واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آداب ميهمانى الهى
آداب ميهمانى الهى را مىتوان به سه دسته تقسيم كرد: 1- آدابى كه توجه و پايبندى به آنها، شرط حتمى براى ورود به ميهمانى الهى است. اين دسته، عبارت است از پرهيز از مفطِرات روزه1 به قصد قربت . جايگاه بررسى اين دسته از آداب(احكام)، فقه است و چون «رسالههاى عمليّه» آنها را به نحو مبسوط بيان كردهاند، نيازى به طرح تفصيلى اين مباحث در اين مجموعه نيست . 2- آدابى كه رعايت آنها، شرط ضرورى براى بهرهبردارى انسان از اين ضيافت الهى در جهت تجديد حيات معنوى خويش و رسيدن به تكامل روحى است . آنچه جامع همه آداب اين دسته است، پرهيز از محرّمات الهى است. از اين رو، در گزارش خطبه معروفى كه پيامبر (صلىاللهعليهوآله) در آستانه ماه رمضان فرمود، آمده است كه امام على (عليهالسلام) در اثناى آن پرسيد: يا رَسولَ اللهِ، ما أفضَلُ الأَعمالِ في هذَا الشَّهرِ؟ اى پيامبر خدا! بهترينِ كارها در اين ماه چيست؟ پيامبر خدا پاسخ داد: الوَرَعُ عَن مَحارِمِ اللهِ2؛ «پرهيز از محرّمات الهى.» در تبيين پاسخ پيامبر، مىتوان گفت كه گناهان، آفاتى هستند كه حيات معنوى انسان را تهديد مىكنند و مانع شكوفايى آن مىشوند.از اين رو ، با وجود گناهان ـ كه مانع رشد معنوى انساناند ـ روزه هرگز نمىتواند موجب تحوّل معنوى در انسان شود. بنابراين، روزهدارِ مبتلا به آفت گناه، از روزهاش بهره نمىبرد و به تعبير پيامبر خدا:گناهان، آفاتى هستند كه حيات معنوى انسان را تهديد مىكنند و مانع شكوفايى آن مىشوند.رُبَّ صائِمٍ حَظُّهُ مِن صِيامِهِ الجوعُ وَ العَطَشُ، و رُبَّ قائِمٍ حَظُّهُ مِن قِيامِهِ السَّهَرُ3 چه بسا روزهدارى كه بهرهاش از روزه خويش، گرسنگى و تشنگى است و چه بسا نمازخوانى كه بهرهاش از سحرخيزى، بيدار ماندن است! امام على (عليهالسلام) نيز در اين زمينه مىفرمايد: كَم مِن صائِمٍ لَيسَ لَهُ مِن صِيامِهِ إلاَّ الجوعُ وَ الظَّمَأُ ، و كَم مِن قائِمٍ لَيسَ لَهُ مِن قِيامِهِ إلاَّ السَّهَرُ و العَناءُ ، حَبَّذا نَومُ الأَكياسِ و إفطارُهُم4چه بسا روزهدارى كه از روزهاش جز گرسنگى و تشنگى، بهرهاى ندارد و چه بسا نمازخوانى كه از نمازش جز بيدارى و رنج، بهرهاى نمىبرد . خوشا خواب و خوراكِ خردمندان هوشيار!5بنابراين، پرهيز از مفطِرات روزه، شرط ورود به ميهمانى الهى است و پرهيز از گناهان، شرط بهرهورى از بركات آن . 3- آدابى كه مراعات آنها، شرط رسيدن به بهرهورى كامل از ميهمانى الهى است. اگر از بخش سوم، باب اوّل را استثنا كنيم، ابواب ديگر اين بخش به اين دسته از آداب مىپردازند. تلاش شده تا همه عناصرى كه در متون و منابع اسلامى، به تحقّق اين نوع بهرهورى از ميهمانى الهى نقش دارند، گردآورى شوند؛ ليكن بايد توجه داشت كه اينها آداب استحبابىاند و هر كس مىتواند به اندازه توان و حال و فرصتى كه دارد، از آنها بهرهمند گردد. برگرفته از کتاب ماه خدا، محمدي ري شهريگروه دين و انديشه تبيان، هدهدي1- مفطِرات روزه، عبارتاند از: خوردن و آشاميدن، جِماع (آميزش)، استمنا، دروغ بستن به خدا و پيامبر (صلىاللهعليهوآله) و امامان معصوم(عليهمالسلام)، رساندن غبار غليظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، باقى ماندن بر حال جنابت يا حيض يا نفاس تا اذان صبح، اماله كردن با چيزهاى روان، قى كردن عمدى . 2- براى آگاهى از متن كامل حديث و منابع آن ر . ك : ص 160 ح 218 و ص 244 ح 263 .3- الأمالى، طوسى، 166/ 277، فضائل الأشهر الثلاثة، 144/158، بحارالأنوار، 96/ 289/4؛ سنن ابن ماجة، 1/539/1690، سنن الدارمى، 2/757/2620، مسند ابن حنبل، 3/307/8865، السنن الكبرى، 4/ 449 / 8313 ، المعجم الكبير، 12/292/13413، كنز العمّال، 3/473/7490 و 7491 . 4- نهج البلاغة، حكمت 145، خصائص الأئمة عليهمالسلام، 104، روضة الواعظين، 383، بحارالأنوار، 96/ 294/ 22 . 5 - مقصود از «هوشياران» در اين جا، عالمان عارفاند؛ چرا كه عبادت آنان، با عقايد صحيحشان، مطابق است (شرح نهج البلاغه، 18/ 334) .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 189]