تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816874851
همه آنچه ميخواهيد درباره طلاق بدانيد
واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: همشهری-نگاهي به كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي(طلاق)، تأليف: محمدعلي كرباسي واژه طلاق از ديرباز در فرهنگ مردم اين ديار از بار معنايي خاصي برخوردار بوده است.طلاق بيش از آنكه معلول يك سري ناهنجاري‌هاي خانوادگي باشد كه ناخواسته و از سر اجبار پيش مي‌آيد، يك گناه تلقي شده است. اين‌گونه بوده كه نه‌فقط در گذشته بلكه هنوز هم شاهد هستيم كه بسياري از زوج‌ها در يك شرايط منطقي كه طلاق بهترين راه‌حل ممكن براي رهايي از مشكلات محسوب مي‌شود، ترجيح مي‌دهند براي آنكه چنين مهري بر پيشاني نداشته باشند، به ماندن در اين شرايط ادامه داده و صبر و تحمل پيشه كنند؛ تحمل شرايطي كه بهبودي‌اي براي آن نمي‌توان متصور بود. وضع قوانين موجود نيز كم‌وبيش از چنين فرهنگ، تلقي و ذهنيتي منجر شده كه در افكار عمومي وجود دارد. درست است كه با جلوگيري از تعجيل در امر طلاق مي‌توان تا اندازه‌اي از آمار طلاق كاست و مانع جدايي زوج‌هايي شد كه بدون دليل كافي و صرفا با لجبازي و عجله به چنين تصميمي رسيده‌اند، اما طولاني‌شدن بيش از حد زمان طلاق براي كساني كه چاره‌اي جز جدايي ندارند، كش‌دادن اوضاع و احوالي جهنمي است كه مي‌تواند ناهنجاري‌هاي خاص خود را به دنبال داشته باشد. اما به هر حال حقيقت اين است كه در كشور ما به آن سهولت كه ازدواج ميسر مي‌شود، طلاق ناممكن است، در حالي كه سهولت در امر ازدواج در نهايت منجر به افزوده‌شدن آمار طلاق مي‌شود؛ آن هم با تمام دشواري طلاق و سنگ‌اندازي‌هايي كه جلوي پاي طرفين مي‌شود تا شايد از تصميم خود منصرف شوند. به هر روي طلاق يكي از مهمترين ناهنجاري‌هاي خانوادگي و اجتماعي است كه در جامعه ما روندي روزافزون و رشد چشمگير داشته است، به‌گونه‌اي كه نشان مي‌دهد با وجود همه موانع يا ذهنيت منفي‌اي كه در جامعه نسبت به آن وجود دارد، اين مسئله مي‌رود تا به امري بسيار رايج بدل شود و قبح آن نيز تا حد زيادي در ميان مردم از بين برود. رشد چشمگير آمار طلاق در مقايسه با آمار ازدواج در جامعه ايراني امري است كه ضرورت بررسي آن از جنبه‌هاي مختلف احساس مي‌شود و بنا به اين ضرورت نيز همه‌روز شاهد مقالات، سخنراني‌ها، برنامه‌هاي تلويزيوني و راديويي و يا كتاب‌هايي هستيم كه به‌شكلي گسترده به اين مقوله مي‌پردازند. اما به هر حال مشكل همچنان پابرجاست.مسئله قبح طلاق در فرهنگ ايراني، نكته‌اي است كه نويسنده كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي (طلاق) نيز به آن توجه داشته و ظاهرا با تاكيد بر اهميت يا حتي با باور كامل به اين مسئله به سراغ اين حوزه رفته است. او در مقدمه كتاب مي‌نويسد: «در ابتدا تصميم بر اين بود كه اسم اين كتابشناسي را «كتابشناسي طلاق» بگذارم، ولي احساس كردم كه افتادن چنين اسمي بر سر زبان‌ها و عادي‌شدن تكرار آن، ممكن است به نوبه خود از قبح عنوان «طلاق»كم كند، لذا ترجيح داده شد كه نام كتاب در پس عنوان «آسيبهاي اجتماعي» آورده شود، به همين دليل، عنوان «كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي (طلاق)» براي كتاب انتخاب شد.»(ص19) به هر حال با چنين رويكردي كه حاصل توجه و اهميت نويسنده به طلاق به عنوان عملي كه درنظر عرف پسنديده نيست اما به دليل رشد روزافزون آن ضرورت پرداختن به آن احساس مي‌شود، نويسنده كتاب كوشيده است به سهم خود گامي در اين جهت بردارد. در ميان انبوه كتاب‌هايي كه در زمينه طلاق منتشر شده‌اند، كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي (طلاق) اثري است متفاوت و البته در نوع خود كارآمد. تفاوت كار در آن است كه اكثريت قريب به اتفاق كتاب‌هايي كه با موضوعيت طلاق و يا مباحث مرتبط با آن منتشر شده‌اند در اشكال و قالب‌هايي مشخص و تكراري جاي مي‌گيرند. برخي از اين كتاب‌ها مي‌كوشند با ارائه راهكارهايي براي موفقيت در ازدواج، از طلاق جلوگيري كنند، برخي ديگر راه‌حل‌هايي براي خروج از بحران‌هايي كه به طلاق مي‌انجامد، ارائه مي‌دهند و يا پاره‌اي از كتاب‌ها با بررسي‌هايي موضوعي يا موردي به تحليل ناهنجاري‌هايي مي‌پردازند كه زمينه‌ساز طلاق هستند و... . به هر حال در همه اين كتاب‌ها بسته به ميزان دانش و آگاهي نويسنده موضوع طلاق از منظرهاي مختلف مورد بررسي قرار مي‌گيرد و اينكه تا چه اندازه مفيد و مثمرثمر واقع مي‌شوند، بحث ديگري است كه در اين مجال قصد طرح آن نيست. اما كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي (طلاق) همان‌گونه كه از نامش نيز پيداست با الگويي ديگر و كاملا متفاوت شكل گرفته است؛ الگويي كه چگونگي آن بيش از هر چيز تابع بحث مخاطب‌شناسانه است. در واقع آنچه محتوا و شكل كار را در اين كتاب رقم زده است، نوع مخاطباني است كه براي كتاب فرض شده و محدوده‌اي كه اين مخاطبان در آن جاي مي‌گيرند. اگرچه اغلب كتاب‌ها در اين حوزه به نيت ارتباط با مخاطباني از طيف‌هاي مختلف منتشر مي‌شوند و به نيت كاربردي‌شدن آنها به طور مستقيم براي استفاده مخاطب عام يا مورد استفاده قرار گرفتن براي متخصصان و صاحب‌نظران، شكل مي‌گيرند اما محمدعلي كرباسي، مولف اين كتاب با محدود كردن دايره مخاطبان خود اثري را ارائه كرده كه كتابي است كاربردي براي نويسندگان، محققان يا كارشناساني كه قصد استفاده و شناسايي منابع مختلف در اين حوزه را دارند. در واقع مخاطب عام و يا حتي خاص در اين كتاب چيزي جهت مطالعه مستقيم نمي‌يابد، مگر آنچه به رسم كتاب‌شناسي‌هاي حوزه‌هاي مختلف، در چنين آثاري مي‌توان يافت؛ فهرستي از منابع مكتوب و موجود كه مي‌تواند راهنماي محققان و علاقه‌مندان اين موضوع باشد. محمدعلي كرباسي در پيشگفتار كتاب با اشاره‌اي كلي به مسئله طلاق و پيامدهاي آن در كشورهاي مختلف و ارائه آماري كه نشان‌دهنده شرايط كنوني آن در برخي جوامع است، چنين نتيجه‌گيري مي‌كند: «نتيجه اينكه وضعيت خانواده در حال حاضر، نياز به برنامه‌ريزي همه‌جانبه دارد و آدمي براي كاهش آسيب‌هايي كه به او وارد مي‌شود، اگر وضعيت مطالعه‌شده‌اي داشته باشد، مي‌توان اميدوار بود كه فقط از شدت فشارهاي ناخواسته و اختلالات، كم كند و با در نظر داشتن آنچه در اثر تحقيقات و مطالعه خود به دست آورده، وضعيت برنامه‌ريزي‌شده‌اي را پيش پاي خويش قرار دهد كه قابل كنترل باشد و از شدت تخريب و آسيب‌زايي كم كند.» (ص17) در واقع آن‌گونه كه به نظر مي‌آيد نويسنده با اين نتيجه‌گيري و اهدافي كه در آن قابل رديابي است، كوشيده كه در افقي وسيع و فراگير مصالحي را معرفي كند كه هر محقق و نويسنده‌اي در اين حوزه نيازمند استفاده از آنهاست. او براي روشن‌تر شدن افق مورد بحث سؤالاتي را در پيشگفتار كتاب پيش‌روي مخاطب مي‌گذارد كه اگرچه از كيفيتي كلي‌نگرانه برخوردارند اما درمجموع با توجه به آمار ارائه‌شده قرار است ضرورت يك برنامه‌ريزي درست و مدون براي كاستن از ناهنجاري‌هاي طلاق در جامعه ايراني را تاييد كند؛ برنامه‌ريزي و تحقيق مفصلي كه نويسنده آن را در رسيدن به «خانواده سالم در ايران» بسيار مفيد ارزيابي كرده و آن را حاصل تحقيقي گسترده در يك سازمان پژوهشي كه شامل گروه‌هاي متفاوت است، مي‌داند. به هر روي با چنين هدف و نيتي نويسنده آن‌گونه كه خود اشاره مي‌كند با صرف25 هزار نفر ساعت در مجموعه اين كتابشناسي كه در 3 جلد منتشر شده است (جلدهاي اول و دوم پيش از اين چاپ شده‌اند)، به معرفي بيش از 7500 كتاب، پايان‌نامه دانشگاهي و مقاله پرداخته است. در واقع نويسنده مدخل‌هاي كتاب خود را به‌گونه‌اي تنظيم كرده است كه هر آنچه را كه به لحاظ زماني تا آخر پاييز 1384 وجود داشته، دربرمي‌گيرد؛ منابعي كه علاوه بر كتاب، پايان‌نامه تحصيلي، مقالات، اخبار و حتي داستان‌هايي كه به اين موضوع مرتبط هستند را نيز در برمي‌گيرد. كرباسي درباره نحوه انتخاب منابع چنين مي‌نويسد: «در انتخاب منابع براي درج در اين كتابشناسي، اولويت به مسائل و اتفاقات و يافته‌هاي مربوط به خانواده در ايران داده شده و كمتر به مسائل جاري خارجي و خانواده‌هاي غيرايراني پرداخته شده است. هرچند كه در مواردي خاص به اخبار و اتفاقات خارجي نيز توجه شده كه بيشتر براي بهره‌گيري در تنظيم برنامه‌هاي مربوط به خانواده سالم در ايران، زير عنوان «ويژگي‌هاي خانواده در ساير كشورها» آورده شده است. منابعي جهت درج در اين كتابشناسي آورده شده كه مطالب آنها به نوعي با طلاق در ارتباط بوده و بتواند شكل و زاويه‌اي از مسائل و موضوعات طلاق را روشن كند...» (ص20)نويسنده كتاب اگرچه تاكيد خود را بنا به ضرورت‌هايي روي معرفي منابع(عمدتا) ايراني گذاشته است اما در مقدمه كتاب اشاره‌اي نيز به برخي امكانات كه مي‌توانند چنين منابعي را ارائه كنند، دارد. براي نمونه اينترنت و پايگاه‌هاي گوناگون موجود در آن (كه در جلد دوم كتاب به برخي از آنها اشاره شده) يا سيستم مرلاين و آنلاين مستقر در كتابخانه‌ها يا مراجعه به شماره‌هاي برخي نشريات مهم در اين حوزه از چشم او دور نمي‌ماند و لااقل در يك اشاره گذرا هم كه شده به آنها مي‌پردازد. او همچنين در مقدمه كتاب اشاره‌اي به نحوه گزينش منابع وچگونگي آنها در تقسيم‌بندي‌هاي مختلف دارد تا در حد نياز مخاطب با ذهنيتي درست به سراغ اين كتابشناسي رفته و از امكاناتي كه در شناسايي منابع در اختيارش مي‌گذارد، استفاده كند. كتابشناسي آسيبهاي اجتماعي (طلاق) علاوه بر يك پيشگفتار و يك مقدمه، از 16فصل، تشكيل شده است. در انتهاي كتاب فهرستي از منابع كتاب و همچنين نمايه‌هايي از جنبه‌هاي مختلف تنظيم شده است، از نمايه نام‌ها و اماكن گرفته تا كتاب‌ها، ناشران، اصطلاحات و موضوعات. فصل‌بندي كتاب نيز باتوجه به جنبه‌هاي مختلفي كه در حوزه طلاق وجود داشته‌اند، شكل گرفته و از چنين عناويني برخوردار است: ويژگي‌هاي خانواده، كليات مسائل طلاق، تاريخ طلاق، انواع طلاق، آمار طلاق( در ايران و ساير كشورها)، روان‌شناسي طلاق، جامعه‌شناسي طلاق، مردم‌شناسي طلاق، جمعيت‌شناسي طلاق، ادبيات طلاق، سينماي طلاق، طلاق و دين( طلاق در اسلام و ديگر اديان)، حقوق طلاق، علل طلاق، عوارض طلاق (عوارض اجتماعي، رواني و...) و پيشگيري از طلاق ( بهداشت رواني خانواده). با اين تقسيم‌بندي نسبتا جامع مخاطب كتاب مي‌تواند باتوجه به موضوع موردنظر خود و ويژگي‌هايي كه از آن برخوردار است، با مراجعه به هر يك از فصول كتاب با مدخل‌هاي بسياري روبه‌رو شود كه تقريبا فهرست كاملي است از هرآنچه در اين زمينه به فارسي نوشته و مكتوب شده؛ منابعي كه آگاهي از آنها مي‌تواند تا حد بسيار زيادي كار پژوهشگر را با سهولت همراه سازد. شيوه تنظيم مدخل‌ها در هر فصل به صورت ترتيب الفبايي است كه باتوجه به عنوان كتاب،مقاله يا پايان نامه تنظيم شده است و علاوه بر شماره ترتيبي كه نشان دهنده آمار تعداد منابعي است كه از جلد نخست تاكنون معرفي شده‌اند، آدرس دقيق منبع موردنظر، دربردارنده چكيده مختصري است از آنچه در منبع مورد نظر، مخاطب كتاب مي‌تواند بدان دسترسي داشته باشد. در واقع مهمترين ويژگي كتاب نيز كه آن را از بسياري آثار مشابه متمايز ساخته و شكل كاربردي‌تري به آن مي‌بخشد، همين چكيده و مختصري است كه در معرفي و مشخص ساختن خط و خطوط محتواي منبع مورد نظر آورده شده است؛ به ويژه آنكه برخورداري از اين ويژگي باعث مي‌شود، مخاطب كتاب با آگاهي قبلي از كليت هر منبع به سراغ آن منابعي برود كه در كار پژوهشي خود مي‌تواند كارآمد محسوب شود و به اين ترتيب تا حد زيادي از اتلاف وقت مخاطب جلوگيري مي‌شود. در واقع نويسنده اين كتابشناسي اگرچه مي‌توانسته تنها به ذكر منابع بسنده كند اما شيوه دشوارتري را كه مستلزم مطالعه كامل و دقيق هر منبع و تنظيم چكيده از آن بوده برگزيده و براي راحتي مخاطب و كارآمدي هرچه بيشتر كتاب خود، دشواري را به جان خريده است و اين نكته مي‌تواند، به عنوان يك ويژگي ارزشمند مورد توجه ديگر پژوهشگراني كه در كار تهيه و تدوين كتاب‌شناسي‌ها در حوزه‌هاي گوناگون هستند نيز مورد توجه قرار گيرد. يكي ديگر از ويژگي‌هاي مثبت اين كتابشناسي را بايد حاصل رويكرد جامع‌نگرانه كرباسي در كار خود دانست، اينكه او در تدوين كتاب با دسته بندي موضوعي سعي كرده همه آثاري را كه به نوعي در اين زمينه مورد استفاده واقع مي‌شوند را در مداخل كتاب از چشم دور ندارد و در واقع اين كتابشناسي را نه فقط براي آنها كه به صورت علمي در حوزه‌هاي علوم‌انساني پژوهش مي‌كنند كارآمد سازد بلكه آن را براي ديگر محققان نيز مرجعي سودمند ساخته است. براي نمونه اگر يك منتقد ادبي بخواهد در تحقيقي موضوعي به سراغ آن دست آثار ادبي كه به طلاق پرداخته‌اند، برود، مي‌تواند منابع مورد نظر خود را در يكي از فصول كتاب بيابد. براي نمونه كرباسي فصل دهم كتاب را به «ادبيات طلاق» اختصاص داده و در مدخل‌هاي اين فصل به معرفي آثار داستاني با موضوعيت طلاق كه در قالب كتاب يا در نشريات چاپ شده‌اند مي‌پردازد. او در اين زمينه حتي داستانهاي ميني ماليستي (داستانك‌ها) را نيز از نظر دور نمي‌دارد و علاوه بر درج خلاصه‌اي از داستانهاي بلند، متن كامل داستانك‌ها را كه حجمي كوچك داشته‌اند در اين مدخل‌ها جاي داده است. با اين اوصاف در يك جمع‌بندي كلي در مورد اين كتاب،فارغ از برخي لغزش‌هاي كوچك كه در هر كار تحقيقي آن هم در اين حجم، طبيعي است بايد گفت كه حاصل كار نويسنده كتاب درخور تقدير و در نوع خودكارآمد و قابل توجه است و حتي مي‌تواند سبك و فرم تنظيم اين كتابشناسي در موضوعات ديگر نيز مورد استفاده قرار گرفته و يك الگو باشد؛ هرچند كه همواره بحث تفاوت سليقه‌ها وجود دارد و مي‌توان در نحوه تقسيم‌بندي فصول يا اضافه و كم كردن برخي مدخل‌ها سليقه ديگري را اعمال كرد اما تا آنجا كه كار به اسلوب كلي آن بازمي‌گردد، علمي و تا حد امكان كم نقص بوده و اين خود امتياز بزرگي است كه مي‌توان پاي اين كتاب و زحمتي كه مولف آن كشيده، گذاشت. در نهايت نيز بايد ذكري هم از ناشر (اميركبير) كرد كه اين كتابشناسي را در 625 صفحه، 1000نسخه، قيمت 9500تومان، با چاپ ارزنده روانه بازار كرده است، هرچند كه نام ناشر از قدمت و اعتبار بسياري برخوردار است كه به نظرمي‌رسد هنوز با آن انتظاراتي كه درباره آن وجود دارد ( با كارنامه فعلي) فاصله دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 276]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها