديدها و اقدامات سبوعانه خلفا و دشمنان از ابزار حمايت مردمى برخوردار بود، بى گمان دستبه قيام مىزد و خلفا را ساقط مىنمود ولى واقعيت چنين نبود و مردم تحت فشار نمىتوانستند از امام دفاع كنند و يا به دليل مطامع و خواهشهاى نفسانى از وى اطاعت نمىكردند. محقق طوسى مىنويسد: «همان طور كه دانستى، سبب غيبت نمىتواند از سوى خداى سبحان و خود امام باشد، بلكه از مكلفها (مردم) است و آن خوف غالب و تمكين نداشتن مردم از امام است و هر موقع اين سبب زايل شود، ظهور واجب مىشود.» (19) بنابراين اگر مردم به يارى او مىشتافتند و از اوامرش اطاعت مىكردند، زمينهاى براى غيبت نمىماند و امام به دست همان مردم، براى همان مردم حكومت اسلامى ايجاد مىكرد. ولى چنين نشد و آن مردم (اعم از قدرتمندان و تودهها) حاضر به قبول رهبرى او نشدند. محقق طوسى در اين باره در تجريد الاعتقاد، مىنويسد: «اصل وجود امام لطف و تصرف او لطف ديگر است، اما نبودنش از ماست.» 3 - آماده نبودن ملتها در حقيقت ريشه علل ياد شده به اين موضوع منتهى مىشود و اين آمادگى به مرور زمان به دستخواهد آمد. آن وقت است كه ديگر موانع، معنايى نخواهند داشت. مىدانيم كه امام زمان (عج) به دنبال يك اصلاح همه جانبه و قاطع است و تمام انحرافات را تصحيح مىكند. هر آنچه را كه دشمنان دين سامان دادهاند، باطل مىكند; احكام متروك اسلام را زنده مىسازد; به دين مهجور رسميت مىدهد; صاحب منصبها و كارگزاران را شديدا مواخذه مىكند; با اهل گناه و ظلم هيچ نوع سازشى نشان نمىدهد; حكومت جهانى اسلامى تشكيل مىدهد و در يك كلام در هيچ جنبه از اصلاحات خود مسامحه نخواهد كرد و براساس حقايق، عمل كرده، از روى ظواهر حكم نخواهد داد، روشن است كه تحمل چنين حكومت اصلاحگرى، فكر و انديشهاى والا مىخواهد. اگر امام بدون ايجاد چنين آمادگى اجتماعى، روانى بخواهد انقلابى اصلاحگر به راه اندازد، همان بلايى بر سرش مىآيد كه بر سر شهيد اصلاحات، اميرمؤمنان عليه السلام آمد. و حكمتخدا چنين سرنوشتى را براى آخرين امام نمىخواهد. بنابراين تا ايجاد چنين شرايطى امام (عج) ظهور نخواهند كرد. اين آمادگى چگونه ايجاد خواهد شد؟ هرگاه ملل جهان بفهمند هيئتهاى حاكم از عهده اداره امور برنمىآيند و فساد در همه مظاهرش آنان را به ستوه آورده است آن گاه است كه مردم به ستوه آمده به دنبال جهانى خالى از ظلم و فساد و مملو از عدل و انصاف برخواهند آمد و حاضر خواهند شد براى چنين اصلاحى هزينه لازم را بپردازند. از اين رواست كه مىبينيم در دوره غيبت چنين ناهنجارىها رخ مىدهد. تنها به يك روايت از امام صادق عليه السلام درباره هجوم اين مظاهر مىپردازيم: امام به يكى از يارانش درمورد هجوم مظاهر فساد در اين دوره فرمود: «حق بميرد و طرفدارانش نابود شوند; ظلم و ستم فراگير شود; قرآن فرسوده و بدعتهايى از روى هوا و هوس در آن وارد شود; دين خدا تو خالى شود، همانند ظرفى كه واژگون شود; طرفداران و اهل باطل بر اهل حق مقدم شوند; كارهاى بد آشكار و از آنها نهى نشود و بدكاران بازخواست نشوند; مردان به مردان و زنان به زنان اكتفا كنند; افراد با ايمان سكوت كرده و سخنشان را نپذيرند; شخصى بدكار دروغ گويد و كسى دروغ و نسبت نارواى او را رد نمىكند; بچهها به بزرگها احترام نمىگذارند; قطع پيوند خويشاوندى مىشود; بدكار را ستايش كنند و او شاد شود و سخن بدش به او برنگردد; نوجوانان پسر همان كنند كه زنان كنند; زنان با زنان ازدواج كنند; انسانها اموال خود را در غير اطاعتخدا مصرف كنند و كسى مانع نشود; كسى كه امر به معروف كند، خوار و ذليل مىشود; بدعت و زنا آشكار مىشود; حلال حرام و حرام حلال مىشود; دين براساس ميل اشخاص معنى شود و كتاب خدا و احكام آن تعطيل گردد ; جرات بر گناه آشكار شود و ديگر كسى براى انجام آن منتظر تاريكى شب نشود; سردمداران به كافران نزديك و از نيكوكاران دور شوند; واليان در قضاوت رشوه بگيرند; پستهاى مهم واليان براساس مزايده باشد نه شايستگى; مرد به خاطر همبسترى با همسران خود مورد سرزنش قرار گيرد; زن بر شوهر خود مسلط شود و كارهايى كه مورد خشنودى شوهر نيست انجام دهد و به شوهرش خرجى دهد; نزديكترين اشخاص به فرمانداران كسانى هستند كه به خانواده عصمت ناسزا گويند; سلطان به خاطر كافر شخص مومن را تحقير كند; نماز را سبك بشمارند; بر سر كسبهاى حرام آشكارا رقابت كنند; مردم جز از سرمايهدارها تبعيت نكنند; زنها بر مسند نشينند و هيچكارى جز خواسته آنها پيش نرود و فرمانروايان ميراث مستضعفان را در اختيار بدكاران قرار دهند ...» (20) آرى تنها بعد از سرخوردگى ملتها از اين پليدىهاست كه آمادگى در آنها ايجاد شده و زمينه حضور فراهم مىآيد. پىنوشت: 1) خوشههاى طلايى، محمد على مجاهدى، ص 33 (فروغى بسطامى). 2) الصحاح، جوهرى، ج 1، ص 196. 3) علم اليقين فى اصول الدين، ج 2، چاپ قم، ص 797; خورشيد مغرب، ص 170. 4) اسراء/ 45 - «و هنگامى كه قرآن مىخوانى، ميان تو و آنها كه به آخرت ايمان نمىآورند، حجاب ناپيدايى قرار مىدهيم». 5) تفسير مجمعالبيان، مجلد 3، ص 645. نمونه ديگر مربوط به شب هجرت به مدينه است. سيره ابن هشام، ج 2، ص 95. 6) سوگند به خدايى كه مرا براى بشارت برانگيخت، قائم فرزندان من بر طبق عهدى كه به او مىرسد، غايب مىشود. به طورى كه بيشتر مردم مىگويند خدا به آل محمد احتياجى ندارد و ديگران در اصل تولدش شك مىكنند ... اثبات الهداة، ج 6، ص 386. 7) شرح نهجالبلاغه ابن ابى الحديد، ج 2، ص 535; منتخب الاثر، ص 3-5. 8) بحارالانوار، ج 51، ص 224. 9) خورشيد مغرب، ص 43. 10) 1 - عثمان بن سعيد خدرى تا سال 300 ه. ق 2 - محمد بن عثمان تا سال 304 يا 305 ه. ق 3 - حسين بن روح نوبختى تا سال 326 ه. ق 4 - و على بن محمد سمرى تا سال 329 ه. ق. 11) بحارالانوار، ج 52، ص 155. 12) كمال الدين و تمام النعمة، ص 482. 13) خورشيد مغرب، ص 180. 14) نهجالبلاغه، صبحى صالح، خطبه 150، ص 208، و الذى بعثنى بالنبوة انهم لينتفعون به و يستضيئون بنور ولايته فى غيبته كانتفاع الناس بالشمس و ان جللها السحاب. ينابيع الموده، ج 3، ص 170 و از زبان امام زمان، كمال الدين، ص 485. 15) كمال الدين، ص 342. 16) امامت و مهدويت، ج 3، ص 134. 17) مهدى موعود، ترجمه و نگارش على دوانى، ص 852. 18) امامت و مهدويت، ج 3، ص 136. 19) همان، ص 149، نقل از رساله امامت طوسى، چاپ 1335 تهران، فصل 3، ص 25. 20) بحارالانوار، ج 52، ص 260 از 108 مورد تنها 32 مورد نقل شد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 230]
-
گوناگون
پربازدیدترینها