واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: محدودیت در راههای کسب درآمد در کلام امام رضا علیه السلام
امام رضا علیه السلام فرمود:«... و اجتناب الکبائر و هی قتل النفس التی حرم الله تعالی و اکل الربا بعد البینه... و البخس فی المکیال و المیزان ... و الاسراف و التبذیر ... و الخیانة ... (1) ؛ (از شرایط ایمان است) دوری از گناهان کبیره یعنی کشتن انسان ـ که خداوند منع کرده است ـ و رباخواری پس از دلیل (که این مورد ربا است) و کم کردن و کاستن پیمانه و ترازو ... و اسراف و ریخت و پاش ... و خیانت ... .»در این کلام، امام از گناهان کبیره سخن میگوید (یعنی گناهانی که کیفر آنها سوختن در جهنم است). شیوههای درآمد نامشروع و گردآوری ثروتهای حرام نیز از کبائر شمرده شده است، و برخی از این شیوهها را همسان بدترین گناهان چون آدم کشی یاد کرده است. آری کم فروشی، اسراف و ریخت و پاش، خیانت، درآمد از راه ربا، سود پول و ... در کنار قتل نفس قرار گرفته است. چه فرق میکند که انسان یکباره به حیات انسانی پایان دهد، یا با مکیدن خون او و بریدن رگ حیات اقتصادی، وی را به کم خونی و مرگ تدریجی دچار سازد. انفاق نیز که از برترین کارها شمرده شده و یکی از صور تصرف در اموال است، باید در محدوده ضوابط و محدودیتهای شرعی صورت گیرد، و انسان متعهد نخست باید بنگرد مالی را که میخواهد انفاق کند از راه مشروع به دست آورده است یا نه؟ اگر از راه مشروع به دست آمده است انفاق کند، وگرنه انفاق در اموالی که از راههای نامشروع و دور از مقررات دین به دست آمده باشد، ارزشی ندارد، بلکه باید آنها را به صاحبانش برگرداند. در قرآن به صراحت اعلام شده است:«... انفقوا من طیبات ما کسبتم... (2) ؛ از مالهای پاکی که به دست آوردهاید؛ انفاق کنید.»و امام صادق علیه السلام این آیه را چنین تفسیر کرده است: «...کان القوم قد کسبوا مکاسب سوء فی الجاهلیه، فلما اسلموا ارادوا ان یخرجوها من اموالهم لیتصدقوا بها، فابی الله تعالی الا ان یخرجوا من طیبات ما کسبوا ؛ مردم در جاهلیت از راههای ناهنجار (و غیر مشروع) اموالی به دست آورده بودند. چون به اسلام گراییدند، خواستند تا آن اموال را از دارائی خود جدا کنند و آنها را صدقه دهند. خداوند این را نپذیرفت، و انفاق را از درآمدهای حلال و پاک روا دانست. پینوشتها:1ـ عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، جلد 2، ص 121 .2ـ سوره مبارکه بقره، آیه 267 . منبع:کتاب امام رضا علیه السلام؛ زندگی و اقتصاد ؛ محمد حکیمی پیوند به:تقدیر و اندازه گیری در زندگیمحدویت سود در داد و ستدشکر؛ یعنی بهره برداری درست از نعمت هاچه کسی بهترین انسان است؟!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 433]