تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته میشود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820143595
حضرت فاطمه(علیهاالسلام) بر کرسی تربیت
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: حضرت فاطمه(علیهاالسلام) بر کرسی تربیت
در مقاله قبل به 4 مورد از موارد تربیت فرزندان از دیدگاه حضرت زهرا(علیهاالسلام) پرداختیم و دیگر موارد در این مقاله بررسی میشود. آموزشهاى سیاسى و عبادى انسان باید از سویى رسم بندگى بیاموزد، تا حق خداوند را بجا آورد و از طرفى براى خدا به خدمت به خلق بپردازد تا وظیفه سترگ اجتماعى خویش را به انجام برساند و از اصلىترین وظایف پدر و مادر آموزش كودكان و آماده ساختن آنان براى انجام دادن این دو وظیفه بزرگ است. الف) آموزش بندگى اگر چه عبادت، وظیفه بالغان و مكلفان است ولى كودكان نیز نباید از این فیض محروم بمانند بلكه باید در سنین خردسال با عبادت و راز و نیاز و شبزندهدارى آشنا شده براى این امور آماده شوند. پدران و مادرانى كه تنها به خورد و خواب و كفش و لباس كودكانشان مىاندیشند و به تغذیه روحى و اشباع بعد معنوى آنان توجه نمىكنند هرگز فرزندانى كامل و صالح تحویل جامعه نخواهند داد و روح سوخته و تشنهكام فرزندانشان از این نگرش یكسویه آنان به خداى شكایت خواهد برد. پدر و مادر در ضمن این كه خود اهل عبادت و نیایش و شبزندهدارى هستند باید كودكان خویش را با بهترین شیوهها و مناسبترین روشها به این سوى هدایت كنند. از این رو در روایات اسلامى دستور داده شد كه به هنگام راز و نیاز شبانه و عبادت كودكان را بیدار كنید تا آنان از نگاه به عبادت و تضرع و زارى پدر و مادر درسهاى فردا را فرا گیرند. ما در نمونههایى از روایات مشاهده مىكنیم كه كودكان فاطمه(علیهاالسلام) شاهد عبادتها و شبزندهداریهاى مادر بودهاند. در روایات اسلامى دستور داده شد كه به هنگام راز و نیاز شبانه و عبادت كودكان را بیدار كنید تا آنان از نگاه به عبادت و تضرع و زارى پدر و مادر درسهاى فردا را فرا گیرند. ما در نمونههایى از روایات مشاهده مىكنیم كه كودكان فاطمه(علیهاالسلام) شاهد عبادتها و شبزندهداریهاى مادر بودهاند. امام حسن مجتبى(علیهالسلام) مىگوید: شب جمعهاى مادرم را دیدم كه در محراب عبادت ایستاده بود و هماره در ركوع و سجود بود تا سپیده دمید، در تمام این مدت مىشنیدم كه براى مؤمنین و مؤمنات دعا مىكرد و آنان را نام مىبرد و هیچگاه براى خودش دعا نكرد. به او گفتم: مادر جان چرا براى خودت دعا نكردى و همهاش براى دیگران دعا نمودى؟! فرمود: فرزندم اول همسایه سپس خانواده. در نمونهاى دیگر مىبینیم كه حضرت زهرا(علیهاالسلام) چگونه كودكان خویش را به عبادت و شبزندهدارى وا مىدارد. امیرمؤمنان على(علیهالسلام) فرمود: شب قدر را دهه آخر ماه مبارك رمضان بجویید... وقتی دهه آخر ماه رمضان فرا مىرسید پیامبر بستر را نمىگسترد و كمر همت(براى عبادت) را محكم مىنمود و وقتی شب بیست و سوم فرا مىرسید خانوادهاش را بیدار مىكرد و (هر گاه خوابشان مىگرفت) به صورتشان آب مىپاشید. و حضرت زهرا(علیهاالسلام) در این شب نمىگذاشت هیچ یك از افراد خانوادهاش به خواب روند و آنان را با خوراندن غذاى كمتر براى این شبزندهدارى آماده مىساخت و خود از روز بیست و دوم براى شبزندهدارى شب بیست و سوم مهیا مىشد و مىفرمود: محروم (واقعى) كسى است كه از خیر امشب محروم شود. ب) آمادهسازى براى جهاد اسلام اگر چه به لطافتهاى معنوى و روحى و عرفانى توجه بسیار كرده است و از عشق و محبت و صلح و صفا بسیار سخن گفته و به آن دعوت نموده است، اما مسلمان یك بعدى و فاقد غیرت دینى را نمىپسندد. اسلام در كنار نماز، جهاد را مطرح مىكند و مىگوید: آن كه جهاد نكرده و یا خویش را براى آن آماده نساخته است چون بمیرد به گونهاى از نفاق بمیرد. انسان مسلمان همانگونه كه خویش اهل جهاد و دفاع از ارزشهاى دینى است باید فرزندان خود را هم مبارز و غیور و داراى شهامت دفاع از آرمان و عقیده بپروراند. در صحنه مسؤولیتهاى اجتماعى و جهاد و تلاش براى حفظ اسلام حضرت فاطمه(علیهاالسلام) را مىبینیم كه در دوران مصیبتبار و اندوهخیز پس از پیامبر یك تنه در مقابل انحراف حكومت ایستاده است و در این راه فرزندان خردسال خویش را هم در كوران این مبارزه و كانون داغ این كوره ملتهب قرار داده و آنان را به خط مقدم جبهه مبارزه علیه جهالت مسلط و فرمانروایى نابحق مىبرد. امام حسن مجتبى(علیهالسلام) مىگوید: شب جمعهاى مادرم را دیدم كه در محراب عبادت ایستاده بود و هماره در ركوع و سجود بود تا سپیده دمید، در تمام این مدت مىشنیدم كه براى مؤمنین و مؤمنات دعا مىكرد و آنان را نام مىبرد و هیچگاه براى خودش دعا نكرد. به او گفتم: مادر جان چرا براى خودت دعا نكردى و همهاش براى دیگران دعا نمودى؟! فرمود: فرزندم اول همسایه سپس خانواده. سلمان مىگوید: (پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و بیعت سقیفه) چون شب مىشد حضرت على(علیهالسلام) فاطمه را سوار بر مركبى مىكرد و در حالى كه دست حسن و حسین را گرفته بود به در خانه تمامى مبارزان بدر - از مهاجرین و انصار - مىرفت و حضرت على(علیهالسلام) حقانیت خویش را برایشان بیان مىكرد و آنان را به یارى خود مىخواند ولى جز چهل و چهار نفر به او پاسخ مثبتى نمىدادند. حضرت على(علیهالسلام) به همین عده (چهل و چهار نفر) فرمان مىداد كه صبحگاهان با سلاح در حالى كه سرهاى خود را تراشیده باشند براى بیعت كردن براى شهادت حاضر شوند ولى در پگاه جز چهار نفر حاضر نمىشدند و این جریان سه شب تكرار شد و چون حضرت على(علیهالسلام) این بىوفایى را دید در خانه نشست ... و آنگاه كه همه راههاى مبارزه را بر روى حضرت فاطمه(علیهاالسلام) بستند او دست به مبارزهاى منفى با سلاح اشك و گریه زد. او با گریه خویش و اظهار ناراحتى از وضعیت موجود به بهترین وجه، پرده تزویر را از چهره حكومت غاصبانه درید و نارضایتى خاندان پیامبر را بارها اعلام نمود. در این مبارزه نیز كودكان فاطمه در كنار اویند. با این كه معمولا مادران گریه خود را از كودكانشان پنهان مىكنند ولى او حسن و حسین(علیهماالسلام) را هماره شاهد و ناظر گریه خویش مىگیرد و آنان را همه جا مىبرد تا درس شهامت، شجاعت، مبارزه بیاموزند و مظلومیت و غربت دین خدا و ولى خدا على(علیهالسلام) را با تمامى وجود خویش درك كنند و خود را آماده كنند تا در موقع لازم و بصورت مناسب و به شیوه صحیح به یارى او بشتابند. ابتدا فاطمه، شهر مدینه و كنار گورستان بقیع را میدان مبارزه خویش با بدعتها و تحریفها و غصب خلافت قرار داد و حسنین در اینجا در كنار مادر بودند. علامه مجلسى مىنگارد: پس از شكایت بزرگان مدینه از گریههاى حضرت زهرا(علیهاالسلام) امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در بیرون مدینه در كنار بقیع خانهاى براى زهرا بنا كرد كه آن را «خانه اندوه» (بیت الاحزان) مىنامیدند چون صبحگاهان فرا مىرسید زهرا در حالى كه گریان بود حسن و حسین(علیهماالسلام) را پیشاپیش فرستاده، خود از پشت سر آنان حركت مىكرد و به بقیع مىرفت و هماره گریه مىكرد. تا آنكه شب فرا مىرسید. در آن هنگام حضرت على(علیهالسلام) به بقیع مىرفت و آنها را به خانه باز مىآورد. وقتی شب بیست و سوم فرا مىرسید خانوادهاش را بیدار مىكرد و (هر گاه خوابشان مىگرفت) به صورتشان آب مىپاشید. و حضرت زهرا(علیهاالسلام) در این شب نمىگذاشت هیچ یك از افراد خانوادهاش به خواب روند و آنان را با خوراندن غذاى كمتر براى این شبزندهدارى آماده مىساخت و خود از روز بیست و دوم براى شبزندهدارى شب بیست و سوم مهیا مىشد و مىفرمود: محروم (واقعى) كسى است كه از خیر امشب محروم شود. و زمانى نیز حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسلام) به دیدار شهداى احد و عمویش حمزه مىرفت و آنجا به گریه سیاسى خویش مىپرداخت و پردههاى دروغ و خیانت و تزویر حاكم را مىدرید. شاید در این سفرها هم كودكان را به همراه داشت. و چون حضرت فاطمه(علیهاالسلام) براى اعتراض به غصب فدك و آشكار ساختن چهره سلطه غاصبانه حكومت به مسجد رفت و با خطبهاى شگفت به دفاع از حق خویشتن و حق ولایت پرداخت آنگونه كه همه حاضران را به گریه واداشت. باز دختر خردسالش زینب همراه او بود و این خطبه را به تمام و كمال براى آیندگان ضبط كرده و نقل فرمود. و هنگامى كه حاكمان غاصب از حضرت فاطمه(علیهاالسلام) گواه خواستند تا بر ادعاى او نسبت به فدك شهادت دهد او دو كودك خود را به عنوان گواه به بیدادگاه آنان آورد و آن دو شهادت دادند اگر چه شهادت دو سرور جوانان بهشت، و امیرمؤمنان و ام ایمن (زنى كه به شهادت همه مسلمانان پیامبر به بهشتى بودن او شهادت داده بود) هرگز حقى را ثابت نكرد و به نفع حضرت زهرا(علیهاالسلام) حكمى صادر نشد. و باز در همین جریان اعتراض به غصب فدك فاطمه و على(علیهالسلام) براى اتمام حجت در خانه تمام مهاجران و انصار مىروند و آنان را به یارى مىخوانند ولى كسى آنان را یارى نمىكند و در این استمداد شبانه حسن و حسین هماره همراه فاطمه و على(علیهمالسلام)اند. امام صادق(علیهالسلام) مىفرماید: حضرت فاطمه(علیهاالسلام) پس از پیامبر هفتاد و پنج روز بزیست و هرگز خوشحال و خندان دیده نشد. او هر هفته دوشنبه و پنجشنبه، سراغ قبور شهداى (احد) مىآمد. و در این سفرها شرح مبارزات نبرد احد را بیان مىكرد و مىگفت: در این جا رسول خدا ایستاده بود و در این مكان مشركان ایستاده بودند. و تا هنگام شهادت در آنجا نماز مىگذارد و دعا مىكرد. و ثقة المحدثین قمى از شیخ مفید نقل مىكند كه: حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسلام) پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله) هر صبح و شام به زیارت قبر حمزه مىآمد. فردى به نام محمود بن لبید مىگوید: پس از رحلت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فاطمه(علیهاالسلام) به سراغ قبر شهدا و قبر حمزه مىآمد و آنجا مىگریست. در یكى از روزها او را در كنار قبر شهدا دیدم به محضرش آمده او را سلام گفتم و عرض كردم اى سرور زنان بخدا سوگند رگ قلبم را با این گریههایت بریدى. حضرت فاطمه(علیهاالسلام) فرمود: مرا شایسته است كه اینگونه بگریم كه پدرى مثل رسول خدا را از دست دادهام ... سپس مفصل به مسائل سیاسى روز پرداخته و جریان غصب خلافت را توضیح داد و با عبارتهایى بسیار زیبا و آهنگین و همراه با استدلال به آیات قرآن و سنت رسول الله حقانیت امیرالمؤمنین را بر وى اثبات نمود. علامه مجلسى مىنگارد: پس از شكایت بزرگان مدینه از گریههاى حضرت زهرا(علیهاالسلام) امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در بیرون مدینه در كنار بقیع خانهاى براى زهرا بنا كرد كه آن را «خانه اندوه» (بیت الاحزان) مىنامیدند چون صبحگاهان فرا مىرسید زهرا در حالى كه گریان بود حسن و حسین(علیهماالسلام) را پیشاپیش فرستاده، خود از پشت سر آنان حركت مىكرد و به بقیع مىرفت و هماره گریه مىكرد. تا آنكه شب فرا مىرسید. در آن هنگام حضرت على(علیهالسلام) به بقیع مىرفت و آنها را به خانه باز مىآورد. البته اثر این تربیت سیاسى را به خوبى در زندگى كودكانش مىبینیم كه چگونه بزودى همین راه مادر را ادامه داده به غاصبان خلافت اعتراض مىكنند. امیرمؤمنان(علیهالسلام) مىفرماید: روز جمعهاى خلیفه اول بر منبر بالا رفت تا خطبه بخواند امام حسین (علیهالسلام) برخاست و فرمود: این جایگاه پدر من است نه جایگاه پدر تو. خلیفه اول گریست و گفت: آرى منبر از آن پدر توست و پدر مرا منبرى نیست. در خلافت خلیفه دوم نیز امام حسین(علیهالسلام) در میان سخنان وی بپا خاست و فریاد زد: از منبر پدرم رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرود آى این منبر پدر تو نیست. وی گفت: آرى به جان خودم سوگند این منبر از آن پدر توست و پدر مرا منبرى نیست. آیا این سخنان را پدرت على به تو آموخته است؟ امام حسین(علیهالسلام) فرمود: اگر آنچه را پدرم بفرماید، فرمان برم او هدایتگر و من هدایت شده خواهم بود. بیعت با پدرم كه جبرئیل آن را از جانب خداى فرود آورد بر گردن این مردمان است و آن را انكار نمىكنند مگر آنكه منكر كتاب خدا باشند. این مردم با قلبهاشان بدان یقین دارند و با زبانشان انكار مىورزند واى بر آنان كه حق ما اهل بیت را انكار مىكنند چگونه با رسول خدا(صلی الله علیه و آله) روبرو خواهند شد با خشمى مداوم و عذابى شدید... تشویق به دانشآموزى براى كمال انسان ضرورىترین شرط، دانشآموزى و به دست آوردن اندوختههاى ارزشمند علمى است و براى دریافت دانشها و بینشها مهمترین راه چشم و گوش است. بیشترین آموختههاى انسان از راه گوش و چشم فراچنگ مىآید. بنابراین آموختن به كودك كه شنونده خوبى باشد در حقیقت گشودن راههاى دانش به سوى اوست. و نیز بازخواست كردن دانشهاى آموخته همراه با محبت بىشائبه و اظهار عواطف خالصانه مادرى بهترین راه شكوفا كردن استعداد كودكان است. حضرت فاطمه(علیهاالسلام) كودكانش را به محضر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) مىفرستاد تا از دریاى دانش متصل به وحى و علم مطلق الهى رسول خدا(صلی الله علیه و آله) استفاده برند و باز از آنان مىخواست كه آنچه را آموختهاند بازگو كنند به جریان زیر دقتكنید: امام حسن(علیهالسلام) هفت ساله بود كه در جلسات رسول خدا(صلی الله علیه و آله) شركت مىجست و آنچه را از وحى بیان مىكرد به خاطر مىسپرد. آنگاه به حضور مادرش مىآمد و آنچه را به خاطر سپرده بود براى مادر بازگو مىنمود. چون امیرالمؤمنین(علیهالسلام) به خانه مىآمد، مىدید حضرت فاطمه (علیهاالسلام) از آنچه امروز به پیامبر اكرم وحى شده است و آن را در مسجد بازگفته است با خبر است. شگفتزده مىپرسید: از كجا این مطالب را مىدانى. با این كه در جلسات رسول خدا(صلی الله علیه و آله) حضور نداشتى. فاطمه زهرا(علیهاالسلام) مىفرمود: فرزندت حسن، برایم نقل مىكند. روزى امیرمؤمنان (علیهالسلام) در خانه پنهان شد تا جریان بازگو كردن سخنان پیامبر(صلی الله علیه و آله) توسط امام حسن (علیهالسلام) را ببیند در این هنگام امام حسن(علیهالسلام) به خانه وارد شد و شروع به سخن گفتن كرد ولى دچار لكنت زبان شد مادر شگفتزده شد كه هیچگاه این چنین نبودى. امام حسن(علیهالسلام) پاسخ داد: مادر تعجب نكن زیرا بزرگمردى به سخنانم گوش فرا مىدهد و بدین واسطه است كه دچار لكنت زبان شدم. على(علیهالسلام) از اتاق خود خارج شد و امام حسن(علیهالسلام) را بوسید. زمانى نیز حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسلام) به دیدار شهداى احد و عمویش حمزه مىرفت و آنجا به گریه سیاسى خویش مىپرداخت و پردههاى دروغ و خیانت و تزویر حاكم را مىدرید. شاید در این سفرها هم كودكان را به همراه داشت. او كودكانش را به گونهاى تربیت كرد كه دخترش زینب(سلام الله علیها) روایات بسیارى را كه از مادرش شنیده بود براى ما نقل كرده است و امروز روایات او بخشى ارزشمند از فرهنگ غنى شیعى به شمار مىرود. همه مىدانیم مدت زندگى فاطمه زهرا(علیهاالسلام) بسیار كوتاه بود و از سویى دیگر اخبار و گزارشهاى همین زندگى كوتاه را هم دست سیاست غاصبانه نگذاشت منتشر شود. به قول دانشمندى: فضایل این خاندان را دوستان از ترس پنهان كردند و دشمنان از حسد بازگو ننمودند اما با این همه آنچه به دست مردمان رسیده، بوى دلانگیزش دنیا را عطرآگین كرده و مشرق و مغرب را فرا گرفته است. ما برخى از آثار و روایاتى كه در زمینه سیره تربیتى فاطمه(علیهاالسلام) بدست ما رسیده بود بررسى كردیم ولى بررسى كاملتر آن را باید در فرآوردههاى این تربیت جستجو و نظاره كرد. آرى، تمام عظمتها و شكوههایى كه به بهترین صورت در زندگى فرزندان فاطمه(علیهاالسلام) متجلى است نشانگر تربیت تابناك و دامان پاك و آموزههاى گران ارج حضرت فاطمه(علیهاالسلام) است. به این خانه گلین كوچك بنگرید. چه كسانى را به جامعه تحویل داده است؟حسنین (حسن و حسین علیهماالسلام) ؛ زینبین (زینب و امكلثوم سلام الله علیهما) دو مردى كه قلم و بیان از ترسیم شكوه صلح و جنگ آنان و دستیابى به فراز قلههاى دانش و بینش آن دو و بلنداى چكاد اخلاق آنها ناتوان است بلكه پرنده تیزپرواز و بلندگراى اندیشه را نیز یاراى رسیدن به بلنداى آن نیست. و دو زنى كه «مردانگى در ركابشان جوانمردى آموخته» و در غروب سیاه تمامى ارزشهاى انسانى فریاد رساى آن دو تاریكزار بى تپش تودههاى مردم كوفه و شام را به حركت و هیجان و شور و شعور و شعار واداشته است. در میادین معنویت و صفا و عرفان نیز چشم عارفان روزگار را خیره و اندیشه عابدان اعصار را سرگردان و متحیر نمودهاند. آرى همه آن عظمتها مدیون تربیت حضرت فاطمه(علیهاالسلام) و ریشه در پرورش نیكوى او دارد. از این رو در با شكوهترین نمایش حق و باطل و در رساترین و گیراترین و زیباترین هماوردى نور با سیاهى و تباهى و فضیلتكشى - در عاشورا - تك سوار میدان، همه این شكوهها و عظمتها و اوجها را مرهون دامان پاك فاطمه مىداند و مىگوید: هیهات منا الذلة ... زبونى، خوارى، پستى از پیرامون ما به دور است (ما و ذلت هرگز) خداى و پیامبر و مؤمنان و آن دامنهاى پاك و پاكیزهاى كه ما را پرورانده است از ذلت ما پروا دارند و ما را خوار و زبون نمىپسندند. حضرت زهرا(علیهاالسلام) در جهان حقیقتاكنون این مختصر را با روایتى به پایان مىبریم كه پردهاى دیگر از شكوه هوشرباى حضرت فاطمه (علیهاالسلام) را بازگو مىكند. آرى فاطمه كه تربیت را از محضر وحى آموخته و در دنیاى تربیت بهترین نمونههاى ادب و تعالى را پرورانده و در این مرحله بهترین شاگرد و برترین معلم بوده است. در جهان حقیقت و زندگى جاودان آخرت نیز از جانب خداى بزرگ عهدهدار همین مسؤولیت است اما این بار نه در محدوده خانه و كودكان خود بلكه تمامى كودكان شیعیانش و دوستدارانش شاگردان مكتب تربیتى اویند و سر بر دامان محبت این مادر مىگذارند توجه كنید. ابوبصیر مىگوید: امام صادق(علیهالسلام) فرمود: كودكان شیعیان ما را [در عالم برزخ] حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام) تربیت مىكند و در روز قیامت به پدرانشان تحویل مىدهد. ماهنامه كوثر، ش 7 ، سید محمود مدنىبجستانى .تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، تلخیص و ویرایش هدهدی.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 274]
-
گوناگون
پربازدیدترینها