عباديان:اعتبار شاهنامه از مقايسه آن با آثاري مشابه شناخته مي‌شود

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: عباديان:اعتبار شاهنامه از مقايسه آن با آثاري مشابه شناخته مي‌شود
محمود عباديان مترجم و پژوهشگر ادبي معتقد است ارزش شاهنامه آنچنان كه بايد شناخته نشده و ارزش اين كتاب زماني مشخص مي‌شود كه آن را در كنار آثار همجنس خود در جهان قرار دهيم.

به گزارش خبرنگار مهر، جلسه نقد و بررسي كتاب "فردوسي سنت و نوآوري در حماسه سرايي" شب گذشته با حضور دكتر محمود عباديان مولف كتاب، احمدرضا بهرامپور، سعيد سبزيان، اسدالله امرايي و علي دهباشي برگزار شد.

در ابتداي جلسه سعيد سبزيان مترجم و كارشناس ادبي بحث در مورد كتابهاي پژوهشي همچون "فردوسي سنت و نوآوري در حماسه سرايي" را يك ضرورت است و گفت: اين كتاب ارزش بالايي دارد. يكي از ارزشهاي آن است كه خود دريچه و پلي است به آثاري كه بعدها مي‌تواند در اين عرصه صورت پذيرد.

يك اثر پژوهشي مي‌تواند ارزش ادبي هم داشته باشد

وي با بيان اينكه يك اثر در حوزه نقد ادبي مي‌تواند وجوه ادبي و هنري هم داشته باشد افزود: تشبيه يكي از مهمترين صنايع ادبي است كه حماسه‌ها بر آن استوار هستند و تشبيهاتي كه دكتر عباديان به كار مي‌برد معادلهايي بسيار مناسب براي مترجمان ايراني است، چرا كه با اين كتابش علاوه بر بررسي ادبيات فردوسي زبان فارسي را نيز بررسي مي‌كند و به گسترش آن مي‌انديشد.

دكتر احمدرضا بهرا‌مپور مدرس دانشگاه در مورد خطوط اصلي آثار عباديان گفت: وي به هرموضوعي به شكل جرياني نگاه مي‌كنند حتي در ترجمه‌هاي وي نيز مي‌توان اين نگاه را دنبال كرد به گونه‌اي كه او از ترجمه يك كتاب به كتاب ديگر همين دغدغه را در نظر دارد.

وي با اشاره به اينكه در اين كتاب سه اثر مطرح حماسي دنيا (شاهنامه، گيلگمش و ايلياد) بررسي شده‌اند ادامه داد: ويژگي شاخص اين كتاب اين است كه نگاه متعصبانه در آن وجود ندارد. متاسفانه بسياري از افراد از آنجا كه ايراني هستند شاهنامه را بزرگترين اثر حماسي دنيا مي‌خوانند كه اين امري متعصبانه است.

نداشتن تعصب يكي از ويژگيهاي كار پژوهشي است

بهرامپور زبان اين اثر را داراي برجستگي خاصي دانست و گفت: آثار دكتر عباديان هميشه زبان فاخري داشته‌اند كه اين بيان مخاطب را دركنار موضوع جذب مي‌كند.

اسدالله امرايي با بيان اينكه به دكتر عباديان هميشه تعق خاطر داشته و با آنكه رشته تحصيليش ادبيات نبوده در كلاس درس وي شركت مي‌كرده گفت: با توجه به اينكه ادبيات تطبيقي در ايران درس تازه اي است نكته بسيار جالب اين كتاب نبودن تعصب است. از آنجا كه اين نگاه تعصب‌آميز وجود ندارد كتاب به خوبي با مخاطب ارتباط برقرار مي‌كند.

در ادامه اين نشست دهباشي مدير مسئول نشريه بخارا عباديان را ادامه دهنده سنت نقدنويسي چهره‌هايي همچون شاهرخ مسكوب معرفي معرفي كرد و با بيان اينكه اين كتاب گام ارزنده‌ اي در عرصه نقد ادبي بوده است اين سوال را از وي پرسيد كه هدفش از نوشتن اين كتاب چه بوده است.

ارزش شاهنامه هنوز كاملا مشخص نشده است

عباديان در پاسخ به اين سوال گفت: در طول 25 سالي كه در كشورهاي چك و آلمان زندگي كرده‌ام ديده‌ام كه به نحو مبالغه آميزي در آثار نويسنده‌ اي همچون گوته، شخصيتهايي اسطوره‌اي همچون شخصيتهاي موجود در آثار هومر را جستجو مي‌كنند. اما در مورد كتابي مثل "شاهنامه" كه بر اساس اسطوره‌ها شكل گرفته نگاهي اينچنين وجود نداشت، چنانچه هگل با وجود همه ارادتي كه به او دارم اين كتاب را كهنه و كم ارزش ناميده است.‌

وي ادامه داد: هدف من از نوشتن اين كتاب اين بوده است كه اين اثر فردوسي را كنار دو حماسه ديگر مطرح جهان بررسي كنم و شباهتها و در عين حال تشخص آنها را به نمايش بگذارم.

عباديان در پاسخ به اين سوال كه عليرغم انتقاداتي كه به "شاهنامه" چاپ مسكو وارد است چرا به عنوان منبع به استفاده از آن اصرار ورزيده است اين تصحيح شاهنامه يك كار دسته جمعي است و داراي كمترين غلط توصيف كرد و گفت: با اين وجود مي‌توان غلطهايي را در اين تصحيح نيز مشاهده كرد كه اميدوارم در تصحيحهاي كه در آينده چاپ مي‌شود مرتفع شود.

وي افزود: بخش برجسته اين كتاب مقايسه و بررسي حماسه‌هاي يونان و شاهنامه است. براي اينكه واقعيت ماجرا اين است كه منابعي كه از اسطوره "گيلگمش" دردست ماست به اندازه دو موضوع ديگر نيست.

در انتهاي اين جلسه دكتر عباديان در رابطه با حضور كمرنگ زنان در حماسه‌ها اظهار داشت: يكي از ضعفهاي شاهنامه به گمان من ضعيف بودن زنان در مقابل مردان است. مثلا يكي از ضعفهاي بزرگ رستم آن است كه سودابه را مي‌كشد. با اين همه حضور زنان در شاهنامه بسيار بيشتر از ايلياد و گيلگمش است.
چهارشنبه 25 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 127]