واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - ستار محمودی راهبردهای بنیادی برای ارتقای بهره وری،مدیریت چالش های بزرگ آب و حضور در بین اداره کنندگان موثر عرصه جهانی آب متعدد است و دارای اقدامات ریز و درشت بسیاری است اما اینجا به موارد مهمی از ان پرداخته می شود: - در قرن بیست و یکم بسیاری از معادلات جهانی به دلیل تغییرات برنامه ریزی شده یا طبیعی دستخوش تحولات عمده ای خواهد شد که وجوه امنیتی آب را بیش از گذشته پدیدار خواهد کرد.بدست گرفتن ابتکار در زمینه راه های بهره گیری از منابع ابر ،تبخیر،یونی و... و ورود به متن فناوری های مربوطه در جهت ایجاد ظرفیت های متناسب در مدیریت تغییرات آب و هوایی به منزله تسلط و توان مدیریت آگاهانه بر منابع ذیقیمت آب می باشد که از هم اکنون حرکت مجدانه در این راستا را طلب می نماید. - برنامه ریزی جامع،هدفمند و متناسب با پتانسیل ها برای استفاده از گونه های دیگری از آب های نامتعارف، خصوصا آب های شور و لب شور که با توجه به شرایط جغرافیای کشور و دسترسی به منابع عظیمی از این نوع که خوشبختانه رشد فناوری ها استحصال این نوع آب را رقابت پذیر ساخته است،نیازمند اولویت بخشی به استفاده از این منابع می باشد تا از حالت مصرف محدود و موضعی به حالت تولید گسترده صنعتی درآید. - منابع آب زیرزمینی به عنوان منابع ذخیره استراتژیک هر کشور محسوب می شوند .در کشور ما به طور مستقیم بیش از 55 میلیارد متر مکعب از حدود 96 میلیارد متر مکعب آب مورد استفاده کنونی از منابع زیرزمینی استفاده می شود و با احتساب چشمه ها و چشمه سارها این حجم به بیش از 70 میلیارد متر مکعب می رسد اهمیت توجه به حفظ و تعادل ذخایر آب زیر زمینی را به وضوح مشخص می نماید.خصوصا اینکه در حال حاضر حدود یک سوم حوضه های مطالعاتی کشور(حدود 220 دشت) به علت استخراج بیش از ظرفیت تغذیه با بیلان منفی روبه رو گردیده و تبعات فشردگی آبرفت و فرونشست زمین را نیز در نقاطی در برداشته است.برای حفظ سرمایه گذاری های موجود سازماندی مجدد برداشت از دشت ها؛توسعه طرح های تغذیه مصنوعی برای افزایش ذخایر آب زیرزمینی ،بازنگری در میزان و حجم پروانه های صادره متناسب با توان آبدهی هر دشت و در جهت ایجاد شرایط ایدار،از جمله راهبردهای مهم می باشد. - بازنگری و مطالعه تکمیلی طرح های آمایش سرزمین و مبنا قرار گرفتن آن در جهت بهره گیری متوازن و عادلانه تر از فرصت های ارزشمند آب در توزیع فرصت های شغلی، فراگیری نشاط زیستی و توسعه پایدار در کشور راهبردی ضرروی است.این امر به منزله یک توفیق قابل دسترس در توزیع موزون جمعیت در کشور نیز می باشد. - فراگیری،پیچیدگی،تنوع تقاضا،نیاز سرمایه گذاری جدید،استفاده بهینه از سرمایه گذاری های قبلی،ارتقای بهره وری،ایجاد زمینه های رقابتی در توسعه و بهره برداری بهینه از پتانسیل ها و امکانات آب،همچنین خارج شدن نظام دولتی از حالت عامل عملیات و استقرار آن در جایگاه واقعی کارفرمایی و ایفای نقش سیاست گذاری،برنامه ریزی،هدایت و کنترل ایجاب می نماید تا با توجه به ظرفیت های قانونی و توجهات ارزشمند مقامات ارشد کشور،امر خصوصی سازی در بخش آب با ساختاردهی و شتاب بیشتری عملیاتی گردد.این امر به منزله ظهور و بروز توان جدیدی در بخش توسعه کمی و کیفی آب و گام بزرگی به سوی تحقق احیای واقعی ارزش آب و ایجاد فرصت های جدید می باشد. - گستردگی کشور،تنوع بهره برداران،تنوع حوزه های تخصیص گیرنده و فعالیت های آنان و زنجیره اقدامات جانبی سبب شده است تا بازیگران و ذینفعان متنوعی نیز در این عرصه حضور داشته باشند اقدامات و نقش آفرینی هر یک از آنان برروی ماتریس فعالیت های بخش آب کاملا اثرگذاراست.هیچ بازیگری را نمی شود در این میدان حذف کرد از سویی آزادی عمل مدیریت نشده هر ذینفعی نیز موجب اختلال در مدیریت آب،تضییع حقوق سایر ذینفعان و بهم خوردن توازون برنامه ای در این عرصه خواهد شد.بنابراین استقرار عملی نظام مدیریت به هم پیوسته آب حول محور دستگاه قانونی متولی آب یعنی وزارت نیرو ضرورتی است که می باید گام های بلندتری برای آن برداشته شود.تشکیل شورایعالی آب می تواند پشتوانه مناسبی برای این امر باشد. همچنین دیگر اقدامات شاخص ذیل که در جهت جلوگیری از اطاله کلام از بسط و شرح آنها خودداری می شود از راهبردهای مهم حال و آتی بخش آب در کشور می باشد که هر یک نیازمند توجه ویژه و انجام برنامه ریزی های آگاهانه و هدفمند می باشد: نهادینه کردن اصل مدیریت تقاضا تعادل بخشی بین منابع،نیازها و مصارف آب با استفاده از انتقال آب بین حوضه ای و با رعایت موازد زیست محیطی و حقوق حوضه ای انجام پژوهش های موثر برای دست یابی به راهکارهای صرفه جوئی در آب و افزایش بهره وری از آن تعیین و اصلاح الگوی مصرف آب منطبق با شرایط اجتماعی،آب وهوایی به ویژه در عرصه کشاورزی،توام با اقدامات اصلاح الگوی کشت و اصلاح شیوه های آبیاری بهره گیری و دادو ستد مستمر علمی برای تبادل تجربیات و بهره گیری از تجارب موفق جهانی در زمینه مدیریت منابع آب توجه به فناوری بیوتکنولوژی ،برای ایجاد گونه های مقاوم گیاهی سازگار با شرایط کم آبی ، با توجه به شرایط خشک و نیمه خشک کشورمان توجه به ساختار،نظام،فراگیری استفاده و نهادینه کردن سیستم اطلاع رسانی در بخش آب کشور به عنوان ماری کلیدی ،سرمایه ای و مشارکت جویانه استفاده از مشارکت مردم،جلب همکاری های سیاست گذاران و متخصصان داخلی و جلب همکاری های بین المللی در زمینه های مدیریت آب توسعه موثر آموزش های همگانی و اختصاصی در جهت ارتقای فرهنگ و دانش مشارکت و بهبود در زمینه های مدیریت مصرف تنوع بخشی به شیوه های توزیع آب با توجه به شرایط مناطق از نظر منابع آب و توان سرمایه گذاری و با ایجاد جاذبه های مورد نیاز در این خصوص با عنایت به آنچه که بیان شد بر این نکته تاکید می گردد که جنس برنامه ریزی آب از نوعی است که می باید از کل به جزء نگریسته و تنظیم گردد.تمامی اجزا آن بطور منطقی،سازگار و هماهنگ در ارتباط با هم قرار گیرند تا بطور کامل محتوی را پر نمایند. مشاور وزیر نیرو
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 323]