واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: دبير انجمن علميگوارش و كبد كودكان ميگويد: دليل 30 درصد مراجعات به متخصصان كودكان، يبوست اطفال است؛ مشكلي كه با تغذيه درست به آساني قابل حل است. همشهری آنلاین آيا کودک شما آنقدر به کارهاي مهم مشغول است که رفتن به توالت را به تعويق مياندازد؟ يا اينکه بخاطر ترس از شروع دردناک حرکات روده، از رفتن به توالت طفره ميرود!؟ شايد فکر ميکنيد از وقتي توالت رفتن را به کودکتان آموزش داده و او را از پوشک گرفتهايد اين مسئله ديگر اهميتي ندارد! اما بايد بدانيد متاسفانه اين آموزشها نميتوانند جلوي يبوست کودک و عوارض بعدي آن را بگيرند. به همين دليل هم دكتر علي اكبر سياري، دبيرانجمن علميگوارش و كبد كودكان هفته گذشته اعلام کرد: 30 درصد مراجعهكنندگان به متخصصان كودكان و 25 درصد مراجعهكنندگان به فوق تخصص گوارش كودكان از يبوست رنج ميبرند. اغلب شيرخواران حداقل روزي يکي دوبار شکمشان کار ميکند. تا سن 3 سالگي تعداد دفع به روزي يک بار و شايد کمتر، افت ميکند. اگر چه تعريف واحدي براي يبوست بچهها وجود ندارد اما بعضي به دفع مدفوع سفت كه توام با تاخير و سختي باشد و به مدت 2 هفته طول بكشد يبوست ميگويند. لازم است بدانيد که اين مشکل با علايمي همراه است مثلا: چند روز عقب افتادن دفع مدفوع، قطر زياد مدفوع، احساس ناراحتي و درد در هنگام دفع و سفت بودن مدفوع، درد شکم، تهوع و استفراغ، مشاهده اثر مدفوع مايع در لباسهاي زيري کودک که نشانه برگشت مدفوع به روده است و وجود خون قرمز روشن روي مدفوع سفت. اگر به دنبال مقصر هستيد، لازم است بدانيد عوامل مختلفي ميتوانند اين مشکل دردناک را در کودک شما ايجاد کنند كه خود شما در راس آنها هستيد! مثلا اگر شما قبل از آماده بودن کودک، آموزش توالت رفتن را شروع کنيد؛ ممکن است کودک به دليل ترس از توالت رفتن مدفوع خود را مدتهاي طولاني نگه دارد. اين تصميم اختياري براي نرفتن به دستشويي، کم کم تبديل به عادتي ميشود که نميتوان به راحتي از شر آن و يبوست ناشي از آن خلاص شد، چرا که هرچه بيشتر مدفوع در روده باقي بماند، دفع آن سختتر و دردناکتر شده و باعث ترس و خودداري بيشتر کودک از دفع ميشود. علت ديگر ايجاد يبوست، رژيمهاي غذايي بدون فيبر و کم بودن مصرف سبزي و ميوه در کودک است. در بعضي از کودکان هم خوردن شير زياد ميتواند منجر به يبوست شود؛ همانطور که در بعضي ديگر از آنها کم تحرکي اين کار را ميکند. بد نيست بدانيد در 90 درصد موارد، علت ابتلاي كودك به يبوست غيرعضوي است. 10 درصد ديگر يبوستها به دليل نقص در دستگاه گوارشي، اختلالات سيستم عصبي، مشكل غدد درونريز(مثل کمکاري تيروئيد) و يا مصرف بعضي از داروها روي ميدهد. بعضي از علل يبوست نوزادان مانند بيماري هيرشپرونگ اگر در همان ابتدا مورد توجه قرار نگيرد، ممکن است در آينده عوارض ناگواري براي کودک ايجاد کند بنابراين بهتر است به يبوست نوزادتان توجه کنيد. در صورتي که كودك 24 ساعت پس از تولد دفع نداشته باشد، مبتلا به يبوست شناخته ميشود و لازم است براي تشخيص و درمان نزد پزشک اطفال برده شود. فيبرهاي مهربان! يبوست معمولا خود بهخود بهبود پيدا ميکند اما براي اطمينان از اينکه خداي نکرده وضع بدتر نشود بهتر است با دادن غذاهاي پرفيبر و آب زياد به کودک شروع کنيد. فيبر حجيم است و باعث نگه داشتن آب در مدفوع و نرم شدن آن ميشود. روزانه هر کودک بايد به اندازه سنش بعلاوه عدد 5 فيبر مصرف کند. مثلا يک کودک 5 ساله بايد روزي 10 گرم فيبر بخورد. دادن ميوههايي مانند آلو بخارا، انجير، انگور، سيب با پوست، گلابي، هلو و زرد آلو، هندوانه، سبزيهاي خام، زيتون و روغن آن، غلات کامل (سبوس دار)، ذرت بوداده و کم کردن شير و لبنيات از غذاي کودک ميتواند يبوست را درمان کند. ورزش و آموزش عليه يبوست! يکي ديگر از راههاي پيشگيري و درمان يبوست ورزش منظم است. کودک خود را به حرکت و بازيهاي پرتحرک تشويق کنيد و مطمئن باشيد که اين کار ميتواند به حل مشکل يبوست کمک کند. اگر ميخواهيد توالت رفتن را به کودک خود ياد دهيد و ميبينيد که او مقاومت کرده و مدفوع خود را نگه ميدارد؛ اين کار را به تعويق انداخته و چند هفته يا چند ماه ديرتر دوباره تلاش کنيد. اگر کودکتان مدفوع خود را نگه داشته و اين کار موجب نشت مدفوع شده و لباس او را کثيف ميکند، عصباني نشويد و کاري نکنيد که او احساس شرمندگي کند. اين عصبانيت فقط مشکل را وخيمتر ميکند. در عوض بهتر است زماني که احساس کرديد حرکات روده او شروع شده با عبارات مثبت و آرام به او گوشزد کنيد که «الان وقت آن است که دستشويي بروي». حتي ميتوانيد براي تشويق کودک براي اين کار به او جايزه هم بدهيد. بهتر است اين جايزه يک فعاليت مورد علاقه کودک باشد. اگر او از رفتن به توالت خودداري کرد؛ جايزه به توالت رفتن را به نوبت بعد موکول کنيد. روده هر انساني پس از غذا خوردن فشرده ميشود تا غذا را در مسير خود به انتهاي روده به حرکت در آورد. شما ميتوانيد از اين واقعيت علمي براي کمک به کودکتان استفاده کنيد. يعني بعد از هر غذا او را روي لگن بنشانيد. 5 تا 10 دقيقه نشستن در هر نوبت کافي است. در اين زمان ميتوانيد با خواندن قصه يا شعر، استرس را از او دور کنيد. اگر ماندگار شود! اگر با تمام اين حرفها ديديد کودکتان دچار بياختياري مدفوع شده و گهگاه لباسهايش را کثيف ميکند، آرامش خود را حفظ کرده و به پزشک مراجعه کنيد. اين بياختياري از عوارض يبوست است که در 35 درصد دختران و 55 درصد پسراني که يبوست دارند ديده ميشود و البته بايد جدي گرفته شود. (البته در 2-4 سالهها به يک ميزان در دوجنس شيوع دارد.) متاسفانه اگر درمان يبوست در كودكي صورت نگيرد و يبوست مزمن شود، امكان بزرگ شدن روده بزرگ و از بين رفتن احساس دفع و بياختياري در سنين بالاتر را به وجود ميآورد بطوري كه حتي 6/1 درصد کودکان 10 ساله هم تا حدي اين مشکل(بي اختياري) را دارند. لازم است بدانيد درمان يبوست مزمن و غيرعضوي که به آن «عملكردي» هم ميگويند، خيلي کار سادهاي نيست و آمارها نشان داده که در50 درصد موارد بعد از 5 سال - حتي پس از درمان – مشکل وجود دارد. تحقيق ديگري هم نشان داده که متاسفانه عود در 30 درصد موارد ديده ميشود. متخصصان معتقدند خاطره درد در كودك، سهلانگاري مادران در پيگيري درمان و مداخله ساير افراد در درمان از عوامل شكست درمان يبوست هستند. درمان خودسرانه ممنوع! در هر حال به خاطر داشته باشيد ممکن است درمان يبوست کودکتان ماهها طول بکشد. گاهي اين يبوست علتي جديتر از يک رژيم غذايي نامناسب دارد و در اين صورت لازم است حتما پزشک کودکان يا متخصص گوارش کودک شما را بررسي کند. بنابر اين در صورت درمان نشدن يبوست با بهبود تغذيه و مصرف مايعات کافي، حتما کودک خود را نزد پزشک ببريد و بدون تجويز پزشک از داروهاي ضديبوست استفاده نکنيد. درمانهاي خودسرانه و عوامانه مثل صابون زدن به محل دفع و استفاده خودسرانه از شياف و داروهاي ديگر شلکننده، نه تنها باعث درمان اين عارضه نميشود بلكه حتي ممكن است منجر به سوراخ شدن روده بزرگ و مرگ كودك شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 455]