/گزارش كامل/

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: /گزارش كامل/
خبرگزاري فارس: انديشكده «مطالعات امنيت داخلي» اسرائيل، در مقاله‌اي كه با موضوع شبيه‌سازي واكنش‌هاي بين‌المللي به آزمايش بمب هسته‌اي ايران اذعان داشت كه حتي با صورت گرفتن چنين حركتي از جانب ايران، قدرت‌هاي بين‌المللي نمي‌توانند تغيير محسوس و تازه‌اي در سياست‌هاي خود اعمال كنند.

به گزارش فارس، انديشكده «مطالعات امنيت داخلي» اسرائيل در مقاله‌اي به قلم «يوئل گوزانسكي» و «يوناتان لرنر» به شرح نتايج شبيه‌سازي انجام شده از جانب اين انديشكده مي‌پردازد كه در آن واكنش‌هاي بين‌المللي احتمالي، در برابر نخستين آزمايش هسته‌اي ايران مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرد.

* در كنفرانس داخلي با موضوع گسترش تسليحات هسته‌اي و كنترل جنگ‌افزار نموده، پيامدهاي احتمالي آزمايش هسته‌اي ايران مورد بررسي قرار گرفت

در اين مقاله آمده است كه انديشكده «مطالعات امنيت داخلي» با دريافت بودجه‌اي از سوي «بنياد ويليام و فلورا هيولت» در آمريكا، پروژه‌اي را براي ايجاد كارگروهي در اسرائيل آغاز كرده، كه انتظار مي‌رود در خصوص گسترش سلاح‌هاي كشتار جمعي و كنترل جنگ‌افزار به فعاليت بپردازد. به عنوان بخشي از اين پروژه، كه در چارچوب «برنامه امنيت منطقه‌اي و كنترل جنگ‌افزارها» در انديشكده مطالعات امنيت داخلي، تعريف شده است، اين انديشكده اقدام به برگزاري كنفرانسي داخلي، با موضوع گسترش تسليحات هسته‌اي و كنترل جنگ‌افزار نموده، كه در طول آن پيامدهاي احتمالي آزمايش هسته‌اي ايران مورد بررسي قرار گرفت. در كنار پژوهشگران انديشكده مطالعات امنيت داخلي، متخصصان ديگري نيز از دانشگاه‌ها و همينطور از تشكيلات امنيتي اسرائيل، در اين نشست و در روند شبيه‌سازي شركت داشتند. اين شبيه‌سازي داراي دو هدف عمده بود: نخست، كمك به خلق ديدگاه‌هايي تازه در خصوص مساله ايران و سپس افزايش دانش شركت‌كنندگان از طريق حضور در جريان گفت‌وگوهاي اعضاي گروه.

* ايران مي‌كوشد تا از تسليحات هسته‌اي براي توافق با قدرت‌هاي بين‌المللي براي بهبود جايگاه راهبردي خود، سود برد

- يافته‌هاي اساسي
ايران تسليحات هسته‌اي خود را بلااستفاده رها نخواهد كرد، بلكه مي‌كوشد تا از آنها براي رسيدن به توافقي با قدرت‌هاي بين‌المللي براي بهبود جايگاه راهبردي خود، سود برد. تهران بر اين تصور است، كه حتي در صورت تشديد تحريم‌هاي اقتصادي، باز هم مي‌تواند در برابر آنها مقاومت كرده، و در نهايت اين جامعه جهاني است كه مجبور است براي تغيير قواعد بازي، با ايران به گفت‌وگو بنشيند. اين‌ها بخشي از ديدگاه‌هاي عمده‌اي بود كه در پي شبيه‌سازي پيامدهاي آزمايش هسته‌اي ايران، در موسسه مطالعات امنيت ملي، به دست آمد.

* فشار آمريكا به اسرائيل براي جلوگيري از حمله به ايران

در اين شبيه‌سازي، دولت آمريكا با اعمال فشارهاي پشت پرده سنگيني بر اسرائيل، خواستار ممانعت از اجراي يك حمله نظامي از جانب اسرائيل در برابر ايران شده، و به طور ضمني تهديد كرد كه چنين اقدامي مي‌تواند به روابط آمريكا و اسرائيل آسيب برساند. آمريكا براي تشويق اسرائيل به پذيرفتن اين خواسته، پيشنهاد داد تا به طور مشترك به بررسي احتمال امضاي يك پيمان دفاعي و/يا عضويت اسرائيل در ناتو پرداخته شود.

در واكنش به شرايط جديد، روسيه پيشنهاد داد كه يك ائتلاف دفاعي روسي-آمريكايي ايجاد شود، كه بتواند امنيت كشورهاي خاورميانه را تضمين كند. آن دسته از اعضاي اين ائتلاف، كه در حال حاضر داراي سلاح‌هاي هسته‌اي نيستند، بايد متعهد شوند كه براي دست يافتن به اين قبيل تسليحات نيز هيچ اقدامي صورت ندهند. اما الزامي براي خلع سلاح كشورهايي كه در زمان پيوستن به ائتلاف، داراي جنگ‌افزارهاي اتمي هستند، وجود ندارد. آمريكا بزرگ‌ترين مخالف اين پيشنهاد بود؛ نخست به علت ترديدهاي خود در زمينه توانمندي روسيه براي تقبل ضمانت امنيتي منطقه، و سپس به علت آنچه كه به ادعاي او از مشكلات اجرايي كردن اهداف چنين ائتلافي و عدم توانايي در جلوگيري از فعاليت‌هاي تروريستي و خرابكارانه در چارچوب ائتلاف محسوب مي‌شد. راه حل آمريكا براي كوتاه مدت، بازدارندگي و مهار ايران از طريق هماهنگي و همكاري بيشتر با هم‌پيمانان خود بود.

* اسرائيل به طور پيوسته بر اين نكته تاكيد داشت كه نمي‌تواند با هسته‌اي شدن ايران كنار بيايد

اسرائيل به روشني به آمريكا اعلام كرد كه با عدم پذيرش كامل طرح پيشنهادي روسيه مخالف است، و براي امكان مقابله با ايران، همكاري گسترده‌تر ميان غرب و روسيه الزامي است. با اين حال، اسرائيل به طور پيوسته بر اين نكته تاكيد داشت كه نمي‌تواند با هسته‌اي شدن ايران كنار آمده، و به هيچ توافقي مبني بر صرف نظر از گزينه نظامي -با هدف قرار دادن تاسيسات هسته‌اي ايران- متعهد نخواهد شد؛ حتي اگر چنين اقدامي در مغايرت با رويكرد و سياست‌هاي آمريكا قرار گيرد. در حقيقت، احتمال حمله نظامي اسرائيل، موضوع بسيار مهم و قابل توجهي است، حتي اگر نه براي ايران، كه براي برخي از نقش‌آفرينان اصلي در اين مساله. شبيه‌سازي نشان داد كه ممكن است در پي انجام يك آزمايش هسته‌اي از سوي ايران، احتمال انتخاب اين گزينه، يا خطر تحقق يافتن آن، افزايش يابد.

* عربستان پس از ايران به دنبال انرژي هسته‌اي خواهد بود

امكان شتاب گرفتن روند گسترش تسليحات هسته‌اي را در منطقه نمي‌توان ناديده گرفت، اما چنين حركتي، همانطور كه عموما تصور مي‌شود، با گام‌هايي كوتاه پيش خواهد رفت. هم‌پيمانان آمريكا، به خصوص تركيه و عربستان سعودي، خواهان اطلاع از اين امر بودند كه در صورت دستيابي ايران به توانمندي‌هاي نظامي هسته‌اي، آيا آمريكا تمايلي به تشديد اقدامات بازدارنده خود در برابر ايران دارد يا خير. ترديدها در اين زمينه، منجر شد تا اين كشورها، بررسي گزينه‌ها و راهكارهاي موازي را نيز در دستور كار قرار داده و يا روند برنامه‌هاي هسته‌اي خود را شتاب بخشند. گذر ايران از خطوط قرمز هسته‌اي، عربستان را تحريك خواهد كرد كه براي ايجاد توازني ميان قدرت خود و ايران بكوشد، و به علاوه، خاندان سعودي درخواهند يافت كه به راحتي نمي‌توانند سياست انكار را در پيش گيرند. به نظر مي‌رسد كه عربستان سعودي، احتمالا بيش از هر نقش‌آفرين ديگري در خاورميانه، داراي انگيزه‌هاي راهبردي-ايدئولوژيك و توان اقتصادي لازم، براي بررسي امكان قدم برداشتن در مسير هسته‌اي بوده، و بسيار منطقي است اگر تصور كنيم كه رياض در نهايت با استفاده از كمك‌هاي خارجي و يا كسب توانمندي بازدارندگي به صورت «آماده به مصرف» و «از پيش ساخته»، دست به اين اقدام خواهد زد.

* تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي، ايران را به سمت انتخاب گزينه «گريز هسته‌اي» سوق مي‌دهند

تهران روز به روز به آن لحظه حساس نزديك‌تر مي‌شود، كه در نهايت بايد تصميم بگيرد، آيا بهتر است درست در آستانه دستيابي به توانمندي هسته‌اي، كه در عين حال مي‌تواند موقعيت نسبتا رضايت‌بخشي براي تهران محسوب شود، توقف كرده يا در مقابل، با «گريز» از قيود و قوانين بين‌المللي، يك بمب هسته‌اي بسازد. به نفع ايران است كه تا زمان ممكن، موعد اين تصميم‌گيري را به تعويق بيندازد. با اين حال به نظر مي‌رسد كه تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي به احتمال زياد بتوانند ايران را متقاعد كنند كه در نهايت با انتخاب گزينه گريز، حقيقتا به يك قدرت هسته‌اي بدل شود. در سال‌هاي اخير، تحقيقات زيادي در مورد تمايل ايران براي دستيابي به توانمندي هسته‌اي، و به تبع احتمال پذيرش مشكلات ناشي از اقدامات بازدارنده و سياست مهار بين‌المللي متعاقب، منتشر شده است. شبيه‌سازي‌هاي متعددي نيز با هدف بررسي فرايندهاي كه مي‌توانند منجر به دسترسي ايران به توانمندي نظامي هسته‌اي شوند، انجام شده است.
شبيه‌سازي انجام شده در اواخر اكتبر 2011، در انديشكده مطالعات امنيت داخلي، كه به پيش‌بيني و بازسازي واكنش‌هاي بين‌المللي، در برابر سناريوي نخستين آزمايش هسته‌اي ايران مي‌پرداخت، و همينطور روند بحث‌هاي تحليلي متعاقب اين شبيه‌سازي‌ها، با اين هدف سازمان‌دهي شده بود تا بتواند به شكل كارآمدي به دانش فعلي موجود در خصوص موضوع مورد بحث بيافزايد.

* قدرت‌هاي بين‌المللي، حتي پس از آزمايش هسته‌اي ايران نيز تغييري جدي و غيرقابل پيش‌بيني در سياست‌هاي فعلي خود ايجاد نخواهند كرد

طبق سناريوي طرح شده، ايران نخستين آزمايش هسته‌اي خود را بدون اطلاع قبلي انجام داد، و روي هم رفته مي‌شود گفت كه چنين آزمايشي، نتوانست تغييري اساسي در رفتار نقش‌آفرينان اصلي، كه در اين شبيه‌سازي مورد توجه قرار گرفتند -يعني آمريكا، روسيه، چين، اتحاديه اروپا، تركيه، مصر، عربستان سعودي، و صد البته اسرائيل- ايجاد كند. به علاوه، راهبردهاي دنبال شده توسط غالب اين نقش‌آفرينان، مطابق با الگوهاي سياسي متعارفي بود كه طبق برآوردها، گمان مي‌رود در زماني كه ايران حقيقتا به توانمندي نظامي هسته‌اي دست يابد، از سوي اين كشورها اتخاذ شود. به طور طبيعي، واكنش‌هاي بي‌درنگي كه در پي اين واقعه صورت گرفت، تنها شامل تلاش كشورهاي مختلف براي دست يافتن به درك بهتري از آنچه كه اتفاق افتاده و فهم ماهيت توانمندي‌هاي هسته‌اي ايران مي‌شد. از فرض‌هاي اوليه اين شبيه‌سازي اين بود كه ايران تنها زماني دست به انجام چنين آزمايشي خواهد زد كه از امكان بهره‌برداري نسبي از زرادخانه هسته‌اي خود اطمينان داشته باشد.

* در نهايت اين جامعه جهاني است كه به دنبال آن خواهد بود براي تغيير قواعد بازي، با ايران به گفت‌وگو بنشيند

- واكنش ايران
سران ايراني بر اين تصورند كه آمريكا و يا اسرائيل در نهايت به ايران حمله نخواهند كرد و در نتيجه احتمال محاصره دريايي ايران بسيار اندك بوده، و در نتيجه اختلالي در روند صادرات نفت خام و واردات نفت پالايش شده ايران ايجاد نخواهد شد. تهران مي‌انديشد كه حتي در صورت تشديد تحريم‌هاي اقتصادي، باز هم مي‌تواند در برابر آنها مقاومت كرده، و در نهايت اين جامعه جهاني است كه به دنبال آن خواهد بود كه براي تغيير قواعد بازي، با ايران به گفت‌وگو بنشيند؛ و در حقيقت نيز، پس از انجام اين آزمايش، ايران به هر طريق ممكن كه مي‌توانست، تمايل خود براي شروع مذاكرات را به جامعه بين‌المللي ابراز كرد.

* يك آزمايش هسته‌اي، قدرت مانور ايران را افزايش خواهد داد

اين شبيه‌سازي نشان داد كه ايران سلاح‌هاي هسته‌اي خود را (سه تا پنج ابزاري كه تصور مي‌شود در آن زمان در اختيار داشته باشد)، بلااستفاده رها نخواهد كرد، بلكه مي‌كوشد كه از آنها براي رسيدن به توافقي با قدرت‌هاي بزرگ، در جهت ارتقا جايگاه خود در منطقه، استفاده كند. بنابراين، و براي مثال، تهران با ارسال پيام‌هايي به جامعه بين‌المللي، خواستار دريافت تضميني خواهد شد مبني بر اينكه ايران مورد حمله قرار نخواهد گرفت؛ و در عوض تهران نيز متعهد مي‌شود كه از تسليحات هسته‌اي خود استفاده نكند. به علاوه ايران پيشنهاد مي‌دهد كه حاضر است در صورت لغو تحريم‌هاي اقتصادي، من‌جمله رفع محدوديت در مسير تامين قطعات يدكي هواپيماها و خريد هواپيماهاي نو، و دريافت كمك‌هاي قابل توجهي براي توسعه ميادين گاز و نفت، «تغييراتي در رفتار خود ايجاد كند.» مختصر اينكه، يك آزمايش هسته‌اي، قدرت مانور ايران را افزايش خواهد داد.

* آمريكا و اسرائيل در پي آن خواهند بود كه در صورت امكان ائتلافي دفاعي ايجاد كنند

حتي پس از انجام آزمايش هسته‌اي توسط ايران، باز هم نقش‌آفرينان اين ميدان، به طور جدي بحث اقدام نظامي عليه تاسيسات هسته‌اي ايران را در دستور كار خود نگاه داشته و احتمالات ممكن را مورد بررسي قرار خواهند داد. برخي در پي آن هستند كه عملي بودن چنين ايده‌اي را از زواياي مختلف بررسي كرده و به پيش‌بيني پيامدهاي آن بپردازند، در حالي كه عده‌اي نيز در جست‌وجوي راه‌هايي هستند كه بتوانند مانع از صورت گرفتن چنين اقدامي شوند. بنابراين، و براي مثال، آمريكا و اسرائيل، هر دو به فكر بررسي جوانب ايجاد يك ائتلاف دفاعي خواهند افتاد؛ اسرائيل به روند پيشرفت پروژه موشكي خود، «آرو»، شتاب خواهد بخشيد؛ و برخي از نقش‌آفرينان، آمريكا را براي حمله به ايران، تحت فشار قرار خواهند داد. تنها تعداد كمي از بحث‌هاي ميان اعضاي گروه، به موضوعاتي مرتبط با كم و كيف، و صحت و سقم آزمايش هسته‌اي انجام شده و احتمال اذعان ايران به تملك تسليحات اتمي، اختصاص يافت.

* حمله نظامي گسترده عليه ايران، نمي‌تواند واكنش معقولي به شمار آيد

با بررسي تمام بحث‌ها و واكنش‌هاي صورت گرفته، مشخص شد كه رويكردها و سياست‌هاي اتخاذ شده، كاملا در چارچوب و در هماهنگي با گفت‌وگوهاي رايج و اظهارات كشورهاي درگير در اين مساله، قرار گرفته است. آزمايش هسته‌اي ايران، منجر به واكنش نظامي بلادرنگ و قابل توجهي از سوي بازيگران اين عرصه نشده (مگر تقويت نيروها) و نيز نتوانست منجر به طرح و بررسي واكنش‌ها و اقدامات تازه‌اي شود كه تا پيش از آن و براي جلوگيري از دستيابي ايران به تسليحات هسته‌اي، در دستور كار قرار نگرفته بودند. در نهايت بيشتر -و نه همه- نقش‌آفرينان اين صحنه، به اين نتيجه رسيدند كه يك حمله نظامي گسترده عليه ايران، نمي‌تواند واكنش معقولي به شمار آيد؛ و قدرت‌هاي بزرگ حتي بيش از قبل به تكاپو افتادند تا بتوانند مانع از آن شوند كه اسرائيل در برابر ايران، به سمت اقدامي شتاب‌زده و يك‌جانبه رود.

* اسرائيل در گفت‌وگو با آمريكا، بر فرصت اندك مقابله نظامي با توانمندي هسته‌اي ايران تاكيد خواهد كرد

- واكنش اسرائيل
اسرائيل با تاكيد بر اين نكته كه انتظار چنين رويدادي را داشته، اعلام كرد كه از پيش براي چنين روزي آماده شده است و دقيقا مي‌داند كه در چنين موقعيتي چه بايد بكند. از منظر اسرائيل، اين حادثه به خوبي نشان مي‌دهد كه چرا نپيوستن به پيمان منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي، اقدامي معقول و حركت درستي بوده است.
بلافاصله پس از اطلاع از انجام آزمايش هسته‌اي، دفتر نخست‌وزير اعلام خواهد كرد كه ايران در پي حمله به اسرائيل نيست: «اسرائيل به واسطه سيستم‌هاي پيشرفته‌اي، به خوبي محافظت مي‌شود و در صورت لزوم نيز مي‌داند كه چگونه به هر حركتي پاسخ دهد.» اسرائيل در جريان گفت‌وگو با آمريكا، به روشني تاكيد مي‌كند كه فرصت بسيار اندكي باقي است كه بتوان پيش از تبديل توانمندي‌هاي هسته‌اي ابتدايي -كه اين آزمايش نشان مي‌دهد ايران به آنها دست يافته است- به يك ظرفيت عملي قابل اطمينان اتمي، تاسيسات اتمي ايران را مورد حمله قرار داد. از نظر اسرائيل، بهتر است هراس از وقوع اين اقدام نظامي، با تهديد مقامات ارشد ايران به تلاش آمريكا و هم‌پيمانانش براي سرنگوني حكومت در تهران، در صورت حمله ايران به همسايگان خود، تقويت و تشديد شود.

* اسرائيل خواهد كوشيد كه بر توانمندي خود در خصوص «ضربه متقابل» تاكيد كند

در همان زمان، اسرائيل مي‌كوشد، آمريكا را مجاب كند كه در صورت كنار گذاشتن گزينه نظامي، بهترين حركت ممكن باقي مانده، محاصره‌اي سريع و كامل چه از نظر سياسي و چه از نظر اقتصادي است. چنين اقدامي مي‌تواند ايران را وادار كند كه بار ديگر به بازبيني سياست‌هاي خود بپردازد. به علاوه، انتظار مي‌رود كه اسرائيل، در تضاد با مواضع سنتي خود، پيشنهاد احتمالي آمريكا را -كه احتمالا از جانب دولت آمريكا مطرح خواهد شد- مبني بر امضاي پيماني دفاعي ميان اسرائيل و آمريكا، رد نكند. در نخستين روزهاي پس از انجام آزمايش، اسرائيل تصميم گرفت كه به روند پروژه «آرو» شتاب بخشيده و مشخصا بر برخورداري از «توان ضربه متقابل» اسرائيل و ظرفيت لازم نيروهاي خود، براي تامين امنيت كامل فيزيكي تصميم‌گيرندگان تاكيد كرده، و اعلام كند كه از مرزهاي اسرائيل به خوبي محافظت مي‌شود. اسرائيل اصرار داشت كه بگويد خطر عمده ايران هسته‌اي، ديگر كشورهاي منطقه، مانند كشورهاي حوزه خليج [فارس] را تهديد مي‌كند. اين حقيقت كه ايران از مساحت بزرگ‌تري نسبت به اسرائيل برخوردار است، نمي‌تواند ميزان آسيب‌پذيري اين كشور را كاهش دهد، زيرا سرانجام، و در صورت در گرفتن جنگي اتمي، اين شهرهاي بزرگ هستند كه به عنوان هدف انتخاب خواهند شد؛ و از اين منظر، شهرهاي ايران، اگر نه بيشتر، كه دست‌كم درست به اندازه شهرهاي اسرائيل آسيب‌پذير خواهند بود.

* آمريكا خواهد كوشيد كه جلوي حمله نظامي خودسرانه اسرائيل به ايران را بگيرد

- واكنش نظام بين‌المللي
آمريكا، قويا، آزمايش هسته‌اي ايران را محكوم كرد. واشنگتن در قدم بعدي كوشيد تا هم‌پيمانان خود در منطقه را به آرامش دعوت كرده و در خصوص تامين امنيت منطقه به آنها اطمينان خاطر دهد؛ آمريكا اعلام كرد كه استفاده از تسليحات هسته‌اي عليه هم‌پيمانانش در منطقه، پاسخ متقابل كوبنده آمريكا را در برابر ايران، به همراه خواهد داشت. به علاوه، واشنگتن با انتشار عامدانه بخشي از اطلاعات محرمانه، و انتقال آن به رسانه‌ها، نيت خود در سامان‌دهي به محاصره دريايي ايران را فاش خواهد كرد. در همان زمان، و در پشت پرده، دولت آمريكا با اعمال فشارهاي سنگيني بر اسرائيل، خواستار ممانعت از اجراي يك حمله نظامي از جانب اسرائيل در برابر ايران شده، و به طور ضمني تهديد كرد كه چنين اقدامي مي‌تواند به روابط آمريكا و اسرائيل آسيب برساند. آمريكا در تلاش براي مجاب كردن اسرائيل به پذيرفتن اين خواسته خود، پيشنهاد داد تا به طور مشترك به بررسي احتمال امضاي يك پيمان دفاعي رسمي و يا عضويت اسرائيل در ناتو پرداخته، و روند همكاري‌هاي في‌مابين در زمينه توسعه سيستم‌هاي دفاعي ضد موشكي، تسريع شود. در عرصه بين‌المللي نيز آمريكا پيشنهادي براي تصويب قطعنامه‌اي در شوراي امنيت سازمان ملل ارائه داد كه ضمن محكوم كردن اين اقدام ايران، خلع سلاح اين كشور را مطالبه كند. گذشته از آن، آمريكا ضمن فرستادن مقامات رسمي ارشد واشنگتن به كشورهاي درگير در اين بحران، براي انجام گفت‌وگوهايي بر سر اين موضوع، به تقويت نيروهاي نظامي خود در منطقه خليج [فارس] پرداخت.

* اتحاديه اروپا، روسيه و چين، در برابر حمله اسرائيل به ايران، موضع خواهند گرفت

اتحاديه اروپا، روسيه و چين نيز اين حركت ايران را محكوم كردند؛ هر چند كه شدت بيانيه‌هاي منتشر شده از سوي اين كشورها، با آمريكا تفاوت داشت. آنها فراخواني بين‌المللي براي بررسي راهكارهاي حل اين بحران ارائه داده، كه به وضوح بر ارجحيت اقدامات ديپلماتيك تاكيد مي‌كرد، و به طور عمده به دنبال صدور قطعنامه شديد اللحني با موضوع ايران در شوراي امنيت سازمان ملل بود. اين نقش‌آفرينان كليدي، اسرائيل را تحت فشار قرار داده تا از حمله به تاسيسات اتمي ايران خودداري كرده و منتظر واكنش جامعه بين‌المللي بماند. اين كشورها در كنار ارسال پيش‌نويس شديد اللحن قطعنامه پيشنهادي به شوراي امنيت در خصوص مساله ايران، تلاش خود را براي متقاعد كردن چين و روسيه در مورد اهميت حياتي افزايش فشارها بر ايران، آغاز كردند. به علاوه، اتحاديه اروپا ضمن اعلام ممنوعيت ورود نمايندگان حكومت ايران به كشورهاي عضو، تمام روابط اقتصادي و مالي ميان اتحاديه و ايران را به حالت تعليق درآورد.

* چين معقتد است كه تنها اقدام ممكن، آموختن چگونگي كنار آمدن با وضعيت جديد، و ايران هسته‌اي است

چين نيز به طور علني حركت ايران را محكوم كرد، اما اين موقعيت را به مثابه فرصتي براي منفعت بردن از جايگاه خود به عنوان كشوري كه سال‌ها در عدم مشاركت در تحريم‌ها عليه ايران پافشاري كرده است، در نظر داشت. چين با توجه به منافع اقتصادي و سياسي خود، نشان داد كه به هسته‌اي شدن ايران، به عنوان اتفاق غيرقابل بازگشتي مي‌نگرد، كه حالا ديگر تنها كاري كه مي‌توان در اين خصوص انجام داد، آموختن چگونگي كنار آمدن با اين وضعيت جديد است. چين مخالفت خود را با اقدام نظامي عليه ايران اعلام كرد، اما در عين حال، بسيار محتاطانه و به دور از توجه و اطلاع ايران، آمادگي پكن را براي استفاده -محدود- از ظرفيت‌هاي اقتصادي خود در جهت مهار ايران ابراز داشت. متن پيام ارسالي از سوي چين به ايران اين بود: ما مجبور شديم تا اين حركت را محكوم كرده و در چارچوب فعاليت شوراي امنيت سازمان ملل، به برنامه تحريم‌ها بپيونديم. با اين حال، در تلاش خواهيم بود تا شدت اين ترحيم‌ها را كاهش داده و به طور قطع از تحريم‌هاي شديدتر حمايت نخواهيم كرد.

* روسيه معتقد است وقتي كه جامعه بين‌المللي نتوانست مانع دستيابي ايران به قدرت هسته‌اي شود، پس به طور قطع نخواهد توانست تهران را به تسليم اين قدرت نيز وادار سازد

واكنش روسيه بسيار جالب توجه بود. موقعيت جديد، مسكو را واداشت تا پيشنهادي براي ايجاد يك ائتلاف دفاعي روسي-آمريكايي ارائه دهد، كه بتواند امنيت تمام آن كشورهاي خاورميانه را كه به اين پيمان مي‌پيوندند، تضمين كند. آن دسته از اعضاي اين ائتلاف، كه در حال حاضر داراي سلاح‌هاي هسته‌اي نيستند، بايد متعهد شوند كه براي دست يافتن به اين قبيل سلاح‌ها نيز هيچ اقدامي صورت ندهند. اما الزامي براي خلع سلاح كشورهايي كه در زمان پيوستن به ائتلاف داراي جنگ‌افزارهاي اتمي هستند، وجود ندارد. اين ائتلاف همچنين وظيفه محافظت از كشورهاي عضو را در برابر فعاليت‌هاي خرابكارانه و تروريستي برعهده خواهد گرفت. نخستين و مهم‌ترين سياست اصولي پيشنهاد روسيه بر پيشگيري از گسترش مداوم تسليحات غيرمتعارف و همينطور بروز جنگ در منطقه -چه به صورت آگاهانه، چه به طور تصادفي- قرار داشت. مبناي رويكرد روسيه بر اين استدلال استوار بود، كه اگر جامعه بين‌المللي نتوانسته است مانع دستيابي ايران به قدرت هسته‌اي شود، به طور قطع نيز نخواهد نتوانست تهران را براي تسليم اين قدرت متقاعد كند.

* مصر با حكومتي غير اسلامي، خواهان واكنشي نظامي عليه ايران خواهد شد

- نظام منطقه‌اي
مصر (با فرض اينكه حكومتي اسلامي در قاهره بر سر كار نباشد) كوشيد تا به آرامي، به بررسي مواضع آمريكا و اسرائيل بپردازد. مصر از آمريكا و اسرائيل درخواست كرد تا با تدارك اقدامي نظامي، آن را به عنوان گزينه‌اي كاملا محتمل و فوري اعلام كنند، و در صورتي كه ايران تغييري در سياست‌هاي خود ايجاد نكرد، حقيقتا آماده اجراي آن شوند. در همان زمان، از آمريكا درخواست شد كه براي شتاب دادن به روند كسب توانمندي‌هاي هسته‌اي غيرنظامي، به قاهره كمك كرده، و به علاوه علنا متعهد شود كه مصر را نيز تحت پوشش چتر هسته‌اي خود قرار دهد؛ حركتي كه مي‌تواند به مثابه نيرويي بازدارنده و پاسخي تلقي شود كه با افزايش فشارها، ايران را در نهايت به بن‌بست خواهد رساند. احتمال استقرار يك نظام امنيتي منطقه‌اي سني، با مشاركت عربستان و تركيه، به مثابه وزنه‌اي تعادلي در برابر نفوذ و اثر ايران در ناحيه نيز مورد بررسي قرار گرفت.

* تركيه اعلام كرد كه در صورت پيوستن اسرائيل به ناتو، در خصوص عضويت خود تجديد نظر خواهد كرد

تركيه، واكنش ملايم‌تري نشان داد، زيرا قصد داشت كه از رودررويي مستقيم با تهران، بالاخص يك برخورد نظامي، اجتناب كرده و پاسخ آنكارا را به گونه‌اي تنظيم كند كه بتواند در عين حال، منافع اقتصادي خود در روابط تجاري با ايران را حفظ كند. اردوغان، نخست‌وزير تركيه اعلام كرد: «تركيه مخالف اين اقدام ايران است، اما به تمايل و دعوت مردم ايران براي از سرگيري گفت‌وگوهاي متوقف شده بر سر موضوع» خاورميانه عاري از سلاح هسته‌اي احترام مي‌گذارد. با اين حال، پيام‌هاي بي‌سر و صداي تركيه براي آمريكا متضمن تهديداتي، چون در دستور كار قرار گرفتن گزينه هسته‌اي (حتي به قيمت به خروج از پيمان منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي) بود. به علاوه، تركيه اعلام كرد كه در صورت پيوستن اسرائيل به ناتو، آنكارا وضعيت عضويت خود را مورد بازبيني قرار خواهد داد.

* عربستان اعلام كرد كه ديگر نمي‌تواند از توان خود در حمايت از منافع غرب در منطقه، اطمينان داشته باشد

مي‌توان گفت كه شديدترين واكنش‌ها، متعلق به عربستان بود. ظاهرا آل سعود، بيش از ديگر نقش‌آفرينان، آماده اجراي تحولات اساسي در سياست‌هاي خود بود. با انتشار خبر آزمايش ايران، عربستان سعودي اعلام كرد كه از همين لحظه به دنبال كسب توان بازدارندگي هسته‌اي بود، و هيچ چيز نمي‌تواند رياض را از تلاش براي دفاع از منابع طبيعي خود و اماكن مقدس اسلامي، بازدارد. آل سعود به وضوح و خطاب به آمريكا اعلام كرد كه تحولات اخير منطقه، متضمن تهديداتي براي موقعيت پادشاهي عربستان بوده، و اينكه رياض ديگر نمي‌تواند از برخورداري از توانمندي لازم براي حفظ امنيت خود و تضمين منافع غرب در منطقه، اطمينان داشته باشد. پادشاه عربستان در گفت‌وگو با رئيس‌جمهور آمريكا، و در تلاش براي دريافت تضميني هسته‌اي درخواست كرد كه وي در خصوص اقدامات فوري واشنگتن توضيحات شفافي ارائه دهد. به طور هم‌زمان، وي از رئيس‌جمهور پاكستان خواست كه بي‌درنگ به ياري آل سعود آمده، و به «تعهدات هسته‌اي» خود در برابر عربستان كه از سال‌ها پيش در ميان دو كشور برقرار است، عمل كند.

* پيشنهاد روسيه، مي‌تواند منجر به لغو تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران شود

- سازوكار امنيتي جديد در منطقه
غالب نقش‌آفرينان اين عرصه، از آمادگي لازم براي پذيرش پيشنهاد ايجاد يك نظام نوين منطقه‌اي، يعني راه حل جامعي تحت نظارت و پشتيباني قدرت‌هاي بزرگ، برخوردار نبودند. روسيه در حالي كه با ارسال پيام‌هاي محرمانه‌اي به اسرائيل، خواستار خودداري اين حكومت، از حمله به ايران شد، طرح نظام جديد را پيشنهاد داده و تلاش كرد تا موافقت و همراهي ديگر بازيگران بين‌المللي را به دست آورد. روسيه براي اسرائيل روشن ساخت كه عضويت در اين ائتلاف، نيازي به تسليم تسليحات هسته‌اي -كه پنداشته مي‌شود در تملك اسرائيل باشد- نداشته، و از سوي ديگر خطاب به ايران، به وضوح تاكيد كرد كه اين نظام و آرايش جديد -در صورت پذيرش- مي‌تواند مانع از مداخله قدرت‌هاي خارجي در امور داخلي ايران، و همينطور وضع تحريم‌هاي اقتصادي بيشتر شده و حتي مي‌تواند لغو تحريم‌هاي فعلي را نيز سبب شود.

* پيشنهاد روسيه را مي‌توان به مثابه پذيرش بين‌المللي موقعيت جديد و هسته‌اي ايران تلقي كرد

پيشنهاد روسيه مسير بازي را تغيير داد، و باعث شد تا به جاي درگرفتن مباحثات مجزا در ميان گروه‌هاي مختلف، تمام نقش‌آفرينان، براي شركت در نشستي جامع، گردهم آمده و پس از شنيدن پيشنهاد روسيه، پاسخ خود را اعلام كنند. تمام شركت‌كنندگان آشكارا از رويكرد اتخاذ شده از جانب مسكو، شگفت‌زده شدند. واكنش‌ها به اين پيشنهاد، بازه گسترده و متنوعي را در بر مي‌گرفت؛ از تلاش براي كنار گذاشتن كامل اين طرح با رهبري آمريكا، به عنوان بزرگ‌ترين مخالف، تا قبول اين پيشنهاد به عنوان مبنايي كه بر اساس آن مي‌توان با استقرار نظامي تازه، توان باج‌خواهي هسته‌اي ايران را خنثي كرد. حتي تهران نيز پيشنهاد روسيه را به عنوان دستاوردي براي خود و نشانه‌اي دال بر پذيرش بين‌المللي موقعيت جديد ايران در نظر گرفته و آمادگي خود را براي شركت در مذاكرات در خصوص اين طرح اعلام كرد. در عين حال، ايران مشغول تهيه پيش‌نويس شرايط خود، براي پذيرش اين پيشنهاد شد؛ شرايطي مانند اين كه از منظر ايران، بايد ميان تروريسم و مقاومت مشروع «مردم سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين، لبنان، و بحرين» تمايزي جدي و اساسي قائل شد.

* هدف آمريكا در بلند مدت، تغيير حكومت در ايران است

آمريكا رهبري مخالفت‌ها با اين پيشنهاد را بر عهده گرفت، زيرا در خصوص توانمندي روسيه براي تقبل ضمانت امنيتي منطقه دچار ترديدهايي بود. ترديدهايي ناشي از آنچه كه به ادعاي او از مشكلات اجرايي كردن اهداف چنين ائتلافي و عدم توانايي در جلوگيري از فعاليت‌هاي تروريستي و خرابكارانه در چارچوب ائتلاف محسوب مي‌شد. راه حل آمريكا براي كوتاه مدت، بازدارندگي و مهار ايران از طريق هماهنگي و همكاري بيشتر با هم‌پيمانان خود بود؛ و در بلند مدت، هدف واشنگتن، تغيير حكومت در ايران بود؛ با اين فرض كه مهار هر حكومت ديگري كه روي كار آيد، ساده‌تر از نظام جمهوري اسلامي ايران خواهد بود؛ سياستي كه شايد بتواند در آينده با شكل دادن به مذاكراتي ميان دو كشور، در نهايت حتي منجر به عقب‌نشيني ايران نيز گردد.

* اسرائيل در موافقت با طرح روسيه در برابر آمريكا قرار گرفت

اسرائيل واكنش جالب‌توجه و غيرمنتظره‌اي داشت. سران اسرائيلي خطاب به آمريكا تاكيد كردند كه با عدم پذيرش كامل طرح پيشنهادي روسيه مخالفند، و براي امكان مقابله با ايران، همكاري گسترده‌تر ميان غرب و روسيه الزامي است. با اين حال، اسرائيل به طور پيوسته بر اين نكته تاكيد داشت كه نمي‌تواند با هسته‌اي شدن ايران كنار آمده، و به هيچ توافقي مبني بر صرف نظر از گزينه نظامي -با هدف قرار دادن تاسيسات هسته‌اي ايران- متعهد نخواهد شد؛ حتي اگر چنين اقدامي در مغايرت با رويكرد و سياست‌هاي آمريكا قرار گيرد.

* آنكارا، آمريكا را در عمل به تعهدات امنيتي خود شكست‌خورده مي‌داند

عربستان سعودي و مصر، اين طرح پيشنهادي را رد نخواهند كرد، اما واكنش‌هايشان نشان از وجود ترديدهايي جدي در خصوص امكان عملي شدن چنين طرحي داشت، و از سوي ديگر از نياز و علاقه آنها به بررسي دقيق‌تر جوانب بحران «در چارچوب‌هاي موجود» خبر مي‌داد. آنها سعي مي‌كردند كه در هماهنگي كامل با آمريكا وارد عمل شوند، اما در عين حال، واشنگتن را براي از دستور كار خارج نكردن گزينه نظامي عليه ايران، تحت فشار قرار داده بودند. آنها نيز مانند اسرائيل، به روشني به آمريكا اعلام كردند كه عدم پذيرش كامل پيشنهاد روسيه، دست‌كم به علت نيازهاي فعلي به شكل گرفتن اتحادي جهاني براي رويارويي با ايران، حركت مناسبي نيست. آنكارا كه از شكست آمريكا در عمل به تعهد خود، در حفظ امنيت تركيه، كاملا دلسرد شده بود، در واكنش به اين مساله، به طور غيرعلني اعلام كرد كه تا زماني كه نتواند به يك چتر دفاعي خارجي اعتماد كند، به منع توسعه تسليحات هسته‌اي متعهد نخواهد شد.

* چين اعلام كرد كه با هر گونه اعمال نفوذ قدرت‌هاي بزرگ در خاورميانه، مخالف است

اروپايي‌ها واكنش متعادل‌تري نشان دادند. اروپا، برخلاف آمريكا، از پيشنهاد روسيه استقبال كرد و اظهار داشت كه چنين طرحي ارزش آن را دارد كه براي بررسي‌هاي عميق‌تر و گفت‌وگوهاي مفصل‌تر، در بلند مدت در دستور كار قرار گيرد؛ به ويژه با توجه به اين نكته كه روسيه براي شنيدن بحث‌ها و شرايط توافق كشورهاي مختلف، با انعطاف‌پذيري بالايي، اعلام آمادگي كرده بود. با اين حال، غالب اعضاي اتحاديه اروپا بر اين عقيده بودند كه چنين پيشنهادي با وجود تمام نكات مثبت، نمي‌تواند جايگزين مناسبي براي يك راه حل كوتاه مدت لازم، براي رفع بحران ناشي از خطر قدرت هسته‌اي ايران به شمار آيد. واكنش چين را احتمالا مي‌توان غيرقابل پيش‌بيني دانست. پكن با اين طرح مخالفت كرد، زيرا از ديد او چنين وضعيتي تنها مي‌توانست به مثابه بازگشت جهان به دوران جنگ سرد تلقي شود. ضمنا چين اعلام كرد كه با هرگونه فعاليتي از سوي قدرت‌هاي بزرگ، كه منجر به ايجاد يك دامنه نفوذ در خاورميانه شود، مخالف است.

* در شبيه‌سازي‌ها، شركت‌كنندگان نه بر مبناي ديدگاه‌هاي شخصي، كه با توجه به مبناي سياسي كشورها اعلام موضع مي‌كنند

- ديدگاه‌ها
شبيه‌سازي‌ها ضمن برخورداري از امتيازات فراوان، داراي محدوديت‌هايي نيز هستند، كه در حين بررسي نتايج، اين محدوديت‌ها نيز بايد مورد ملاحظه قرار گيرند. بزرگ‌ترين امتياز اين شبيه‌سازي‌ها خلق جرياني پويا ميان شركت‌كنندگان است، كه مي‌تواند با توجه به چگونگي روند بحث‌هاي درگرفته در ميان اعضاي هيئت پژوهشي يا بيانيه‌هاي مواضع از سوي نقش‌آفرينان، تحت تاثير قرار گرفته و تغيير كند. رفتار شركت‌كنندگان در جايگاه «نقش‌آفرينان» بايد با رفتار طبيعي و معمول آنها متفاوت باشد، و بنابراين، نتايج به دست آمده به احتمال زياد با نتايجي كه مي‌تواند در چارچوب‌هاي معمول هم‌انديشي و گفت‌وگوها حاصل شود، بسيار متفاوت خواهد بود.
از سوي ديگر، روند پيشبرد شبيه‌سازي‌ها و نتايج به دست آمده، به بازه متغير و گسترده‌اي از قواعد شبيه‌سازي، و حتي بسيار بيشتر از آن، به اعضاي گروه‌هاي شركت‌كننده وابسته است. در واقع حتي مي‌توان از چگونگي جهان‌بيني متخصصي كه قرار است نمايندگي يك كشور را در اين شبيه‌سازي‌ها بر عهده گيرد، به عنوان توضيح اصلي براي چگونگي مواضع يك گروه يا كشور خاص نام برد. بنابراين، حتي با وجود سناريو و مجموعه‌اي از قواعد بازي مشابه در آغاز كار [شرايط اوليه مشابه]، با تغيير اعضاي گروه‌ها، مي‌توان در انتها به موقعيت‌ها و نتايج متفاوتي [خروجي متفاوت] دست يافت. با اين حال، تفاوت‌هاي احتمالي در نتايج به دست آمده از شبيه‌سازي‌هاي متفاوت -مثلا با حضور شركت‌كنندگان مختلف- نمي‌تواند اعتبار هيچ كدام از اين شبيه‌سازي‌ها را خدشه‌دار كند. تا زماني كه مواضع اتخاذ شده از سوي اين نقش‌آفرينان از توازن و زيستايي لازم برخوردار باشد (يعني امكان انتخاب چنين مواضعي از سوي كشور يا سازماني كه اعضاي گروه معرف آنها هستند، محتمل بوده و اين رويكردها، از سازگاري لازم با شرايط و وضع موجود اين كشورها و سازمان‌ها برخوردار باشند)، روند پيشرفت رويدادها در اين مرحله از شبيه‌سازي، ارزش طرح و بررسي را خواهد داشت.

* نتايج اين شبيه‌سازي را بايد در سازمان‌هاي رسمي و دولتي، مورد بررسي و توجه قرار داد

در اين شبيه‌سازي، كه به بررسي واكنش‌ها و روند تحولات ممكن در نخستين روز پس از اولين آزمايش هسته‌اي ايران مي‌پردازد، روسيه پيشگام حركتي شد كه محور اصلي آن بر پذيرش توانمندي هسته‌اي ايران و ايجاد نظامي نوين قرار داشت كه مي‌توانست مانع از آن شود كه تهران در فكر سوءاستفاده از قدرت جديد خود براي دست يافتن به اهداف سياسي و نظامي منطقه‌اي باشد -مانند صورت دادن به اقداماتي از سوي گروه‌هاي نيابتي خود در منطقه. بنابراين، آنچه درمي‌يابيم، اين است كه فرض مقدماتي دستيابي ايران به توانمندي هسته‌اي، نمي‌تواند در حوزه فعاليت يك گروه غيررسمي خارج از دولت (اگر اين فرض، خارج از برنامه شبيه‌سازي نيز محتمل و قابل پذيرش باشد) باقي مانده، و هر واكنشي كه در فرداي نخستين روز انجام آزمايش، در اين شبيه‌سازي بروز داده شود، نياز به بررسي و واكاوي در چارچوب فعاليت مؤسسات و سازمان‌هاي مختلف و رسمي دولتي خواهد داشت. هر چقدر هم كه سناريوي طرح شده اوليه در شبيه‌سازي، منطقي و قابل قبول بوده باشد، باز هم بايد نتايج حاصل از شبيه‌سازي، به طور مستقل نيازمند آزمون و بررسي خواهند بود.

* پس از انجام آزمايشي هسته‌اي از سوي ايران، احتمال حمله نظامي عليه اين كشور، به شدت كاهش خواهد يافت

چندين ديدگاه ديگر نيز در اين شبيه‌سازي مطرح شد. كه از ميان آنها در وهله نخست مي‌توان به مساله گزينه نظامي اشاره كرد. شبيه‌سازي نشان داد كه احتمال حمله نظامي اسرائيل، يك اهرم مهم منطقه‌اي به شمار مي‌آيد، كه حتي اگر در برابر ايران كارايي نداشته باشد، به راحتي مي‌تواند بر تصميمات برخي ديگر از نقش‌آفرينان مهم اين ميدان، تاثيرگذار باشد. به علاوه، اهميت اين گزينه، يا خطر انتخاب آن - دست‌كم با توجه به واكنش‌هاي برخي از تصميم‌گيرندگان اصلي در اين بحران- تنها پس از آزمايش هسته‌اي ايران است كه مي‌تواند حائز اهميت بوده و مورد توجه قرار گيرد. در اين زمينه، كاملا و به روشني مشخص نيست كه اين شبيه‌سازي تا چه اندازه مي‌تواند بازتاب‌دهنده واقعيت آينده باشد. با توجه به برآوردهاي ما، احتمال واقعي حمله به ايران، آن هم زماني كه تهران ثابت كرده باشد كه از توانمندي‌هاي هسته‌اي برخوردار است، هر چند كه كاملا از بين نخواهد رفت، اما به شدت كاهش مي‌يابد. به علاوه اين شبيه‌سازي نشان داد كه واكنش‌ها به وقوع چنين رخدادي، چيزي بيش از ادامه روند فعلي نخواهد بود. براي مثال، طبق ارزيابي ايران، آمريكا قصد ندارد كه در برابر تاسيسات هسته‌اي ايران متوسل به اقدام نظامي شود، و حتي -به همراه ديگر نقش‌آفرينان بين‌المللي- اسرائيل را نيز تحت فشار قرار خواهد داد كه از حمله به ايران خودداري كند.

* عربستان درمي‌يابد كه سياست انكار ديگر نمي‌تواند جوابگوي تحولات منطقه‌اي باشد

ديدگاه دوم، در ارتباط با گسترش تسليحات هسته‌اي مطرح شد. همانطور كه بسياري از متخصصان پيش‌بيني كرده بودند، امكان شتاب گرفتن روند گسترش تسليحات هسته‌اي در منطقه را نمي‌توان ناديده گرفت، حتي با وجود اينكه چنين حركتي با گام‌هايي آهسته پيش خواهد رفت. هم‌پيمانان آمريكا، به ويژه تركيه و عربستان سعودي، در خصوص تمايل آمريكا به محافظت از آنها با استفاده از افزايش توان بازدارندگي، آن هم درست در زماني كه ايران به قدرتي هسته‌اي بدل شده است، دچار ترديدهايي شده كه باعث مي‌شود در فكر بررسي گزينه‌هاي موازي ديگر و/يا تسريع روند برنامه‌هاي هسته‌اي خود باشند. شبيه‌سازي نشان داد كه عربستان سعودي، در خواهد يافت كه سياست انكار ديگر به سختي مي‌تواند جوابگوي تحولات منطقه‌اي باشد. به نظر مي‌رسد كه عربستان سعودي، بيش از هر نقش‌آفرين ديگري در خاورميانه، داراي انگيزه‌هاي راهبردي-ايدئولوژيك و توان اقتصادي لازم، براي بررسي امكان قدم برداشتن در مسير هسته‌اي بوده، و بسيار منطقي است اگر تصور كنيم كه رياض در نهايت با استفاده از كمك‌هاي خارجي و/يا كسب توانمندي بازدارندگي به صورت «آماده به مصرف» و «از پيش ساخته»، دست به اين اقدام خواهد زد.

* طرح پيشنهادي روسيه، اقدام عاجل عليه ايران را از دستور كار خارج كرد

ارائه طرح ابتكاري روسيه در شبيه‌سازي، چندان هم غيرقابل تصور نبود، زيرا چنين پيشنهادي در واقع بر مبناي فرض‌هاي واقع‌گرايانه‌اي شكل گرفته بود كه از نقطه نظرات سياسي شناخته شده مسكو سرچشمه مي‌گرفت. در واقعيت، روسيه ممكن است با فراخواني جهاني، به دنبال استقرار نظامي منطقه‌اي باشد، كه براي كارآمد بودن، نياز به همكاري‌هاي گسترده‌تر بين‌المللي (و نه فقط آمريكا) خواهد داشت؛ براي مثال مشاركت اعضاي شوراي امنيت و شايد حتي ساير قدرت‌هايي كه از دغدغه‌هايي مشابه با روسيه رنج مي‌برند (هند، براي مثال)، مي‌تواند بر ميزان اثر اين طرح بيفزايد. شبيه‌سازي نشان داد كه غالب شركت‌كنندگان از آمادگي لازم براي اجراي چنين پيشنهادي برخوردار نبودند، و به علاوه طرح اين پيشنهاد توجهات بين‌المللي را از لزوم اقدام عاجل كه در دستور كار قرار داشت، به سمت خود منحرف و بدين صورت كاملا در خدمت منافع ايران عمل كرد. افزون بر نياز به در نظر گرفتن احتمالات ناخوشايند و عدم مساعدت‌ها، نيازي فوري مبني بر افزودن موادي به اين فراخوان عمومي براي تضمين همكاري‌هاي نزديك‌تر اسرائيل و آمريكا، از نخستين واكنش‌هاي اصلاحي نسبت به اين طرح محسوب مي‌شد.

* انجام اين شبيه‌سازي مي‌تواند به مثابه پذيرش قدرت هسته‌اي ايران تلقي شود

- نتيجه‌گيري
هدف اين مقاله، ترسيم چارچوب مسائل كليدي طرح شده در طول اين شبيه‌سازي با موضوع ايران بوده، و تاكيد بر اين نكته است كه درك و دريافت بهتري از اين مسائل و موضوعات مي‌تواند به سامان‌دهي موقعيتي كه در آن ايران حقيقتا به قدرتي اتمي بدل شده باشد، كمك كند. اين متن بر آن است كه گفت‌وگوهاي طرح شده در مورد چندين مساله اساسي را، كه از مهم‌ترين آنها مي‌توان به مساله پيمان دفاعي آمريكا و اسرائيل، گزينه نظامي، و حتي آرايش مجدد منطقه‌اي و بين‌المللي احتمالي لازم در «فرداي نخستين روز» اشاره كرد، شبيه‌سازي كند.
بررسي سناريوهاي مختلف، من‌جمله سناريويي كه در آن در ايران به قدرتي هسته‌اي بدل خواهد شد- حركت بسيار ارزشمندي است، حتي اگر سبب شود كه برخي گروه‌ها اين شبيه‌سازي‌ها را به مثابه پذيرش توان هسته‌اي ايران به شمار آورند. علي‌الخصوص با اين تصور كه آمادگي لازم براي روبه‌رو شدن با چنين موقعيتي نياز به شكل دادن به آرايش‌هاي منطقه‌اي و ائتلاف‌هايي خواهد داشت كه در حال حاضر و در اين دوره مورد توجه كافي قرار نگرفته‌اند. هر كدام از موقعيت‌هاي شرح داده شد در اين شبيه‌سازي كه محتمل بوده و بتواند اسرائيل را در آينده درگير كند، ارزش اين را دارد كه از همين امروز مورد بررسي‌هاي بيشتري قرار گيرد.

انتهاي پيام/100482/ج.ص

دوشنبه|ا|3|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]