محبوبترینها
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826059461
تواضع، ميوه درخت دانش
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تواضع، میوه درخت دانش
ابراز «نیاز»، نشان تواضع است و اظهار «كوچكی»، نشانه دیگرِ فروتنی. این كه در مقام بندگی و عبادت، در پیشگاه خدا «نماز» می‌گزاریم و در نمازهایمان سوره «حمد» را می‌خوانیم، علامتِ پذیرش این نیازمندی و كوچكی در برابر آفریدگار است.در سوره حمد، به نام خدا آغاز می‌كنیم. «بسم الله» گفتن ما، تكریم ما را در برابر خالق هستی نشان می‌دهد. در همین سوره، خدا را «حمد» می‌كنیم. ستایش نیز علامت دیگر خضوع و تواضع است؛ زیرا متكبران هرگز زبان به شكر و سپاس نمی‌گشایند.این كه خدا را «مالك» حقیقی روز جزا می‌دانیم و از خودمان نفی مالكیت می‌كنیم، اقرار دیگری به نیازمندی و وابستگی ما به اوست.وقتی منحصراً به بندگی او اعتراف می‌كنیم (ایّاك نعبد) و تنها و تنها از او یاری می‌جوییم (ایّاك نستعین) و خود را به راهنمایی او محتاج دیده، از او هدایت می‌طلبیم (اهدنا الصراط المستقیم)، همه اینها گواه فروتنی و تواضع است.مبادا كه از بندگی او دم بزنیم و بنده دیگری باشیم!در سوره حمد، به نام خدا آغاز می‌كنیم. «بسم الله» گفتن ما، تكریم ما را در برابر خالق هستی نشان می‌دهد. در همین سوره، خدا را «حمد» می‌كنیم. ستایش نیز علامت دیگر خضوع و تواضع است؛ زیرا متكبران هرگز زبان به شكر و سپاس نمی‌گشایند.مبادا از او هدایت بخواهیم و در عمل، هدایت‌های او را كه به صورت «امر و نهی» است، نادیده بگیریم و عصیان كنیم!رفعتِ ما در تواضع ما نهفته است.در تمثیل‌های ادبی آمده است: درختی كه پربارتر شد، شاخه‌هایش هم سر به زیرتر است. این همان فروتنی و تواضعی است كه از «بار دانش» سرچشمه می‌گیرد و در دل‌های پاك از غرور و ریا و وارسته از تكبر و خودبزرگ‌بینی فرود می‌آید و اگر جز این باشد، جهل و غرور و توهم بزرگی در عین حقارت است، اما با نمای فریبنده عقل و علم.هر كس از راهی دچار خودبزرگ‌بینی می‌شود. كسانی هم از راه معلومات و امتیازات، خود را گم می‌كنند و جایگاه خویش را از یاد می‌برند. علم اگر همراه با ادب و تواضع نباشد و در دل، خاكساری و نوع‌دوستی و فروتنی و خشیت نیافریند، نه دانشور را مایه زینت است، نه طالب علم را به كمال و خداوند نزدیك‌تر می‌سازد و نه رشد روحی و قرب معنوی می‌آورد.تواضع، بستری برای جریان فیض الهی در دل‌های جویای دانش و حكمت است و تكبر، مانع این فیض بردن است.افتادگی آموز اگر طالب فیضی هرگز نخورد آب، زمینی كه بلند استقرآن كریم، گاهی نمونه‌هایی از بندگان فروتن را یاد می‌كند كه الگوی ما باشند. پیروی حضرت موسی از حضرت خضر، یكی از آن موارد است. وی كه خودش مقام نبوت داشت، در پی «خضر» راه افتاد و قول سكوت و پذیرش و تبعیت و تحمل داد، تا از چشمه دانش او قطره‌ای بنوشد: «هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَی أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْداً؟» (كهف/66)؛ آیا در پی تو راه بیفتم و همسفر تو شوم، تا از آنچه خدا به تو از رشد و حكمت آموخته است، به من هم بیاموزی؟این ادب و تواضع حضرت موسی در برابر حكمت و علم خضر، به همه ما راه آموختن دانش را نشان می‌دهد؛ یعنی تواضع در برابر معلم و اصرار در طریق كسب دانش و معرفت و نداشتن غرور و تكبر در این راه.در روایات بسیاری سفارش شده است كه هم در برابر استادی كه از او علم آموخته‌ایم و می‌آموزیم، فروتن باشیم، هم در مورد شاگردی كه به او دانش می‌آموزیم، متواضعانه رفتار كنیم؛ از جمله در این حدیث شریف: «تواضَعوا لِمَن طَلَبتُم مِنهُ العِلمَ.»(1)وقتی منحصراً به بندگی او اعتراف می‌كنیم (ایّاك نعبد) و تنها و تنها از او یاری می‌جوییم (ایّاك نستعین) و خود را به راهنمایی او محتاج دیده، از او هدایت می‌طلبیم (اهدنا الصراط المستقیم)، همه اینها گواه فروتنی و تواضع است.این برای جلوگیری از آفتی است كه در چنین مواقع و مواردی سراغ انسان می‌آید و او را دچار «غرور علمی» می‌سازد. بعضی‌ها اگر تخصص و تبحر و دانشی دارند، آن را به رخ دیگران می‌كشند و با حالتی مغرورانه و با خودستایی، خود را پیراسته از هر نقص و عیبی می‌بینند و جلوه می‌دهند. این از نقاط ضعف اخلاقی یك دانش اندوخته است.قرآن كریم از چنین خودستایی و غروری با عنوان «تزكیه نفس» یاد می‌كند و از آن نهی می‌فرماید: «... فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ» (نجم/32)؛ خود را بی‌عیب و پاك مشمارید.هر چیزی آفتی دارد. آفت علم هم غرور و خودبرتر بینی است. آفت‌زدگانِ بوستان دانش، قابل ترحمند. بر مركب دانش سوارند و می‌تازند و گرد و خاك به پا می‌كنند و به دیگران اعتنایی نمی‌كنند، و به خاطر همین حالت، از چشم‌ها می‌افتند. خود را «برترین» می‌پندارند و از هر نقد و انتقاد و تذكری برمی‌آشوبند و آن را حمل بر غرض‌ورزی و دشمنی و حسادت می‌كنند. خود را از هر خطا مصون و ایمن می‌دانند و از این رو، از هیچ تذكری پند و موعظه و درس نمی‌گیرند.رعایت «حق استاد»، نخستین نشانه «ادبِ علم‌آموزی» است. برخورداری از تواضع و خاكساری و گم نكردن خویش، نشانه دیگری از «لیاقت معلمی» است. آیا درخت دانش ما، پربار است یا بی‌ثمر؟ از یاد نبریم كه: فروتنی، میوه درخت دانش است.پی‌نوشت:1. اصول كافی، ج1، ص36. منیع:نسیم وحی، شماره 2 و 3 ، جواد محدثی .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 349]
-
گوناگون
پربازدیدترینها