واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: تصمیم روز گذشته بانك مركزي در زمينه انتشار اسكناس ده و پنجاه هزار توماني، مي تواند حركتي ميمون و مبارك در حوزه سياست هاي پولي به حساب آيد. اين امر نشان مي دهد كه بانك مركزي درصدد شكستن سنت هاي غلط و اتخاذ تصميمات جديد براي مقابله با شرايطي است كه در اثر بي توجهي به قانونمندي هاي شناخته شده اقتصادي گريبانگير كشور شده است. خوشبختانه بر خلاف اين ذهنيت غلط كه چاپ اسكناس درشت تورم زاست، قائم مقام بانك مركزي از آن به عنوان يك حركت ضدتورمي كه نقدينگي را تحت كنترل درمي آورد، نام برد. در واقع مطلب اين است كه هيچ دليل علمي بر اينكه اسكناس درشت تورم زا باشد يا موجب كاهش ارزش پول ملي شود، وجود ندارد زيرا اين اقدام نه موجب افزايش نقدينگي مي شود و نه موجب افزايش سرعت گردش پول. حتي برعكس از نظر رواني، مردم براي خرج كردن پول درشت تمايل كمتري از خود نشان مي دهند. بهترين دليل در اين زمينه تجربه چاپ اسكناس هزار توماني در سال 1350 است. شاخص تورم در سال 1350 نشان مي دهد كه پس از چاپ اسكناس هزار توماني افزايشي در شاخص تورم به وجود نيامد، در حالي كه در سال هاي 52 و 53 اقتصاد كشور به دليل رشد نقدينگي ناشي از خرج كردن دلارهاي نفتي دچار رشد تورم شد. در سال 1350 حجم نقدينگي كشور 3/296 ميليارد ريال بود (5/49 ميليارد ريال اسكناس و مسكوك و 2468 ميليارد ريال سپرده). امروز اقتصاد كشور با نقدينگي عظيم 145 هزار ميليارد توماني مواجه است. در سال 1350 متوسط حقوق معلم در كشور ما حدود هزار تومان بود و يك معلم مي توانست حقوق يك ماه خود را به صورت يك برگ اسكناس هزار توماني دريافت كند. اگر بخواهيم بر مبناي مقايسه اين دو حجم نقدينگي و متوسط حقوق و دستمزد، درشت ترين اسكناس امروز را طراحي كنيم، دست تصميم گيران بانك مركزي بسيار باز است. چاپ اسكناس درشت علاوه بر امتيازي كه قائم مقام بانك مركزي به آن اشاره كرده اند (تحت كنترل درآوردن نقدينگي از طريق جمع آوري ايران چك و چك پول هاي بانكي كه نقش اسكناس را بازي مي كنند ولي تحت كنترل بانك مركزي نيستند) داراي امتيازات زير نيز است؛ چاپ اسكناس درشت هزينه استهلاك اسكناس را به شدت كاهش مي دهد. طبق اطلاعات موجود كشور ما يكي از پرهزينه ترين كشورها از نظر استهلاك اسكناس است و سالانه حدود 130 ميليارد ريال صرف جايگزيني اسكناس هاي فرسوده و چاپ اسكناس نو مي شود. در صورت انتشار اسكناس درشت به دليل تقليل تعداد قطعات به يك صدم يا يك پنجاهم، هزينه استهلاك به طور چشمگير كاهش مي يابد و جابه جايي اسكناس نيز تسهيل مي شود. در نظر بگيريد كه براي حمل يكصدهزار تومان يك برگ اسكناس صد هزار توماني داشته باشيد. در مقايسه با اينكه صد عدد هزار توماني يا دويست عدد پانصد توماني يا هزار عدد صد توماني، با خود حمل كنيد طبيعي است كه چه از نظر استهلاك و هزينه چاپ اسكناس و چه از نظر سهولت حمل، تفاوت فاحشي بين روش هاي فوق وجود دارد.دومين امتياز بالارفتن قدرت مانور عابربانك هاست. همه روزه ميليون ها ساعت وقت مردم در بانك ها صرف دريافت پول مي شود. عابربانك ها قدرت پرداخت مبالغ بالا را ندارند زيرا سيستم مكانيكي اين دستگاه ها نمي تواند هربار بيش از تعداد محدودي برگ اسكناس را تحويل دهد. اگر در يك روز تعطيل گرفتار اورژانس بيمارستان ها شويد و بخواهيد بيماري را بستري كنيد پول نقد مطالبه مي كنند. در چنين وضعي كه بانك تعطيل است و عابربانك ها در پرداخت محدوديت دارند، مي توانيد تصور كنيد كه چه دغدغه و فشاري بر نزديكان بيمار تحميل مي شود. با چاپ اسكناس درشت عابربانك ها مي توانند مبالغ بالا را در قالب اسكناس هاي درشت در اختيار مردم قرار دهند. به اين ترتيب هم مراجعه مردم به بانك ها كم شده و هم در ايام تعطيل مردم با مشكل مواجه نمي شوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 478]