تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820475037
در تکاپوی فهم قران(2)
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: در تکاپوي فهم قرآن (2)
...واژه "زکوة" در بيست و پنج آيه از قرآن کريم به همراه « صلوة » نامبرده شده است . در هيچ يک از اين آيات همانطور که « صلوة » توضيح و تشريح نشده « زکوه » نيز توضيح و تشريح ندارد . (1) اين واژه در اصل به معناي «پاکي و طهارت » و « رشد و نمو » و « برکت و خير » و « مدح و ستايش » آمده و به گفته‌ي لغويان در روايات و آيات ، کلمه‌ي مزبور با همه‌ي اين معاني مختلف به کار رفته است . آنگاه که يک انسان وظايف مالي خويش را عمل مي کند از يک طرف روح و جان را از رذيلت بخل پاک کرده و از جانب ديگر باعث برکت اموال خويش گشته است.(2)از آن هنگام که قدرتمندان اعصار اوليه‌ي تاريخ اسلام بنا بر مصالح دولت خويش ، خمس را از مجموعه‌ي مالياتها به نحوي حذف کردند عملاً زکات که داراي دو فرد مهم خمس و صدقه بود در صدقه انحصار يافت«صدقه» يک اصطلاح ديگر قرآني مي باشد که با زکات پيوند دارد . لغويين و مفسرين مي گويند: صدقه مالي است که انسان با نيّت تقرّب به خداوند از ميان اموال خويش خارج مي سازد . در اين خصيصه صدقه و زکات يکي هستند و تنها فرقي که دارند اين است که زکات هميشه واجب مي باشد و صدقه مي تواند واجب باشد و مي تواند مستحب(3).بنابراين در مفهوم صدقه قصد تقرب به خداوند ، بدون ملاحظه‌ي وجوب يا استحباب بنابر يک نامه‌ي رسمي از نامه هاي پيامبر اکرم (ص) که در مدارک معتبر وارد شده است کلمه‌ي زکات در مجموعه‌ي وظايف و حقوق واجب مالي فرد مسلمان به کار مي رود که شامل صدقه‌ي واجب و خمس و . . . مي باشد. متن نامه چنين است:« فإن الله هَداکم بهِدايَته إن أصلَحتم و أطعتُم الله و رسوله و أقِم الصلاه و آتَيتُم الزکاه من الغنانم خمس الله و سهم النبي و صفيه و ما کتب الله علي المومنين من الصدقه . . . » (4) خداوند شما را به هدايت خويش راهبري کرده است اگر خويشتن را اصلاح کنيد و از خدا و پيامبرش فرمانبري نماييد و نماز را به پاي داريد و زکات را بدهيد يعني از غنيمت ها (دست آوردهاي مالي ) خمس خدا و سهم رسول او را بپردازيد و اموال گزيده‌ي حق رسول را (صفي) را بدهيد و آنچه خداوند بر مؤمنين واجب فرموده يعني صدقه را پرداخت نماييد . . . در اين نامه چنانکه مي بينيم کلمه‌ي زکات تفسير شده و در انواعي که براي آن ذکر مي گردد : خمس و صفي (حق خاص و گزيده‌ي رسول از اموال به دست آمده در جنگ ) و صدقه‌ي واجب نام برده شده است .در تأييد اين مدرک مي گوييم قرآن کريم در تمام بيست و پنج نقطه اي که از صلوه و زکوه در کنار هم نامبرده همانطور که هميشه از صلوه به طور کلي نام مي برد از زکوه نيز بطور کلي اسم به ميان مي آورد و همانطور که ما انواعي از نماز واجب داريم که نمازهاي يوميه يک قسم آن است انواعي از زکات واجب داريم که ماليات هاي خاص مربوط به گندم و جو و طلا و نقره و امثال آن تنها يک قسم آن محسوب مي شوند و در اصطلاح قرآني از اين قسم بنام «صدقه» نام و نشان داريم و محل مصرف اين ماليات در آيه‌ي 60 از سوره‌ي توبه توضيح داده شده است : « انّما الصدقات للفقراء و المساکين و العاملين عليها و المؤلفه قلوبهم . . . » صدقات تنها مال فقراء و مساکين و مأمورين جمع آوري کننده‌ي آن و براي جلب محبّت و توجّه افراد دور از حقيقت مي باشد .در برابر آيه‌ي 41 از سوره‌ي انفال مصارف بخش ديگر از مالياتهاي اسلامي يعني خمس تعيين شده و اين بخش از مالياتها بايد شش قسم بشوند : سهمي خاص خداوند و سهمي خاص رسول و . . .نتيجه مي گيريم که بنابر مباحث گذشته ، در آيات مربوط به اصل مالياتها هميشه مي خوانيم که خداوند دستور پرداخت زکات داده سپس در يک آيه افراد گيرنده‌ي صدقه و در آيه‌ي ديگر افراد گيرنده‌ي خمس تعيين شده اند و صدقه و خمس هر کدام بخشي از زکات يعني مجموعه‌ي مالياتهاي اسلامي را تشکيل مي دهند.باز در تاييد سخن بايد بگوييم که پردازنده‌ي آنچه ما امروز به آن زکات مي گوييم و در قرآن صدقه نام دارد در اصطلاح قرآني متصدق و مامور گيرنده‌ي آن را مصدق (6) مي گويند که هر دو از ماده‌ي لغوي صدقه اخذ شده اند ، نه متزکي و مزکي از ماده‌ي لغوي زکات و در روايات منقول از پيامبر مي خوانيم : « اذا أدّيت زکاه مالِک فقد قضَيتَ ما عليک » اگر زکات مالت را پرداختي مسلماً تمام وظيفه‌ي خويش را انجام داده اي و « مَن استفاد مالاً فلا زکاه عليه حتّي يَحول الحَول » اگر کسي بهره مالي ببرد تا يک سال نگذشته زکات بر وي واجب نيست ، که در يکي گفته مي شود با پرداخت زکات تمام وظايف مالي انجام شده و در ديگري زکات اختصاص به اموال خاصي ندارد بلکه هر بهره‌ي مالي را در بر مي گيرد .دلايل ديگري نيز در زمينه‌ي مورد بحث وجود دارد که بخاطر خودداري از درازي سخن از آنها مي گذريم (7) ، ولي لازم است که چگونگي تطور لغوي زکات را به اختصار روشن کنيم .قرآن کريم در تمام بيست و پنج نقطه اي که از صلوه و زکوه در کنار هم نامبرده همانطور که هميشه از صلوه به طور کلي نام مي برد از زکوه نيز بطور کلي اسم به ميان مي آورد و همانطور که ما انواعي از نماز واجب داريم که نمازهاي يوميه يک قسم آن است انواعي از زکات واجب داريم که ماليات هاي خاص مربوط به گندم و جو و طلا و نقره و امثال آن تنها يک قسم آن محسوب مي شونداز آن هنگام که قدرتمندان اعصار اوليه‌ي تاريخ اسلام بنا بر مصالح دولت خويش ، خمس را از مجموعه‌ي مالياتها به نحوي حذف کردند عملاً زکات که داراي دو فرد مهم خمس و صدقه بود در صدقه انحصار يافت و در درازاي زمان ، اين انحصار عملي باعث شد که رفته رفته از کلمه‌ي زکات چيزي جز همان صدقه‌ي واجب قرآني مفهوم نشود . بنابراين حتي در روايات صادره از ائمه‌ي اهل بيت در اين اعصار کلمه‌ي زکات به همين مفهوم بکار مي رود ، زيرا اين بزرگواران در عين حفظ مفاهيم اصلي اسلام ، مجبور بوده اند به زبان مردم زمان خويش سخن بگويند.مثال هايي که ذکر شد ، چيزي جز عنوان يک مثال براي نشان دادن تطور لغوي نداشتند و چنانکه ديديم بعضي از امثله به صورت قطعي طرح نشدند و چيزي جز يک استنباط از مجموعه‌ي مدارک قرآني و حديثي و لغوي و تاريخي نبودند.نظر اصلي اين بود که خواننده نمونه هايي از تطور لغوي را ببيند تا در وهله‌ي اول مسئله به صورت ملموس تري در آيد و مستدل گردد و در وهله‌ي دوم شايد مطالب مورد بحث عنوان يک راهگشاي بسيار کوچک براي علاقمندان به تحقيق در قرآن پيدا کند ؛ جالب است بگوييم که پاره اي از مفسرين عاليقدر معاصر به مسئله‌ي تطور لغوي به روشني توجه کرده و قرآن را بر چنين اساسي مورد مطالعه قرار داده اند (8).ادامه دارد... پانوشت ها:1. اين توضيح و تشريح بطور کامل به سنت رسول واگذار شده (نحل/44) و در کلمات ايشان و ائمه‌ي اهل‌بيت که حاملان راستين سنت نبوي هستند وجود دارد.2. ابن‌اثير: نهايةاللغة ، ماده‌ي زکا ج2/308- 307 و جوهري : الصحاح ماده‌ي زکا ج6/23683. مفردات غريب القرآن، ماده‌ي صدق و مجمع‌البيان 1/384 ، در تفسير آيه‌ي 272 از بقره.4. بلاذري : فتوح‌البلان 1/58 چاپ صلاح‌الدين المنجد5.احزاب/356. حديد/18 و نيز مراجعه کنيد به صحيح مسلم 3/172 و سنن ابي‌داود 1/202 و ترمذي 3/172.7. طالبان تفضيل تحقيقي نگاه کنند به « مقدمه‌ي مرآة العقول» 1/126- 998. مراجعه کنيد به: مقدمه‌ي تفسير بشر/12 ، چاپ 2 قاهره و تفسير الميزان 1/ذيل آيه‌ي 124.استاد جاودانتنظيم براي تبيان: شکوري
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 387]
-
گوناگون
پربازدیدترینها