واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سوء تغذيه تعريف : سوء تغذيه يکي از مهمترين علل مرگ و مير و ناتواني در کودکان مي باشد . عدم تعادل بين مواد غذايي و انرژي مصرفي با نياز بدن براي رشد ، نگهداري وعملکرد اعضاي بدن ، عامل ايجاد اين ناهنجاري است . کاوشيکور و ماراسموس ۲ نمونه از کمبود انرژي - پروتئين از اين بيماري مي باشند . اختلاف بين اين دو نمونه بر اساس عدم وجود ادم و تورم بين بافتي است که در کواشيوکور اين ادم وجود دارد ولي در ماراسموس اين علامت را نداريم . ماراسموس بدنبال عدم دريافت پروتئين و کالري است ولي کاوشيکور بدنبال عدم مصرف کافي پروتئين است . اگر چه بعضي علامتها بين دو نمونه متفاوت است ولي در واقع مارسموس حاصل تطابق بدن با گرسنگي است ولي کاوشيکور ، حاصل عدم تطابق بدن با گرسنگي مي باشد . در اين بيماران کمبود ريزمغذيها مثل آهن ، يد ، روي و نيز ويتامين ها مثل ويتامين A و D وجود دارد . اختلال يوني نيز در اين بيماران ديده مي شود مثل يونهاي سديم ، کلر ، پتاسيم ، هيدروژن . سوء تغذيه هر اندام را حقيقتاً تحت تأثير خودش قرار مي دهد . اسيدهاي آمينه محصول پروتئينها هستند که در عملکرد اندامها نقش مهمي دارند . همچنين رشد سيستم ايمني و عملکرد فيزيولوژي اندامها تحت تأثير اين مواد مي باشند . * اهميت بيماري سازمان بهداشت جهاني تعداد کودکان مبتلا به سوء تغذيه را در جهان حدود ۱۵۰ ميليون نفر گزارش کرده است . حدود ۳۰ درصد کل کودکان زير ۵ سال در کشورهاي در حال توسعه وزنشان نسبت به سنشان کمتر از نرمال است و دو سوم از اين گروه در آسيا زندگي مي کنند که ۵ برابر ميزان در کشورهاي پيشرفته مي باشد و بقيه در آفريقا زندگي مي کنند . اين کودکان از نظر رشد وزني و رشد قدي دچار اختلال مي باشند . اين کودکان نقص در عملکرد ايمنولوژيکي دارند . اين کودکان دچار اختلال رفتاري ، از جمله بي قراري ، عصبانيت ، هيجان و عدم توجه کافي هستند . تقريباً ۵۰ درصد از ۱۰ ميليون مرگ در کودکان زير ۵ سال بدنبال سوء تغذيه رخ مي دهد . * در ايران : • ۳۰ درصد از کودکان دچار فقر تغذيه اي از نوع پروتئين و انرژي هستند که ۱۱ درصد بصورت متوسط تا شديد دچار اين مشکل هستند . • ۱۳ تا ۵۳ درصد از دختران و زنان ، ۱۲ تا ۳۰ درصد از کودکان و ۸ درصد از مردان دچار کم خوني ناشي از سوء تغذيه هستند . • ۲۰ تا ۷۰ درصد از کل کودکان ايراني درجاتي از گواتر را دارند . • مرگ و مير کودکان زير ۵ سال در سال ۲۰۰۰ به ميزان ۳۵ در هزار کودک بدنيا آمده مي باشد . • ۱۰ دردص کودکان زيرخط رشد وزن و ۱۶ درصد زير خط قد نرمال هستند . که در روستاها بيشتر از شهر مي باشد . نسبت وزن به قد نرمال در سنين نوجواني خيلي کمتر از نرمال مي باشد . • فقط ۲۰ درصد از مردم از لحاظ ميزان و نوع تغذيه ( پروتئين و انرژي ) در حد مناسب هستند . در ايران سه عامل مهم سوء تغذيه شامل : ۱ - عدم دسترسي به غذاي کافي و مناسب از لحاظ پروتئين ، چربي ، کربوهيدرات ۲ - عدم رسيدگي و نگهداري مناسب کودکان در دوران رشد از طرف والدين . هم حمايتهاي جسمي و هم حمايتهاي رواني ، ۳ - عدم وجود سيستمهاي مناسب سرويس دهنده سلامتي بخصوص آب و بهداشت محيط ) * علل : عدم تغذيه کافي که شايعترين علت در کشورهاي در حال توسعه است . تغذيه کافي از لحاظ ميزان و کيفيت غذاي خوراکي ( پروتئين ۱۵-۱۱ درصد ، چربي ۲۵-۲۰ درصد و کربوهيدراتها ۷۰-۶۰ درصد ) و نيز بهداشت غذا در جهت جلوگيري از عفونتها اهميت دارد . بيماري هاي مزمن نيز مثل بيماري هاي مزمن کليوي ، عصبي - عضلاني ، قلبي - مادرزادي ، سرطانها و بيماريهاي متابوليک مادرزادي و فيبروزسيستيک از علل مهم سوء تغذيه مي باشند .در کواشيوکورعدم دريافت پروتئين خوراکي کافي و يا عدم جذب مناسب پروتئين از طريق اسهال مزمن يا عفونتهاي روده اي و يا از دادن پروتئين مثل خونريزي ، سوختگي و عدم ساخت پروتئين کافي در بدن بدنبال بيماريهاي کبدي بوجود مي آيد .علائم و نشانه ها : اين بيماران دچار ضعف رشد وزني و نقص در رشد قدي هستند ، تغييرات رفتاري بصورت بي قراري و عدم توجه کافي همراه با اختلال اضطراب ، بي علاقگي ( آپاتي ) و کاهش توجهات اجتماعي همراه است . علائم مربوط به کمبود ريزمغذيها و ويتامينها شامل : • آهن : علائم شامل : بي حسي ، کم خوني ، سردرد ، کاهش عملکرد شناختي و تورم زبان ، تغييرات ناخن دست • يد : گواتر ، تأخير در رشد و تغييرات و نقص فکري - مغزي• ويتامين آ : شب کوري ، ضايعات قرنيه چشم ، نقص در رشد و تغييرات مو ديده مي شود . • ويتامين د : عدم رشد کافي ، ريکتز ، کمبود کلسيم • اسيدفوليک : تورم زبان ، کم خوني و اختلال عصبي - عضلاني • از ديگر علائم کاهش بافت زيرجلدي در پاها ، دستها ، باسن و صورت . اين بيماران ادم در انتهاي اندامها دچار ادم مي باشند . • در دهان تغييرات کنار لبها ،روي زبان و آتروفي پرزهاي زباني مشاهده مي شود . • تغييرات در شکم بصورت اتساع شکمي ثانويه به ضعف ماهيچه هاي شکمي ظاهر شده و نيز علائم بزرگي کبد را مشاهده مي کنيم . • پوست خشک و پوسته پوسته همراه با زخمهايي در نواحي برجسته بدن ديده مي شود ، همراه با تغييرات تيره شدن پوست روي نواحي پوست بدنبال صدمات پوستي ، التهاب پوست شايع است و تيره گي پوست در نواحي پوشيده بدن ديده مي شود . • تغييرات ناخن بصورت شکاف هاي برآمده نيز وجود دارد . • تغييرات مو شامل نازک ، کم پشت ، شکننده ، به آساني کنده شده و رنگ مو به سمت قهوه اي تيره يا روشن تغيير مي کند . حالت موها به صورت زبر و خشن تغيير مي کند . • اين بيماران مستعد به عفونت نيز هستند از جمله عفونتهاي انگلي شايع است . تغييرات مغزي شامل عدم توجه ، بي حالي ، بي هوشي و کما نيز مي باشد . علائم آزمايشگاهي : علائم کم خوني ، کاهش ميزان پروتئين خون و کاهش ميزان کراتينين خون و کاهش قندخون مشاهده ميشود . اين بيماران از نظر عفونتهاي خوني ، ادراري ، مدفوع بايد چک شوند. از نظر فيبروزسيستيک ، تست عرق چک مي گردد .عملکرد کبد ، کليه ، پانکراس نيز چک مي گردد . اندازه گيري قد ، وزن ، نسبت وزن به قد و نيز ميزان قطر عضله غيرنرمال است . درمان : ابتدا بايد علت سوء تغذيه مشخص گردد و در سوء تغذيه نياز کالري روزانه ۱۲۰ تا ۱۵۰ کالري به ازاي هر کيلوگرم در روز است . در موارد شديد سوء تغذيه بستري بايد انجام گيرد . • غذاي روزانه بايد حاوي پروتئين ، کالري ، انرژي و مواد غذايي ريز مغذي کافي بر اساس سن و جنس و فعاليت روزانه باشد . • غذاي وي بايد بهداشت کافي را داشته باشد . • در ۲ هفته اول غذاي فرد با سوء تغذيه شديد بايد با غلظت ۵۰ درصد تهيه گردد بتدريج غلظت آن را افزايش داده و به غلظت ۱۵۰ درصد رساند . • آنتي بيوتيکها بايد بصورت پيشگيري و در صورت نياز به ميزان دوز درماني براي ۵ تا ۱۰ روز تنظيم شود . • در موارد شديد مي توان مايعات درماني را از طريق داخل صفاقي و يا داخل استخواني تزريق کرد .• مصرف روغنهاي گياهي بهتر از روغنهاي است زيرا بهتر جذب مي شوند . • شروع مصرف داروهاي ويتاميني و نيز ريزمغذيها مثل آهن ، روي ، کلسيم
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1492]