برقراري توازن جنسيتي در ازدواج و تحصيل

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: برقراري توازن جنسيتي در ازدواج و تحصيل

سرمايه،شكوفه آذر: چند روز پيش مجلس طرحي را تصويب كرد كه طي آن پسران ديپلمه براي اعزام به سربازي دوسال فرصت پيدا مي كنند تا به ادامه تحصيل بپردازند و پس از آن به سربازي اعزام مي شوند. تصويب اين طرح از نظر بسياري از كارشناسان اقدامي «مثبت» ارزيابي مي شود. اين طرح مي تواند به طور مستقيم و غيرمستقيم به حل دو پديده اجتماعي كمك كند: اول، برقراري توازن ميان سطح تحصيل دختران و پسران. چرا كه طبق آمارهاي موجود نسبت 40 به 60 تحصيلات پسران، كفه ترازو را به نفع دختران سنگين تر كرده است.

دومين پديده اجتماعي كه در سال هاي اخير و به خصوص در دولت نهم تاكيد زيادي براي حل آن وجود دارد، مساله ازدواج است. طبق آمارهاي موجود سازمان ملي جوانان هم اكنون حدود 15 ميليون جوان مجرد در ايران وجود دارد كه در سنين ازدواج قرار دارند. از آنجا كه با رشد كمي دختران تحصيلكرده در ايران، دختران در انتخاب همسران خود وارد فاز جديدي شده و سطح تحصيلي نيز براي آنان يكي از ملاك هاي اصلي ازدواج قرار گرفته است، با تصويب اين طرح و ايجاد امكان ادامه تحصيل بلافصل براي پسران ديپلمه، دور به نظر نمي رسد كه اين ملاك ازدواج دختران نيز در درازمدت برآورده شود. رئيس كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس در گفت وگو با فارس گفت: «در اين كميسيون تصويب شد كه پسران بعد از اخذ مدرك ديپلم، براي شركت در كنكور بتوانند دو سال ديرتر به سربازي اعزام شوند.»
شهين دخت ملاوردي دبيركل جمعيت حمايت از حقوق بشر زنان و حقوقدان با «مثبت» ارزيابي كردن طرح دو سال تاخير سربازان براي ادامه تحصيل، معتقد است كه دولت وقتي مي تواند براي مردان «تبعيض مثبت» قائل شود تا آنان بتوانند از نظر سطح تحصيل به پاي دختران برسند، چرا اين «تبعيض مثبت» را در شرايط نامتعادل و منفي ديگر جامعه به كار نمي گيرد تا هر نوع تبعيضي ريشه كن شود؟ او مي گويد: «اينگونه تدابير معمولاً براي جبران نابرابري و بي عدالتي ها به كار مي رود كه تا پايان بخشيدن به آن شرايط ناعادلانه، ادامه پيدا مي كند. زنان در سال هاي اخير با تلاش و پشتكار خود نشان داده اند كه قابليت پيشرفت دارند چنانچه هم اكنون مي بينيم دولت براي برقراري موازنه بين سطح تحصيلات عالي دختران و پسران مجبور به تبعيض مثبت به نفع پسران شده است.»
از آنجا كه دولت در سال هاي اخير و به خصوص دولت نهم، توجه ويژه اي به مساله ازدواج جوانان از خود نشان مي دهد با تصويب اين طرح، پسران اين فرصت را پيدا مي كنند تا نه تنها سطح تحصيل خود را بالاتر برده، بلكه شانس ازدواج خود را نيز بيشتر كنند. چرا كه به گفته كارشناسان «اين طبيعي است كه دختران تحصيلكرده تمايل داشته باشند كه با پسران تحصيلكرده ازدواج كنند.»
با اينكه به نظر مي رسيد برخي مسوولان تصويب طرح هاي تبعيض آميزي مانند «سهميه بندي جنسيتي در دانشگاه» را راه حلي مناسب براي مواجهه با پديده «تاخير در ازدواج دختران» به حساب مي آوردند اما نظر كارشناسان اينگونه نبوده است. چنانچه، فريده ماشيني رئيس كميسيون زنان جبهه مشاركت نيز در نشستي گفته بود: «اين سهميه بندي قطعاً به ضرر دختران است چراكه حضور دختران در دانشگاه ها قطعاً بيش از 40 درصد است كه به دليل توانايي آنها به دست آمده است و اعمال اين سهميه مانع از حضور درصد زيادي از دختران در دانشگاه ها مي شود.» هم اكنون متوسط سن ازدواج براي پسران 25 تا 35 سال و براي دختران 24 تا 30 سال است در حالي كه اين اختلاف سني در حدود 10 سال پيش، لااقل پنج سال كمتر بود. پديده تاخير در ازدواج كه دولت نهم به عنوان يك «بحران» يا «بمب جنسي» از آن ياد مي كند، پديده اجتماعي منحصر به ايران نيست چنانچه نسبت افراد ازدواج كرده در آمريكا از 78 درصد در سال 1960 به 52 درصد در سال 2000 و كمتر از 50 درصد در سال 2005 كاهش يافت.با اين حال از آنجا كه سازمان ملي جوانان هم و غم خود را بر ازدواج به هنگام جوانان گذاشته است، معاون مطالعات و تحقيقات اين سازمان، موج فراگير تقاضا براي آموزش عالي در مقطع تحصيلات تكميلي را «بالاتر از عامل موثر در تاخير سن ازدواج» ارزيابي كرد و چندي پيش يادآور شد: «در حال حاضر ليسانسه ها شانس كمتري براي اشتغال دارند به همين دليل با موج فزاينده اي از گرايش به تحصيل به جاي ازدواج روبه رو هستيم.»
با اينكه اين «موج فزاينده گرايش به تحصيل» از سوي اين مقام سازمان ملي جوانان، چندان مثبت ارزيابي نمي شود و مي گويد: «ميل به ادامه تحصيل، توازن در جامعه جوان آماده ازدواج را بر هم زده و برنامه ريزي براي ازدواج را به تاخير انداخته است» اما به نظر مي رسد كه بايد براي اين عدم اقبال عمومي جوانان به ازدواج، دلايل تازه تري را نيز جست وجو كرد. از جمله اينكه جوانان طي سال هاي اخير و با قدرت گرفتن هر چه بيشتر «رسانه جمعي» وارد فاز جديدي از سبك زندگي شده اند. چنانچه در تحقيقي كه در سال 1381 از سوي مركز مشاركت زنان رياست جمهوري در خصوص مطالبات زنان منتشر شد نشان داده شد كه «ازدواج در اولويت پنجم و مشاركت سياسي در اولويت آخر جوانان ايراني» است.
چهارشنبه 25 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 143]