محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830781768
زنان جوان، شادى و نشاط
واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی:
جوان، شادى و نشاط - مقالات تخصصی در روانشناسی , یكى از نیازهاى اساسى انسان، شاد زیستن است، زیرا انسان متعادل، خود و جامعه خود را در پرتو آن مىسازد؛ از این رو همه به دنبال شادى اند. البته اگر ما به اطراف خود بنگریم، صحنه هایى از غم و شادى را به وضوح مشاهده خواهیم كرد كه هر كدام در جاى خود لازمه زندگى بشر است. بهار طربانگیز، آبشارهاى زیبا، گلهاى رنگارنگ، سرخى طلوع خورشید، صبح زیبا، نغمه خوانى پرندگان قشنگ، رویش گیاهان، و از طرف دیگر، فصل خزان و برگ ریزان، لحظه غروب خورشید، پژمرده شدن گلها و ریزش شكوفهها، بیمارى و مرگ، تنگ دستى و حوادث تلخ، دو روى سكه زندگى انسان را تشكیل مىدهند. گاهى غم، و زمانى شادى به سراغ انسان مىآید، اما او فطرتاً از غم گریزان و به شادى متمایل است. در این میان، جوانى كه به مرحله شكفتگى، پویایى و نشاط دوران بلوغ پا نهاده، بیش از دیگران به شادى مىاندیشد و آن را با خود آرایى و... ظاهر مىسازد. این حق جوان است كه در جامعه شاد باشد و از زندگى خود لذت مشروع ببرد. جوان، شادى و نشاط یكى از نیازهاى اساسى انسان، شاد زیستن است، زیرا انسان متعادل، خود و جامعه خود را در پرتو آن مىسازد؛ از این رو همه به دنبال شادى اند. البته اگر ما به اطراف خود بنگریم، صحنه هایى از غم و شادى را به وضوح مشاهده خواهیم كرد كه هر كدام در جاى خود لازمه زندگى بشر است. بهار طربانگیز، آبشارهاى زیبا، گلهاى رنگارنگ، سرخى طلوع خورشید، صبح زیبا، نغمه خوانى پرندگان قشنگ، رویش گیاهان، و از طرف دیگر، فصل خزان و برگ ریزان، لحظه غروب خورشید، پژمرده شدن گلها و ریزش شكوفهها، بیمارى و مرگ، تنگ دستى و حوادث تلخ، دو روى سكه زندگى انسان را تشكیل مىدهند. گاهى غم، و زمانى شادى به سراغ انسان مىآید، اما او فطرتاً از غم گریزان و به شادى متمایل است. در این میان، جوانى كه به مرحله شكفتگى، پویایى و نشاط دوران بلوغ پا نهاده، بیش از دیگران به شادى مىاندیشد و آن را با خود آرایى و... ظاهر مىسازد. این حق جوان است كه در جامعه شاد باشد و از زندگى خود لذت مشروع ببرد. قطعاً اسلام كه دینى فطرى و تأمین كننده صلاح دنیا و آخرت انسان است، مخالف شادى نیست، بلكه حامى و پشتیبان آن نیز مىباشد. نظر به اهمیت این موضوع، در این شماره، نقش شادى در همه عرصههاى زندگى، عوامل فرحانگیز و شادى آفرین و دیدگاه اسلام را در باره شادى به بحث مىنشینیم. امیدواریم مورد استقبال جوانان قرار گیرد. معناى شادى شاد در لغت، به معناى خشنود، خوش حال، خوش وقت، بى غم، خوش و خرم زیستن، زندگى كردن، و زندگانى كردن، و شادى به معناى شادمانى، خوش حالى، و خوش دلى آمده است.(1) علم روانشناسى تعریفهاى مختلفى از نشاط ارائه كرده است، اما به طور اجمال مىتوان گفت: یكى از جنبههاى هیجان، شادى است كه با واژه هایى چون: سرور، نشاط و خوش حالى هم معناست. در این جا به چند تعریف از شادى اشاره مىكنیم: «شادى، احساس مثبتى است كه از حس ارضا و پیروزى به دست مىآید. شادى، عبارت است از مجموع لذتها منهاى دردها. شادى، تركیبى از عاطفه مثبت بالا و عاطفه منفى پایین است.»(2) شادكامى و نشاط، حالتى است كه از آن به سرزندگى و آمادگى براى پیشرفت یاد مىشود. استاد مطهرى در این باره مىگوید: «سرور، حالت خوش و لذت بخشى است كه از علم و اطلاع به این كه یكى از هدفها و آرزوها انجام یافته یا انجام خواهد یافت، به انسان دست مىدهد. و غم و اندوه، حالت ناگوار و دردناكى است كه از اطلاع بر انجام نشدن یكى از هدفها و آرزوها به انسان دست مىدهد.»(3) ضرورت شادى شادى براى انسان، یك امر ضرورى است. در سایه شادى و نشاط، زندگى معنا و مفهوم خاصى پیدا مىكند و دلها به هم نزدیك، و ترس و بدگمانى و ناكامى و نگرانى بى اثر مىگردد. شادى، نه تنها بر روح و روان انسان تأثیر مىگذارد، بلكه جسم او را نیز تحت تأثیر قرار مىدهد، به طورى كه گفتهاند: حتى قادر است از رشد و نماى بیمارى سرطان (كه در حالت كمون است) پیشگیرى كند.(4) ارسطو مىگوید: شادى، بهترین چیزهاست و آن قدر اهمیت دارد كه سایر چیزها براى كسب آن هستند.(5) در شرایطى كه آمار مبتلاین به افسردگى و بیمارىهاى روحى رو به تزاید است، به طورى كه گفتهاند: در جهان 415 میلیون نفر از بیمارىهاى روانى رنج مىبرند و در كشور ما پنج میلیون نفر به افسردگى مبتلا هستند(6) و تعداد زیادى از جوانان، به ویژه دانشجویان با این بیمارى دست به گریبان اند، همگان را متوجه رویكرد جدید به موضوع شادى نموده است. ویژگىهاى افراد با نشاط در بحث نشاط، این سؤال مطرح است كه ویژگىهاى افراد شاد چیست؟ آیا تنها لبخند زدن، نشانه شادى است یا شادى علائم و نشانههاى دیگرى نیز دارد؟ برداشتهاى گوناگونى از شاد زندگى كردن مطرح شده است. ارسطو مىگوید: مردم عادى، لذت را شادى فرض مىكنند. افراد موفق، عملكرد خوب را برابر با شادى مىشمارند و دانشمندان، زندگى متفكرانه و جست و جو گرانه را معادل شادى مىدانند. زنوسیتیومى، بنیان گذار فلسفه رواقى مىگوید: شادى معادل با برآورده شدن آرزوهاست. جان لاك معتقد است كه شادى بستگى به تعداد لذات زندگى دارد. همچنین پرفسور مك گیل، شادى را به لذتهاى تمایلاتِ ارضا شده مربوط دانسته است. برتراند راسل مىگوید: رغبت، همگانىترین نشانه انسان شاد است. برخى از مردم هم، خندیدن دائمى و بگو مگو نداشتن در زندگى را شادى مىدانند.(7) شاید بتوان گفت قدر مشترك همه تعابیر فوق، احساس خوش بختى در زندگى شخصى و رضایت مندى از زنده بودن است كه در اصول زیر تجلى مىكند: 1 . قدردانى كردن از خوبى دیگران؛ 2 . دیگران را به خوبى یاد كردن؛ 3 . اعتراف به ارزشهاى خود؛ 4 . دوست شدن با مردم خوب و شاد؛ 5 . لذت بردن از مواهب الهى؛ 6 . زندگى در حال؛ 7 . انتظار شادى از خود و دیگران؛ 8 . دوست داشتن دیگران؛ 9 . چهره گشاده داشتن؛ 10 . خودآرایى و آراستگى ظاهر؛ 11 . وقت شناس بودن؛ 12 . مسئولیت پذیرى؛ 13 . انتقاد پذیرى؛ 14 . رضایت از زندگى؛ 15 . عفو و گذشت. دین دارى و شادى بعضى تصور مىكنند نمىتوان هم دین دار بود و هم شادمان، از این رو ناگزیر باید یكى را انتخاب كرد. استاد مطهرى مىگوید: بعضى از مقدس مآبان و مدعیان تبلیغ دین، به نام دین با همه چیز به جنگ بر مىخیزند؛ شعارشان این است: اگر مىخواهى دین داشته باشى، به همه چیز پشت پا بزن، دنبال مال و ثروت نرو، حیثیت و مقام را ترك كن، زن و فرزند را رها كن، از علم بگریز كه حجاب اكبر و مایه گمراهى است، شاد مباش و شادى نكن، از خلق بگریز و به انزوا پناه ببر و امثال اینها.(8) وى این نظر را خلاف منطق اسلام مىداند و مىگوید: یكى از مختصات دین اسلام این است كه همه تمایلات فطرى انسان را در نظر گفته و هیچ كدام را از قلم نینداخته است، و معناى فطرى بودن قوانین اسلامى، هماهنگى آن قوانین و عدم ضدیت آنها با فطریات بشر است.(9) برداشت نادرست از آیه «فلیضحكوا قلیلاً و لیبكوا كثیراً جزاءً بما كانوا یكسبون؛(10) آنها باید كمتر بخندند و بسیار بگریند؛ این جزاى كارهایى است كه انجام مىدهند»، باعث شده كه عدهاى تصور كنند اسلام با خنده و مظاهرشادى، مخالف و طرفدار گریه و اندوه است؛ در حالى كه آیه فوق در مورد شادى خاصى است كه منافقان به منظور تضعیف اراده مسلمانان از خود نشان مىدادند؛ كسانى كه از شركت در جنگ تبوك سرپیچى كردند و با عذرهاى واهى در خانههاى خود نشستند و دیگران را هم دلسرد و منصرف مىنمودند و مىگفتند: در این گرماى سوزان تابستان به سوى میدان نبرد حركت نكنید. آنان از این عمل خود، خوش حال بودند و قهقهه سر مىدادند و بسیار مىخندیدند. قرآن مجید به منافقان اخطار مىكند كه باید كم بخندند و بسیار بگریند؛ گریه براى آینده تاریكى كه در پیش دارند. از این رو در آخر آیه مىفرماید: این جزاى اعمالى است كه آنها انجام مىدادند.(11) نتیجه این كه آیه فوق، در صدد نفى شادى به صورت مطلق نیست. آیه دیگرى كه ممكن است شاهدى براى مذمت شادى تلقى شود، درباره داستان قارون است كه از زبان قومش مىفرماید: «اذ قال له قومه لا تفرح ان الله لا یحب الفرحین؛(12) به خاطر بیاور هنگامى كه قوم قارون به او گفتند: این همه شادى مغرورانه مكن كه خداوند شادى كنندگان را دوست ندارد»، در حالى كه این آیه نیز، شادى خاصى را مذمت كرده و آن، شادى مستانه و مغرورانه است كه با گناه، غفلت و فساد همراه است. شادى در سیره معصومان موضوع شادى به عنوان یكى از نیازهاى اساسى آدمى و عنصرى تأثیر گذار در زندگى، همواره مورد توجه پیشوایان دینى قرار گرفته است، به طورى كه امیر مؤمنانعلیه السلاماین حالت عاطفى را به «فرصت» تعبیر كرده است: «اوقات السرور خلسة؛(13) مواقع شادمانى، فرصت است»؛ یعنى فرصتِ اندوختن توانایى و نشاط بیشتر. آن حضرت یكى از صفات مؤمنان را چهره بشاش و شاد داشتن دانسته و فرموده است: «المؤمن بِشره فى وجهه و حزنه فى قلبه؛(14) شادى مؤمن در چهرهاش و اندوهش در دلش است.» امام علىعلیه السلامخود به این صفت آراسته بود. استاد شهید مطهرى در این باره مىگوید: «على، مردى بود بشاش، بر خلاف مقدس مآبهاى ما كه همیشه از مردم دیگر بهاى مقدسى مىخواهند، همیشه چهرههاى عبوس و اخمهاى در هم كشیده دارند و هیچ وقت حاضر نیستند یك تبسم به لبشان بیاید؛ گویى لازمه قدس و تقوا، عبوس بودن است. مؤمن، اندوه خودش را در هر موردى در دلش نگه مىدارد، وقتى با مردم مواجه مىشود، شادىاش را در چهرهاش ظاهر مىكند. علىعلیه السلامهمیشه با مردم با بشاشت و با چهره بشاش رو به رو مىشد؛ مثل خود پیغمبر. علىعلیه السلامبا مردم مزاح مىكرد مادام كه به حد باطل نرسد؛ همچنان كه پیغمبر مزاح مىكرد. یگانه عیبى كه براى خلافت به علىعلیه السلامگرفتند این بود كه گفتند: عیب علىعلیه السلاماین است كه خنده روست و مزاح مىكند؛ مردى باید خلیفه شود كه عبوس باشد و مردم از او بترسند.»(15) پیشوایان دین در تقسیم بندى اوقات و نظم روزانه، براى مسرت و شادى جایگاه خاصى در نظر گرفتهاند. امام رضاعلیه السلاممىفرماید: كوشش كنید اوقات روز شما چهار ساعت باشد: ساعتى براى عبادت و مناجات با خدا، ساعتى براى تأمین معاش، ساعتى براى معاشرت با برادران مورد اعتماد و كسانى كه شما را به عیبهایتان آگاه سازند و در باطن به شما خلوص دارند، و ساعتى را هم به تفریحات و لذایذ اختصاص دهید و با این بخش از زندگى، قادر خواهید بود آن سه بخش دیگر را به خوبى انجام دهید.(16) در این حدیث، به نكته مهم تربیتى و روان شناختى اشاره شده و آن، تأثیر نشاط و شادمانى در آمادگى روحى و روانى انسان است، زیرا آدمى در پرتو شادمانى، با نیرویى مضاعف به فعالیتهاى روزمره خود مىپردازد. آن حضرت در حدیثى دیگر مىفرماید: از لذایذ دنیوى (كه قطعاً یك مورد از آنها شادمانى است) نصیبى براى كام یابى خویش قرار دهید و خواهشهاى دل را از راههاى مشروع و حلال بر آورید، اما در این كار به مردانگى و شخصیت شما آسیب نرسد و زیاده روى نكنید. در این صورت با استفاده از لذایذ دنیوى، بهتر به امور دنیاى خویش موفق خواهید شد.(17) اقسام شادى نكته مهم و اساسى آن است كه اسلام هر گونه شادى را تأیید نمىكند، بلكه براى آن حد و مرزى قائل است. هر چند شادى یك هیجان طبیعى براى انسان قلمداد مىشود و از این حیث نمىتوان آن را نوع نوع كرد، اما با توجه به عامل پدید آورنده، انگیزه شادى، موقعیت زمانى و مكانى و عوارض دیگر، چه بسا بار مثبت و منفى پیدا مىكند. از این رو با نگرش دینى، شادى به دو قسم پسندیده و ناپسند تقسیم مىشود: الف) شادى پسندیده از نگاه دین، شادى پسندیده آن است كه جهتگیرى الهى داشته باشد و یا مقدمهاى براى انجام وظایف شرعى باشد، چون طبق نظام ارزشى اسلام، مطلوب واقعى، تقرب به خداست و همه حركات و سكنات و افعال انسان باید در راستاى آن انجام گیرد تا تكامل حاصل گردد. با توجه به معیار كلى گفته شده، مىتوان براى شادى پسندیده ویژگىهاى ذیل را بر شمرد: 1 . همراه با گناه نباشد؛ 2 . با غفلت از خدا مقرون نشود؛ 3 . اعتدال و میانه روى در آن رعایت گردد. اینك به چند نمونه از شادىهاى پسندیده اشاره مىكنیم: 1 . شادى در وقت اطاعت خدا: بهترین شادى براى مؤمن، لحظهاى است كه خدا را بندگى و اطاعت كرده و از این كه توفیق انجام تكالیف را به دست آورده، احساس خوش حالى مىكند. امام علىعلیه السلاممىفرماید: سرور المؤمن بطاعة ربّه و حزنه على ذنبه؛(18) شادى مؤمن به طاعت پروردگارش، و غمش بر گناه و عصیان است». پیامبر اكرمصلى الله علیه وآلهدر وصیت خود به امام علىعلیه السلامفرمود: اى على! براى مؤمن در دنیا سه خوش حالى است: دیدار با برادران دینى، افطار از روزه، و شب زنده دارى در آخر شب.(19) شخصى شادمان و مسرور خدمت امام جوادعلیه السلامرسید، حضرت فرمود: چیست كه تو را شاد مىبینم؟ عرض كرد: از پدرت شنیدم كه مىفرمود: بهترین روزى كه سزاوار است بنده خدا در آن روز شاد باشد روزى است كه توفیق خدمت و دستگیرى از برادران مؤمن نصیب او گردد و امروز من موفق شدم به ده نفر از برادران فقیر بخشش نمایم. حضرت فرمود: «به جان خودم سوگند، تو شایسته این شادى هستى. اگر آن انفاق خود را به وسیله منت گذاشتن نابود نكرده باشى.»(20) 2 . شادى براى احیاى حق: امام علىعلیه السلامدر نامه خود به عبد الله بن عباس مىفرماید: «شادى تو باید براى احیاى حق یا نابودى باطل باشد.»(21) 3 . شاد كردن دیگران: اگر كسى بتواند با چهره گشاده و لبخندى صمیمى، غمى را از دل دوستش بزداید، با این كار، علاوه بر این كه خود به نشاط رسیده، عبادت خدا را نیز به جا آورده است. امام كاظمعلیه السلامبه یكى از كارگزاران مىنویسد: «به درستى كه زیر عرش خدا سایهاى است كه ساكن نمىشود در آن مگر كسى كه كار خیرى را براى برادر دینى اش انجام دهد، یا گرفتارى او را رفع و یا قلبش را شاد نماید.»(22) امام صادقعلیه السلاممىفرماید: «كسى كه از چهره برادر دینى اش رنج و اندوهى را بردارد، خداوند به پاداش آن، ده حسنه در نامه اعمالش مىنویسد».(23) در روایتى دیگر امام باقرعلیه السلاممىفرماید: «در نزد خدا، عبادتى محبوبتر از شاد كردن مؤمنان نیست».(24) روایات در این باره زیاد است، به طورى كه در كتابهاى روایى باب مخصوصى به این موضوع اختصاص یافته است. البته شاد كردن دیگران از راههاى مختلفى انجام مىگیرد؛ گاهى با توجه كردن، نگاه كردن، محبت ورزیدن، كلامى را به زبان آوردن و یا دادن هدیهاى، مىتوان شخصى را مسرور كرد و گاهى با قرض دادن و كمك مالى كردن، مىتوان خاطرى را خرسند ساخت. احادیث فوق، تمام مراتب را در بر مىگیرد. خواهى چو خلیل كعبه بنیاد كنى وان را به نماز و طاعت آباد كنى روزى دو هزار بنده آزاد كنى بِه زان نبود كه خاطرى شاد كنى البته واضح است كه شاد كردن دیگران وقتى عبادت است كه از راه گناه و غیر مجاز انجام نگیرد. 4 . شادى در روزهاى شادى معصومان: یكى از شادىهاى پسندیده، تشكیل مجالس جشن و سرور به مناسب موالید ائمه معصومینعلیهم السلاماست. امام رضاعلیه السلامبه ریان بن شبیب فرمود: «اگر دوست دارى در درجات عالیه بهشت با ما باشى، به حزن ما محزون و به شادى ما شاد باش.»(25) ب) شادى ناپسند بعضى شادىها كه با هدف تكاملى انسان سنخیت ندارد و یا با گناه، لهو و لعب، اتلاف وقت، هیجان كاذب و اذیت و آزار دیگران توأم است، از نظر شرع مقدس، مذموم و ناپسند است. در این جا به مهمترین آنها اشاره مىكنیم: 1 . شادى از طریق گناه: كسى كه با گناه و معصیت خدا به شادى بپردازد، با این كار دو عمل زشت انجام داده است: یكى، خودِ معصیت، و دیگرى شادى به گناه. امام علىعلیه السلاممىفرماید: «شادى به گناه، از انجام آن زشتتر است.»(26) 2 . شادى در برابر افراد محزون: شادى در برابر فرد مصیبت زده و غصهدار، دور از ادب و جوانمردى است. امام حسن عسكرىعلیه السلاممىفرماید: «از ادب انسانى دور است كه آدمى در برابر افراد محزون، اظهار شادى كند.»(27) گر لب پر خنده دارى شادمان باش ولى ترك شادى كن چو دیدى چشم گریان كسى 3 . شادى تمسخرآمیز: یكى از شیوههاى مستكبران در برابر حق طلبان، شادى تحقیرآمیز به منظور تضعیف روحیه آنان است؛ همان گونه كه فرعون در مواجهه با معجزات روشن حضرت موسىعلیه السلامخندید و شادى ظاهرى خویش را اظهار كرد.(28) 4 . شادى در برابر لغزش دیگران: بعضى افراد با دیدن لغزش دیگران یا وقوع حادثهاى مانند زمین خوردن یا تپق زدن فرد در سخن گفتن، خوش حال و شاد مىشوند. این شادى از نظر اسلام، مردود است. امام علىعلیه السلاممىفرماید: «به لغزش دیگران خوش حال مشو، زیرا تو نمىدانى كه زمانه با تو چه خواهد كرد».(29) تجربه نیز این موضوع را ثابت كرده است كسى كه به دیگران خندیده، دیگران نیز بر او خندیدهاند. 5 . شادى مغرورانه: افراد كم ظرفیت، با دست یابى به مال و ثروت و مقام، چنان به شادى مىپردازند كه از خود بى خود مىشوند. این نوع شادى، ناپسند است، چون حاكى از غرور و غفلت مىباشد. قرآن كریم مىفرماید: «اگر آدمى را پس از محنت، به نعمتى رساندیم، مىگوید: دوران زحمت و رنج به سر آمد و در این حال، سرگرم شادمانى و فخر فروشى مىگردد.»(30) 6 . شادى با حركات موزون: یكى از شادىهاى ناروا، شادى با رقص و سوت و دست زدن در مجالس لعو و لهب و شهوتآمیز همراه با مفاسد و گناهان دیگر است. البته به نظر اكثر فقها، اگر كف زدن به نحو غنایى نباشد؛ مثلاً تشویق كردن كسى، اشكال ندارد؛ اما اگر شكل غنایى به خود بگیرد، از نظر شرع، گناه محسوب مىشود. رقص نیز اَشكال مختلفى دارد؛ مانند: رقص مفسدهانگیز و بدون مفسده، رقص مختلط با نامحرم و رقص مردان در جمع مردان و زنان در جمع زنان و...، كه هر یك احكام جداگانهاى دارند و باید هر كس نظر مرجع تقلید خود را در مورد آن جویا شود. محمد سبحانىنیا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 187]
-
گوناگون
پربازدیدترینها