تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816495184
سوءاستفاده از يك قانون
واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: سوءاستفاده از يك قانون جام جم آنلاين: چشمانش غمبار و اشكآلود است. از مدتها پيش زندگي سر ناسازگاري با او گذاشته و خانه و خانوادهاش حوادث جديدي را تجربه ميكنند؛ درست از همان روزي كه شوهر زن و 4 فرزند خود را رها كرده و با يك دختر 17 ساله ازدواج كرده است. خانه اين روزها با ماتم‌سرا فرق چنداني ندارد. زن با حسرت به فرزندانش نگاه مي‌كند و ناباورانه به راي دادگاه مي‌انديشد كه يا بساز يا طلاق بگير و برو. قانون تعدد زوجات يكي از قوانين اسلام است كه حرف و حديث‌هاي زيادي به دنبال داشته است. عده‌اي با استناد به آيات قرآني و سنت رسول‌الله(ص) چند همسري را حقي مشروع براي مرد مي‌دانند كه بدون هيچ‌گونه قيد و شرطي مي‌تواند از آن استفاده نمايد و گروهي بدون توجه به ضرورت‌هايي كه موجب وضع چنين قانوني از سوي شارع مقدس همان كه او را عدل و علم مطلق مي‌دانيم گرديده تنها با تكيه بر دانش و تجربه محدود بشري شمشير را از رو بسته و از پايه و اساس آن را نفي و طرد ميكنند. برخلاف تصور عموم، قانون تعدد زوجات صرفا يك قانون اسلامي نيست. يافته‌هاي باستان‌شناسي نشان مي‌دهد كه از دوران باستان در ميان اقوام و ملل مختلف قانون چند همسري رواج داشته است. در روزگار هخامنشي، گاه شاهنشاهان، چند همسر برمي‌گزيدند، چنان‌كه داريوش براي تثبيت جايگاه خود، چند همسر از خاندان كورش را برگزيد. در روزگارافول هخامنشيان، شاهنشاهان هخامنشي افزون بر شاهبانو داراي زنان ديگري نيز بودند كه آنها را زنان غيرعقدي مي‌گفتند؛ چنان‌كه هرودت مي‌گويد پارسيان هريك چند همسر برمي‌گزينند. دكتر علي‌عباس حياتي، حقوقدان در اين باره مي‌گويد: «بر خلاف تصور بسياري از ما كه تعدد زوجات را زاييده اسلام مي‌دانيم، بحث چند همسري در تمدن ايران‌باستان، در ميان اعراب پيش از اسلام و حتي در تمدن روميان و اروپا به شكلي بي‌حد و حصر رواج داشته است. اسلام با ظهور خود به اين بحث سامان بخشيد و براي آن قيودي ايجاد كرد.» واقعيت اين است كه در جامعه ما خانه و كاشانه‌هاي بسياري به ناحق و به دليل استفاده نابجا از اين قانون به ويراني گراييده و فرزندان بسياري از اين رهگذر آسيب ديده‌اند. شايد يكي از دلايل به وجود آمدن چنين شرايطي ناآگاهي گروهي از مردان از چارچوب‌ها و تقيداتي است كه اجراي اين قانون را محدود به موقعيت‌هايي كاملا ويژه مي‌كند. شايد بتوان موضوع تعدد زوجات و نحوه برخورد اسلام با آن را به نوعي به برخورد اسلام با برده‌داري تشبيه كرد. برده‌داري يكي از رسومي بوده كه در ميان اعراب قبل از اسلام به شكلي ناهنجار رواج داشته و بردگان با عنوان عبد همواره مورد آزار صاحبان خود قرار مي‌گرفتند. اسلام با سياستي گام به گام و با مطرح كردن قوانيني مانند آزاد كردن 60 برده (عبد) به عنوان كفاره گناه و نيز از طريق نوع برخورد و معاشرتي كه حضرت رسول(ص) و ائمه معصومين(ع) با بردگان داشتند، نشان داد كه با برده‌داري مخالف است. شايد شرايط به گونه‌اي بوده است كه برخورد يكباره و انقلابي با موضوعي مانند برده‌داري مشكلاتي را در راه اشاعه و پذيرش اسلام به وجود مي‌آورده است. محدوديت‌ها و قيودي را نيز كه اسلام براي تعدد زوجات قرار داده است، نشان مي‌دهد كه حكم اوليه همان تك همسري و وحدت ازدواج است. بنابراين از ديدگاه دكتر حياتي اسلام در اولين گام تعداد همسران را محدود كرد؛ به گونه‌اي كه يكي از شرايط اسلام آوردن براي بسياري از اعراب جاهلي، اين بود كه تعدادي از همسران خود را رها كنند. بر اين اساس برخلاف آنچه كه بين مردم مشهور است، تعداد همسراني را كه مرد مي‌تواند بر اساس قوانين اسلام داشته باشد، چه به صورت دائم و چه به صورت موقت، 4 همسر است. تكيه‌گاه‌ها فرو مي‌ريزند يكي از شروطي كه قرآن بصراحت درباره تعدد زوجات بر آن تأكيد مي‌كند، برقراري عدالت است. برقراري عدالت كار هر كسي نيست؛ لذا آن گونه كه حياتي مي‌گويد نمي‌توان موضوع ازدواج مجدد را به عنوان يك قاعده و قانون پذيرفت كه به مرد اختيار دهد همسر دوم اختيار كند. اصل اين است كه مرد مي‌تواند تنها با يك زن ازدواج كند، مگر در موارد بسيار استثنايي و نادر. فقهاي اسلامي‌در كنار شروطي مانند برقراري عدالت، موارد ديگري همانند توانايي اقتصادي براي اداره چند خانواده و توانايي جسماني براي انجام وظايف زناشويي را نيز از جمله شرايطي مي‌دانند كه در تعدد زوجات بايد مورد توجه قرار گيرد. واقعيت اين است كه امروز در جامعه ما گاه و بيگاه ازدواج‌هاي مجددي بدون توجه به انگيزه‌هاي شرع مقدس از وضع قانون تعدد زوجات صورت مي‌گيرد. در اين ميان، معلوم نيست ضربه‌هاي روحي كه همسران چنين مرداني متحمل مي‌شوند مربوط به اهميت بيش از اندازه‌اي است كه به شوهران خود مي‌دهند يا اين كه احساس ميكنند تكيه‌گاهي را از دست داده‌اند. در هر صورت، اين آسيب‌ها گاه تا اندازه‌اي است كه سلامت جسماني آنان را نيز به مخاطره مي‌اندازد. سوال اين است كه حتي اگر منظور اصلي قانونگذار از وضع قانوني به نام تعدد زوجات حل معضلات اجتماعي نباشد و مرد مجاز باشد تنها به ميل و خواسته خود همسران متعدد اختيار كند، آيا در قبال سلامت همسر اول خود مسوول نيست؟ چگونه مي‌توان تصور كرد اسلام با آن همه دستور درباره خودداري از آزار رساندن به مردم، محبت به همنوعان و تعاليم فراواني از اين نوع نسبت به احساسات زن خانه بي‌توجه باشد و به مرد اجازه دهد بدون در نظر گرفتن شرايط روحي همسر خود در پي تجديد فراش باشد؟ فرزندان، آسيب‌پذيران اول گروه ديگري كه در اين ارتباط آسيب مي‌بينند، فرزندان خانواده هستند. بسيار ديده شده به دنبال ازدواج مجدد پدر، فرزندان به حال خود رها مي‌شوند يا كمتر مورد توجه قرار مي‌گيرند. دكتر حياتي در اين زمينه تاكيد مي‌كند: ازدواج مجدد در اصل دستوري است براي حل معضلات اجتماعي. اگر قرار است با ازدواج مجدد، معضل ديگري به وجود آوريم نبايد مورد استفاده قرار بگيرد. به همان اندازه كه مي‌خواهيم با ازدواج مجدد، مشكل زني را كه به عقد ازدواج دوم در مي‌آوريم حل كنيم، بايد به مشكلات زن اول نيز توجه كنيم. درباره فرزندان نيز از لحاظ فقهي شرطي كه فقها اعلام ميكنند اين است كه مرد، توانايي پرداخت نفقه را داشته باشد و بتواند 2 خانواده را اداره كند. در غير اين‌صورت نبايد از اين سيستم استفاده كرد. اجراي عدالت از نظر اقتصادي، عاطفي، تربيت فرزندان و ساعاتي كه مرد بايد در كنار خانوادهاش بگذراند بسيار مشكل است. وقتي از عدالت صحبت مي‌كنيم به اين معني است كه هم در بين زنان عدالت به نحوي اجرا شود كه يكي از آنها احساس نكند مورد بي‌مهري قرار گرفته و هم فرزندان نبايد احساس كنند پدرشان به فرزندان زن ديگر بيشتر اهميت مي‌دهد ضمن اين كه از لحاظ حكم اوليه تربيت فرزندان، نفقه و غيره به عهده پدر است و ازدواج بعدي او را از اين وظايف معاف نمي‌كند. بنابراين لازم است مرد قبل از تصميم‌گيري به ازدواج مجدد تمام اين موارد را در نظر بگيرد. دارويي تلخ به نام تعدد زوجات حضرت علي(ع) از 2 گروه مردم بسيار شاكي بودند: دشمنان دانا و دوستان نادان. شايد يكي از بيشترين ضربه‌هايي كه اسلام در طول تاريخ متحمل شده از ناحيه دوستان نادان بوده است و باز مي‌توان گفت پيامبر گرامي و ائمه معصومين بيش از هر چيز در ميان دوستداران خود ناشناخته و غريب بوده‌اند. بحث تعدد زوجات نيز از جمله مواردي است كه به ناحق مورد قضاوت و سوءاستفاده قرار گرفته است. دكتر حياتي ازدواج پيامبر در عنفوان جواني با خديجه(س) كه زني ميانسال بود را دليلي مي‌داند بر اين‌كه ازدواج‌هاي آن حضرت از روي هوسراني نبوده است و ادامه مي‌دهد: ازدواج‌هاي بعدي پيامبر نيز عموما بعد از 50 سالگي و در سال‌هاي آخر عمر بوده است. اين طور نيست كه تعدد زوجات در زمان جواني اتفاق افتاده باشد. اين سنوات هم مصادف است با پشت سر گذاشتن جنگ‌هاي طولاني كه به همين علت تعداد زيادي از مسلمانان به شهادت رسيده و تعداد زيادي از خانواده‌هاي مسلمين بي‌سرپرست شده بودند. از طرفي براساس فطرت و طبيعت، زنان بيش از مردان به تكيه گاه نياز دارند. اين ويژگي بويژه در جوامع آن روز كه زن مانند امروز استقلال مالي نداشت و مرد امنيت خانواده را از جهات مختلف اقتصادي، اجتماعي و حتي فرهنگي تامين مي‌كرد، بسيار بارزتر بود و زني كه سرپرست خانواده را از دست مي‌داد، بشدت آسيب‌پذير مي‌شد. از آنجا كه تعداد مردان مجردي كه بتوانند با زناني كه شوهران خود را از دست داده‌اند، ازدواج كنند، كافي نبود. در ميان اصحاب پيامبر سنت بود كه هر كدام از لحاظ مالي قدرت داشتند، سرپرستي اين خانواده‌ها را به عهده بگيرند. واقعيت اين است كه امروز در جامعه ما گاه و بيگاه ازدواج‌هاي مجددي بدون توجه به انگيزه‌هاي شرع مقدس از وضع قانون تعدد زوجات صورت مي‌گيردتوجه به سنت پيامبر نشان مي‌دهد از ميان همسران آن حضرت تنها عايشه دوشيزه بوده است. به گواهي تاريخ ابوبكر پدر عايشه براي برقراري رابطه خويشاوندي با حضرت رسول(ص) به عنوان رئيس حكومت اسلامي، ازدواج با دختر خود را به آن حضرت پيشنهاد كرد. عايشه بعد‌ها همسري خود با پيامبر را مايه افتخار مي‌دانست. توضيحات دكتر حياتي در اين زمينه گوياست: «به خاطر شأن و منزلت و جايگاهي كه پيامبر داشته‌اند، شايد خيلي‌ها تمايل داشتند با ايشان وصلت كنند، اما اين طور نبوده كه پيامبر هر كدام از اينها را به ازدواج خود درآورد. همه اينها در جهت ايجاد بستر مناسب براي تعالي اسلام بوده است. شايد اگر با عايشه ازدواج كرده‌اند، به اين دليل بوده است كه خواسته‌اند مودت اتفاق بيفتد و كانون امت اسلامي بيشتر حفظ شود. ما با توجه به شان و منزلتي كه براي ائمه و پيامبر قائل هستيم و تخلق آنها به اوصاف و سجاياي اخلاقي نمي‌توانيم غير از اين تصور كنيم. چرا كه حكمت و قداست آنها زير سوال مي‌رود. غير از اين هم نمي‌تواند باشد.» ساير همسران پيامبر(ص) و حضرت امير(ع) عموما زناني بوده‌اند كه چندين فرزند داشته‌اند. لذا تعدد زوجات از ديدگاه اسلام وسيله‌اي است براي حل معضلات اجتماعي نه اين كه حق مطلقي براي مرد باشد كه به وسيله آن به ارضاي نيازها و خواسته‌هايش بپردازد. احاديث و روايات نقل شده در كتاب‌هاي فقهي نيز نشان مي‌دهد ديدگاه اسلام درخصوص تعدد زوجات اين است كه اگر همسر داريد، حتي سراغ نكاح موقت نرويد. به اين روايت توجه كنيد: علي‌بن يقطين نقل مي‌كند از امام موسي بن‌جعفر(ع) پرسيدم در مورد متعه (نكاح موقت.) حضرت فرمودند: تو را با متعه چه كار در حالي كه خدا تو را با داشتن زن از متعه بي‌نياز كرد. بنابراين حتي ازدواج موقت نسخه‌اي است براي كساني كه از داشتن همسر محرومند و به دليلي نمي‌توانند تشكيل خانواده بدهند. اگرچه قرآن به اين گروه نيز توصيه مي‌كند تا زماني كه خداوند گشايشي در كارشان ايجاد نمايد، صبر كنند. امام موسي كاظم(ع) در حديث ديگري مي‌فرمايد: بر متعه اصرار نداشته باشيد. آنچه بر شما واجب است، به پا داشتن سنت است. بنابراين با روي آوردن زياد به متعه از خانواده‌تان غافل نشويد كه ممكن است كفر بورزيد و بيزاري بجوييد و بر كسي كه به اين سنت امر كرده، نفرين كنند و ما را مورد لعن قرار دهند. دكتر حياتي در توضيح اين روايت مي‌گويد: «كلمه زياد در اينجا مفهوم مخالف ندارد و نمي‌توان استنباط كرد كه پس كم آن اشكالي ندارد و اين نيست كه تعدد زوجات و متعه حق مطلقي در اختيار مرد باشد كه هر طور خواست استفاده كند.» به اين ترتيب مي‌توان گفت: «تعدد زوجات از امتيازات اسلام براي حل پاره‌اي از معضلات اجتماعي است. در جوامع غربي به دليل وجود بي‌بندوباري‌هاي جنسي به قانوني مانند تعدد زوجات نيازي نيست؛ در حالي كه فقه شيعه در جهت مبارزه با بي‌بندوباري و نيز حل بعضي از معضلات اجتماعي هم متعه و هم تعدد زوجات را مي‌پذيرد. تنها مساله اين است كه اين قانون به صورت بي‌ضابطه و بي‌قيد و شرط وسيله هوسبازي عده‌اي قرار نگيرد.» به نظر مي‌رسد تعدد زوجات داروي تلخي است كه در موارد خاص تجويز مي‌شود و مانند هر داروي ديگر اگر در غير از موارد مصرف مورد استفاده واقع شود مي‌تواند عوارض جبران‌ناپذير و وخيمي به دنبال داشته باشد. آقايان بخوانند قانون مدني كشور ما تحت شرايط خاصي مرد را مجاز به ازدواج مجدد مي‌داند، اما اگر خانواده را نهاد مقدسي بدانيم كه حفظ حرمت و اساس آن بر زن و شوهر لازم است، آنگاه همان طور كه از زن انتظار داريم در سختي‌ها و ناملايمات در كنار همسر بماند و چنانچه زني در چنين مواردي بخواهد از حق قانوني و شرعي خود براي طلاق استفاده كند، او را مورد ملامت قرار مي‌دهيم، مي‌توانيم از مرد نيز بخواهيم همين گونه در مشكلات كنار همسر خود بماند، صبر و تقوا پيشه گيرد و از انرژي خود در جهت كسب علم و معرفت استفاده كند. از ماست كه بر ماست تعدد زوجات قانوني است كه اجراي آن منوط به رضايت دو طرف است. يك طرف مردي كه به هر دليل مشروع يا غيرمشروعي زن ديگري را به عقد ازدواج خود درمي‌آورد و تمام تبعات مادي يا معنوي آن را هم مي‌پذيرد. اما در طرف ديگر قضيه پاي يك زن در ميان است. زني كه حاضر مي‌شود بنياد خانه و كاشانه يكي از همنوعان خود را ويران كند. آيا اگر زنان به ازدواج با مردي كه همسر و فرزند دارد، تن ندهند، جز در موارد بسيار نادر و استثنايي و به اجبار خانواده، آيا ازدواج مجددي انجام خواهد شد؟ اين در حالي است كه بسياري از همين زنان بشدت در مقابل تعدد زوجات موضع مي‌گيرند و فرياد دادخواهي سر مي‌دهند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 205]
-
گوناگون
پربازدیدترینها