واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > علایی، حسین - پس از پایان مرحله دوم، تهاجم به مواضع ارتش عراق از شرق به غرب متوقف و تک از شمال به طرف جنوب ادامه یافت. تلاش برای محاصره و دسترسی به خرمشهرپس از پایان مرحله دوم، تهاجم به مواضع ارتش عراق از شرق به غرب متوقف و تک از شمال به طرف جنوب ادامه یافت. با این اقدام، مرحله سوم عملیات در تاریخ 19/2/61 با تعجیل آغاز شد تا کار دشمن یکسره شود. تیپهای 25 کربلا و 55 هوابرد و نیز تیپهای 14 امام حسین و 8 نجف از مسیر محور بوبیان و از سمت شمال به جنوب در کنار مرز شلمچه حمله خود را آغاز کردند تا خود را به جزیره بوارین برسانند و عقبه دشمن را ببندند و با فتح خرمشهر کار را تمام کنند. ولی دشمن مقاومت کرد و علیرغم آنکه برخی از رزمندگان خود را به نزدیکیهای شلمچه رساندند ولی موفقیتی حاصل نشد. البته انهدام نیروی خوبی از دشمن صورت گرفت ولی از آنجا که این نیروها از جناحین در معرض خطر بودند و نیروهای تازه نفسی هم برای جایگزینی آنها وجود نداشت، به مواضع قبلی خود بازگشتند. شب بعد، در این محور حمله تازهای دوباره انجام شد ولی بدلیل آتش سنگین دشمن که با کمک توپهای ضد هوایی 23 میلیمتری بر روی سطح زمین علیه رزمندگان اسلام اجرا میشد و به منظور جلوگیری از تلفات بیشتر، از ادامه عملیات در این محور خودداری گردید. در این منطقه، وضعیت و شرایط جغرافیایی زمین صاف بوده و هیچ گونه عوارض و خاکریزی و جان پناهی در آن وجود نداشت و این خود موجب تلفات انسانی میگردید. در این شرایط، فرسودگی و خستگی و حالت روحی عجیبی در بین فرماندهان ایجاد شده بود. توقف عملیات موجب شد تا 13 روز، فرماندهان و طراحان، در پی کشف راهکاری جدید برای حمله به خرمشهر و آزاد کردن آن باشند. راهکارهای مختلفی مطرح شد. راهکار اول حمله به خرمشهر از حاشیه رودخانه کارون بود که دشمن از قبل آنجا را با موانع مختلف و استحکامات گوناگون، غیر قابل نفوذ کرده بود. راهکار دوم حمله از طریق جاده اهواز- خرمشهر و وارد شدن به شهر از طریق دروازه آن بود که آن مسیر نیز به شدت از سوی دشمن محافظت میشد. راهکار سوم حمله مجدد از طریق دژ مرزی به سمت شلمچه بود که در مرحله سوم انجام شده و نا موفق بود. بنابراین با توجه به کاهش توان رزمی و طولانی شدن دوران عملیات و تحلیل قوای یگانهای مانوری بایستی چاره جدیدی اندیشیده میشد.تا این مرحله بیش از 5 هزار کیلومتر مربع از سرزمینهای جنوب اهواز از وجود قوای دشمن پاک شده و به خاک وطن باز گشته بود و حدود 7 هزار نفر نیز از نظامیان دشمن اسیر گردیده بودند. البته رزمندگان اسلام نیز تا این زمان حدود 4700 شهید و 17 هزار مجروح، داشتند، ولی مردم ایران، همچنان منتظر آزادی خرمشهر به عنوان نماد پیروزی قوای اسلام بر کفر صدامی بودند و این خود، فرماندهان عملیات را وادار به چاره اندیشیهای جدیدی میکرد. گرچه عمده قوا به تحلیل رفته و یگانهای رزمی در 23 روز جنگ شبانه روزی به شدت خسته، فرسوده و کم توان شده بودند، ولی به هر حال باید آخرین تلاشهای خود را با اطمینان به نصرت الهی سازمان میدادند تا به هدف نهایی در این عملیات، نائل آیند. در این ایام دشمن هم به مواضع ما حمله میکرد از جمله در تاریخ جمعه 24 اردیبهشت 1361، ارتش بعثی حملهای را به مواضع رزمندگان اسلام در منطقه طلاییه انجام داد و خاکریز اول نیروهای خودی را تصرف کرد، به گونهای که تعدادی از نیروهای ایرانی اسیر شدند. به نظر میرسید که دشمن اینگونه حملات را برای منصرف کردن رزمندگان اسلام از حمله به خرمشهر انجام میدهد. حملات ارتش بعثی به مواضع رزمندگان اسلام در 27/2/61 در منطقه کوشک و در 29/2/61 در منطقه مرزی، ادامه یافت.این حملات میتوانست قوای ایران را متوجه خود ساخته و تلاش برای آزادسازی خرمشهر را با تأخیر مواجه سازد. به سوی آزاد سازی خرمشهر اگر در این شرایط که دشمن از نظر روحی آشفته و از هم پاشیده بود، خرمشهر به تصرف رزمندگان اسلام در نمیآمد، فرصتی برای ارتش بعثی عراق ایجاد میشد تا اشکالات و نقایص خطوط پدافندی خود برای حفظ خرمشهر را برطرف کرده و با احداث سنگرهای جدید، حفر کانالها، ایجاد موانع و استحکامات فراوان، راه رسیدن به خرمشهر را مسدودتر نموده و آنجا را تبدیل به یک دژ تسخیر ناپذیر بنماید. در این صورت دشمن یگانهای خود را بازسازی میکرد و در چنین شرایطی برای فتح خرمشهر، رزمندگان اسلام با لشکرها و تیپهای تازه نفس دشمن و نیز با موانع و استحکامات جدیدی مواجه میشدند که برای عبور از آنها باید تلفات بیشتری را متحمل میگردیدند. همانگونه که برای دفاع از خرمشهر، ارتش بعثی تمام تدابیر لازم را از قبل اندیشیده بود و با احداث لایههای مختلف دفاعی در شمال و شرق این شهر و نیز کاشت موانع ضد هلی برن از قبیل تیرآهنهای متعدد در زمینها و بیابانهای باز درون خرمشهر، برای هر نوع تاکتیک ایران جهت حمله به این شهر و آزاد سازی آن، چاره اندیشی کرده بود. فقط مسیر تدارکاتی و پشتیبانی از قوای بعثی در خرمشهر که از جاده شلمچه میگذشت و دور از دسترس قوای ایران بود، از وجود موانع تا حدی خالی بود. حال در این مرحله از عملیات، رزمندگان اسلام به پشت خرمشهر در کنار مرز رسیده بودند و باید از فرصت طلایی برای آزادی این شهر خونین، استفاده میکردند ولی به هر حال نیروی تازه نفسی برای ادامه نبرد و پایان دادن به اشغال خرمشهر باقی نمانده بود. تلاش ارتش عراق برای حفظ خرمشهر ارتش بعثی در تهاجم قوای ایران به خرمشهر غافلگیر نشد و برای از دست ندادن خرمشهر، تمام تدابیر و توان خود را به کار گرفت. ارتش عراق مطمئن بود که هدف نهایی عملیات بیت المقدس بازپس گیری خرمشهر است و فرصت کافی را برای مستحکم سازی جبهة خرمشهر در اختیار داشت. عراق علاوه بر اقدامات نظامی، دست به تلاشهای زیادی برای بالا بردن روحیه نظامیان خود و نیز افزایش انگیزه آنها برای ماندن در خرمشهر، زد. ارتش عراق در روز دوم خرداد سال 1361 یعنی یک روز قبل از آغاز حمله نهایی رزمندگان اسلام به بعثیهای مستقر در خرمشهر، اطلاعیهای را در بین همه نظامیان عراقی که در این شهر و اطراف آن مستقر بودند، توزیع و در آن دفاع از خرمشهر و حومه آن را مانند دفاع از بغداد و حومه آن و دفاع از همه شهرهای عراق، دانست. در این اطلاعیه نوشته شده بود که خرمشهر حکم بالشی را دارد که بصره بر آن آرمیده است و در آن تأکید شده بود که اگر خرمشهر به دست نیروهای ایرانی بیفتد، در این صورت دروازههای نکبت به روی عراق باز خواهد شد. صدام حسین هم طی نامهای به فرمانده سپاه سوم نوشته بود: امنیت و ثبات بصره بدون خرمشهر در تهدید است. امام خمینی در این باره، در سخنان خود در 11/3/1361 میفرمایند: "آدمی که ملاحظه کردید در آن چیزی که نوشته بود به سران نظامی خودش در شهر خونین شهر، خرمشهر، آنطور سفارش کرده بود که بزنید، بکشید و چه بکنید تا آخر گلوله، تا آخر نفر، این دید که همان نظامیهای او گوش ندادند به او، نتوانستند گوش بدهند. اصلاً مجال قرائت این چیزها را به آنها ندادند و فوج فوج تسلیم شدند."(1) علاوه بر اقدامات فوق، ارتش عراق پل متحرکی را بین جزایر بوارین و امالرصاص و از آنجا به ساحل جنوبی اروندرود احداث کرده بود که توسط جنگندههای ارتش جمهوری اسلامی منهدم گردید و امکان استفاده از آن برای نیروهای عراقی فراهم نشد.(2) بنابراین اصرار دشمن بر حفظ خرمشهر و تقویت نیروهای خود در آن شهر از یک سو و از سوی دیگر کمبود نیرو در بین رزمندگان اسلام برای باز پس گیری این شهر از دست دشمن، شرایط ویژهای را برای فرماندهان عملیات بیت المقدس پدید آورده بود. منابع و مراجع و پانوشت ها 1. صحیفه امام، جلد 16، ص/281 2. یادداشت سرتیپ عبدالحسین مفید منبع: روزنامه جمهوری اسلامی/12/3/90
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 384]