مناقصه هاي معادن غني افغانستان؛ همه هستند جز ايران!

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: مناقصه هاي معادن غني افغانستان؛ همه هستند جز ايران!
براساس بررسي هاي زمين‌شناختي آمريكا، افغانستان از كشورهايي محسوب مي‌شود كه صاحب بزرگ ترين معادن دست‌ نخورده مس در جهان است.
هموطن آنلاين – مجيد فكري _ پس از دست رفتن يك به يك فرصت هاي اقتصادي ايران در كشورهاي منطقه، اكنون نوبت به افغانستان رسيده كه شاهد فرصت سوزي متخصصان و رايزنان اقتصادي كشورمان در آن باشيم. كشوري كه با دارا بودن ميلياردها دلار ذخاير معدني به دنبال سرمايه گذار خارجي براي استحصال مواد معدني خود است.
اين ظرفيت عظيم حتي شاخك هاي اقتصادي كشورهاي دوردست را نيز تحريك كرده و آن ها مصرانه در پي در اختيار گرفتن امتياز استخراج حتي يكي از اين معادن هستند و ما كه در 2 قدمي اين كشور قرار داريم آن قدر با طمانينه و اطمينان به نفس نظاره گر از دست رفتن اين فرصت نشسته ايم كه گويي برگ برنده اي در اختيار داريم كه در آخرين لحظات آن را رو خواهيم كرد ولي...
افغانستان؛ گنج پنهان

براساس بررسي هاي زمين‌شناختي آمريكا، افغانستان از كشورهايي محسوب مي‌شود كه صاحب بزرگ ترين معادن دست‌ نخورده مس در جهان است.
هرات از نظر داشتن معادن مختلف مانند طلا، آهن، مس و غيره از جمله مراكز غني افغانستان به شمار مي‌رود. افغانستان همچنين از ذخاير غني اورانيوم برخوردار است كه بر اساس اطلاعات به ‌دست آمده، اورانيوم اين كشور از مرغوب‌ترين نوع اورانيوم در جهان به شمار مي‌رود. به طور كلي ذخاير معدني افغانستان را مي‌توان در 4 گروه مواد معدني فلزي، ذخاير نفت و گاز، غيرفلزي و سنگ هاي قيمتي تقسيم‌بندي كرد.مهمترين ذخاير معدني افغانستان، آهن، سرب و روي، مس، كروم، طلا، نقره، جيوه، پلاتين، اورانيوم، آلومينيوم و... است.
اين كشور در زمينه سنگ هاي قيمتي نيز از شهرت خاصي در منطقه و جهان برخوردار است. كاني‌ها و سنگ هاي قيمتي اين كشور از بهترين و مشهورترين نمونه‌هاي جهان است.
امروزه افغانستان با داشتن جواهرات زيبايي همچون زمرد، ياقوت كبود و سنگ هاي قيمتي همچون لاجورد و سنگ هاي بسيار زيباي ديگر به عنوان قطب توليد جواهرات، كاني ها و سنگ هاي قيمتي در دنيا مطرح شده است.
تنوع ذخاير معدني افغانستان كه عمدتا دست نخورده باقي مانده، بسيار بالا بوده و اين كشور ذخاير بزرگي از سنگ‌آهن، مس، طلا، ليتيوم، فلزات گران بها و حتي نفت و گاز و فلزات را در خود جاي داده است. با وجود اين به دليل ضعف زيرساخت ها و نبود امنيت توسعه معادن و صنايع معدني در افغانستان تاكنون با كندي زيادي مواجه بوده است.
اگرچه وزارت معادن افغانستان علاوه بر نيروهاي امنيتي محلي واحد ويژه‌اي را براي محافظت از معادن اين كشور تشكيل داده كه تعداد نيروهاي آن به 7 هزار نفر مي‌رسد.
"سيد مسعود" استاد اقتصاد دانشگاه كابل در اين باره مي گويد: معادن مس و طلاي با ارزشي در ولايات بدخشان، هرات، غزني، بلخ و سرپل قرار دارد كه مساحت آن حدود 2200 كيلومتر مربع پيش بيني شده است و حكومت با وجود نا امني ها تلاش مي كند كه براي افزايش عوايد خود به استخراج معادن بپردازد.
وي متذكر مي شود: اما اين منابع طبيعي، به سرمايه گذاري خارجي، به شبكه حمل و نقل خوب و به امنيت بهتر نياز دارد. جالب آن كه به گفته وي، وزارت دفاع آمريكا ارزش كل معادن افغانستان را يك تريليون دلار تخمين زده است. "وحيدا... شهراني" وزير معادن افغانستان در لندن در يك كنفرانس در مورد استخراج معادن به مناقصه گذاشته شده، به آژانس خبري آسوشيتد پرس گفت كه از سرمايه گذاران جهان دعوت كرده است در داوطلبي(مناقصه) اين معادن قدم بردارند.
وزير معادن افغانستان اضافه كرده كه كشورش در نظر دارد تا سال 2014 ميلادي كه نيرو هاي خارجي افغانستان را ترك مي كنند، سالانه تا 5 معدن را به داوطلبي(مناقصه) قرار دهد.
به گفته "سيد مسعود" وزير معادن افغانستان براي جلب سرمايه گذاران خارجي براي استخراج معادن كشور سلسله سفرهاي خود را به خارج، سرعت بخشيده است. وي اميدوار است كه سرمايه گذاران خارجي در استخراج معادن كشور سرمايه گذاري كنند.
اين استاد دانشگاه مي گويد: در سال 2007 ميلادي شركتي چيني قرارداد استخراج مس عينك لوگر را به دست آورد. معدن مس عينك از لحاظ ظرفيت يكي از 9 معدن بزرگ جهان به شمار مي رود. چندي پيش شركت هاي هندي و كانادايي قرار داد استخراج معادن آهن "باميان" را هم به دست آوردند.
حاضران در مناقصه ها

با نگاهي به جداول مناقصه معادن افغانستان و شركت هاي حضور يافته در اين مناقصات به خوبي گوياي كيفيت حضور شركت هاي ايراني در اين عرصه است.
چندي پيش وزارت صنايع و معادن افغانستان معدن "حاجيگك" باميان و همچنين 3 حوزه نفت و گاز خيز شمال كشور را به مناقصه گذاشت. شركت هايي كه درمناقصه هاي معدن آهن "حاجيگك" باميان شركت كردند به اين قرار است.
همچنين شركت هايي كه در مناقصه 3 حوزه نفت و گاز خيز شمال شركت كردند به اين قراراست.
آن چه به وضوح قابل تشخيص است اولا جاي خالي ايران و پس از آن حضور پر رنگ شركت هاي هندي و چيني است. اما ضعف شركت هاي ايراني در زمينه سرمايه‌گذاري و حضور فعال در معادن افغانستان در حالي رخ داده كه كشورمان با افغانستان از جنبه‌هاي مختلف اشتراكات فراواني داشته و انتظار مي‌رفت كه دولت و شركت هاي ايراني براي سرمايه‌گذاري در معادن همسايه شرقي كشورمان بابرنامه ريزي بيشتري عمل كنند.
اما فرصت سوزي تاريخي شركت هاي ايراني اين فرصت را براي شركت هاي ديگر به ويژه چيني‌ها و هندي‌ها فراهم كرده تا با فراغ بال و بدون رقيب در معادن افغانستان جولان دهند.
به گزارش ايسنا "فداحسين مالكي" سفير ايران در افغانستان با اشاره به برنده‌ شدن شركت هاي چيني در مناقصات معدن در افغانستان مي‌گويد: "متاسفانه بنا به اظهارات معاون رياست جمهوري افغانستان، شركت هاي ضعيفي از ايران در اين مناقصات شركت داشته‌اند."
"احمدعلي هراتي‌نيك" رئيس اسبق سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران (ايميدرو)، زماني درباره دليل حضور نيافتن شركت هاي ايراني در معادن افغانستان گفته بود كه بارها براي حضور در فعاليت هاي معدن‌كاري افغانستان با مقامات اين كشور مذاكره كرده و حتي آن ها نيز ابراز تمايل كرده‌اند، اما بعد از پايان مذاكرات هيچ نتيجه‌اي به دست نيامده است.
از سوي ديگر "محمدرضا سجاديان" رئيس كميته معدن مجلس، درباره دليل كمرنگ بودن حجم همكاري هاي بين ايران و افغانستان در صنعت معدن‌ توضيح مي دهد: "موضوع توسعه معادن افغانستان و مشاركت ايران در اين امر سال ها پيش توسط مسئولان معدني ايران به افغان ها پيشنهاد داده شد، اما به دليل حضور آمريكايي‌ها در منطقه، روند اجرايي شدن اين پيشنهادها با كندي روبه‌رو شد."
اين در حالي است كه با وجود حضور اشغال گران در افغانستان، شركت هاي چيني و هندي به خوبي طي سال هاي اخير جاي پاي خود را در صنعت معدن‌كاري افغانستان باز كرده اند. امروز شركت هاي چيني با خيال راحت و امنيت نسبي ناشي از حضور نيروهاي غربي در معادن افغانستان سرمايه‌گذاري كرده و از اين بابت سود هنگفتي را به دست آورده‌اند. بنابراين نمي‌توان صرفا حضور نيروهاي آمريكايي را در افغانستان به عنوان عاملي براي حضور نيافتن شركت هاي ايراني در معادن افغانستان دانست، بلكه ضعف از ارتباطات و تلاش شركت هاي ايراني هم بوده كه نتوانسته‌اند با وجود توان مندي سهمي در سرمايه‌گذاري در معادن افغانستان داشته باشند.
از سوي ديگر وزير معدن افغانستان اخيرا اعلام كرد شركت هاي نفتي كشورهاي عربي مثل عربستان تمايل زيادي براي سرمايه گذاري در صنعت معدن و نفت و گاز افغانستان دارند.
به گزارش خبرگزاري رسمي كويت "وحيد ا... شهراني" وزير معدن افغانستان ضمن بيان اين مطلب تاكيد كرد: شركت هاي بزرگ كويت امارات و عربستان تا كنون مذاكراتي را با دولت كابل براي سرمايه گذاري در اين كشور داشته اند.
طبيعي است كه شركت هاي اماراتي و عربستاني تمايل زيادي براي سرمايه گذاري در معادن مس و طلاي افغانستان دارند.
تا كنون شركت هايي از كانادا، چين و هند موفق به عقد قرارداد با افغانستان براي توسعه معادن مس و آهن در شمال و جنوب كابل شده اند.
جالب آن كه با وجود تاكيد مكرر دولت كابل مبني بر اين كه دولت كابل تمام تلاش خود را براي جذب سرمايه گذاران خارجي و كاهش موانع حضور اين شركت ها در خاك افغانستان به كار خواهد گرفت، شركت هاي ايراني هنوز حضوري كمرنگ در اين عرصه دارند.
از سويي ديگر تعدادي از شركت هاي هندي به شدت در حال تلاش و رقابت براي پيروزي در مزايده استخراج سنگ آهن در افغانستان بوده و آن را امتيازي بزرگ براي دهلي نو مي دانند.
رغبت افغانستان و بي ميلي ايران

"فيصل كريمي" مدرس دانشگاه و مترجم گزارش هاي رويترز در باره معادن افغانستان، در باره تساهل ايران در اين عرصه معتقد است: بدون شك ايران در ميان همسايه هاي كشور افغانستان از موقعيت منحصر به فردي براي توسعه روابط تجاري، بازرگاني و سرمايه گذاري برخوردار است. به عبارت ديگر مي توان گفت ايران بالاترين ظرفيت براي سرمايه گذاري و همكاري هاي بازرگاني، تجاري، كشاورزي و... را در افغانستان داراست. ولي به دلايل مختلف سهم ايراني ها در بازار افغانستان همچنان كمتر از بسياري از كشورهاست كه هيچ يك از مزيت هاي اين ارتباط نزديك را ندارند.
وي يادآوري مي كند: افغان ها، ايران را ترجيح مي دهند. همچنان كه رئيس اداره حمايت از سرمايه گذاري افغانستان نيز بر همين نكته تأكيد دارد كه سرمايه‌گذاري ايران در افغانستان بيش از هر كشوري براي كشور متبوع اش اهميت دارد.
وي با اشاره به اين امر كه برخي از كارشناسان يكي از مهم ترين دلايل استقبال نسبتا كم از سرمايه گذاري در افغانستان را با توجه به توجيه اقتصادي منحصر به فرد آن، به مسئله امنيت در افغانستان نسبت مي دهند، مي گويد: اين ادعا را "مظفر عليخاني" دبير كل اتاق تجارت، صنايع و معادن ايران و افغانستان رد كرده و گفته است: امنيت افغانستان بالاتر از آن چيزي است كه در رسانه هاي غرب منعكس مي شود و اين كشور براي سرمايه گذاران ايراني امن است.
وي با اشاره به اين كه بخت ايرانيان براي موفقيت در افغانستان بالاست مي گويد: برابر آمار به طور تقريبي از كشور ايران سالانه 600 ميليون دلار صادرات صورت مي گيرد و 10 درصد سرمايه گذاري موجود در افغانستان توسط ايران صورت گرفته و چند شركت ثبت شده ايراني در افغانستان مشغول به كار هستند. از طرفي افغانستان به متخصصان ايراني نيازمند است. به خاطر داريم كه چندي پيش "امان ا... پيمان" معاون پارلمان افغانستان نيز گفت: طي اين سال ها توليد كنندگان بزرگ ايران در كشور ما حضور نيافته‌اند و بيشتر شركت هايي در آن جا فعال هستند كه نمي توانند پيام آور توانمندي هاي بخش صنعت ايران باشند.
وي اضافه كرده بود: تاكنون ابزار كافي براي حمايت از سرمايه گزاران خارجي در افغانستان وجود نداشته است اما اطمينان مي دهيم كه مجلس نيز به دنبال تقويت آن ضعف هاست.
وي در توضيح اين كه چرا توليد كنندگان قدرتمند ايران در افغانستان حضور نيافته اند مي گويد: به هر حال افغانستان از ابتدا بازار دست نخورده اي بوده و به دليل وجود فقر در اين كشور طبيعي است كه شركت هاي ضعيف تر با كيفيت كار پايين و قيمت ارزان در اين بازار موفق تر عمل مي كنند اما اگر شركت هاي بزرگ بخش خصوصي ايران انگيزه داشته باشند و 2 كشور براي رفع مشكلات كمك كنند شرايط تغيير خواهد كردو بالاخره برخي از مشكلات ممكن است در ايران هم وجود داشته باشد اما اگر فعالان اقتصادي ايران به دنبال حضور با دوام در كشور هستند بايد تلاش كنند شرايط را به نفع خودشان رقم بزنند.
وي معتقد است كه بايد تا قبل از ايجاد نهاد مستقل استاندارد در افغانستان، طرف هاي ايراني تلاش كنند از صدور كالاهاي بي‌كيفيت به بازار اين كشور جلوگيري شود تا ضربه اي به بازار شركت هاي ايراني وارد نشود.
هنوز فرصت باقي است!

در اين بين يك سرمايه گذار ايراني كه در افغانستان اقدام به ثبت شركت كرده است مي گويد: هيچ يك از شركت هاي ايراني قدرت ريسك بالايي ندارند. در واقع آن ها طالب درآمدهاي كلان تر و آسان تر از اين هستند و چون چنين درآمدهايي وجود دارد ترجيح مي دهند وارد اين عرصه نشوند.
وي كه خود نيز مدت هاست در هيچ مناقصه اي در افغانستان شركت نكرده مي گويد: البته هنوز فرصت باقي است و من فكر مي كنم اگر افغانستان تضمين هاي لازم را به شركت هاي ايراني بدهد و تسهيلات بيشتري فراهم آورد، ما نيز وارد اين عرصه شويم.
ولي چگونه است كه شركت هاي خارجي ديگر با همين وضعيت براي برنده شدن در مناقصات بين المللي افغانستان گوي سبقت را از يكديگر مي ربايند؟ اين سرمايه گذار مي گويد: آن ها را با ما مقايسه نكنيد. لابد براي آن ها همه چيز فراهم است هم حمايت هاي داخلي كشور خودشان و هم تسهيلات كشور افغانستان.
به هر حال تجسم آينده اين عرصه زياد دشوار نيست چون بارها آن را تجربه كرده ايم. شايد هنوز فرصت سرمايه گذاري در معادن افغانستان وجود داشته باشد ولي آيا اين باور و انگيزه در سرمايه گذاران و مسئولان ايراني هم به وجود خواهد آمد؟
چكيده گزارش

در پي از دست رفتن يك به يك فرصت هاي اقتصادي ايران در كشورهاي منطقه، اكنون نوبت به افغانستان رسيده است كه شاهد فرصت سوزي متخصصان و رايزنان اقتصادي كشورمان در آن باشيم. كشوري كه با دارا بودن ميلياردها دلار ذخاير معدني به دنبال سرمايه گذار خارجي براي استحصال مواد معدني خود است. آن چه به وضوح قابل تشخيص است اولا جاي خالي ايران و پس از آن حضور پر رنگ شركت هاي هندي و چيني است اما ضعف شركت هاي ايراني در زمينه سرمايه‌گذاري و حضور فعال در معادن افغانستان در حالي رخ مي دهد كه كشورمان با افغانستان از جنبه‌هاي مختلف اشتراكات فراواني دارد و انتظار مي رود كه دولت و شركت هاي ايراني براي سرمايه‌گذاري در معادن همسايه شرقي كشورمان بابرنامه‌ريزي بيشتري عمل كنند. با وجود اين، فرصت سوزي تاريخي شركت هاي ايراني اين فرصت را براي شركت هاي ديگر به ويژه چيني‌ها و هندي‌ها فراهم كرده تا با فراغ بال و بدون رقيب در معادن افغانستان جولان دهند.

سه|ا|شنبه|ا|20|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 687]