تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیههای کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته میشود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821095732
مرگ سیاست و نبود قانون در جهان عرب
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - مرحله همبستگیهای بدوی و تسلیم شدن به غریزه برادرکشی و خشونت. این وضعیت را چگونه باید توضیح داد؟ امروزه میبینیم که در جوامع عربی زندگی مدنی و قانونمحور چه در سطح حکومتها و چه در سطح جوامع به راحتی زیر پا گذاشته میشود و گویی به مرحلهای بازگشتهاند که ابن خلدون «عصبیت» نامیده بود؛ مرحله همبستگیهای بدوی و تسلیم شدن به غریزه برادرکشی و خشونت. این وضعیت را چگونه باید توضیح داد؟ اخیراً یکی از مسئولان نهادهای بین المللی حقوق بشر در دیداری از پاریس این پرسش را با من در میان گذاشت. عملاً هیچ ناظر بی طرفی نمیتواند منکر شود که آشکارترین وضعیتی که جوامع عربی امروز به آن شناخته میشود فقدان احترام به قانون و ضعف انگیزههای اخلاقی است چندان که گویی تنها چیزی که روابط و انواع نظامسازیهای فکری و سیاسی و اجتماعی را، از خانواده تا دولت، تنظیم میکند زور است. تقریباً هیچ رفتار و هیچ تلاشی را نمیتوان بر اساس اصول و قواعد آشکار و مراعاتشدهای استوار دید. هرکاری که میکنیم، از تربیت فردی تا جنگ، خارج از هرگونه چارچوب فقهی و علمی و سیاسی است. گویی حتا سنتها، با خبرگی انباشته و ثابتی که در خود دارند و برآمده از تجربه درازدامنی انسانی است و نظامهای حاکم در جهان عرب تا حدود زیادی وابسته به آنهاست، نیز کاملاً از میان رفتهاند و هیچ اتوریتهی آشکاری که فرد یا گروه یا حکومت در کارها و اقدامها و برنامهریزیهایش خود را پایبند به آن بداند وجود ندارد. چنین وضعی بی شک پرسشهای جدی مطرح میکند به خصوص اگر انسان به یاد آورد که تمدن عربی تا چه حد با میراثی فقهی و موضوع پایبندی به سنتها و احترام شدید به شرع و اصول پیوند خورد است. استعمار و قانون به منزله پوششی برای نبودِ مشروعیتبه نظر من با نظر انداختن به چهار تجربه، یا به عبارت بهتر چهار مصیبت، میتوان این فروپاشی معنای قانون در جوامع عربی را توضیح داد. تجربهی نخست مصیبت استعمار است. هرچند استعمار حکومتها و نهادهای قانونی و ادارات و تشکیلات قضائی را مدرن کرد اما با به کارگیری قانون در حوزه روابط مدنی به منزله پوششی برای وضعیتی کاملاً نامشروع و غیرقانونی، معنای قانون را کاملاً تحریف کرد. استعمار مفاهیم و معیارها و ارزشهایی مربوط به آزادی و عدالت و برابری مطرح کرد تا دخالت خود در امور جوامع عربی را توجیه کند و وجود و حکمرانیاش انکار عملی و روزانه عنصر اصلیای بود که این ارزشها و معیارهای قانونی از آن بر میآمد؛ منظورم همانا اراده ملی و استقلال سیاسی است. استعمار به ملتهای ما قانون را آموخت اما وجود خودش جز بر اساس زور و غلبه و اجبار نبود. سلطه استعماری نخستین مثال و مهمترین نمونه برای غصب اراده جوامع و افراد و گروهها و حاکمیت بر آنان بر اساس اموری غیرقانونی و ضد ارادهشان یا خلاف خواستشان را عرضه کرد. آیا برای به بازی گرفتن قانون و مشروعیت از طرف اشغالگران و استعمارگران نمونهای بهتر از اشغال عراق توسط ایالات متحده در سال 2003 میتوان آورد؟ پس از تجربه تلخ گوانتانامو و اِعمال بدترین و زشتترین انواع تحقیر و اهانت روانی و جسمی، که مطبوعات بین المللی آن را افشا کردند، و این همه چیزی نیست جز آخرین نمونههای رفتار استعمارگر با کشورهای ضعیف به خصوص کشورهای عربی، آیا دیگر میتوان از مردم خواست که به قوانین احترام گذارند، به مشروعیت بین المللی و به ارزشهای انسانیای فراتر از ملیتها باور داشته باشند؟ صهیونیسم و تقویت باور به کارگر بودن قانونشکنیتجربه دیگری که در فروپاشی سنتهای شرعی و اصول قانونی تأثیرگذار بود و به مردم آموخت که اصل زور بر حق چیرگی دارد و قانونشکنی کارگر میافتد و بسیار آسان است تجربه شهرکسازی یهودیان در فلسطین است. این شهرکسازیها همان سنت استعماری سابق را پیش گرفت هرچند این بار به صورتی طنزآلود. چرا که این بار با هیچ بیانی نمیشد فاصله میان گفتمان قانونی و انسانی اعلام شده را با رفتار و کنش مبتنی بر افزایش بی حدومرز زورگویی تعبیر کرد. آنچه میگذرد هم قانونشکنی است هم زیرپا گذاشتن آزادیهای فردی هم سلب مالکیت افراد بر زمینهایشان هم فریب دادن و دور زدن قوانین بین المللی هم چهره قربانی به خود گفتن با هدف تحقق مصالح استعماری کوتاهمدت و درازمدت. برقراری حکومت شهرکنشین یهودی با زیرپا نهادن حقوق انسانها و مصالحشان ضربهای قاطع بر مفهوم حق و قانون و عدالت و انسانیت وارد آورد و شکافی عمیق بر ضمیر انسانی و خودآگاه قانونی هر انسان عربی انداخت که مستقیماً یا با واسطه با تجربه شهرکنشینی درگیر بود. آیا با نسلکشیهایی که در فلسطین جدید رخ داد دیگر میشود از ارزشهای مشترک انسانی سخن گفت؟ آیا دیگر معنایی برای قانونمداری و پیشینگی آن بر زور میماند؟ در وضعیتی که انسانها دهههاست که به صورتی بی هدف بمباران میشوند و هیچ قانونی از آنان حمایت نمیکند و هیچ حکومت یا نهاد بین المللی به مشکلاتشان توجهی نشان نمیدهد چگونه ممکن است که مردم سازمانهای چریکی خودجوش نسازند و به توانایی زور دل نبندند و در پی آن نباشند که حق خود را خارج از چارچوبهای قانون بگیرند؟ سلطه و چیرگی زور بر حقتجربه سومی که اعراب از آن بی قانونی و بی معنایی قانون را آموختند نظامهای عربیای است که طی چند دهه بی هیچ قانونی بر آنها سلطه دارد. این بی قانونی را فقیهان سیاسی قدیم، وضعیت سلطه شهوت نامیدهاند. برای حاکمیت زور و حکومت با زور ضد قانون و مصادره اراده ملتها و اعتقادات عمیقشان نمونهای بهتر از نظامهای سیاسی عربی نمیتوان یافت. این نظامها، جز در مواردی نادر، حقوق طبیعی انسانها را نادیده میگیرند و چنان رفتار میکنند که گویی از ازل تا ابد وصیّ مردماند. اینان افراد را ابزارهایی جهتدهی شده از طرف حکومت میسازند که به کارگیری عقل و تفکر در آینده جامعه هیچ سودی برایشان ندارد. تنها قانون حاکم در این جوامع قانونشکنی و نبود عملی و رسمی حقوق مدنی و سیاسی انسانها و سرسپردگی به ارادهی حکومت و احکام آن است. قانون اراده فرد، خدایی است که حاکم شده و هرچه بر زبان او آید یا هرکاری که او بکند، وحی منزل است. او پدر ملت و مربی و معلم و الهامبخش و سرور مطلق آن هاست. او سازنده قانون و منبع همه قانونگذاریها و سنتها و آداب و رسوم است، نه چیزی پیش از او بوده نه چیزی پس از او خواهد بود و همه انسانها از برکت و فضل او در ظل عنایات خاصه او زندگی میکنند. بنیادگرایی دینی و تضعیف اعتماد به قانونتجربه چهارم که تهماندههای معنای حق و قانون را کاملاً از میان برد بنیادگرایی دینی است که مفهوم دولت را از ذهنها پاک میکند و افراد را برای زیستن در وضعیت پیشادولتی تربیت میکند، گروه و سنتها و هویت و عصبیت آن را پیش و خارج از همه دستگاههای قانونی جای میدهد. این تنها معنایی است که از «قانون شریعت» میتوان فهمید؛ همان چیزی که بنیادگرایان دینی در صدد نشر و اجرای آناند. این یعنی انتقال از وضعیت مبارزه با دولت قانونی، به مثابه مفهوم و ایدهای که حقیقت اجتماعی را نظم میبخشد، به وضعیت بی دولتی و جانشین کردن منطق «عصبیت» و جماعت دینی به جای آن. نتیجه بی قانونیوقتی قانون در کار نباشد و کسی به آن باور نداشته باشد و همگان در مفید بودنش تردید داشته باشند و کسی تمایل نداشته باشد که دربارهاش حرفی بزند حاکمی در جامعه جز زور نمیماند. فقط با زور است که نخبگان نوپدید میتوانند قدرت خود را حفظ کنند و باخشونت برآمده از زور میتوانند اختلافات خود را با دیگران حل کنند زیرا قانون زور همانا خشونت و تحمیل و اجبار است. جوامع عربی امروز جز در وضعیت خشونت و اجبار نمیزیند. برای همین، نمیتوانند زندگی مدنی مبتنی بر احترام متقابل و اعتماد و مصلحت و معنا و نشانه یا تفاههم و رابطه بر اساس قوانین و اصول اجرایی منظم و ثابت را تصور کنند. این یکی از ارکان آشفتگیای است که جوامع ما با آن دست در گریبان است و آن را در جنگهای داخلی و کشتوکشتارهای بینابینی و آسانی ریختن خون آدمها و بازداشت و دستگیری و شکنجه و سکوت در برابر حقخوری و سرسپردگی به زور و تسلیم شدن در برابر زورمندان میبینیم. در چنین جوامعی نه زندگی مدنی در کار است نه تمدن. چراکه مدنیت پیش از هر چیز به معنای پیشرفت زندگی اخلاقی و قانونیای است که روابط میان انسانها را بر مبنای اخلاقی ثابت و شناخته شده استوار میکند و شرایطی میسازد که در آن ها میتوان اختلافها و درگیریها را با توجه به مصالح و با ابزارهای مسالمتآمیز حل کرد. ابزار مسالمتآمیزی که چیزی نیست جز گفتوگو و تفاهم و توافق و همکاریهایی که مقبول همگان است. برهان غلیون، نویسنده، جامعه شناس و متفکر بزرگ سوری و جهان عرب است که این یادداشت را به طور اختصاصی برای خبر نگاشته است./16346
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]
صفحات پیشنهادی
مرگ سیاست و نبود قانون در جهان عرب
مرگ سیاست و نبود قانون در جهان عرب. بین الملل > خاورمیانه - مرحله همبستگیهای بدوی و تسلیم شدن به غریزه برادرکشی و خشونت. این وضعیت را چگونه باید توضیح داد؟ ...
مرگ سیاست و نبود قانون در جهان عرب. بین الملل > خاورمیانه - مرحله همبستگیهای بدوی و تسلیم شدن به غریزه برادرکشی و خشونت. این وضعیت را چگونه باید توضیح داد؟ ...
اسلام گرايي در جهان عرب؛ از انقلابي گري تا اصلاح طلبي-2
به زودي مرگ جمال عبدالناصر در سال 1970، آخرين ضربه كاري را وارد نمود و در واقع، ... برخي از متفكران جهان عرب، اسلام و تمايلات دين گرايي را عامل موثر در شكست اعراب .... وي وضع قانون نيست، بلكه آموزش پيام اصلي اسلام است كه جز خداي يكتا، خدايي نيست. .... نبود فضاي تمرين براي تئاتر هنرمندان گچساران را كلافه كرده است ...
به زودي مرگ جمال عبدالناصر در سال 1970، آخرين ضربه كاري را وارد نمود و در واقع، ... برخي از متفكران جهان عرب، اسلام و تمايلات دين گرايي را عامل موثر در شكست اعراب .... وي وضع قانون نيست، بلكه آموزش پيام اصلي اسلام است كه جز خداي يكتا، خدايي نيست. .... نبود فضاي تمرين براي تئاتر هنرمندان گچساران را كلافه كرده است ...
نقش لابی اسرائیل در سیاست خارجی آمریكا
نقش لابی اسرائیل در سیاست خارجی آمریكا. ... حمایت از این رژیم در هر شرایط و با هر هزینه ای قانون نانوشته کاخ سفید است. ... (همان که آرزوی مرگ چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا را کرد) و رهبران اکثریت پیشین در مجلس نمایندگان نیز حضور دارند. ... اتکای آمریکا به اسرائیل به بهای پیچیده تر شدن روابط این کشور با جهان عرب تمام شد. ...
نقش لابی اسرائیل در سیاست خارجی آمریكا. ... حمایت از این رژیم در هر شرایط و با هر هزینه ای قانون نانوشته کاخ سفید است. ... (همان که آرزوی مرگ چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا را کرد) و رهبران اکثریت پیشین در مجلس نمایندگان نیز حضور دارند. ... اتکای آمریکا به اسرائیل به بهای پیچیده تر شدن روابط این کشور با جهان عرب تمام شد. ...
فرازو نشيب سياست خارجى از انقلاب تا جنگ
فرازو نشيب سياست خارجى از انقلاب تا جنگ. ... سخنان آنها مطرح مى شد، مواضع جمهورى اسلامى نيز در جهان انعكاس مى يافت. .... بود كه رهبران عرب به غير از آقايان حافظ اسد، قذافى و رئيس جمهورى الجزاير عليه ما موضع گرفتند ... بدون اينكه ما بخواهيم در امور داخلى ملت هاى ديگر دخالت كنيم كه اين جزئى از قانون اساسى ما نيز است. ...
فرازو نشيب سياست خارجى از انقلاب تا جنگ. ... سخنان آنها مطرح مى شد، مواضع جمهورى اسلامى نيز در جهان انعكاس مى يافت. .... بود كه رهبران عرب به غير از آقايان حافظ اسد، قذافى و رئيس جمهورى الجزاير عليه ما موضع گرفتند ... بدون اينكه ما بخواهيم در امور داخلى ملت هاى ديگر دخالت كنيم كه اين جزئى از قانون اساسى ما نيز است. ...
غرب و اسراييل براي حمله رژيم صهيونيستي به لبنان توطئه چيني ...
اغلب آنان به عنوان يهوديان ليبرال، معتقد به قانون مداري و حقوق برابر هستند. ... هوشيار با اعتماد به نفس و مانند ديگر رهبران جهان عرب آلوده به فساد نيست. ...
اغلب آنان به عنوان يهوديان ليبرال، معتقد به قانون مداري و حقوق برابر هستند. ... هوشيار با اعتماد به نفس و مانند ديگر رهبران جهان عرب آلوده به فساد نيست. ...
ازدواج پردردسر محمدرضا پهلوی!
به این ترتیب شاه پهلوی قانون اساسی را با شرایط خانوادگی خود مطابقت داد. ... و آشنایی با سبک و سیاق این ازدواجها، گوشههایی از عالم سیاست و فرهنگ حاکمان را ... گرچه به فرنگ رفته و با جهان مدرن آشنا شده بود اما از این قاعده مستثنی نبود. ... نظر قانون اساسی صلاحیت چنین عنوانی را پیدا میکرد درحالی که فوزیه از تبار عرب ...
به این ترتیب شاه پهلوی قانون اساسی را با شرایط خانوادگی خود مطابقت داد. ... و آشنایی با سبک و سیاق این ازدواجها، گوشههایی از عالم سیاست و فرهنگ حاکمان را ... گرچه به فرنگ رفته و با جهان مدرن آشنا شده بود اما از این قاعده مستثنی نبود. ... نظر قانون اساسی صلاحیت چنین عنوانی را پیدا میکرد درحالی که فوزیه از تبار عرب ...
گزيده سرمقالههاي روزنامههاي صبح
آفتاب يزد روزنامه آفتاب يزد در سرمقاله امروز خود با عنوان "مرگ و تقوا .... تورم نتيجه محتوم اين سياست است و نميشود از واقعيت فرار كرد. .... باشد افكار عمومي جهان در خارج از قلمرو تاثيرگذاري آمريكا و تاثيرپذيري از ..... بعد از انقلا ب و تدوين قانون اساسي ديگر لا زم نبود مردم به اندازه عمر شاه براي تحولا ت صبر كنند. ...
آفتاب يزد روزنامه آفتاب يزد در سرمقاله امروز خود با عنوان "مرگ و تقوا .... تورم نتيجه محتوم اين سياست است و نميشود از واقعيت فرار كرد. .... باشد افكار عمومي جهان در خارج از قلمرو تاثيرگذاري آمريكا و تاثيرپذيري از ..... بعد از انقلا ب و تدوين قانون اساسي ديگر لا زم نبود مردم به اندازه عمر شاه براي تحولا ت صبر كنند. ...
اوباما در 18 ماه آینده با ایران کاری نخواهد داشت
البته شاید اکنون با مرگ بن لادن بتوانند اندکی خود را در افغانستان هم برنده ببینند. با این همه اوباما چندان هم به سیاست خارجه بی توجه نبود؟ .... در لحظه خرید لباس، از دوستانتان در سراسر جهان نظرخواهی کنید! ... پزشکیان: قانون را به نحوی تصویب کنیم که اگر اجرا نشد، معلوم باشد باید یقه چه کسی را بگیریم ...
البته شاید اکنون با مرگ بن لادن بتوانند اندکی خود را در افغانستان هم برنده ببینند. با این همه اوباما چندان هم به سیاست خارجه بی توجه نبود؟ .... در لحظه خرید لباس، از دوستانتان در سراسر جهان نظرخواهی کنید! ... پزشکیان: قانون را به نحوی تصویب کنیم که اگر اجرا نشد، معلوم باشد باید یقه چه کسی را بگیریم ...
واشنگتن بر زنده مبارک مرثیه می خواند
مردی که مخالفان را مجال سخن گفتن نداد می رود تا با مرگ طبیعی برگی جدید در تاریخ ... های انتخاباتی خود بسیار از تعامل و دوستی با جهان اسلام سخن گفته بود . ... نام مصر را در اختیار رسانه ها قرار داد، این نام قاهره نبود که جلب توجه کرد . ... سه دهه تغییر قانون برای بقای در قدرت. اوباما اما دوستی با اسرائیل را با هیچ ...
مردی که مخالفان را مجال سخن گفتن نداد می رود تا با مرگ طبیعی برگی جدید در تاریخ ... های انتخاباتی خود بسیار از تعامل و دوستی با جهان اسلام سخن گفته بود . ... نام مصر را در اختیار رسانه ها قرار داد، این نام قاهره نبود که جلب توجه کرد . ... سه دهه تغییر قانون برای بقای در قدرت. اوباما اما دوستی با اسرائیل را با هیچ ...
عربستان وضعیتی بهتر از بحرین ندارد
سیاست گام به گام احزاب اپوزیسیون در پیوستن به مردم بحرین نشانگر اینست که همانند ... بعد از اینکه 98 درصد مردم به منشور رأی دادند، پادشاه در سال 2002 قانون اساسی ... را به پادشاهی تغییر داد و دیگر خبری از دولت و مجلس منتخب در قانون اساسی نبود. .... سعودی ها نسبت به جریانات جهان عرب و به طور مشخص از رفتن مبارک عصبانی ...
سیاست گام به گام احزاب اپوزیسیون در پیوستن به مردم بحرین نشانگر اینست که همانند ... بعد از اینکه 98 درصد مردم به منشور رأی دادند، پادشاه در سال 2002 قانون اساسی ... را به پادشاهی تغییر داد و دیگر خبری از دولت و مجلس منتخب در قانون اساسی نبود. .... سعودی ها نسبت به جریانات جهان عرب و به طور مشخص از رفتن مبارک عصبانی ...
-
گوناگون
پربازدیدترینها