؛مرز تفاهم والدين و فرزندان كجاست؟

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ؛مرز تفاهم والدين و فرزندان كجاست؟
؛درباره برخوردها و تفاهم نداشتن اوليا با فرزندان، حرف براي گفتن زياد است. در پايان اين گزارش مي تواني كنار واژه ها و ساعت مچي خود يك قاضي بنشاني! حتي اگر اين قاضي يك كلاه خالي باشد. چندان مهم نيست. مهم اين است كه ما تو را قبول داريم. شايد اولين بار با اين موضوع (درگيري پدر و مادر و فرزندان) در انشاهايمان آشنا شديم. يادش به خير! آن روزها همكلاسي ام در انشاي خود نوشت: «بزرگ ترها فقط دنيا را از چشمان خود نگاه مي كنند. آن ها فرزندانشان را درك نمي كنند، اما انتظار دارند درست مطابق نظر والدينشان رفتار كنند و هيچ كاري را كه از نظر آن ها نادرست است انجام ندهند. بزرگ ترها از جوانان انتظار دارند مانند يك بزرگسال باتجربه به زندگي و دنيا نگاه كنند. اين است كه اگر نوجواني برخلاف نظر والدينش راه ديگري رفت، بايد توبيخ شود. غافل از اين كه تحقير و عصبانيت و تنبيه نمي تواند آينده درخشاني براي فرزندان شان به وجود بياورد.»انشا كه تمام شد، بچه ها براي هم كلاسي ام دست زدند. ولي معلم انشا گفت: «١٤ تمام. اين نمره انشاي توست» بچه ها اعتراض كردند. ولي معلم انشا نظرش عوض نشد. او گفت: به نظرش در اين انشا يك جانبه به موضوع رابطه والدين با فرزندان نگاه شده و از ديدگاه هم سن و سال هايش عمل والدين را محكوم و قابل سرزنش دانسته بود. درحالي كه فرزندان نيز بايد بادقت در نحوه رفتار و حركات خود، زمينه اي براي تنبيه از سوي والدين به وجود نياورند .آن روز زنگ انشا تمام شد. ولي حرف هاي معلم ما كه از هم كلاسي مان به خاطر يك طرفه به قاضي رفتن ٦نمره كم كرده بود، به ما آموخت كه بكوشيم يك جانبه قضاوت نكنيم!سيدامين موسوي نژاد، كارشناس مطالعات خانواده به ما مي گويد: والديني كه به ندرت زماني را صرف گوش دادن به حرف فرزندان شان مي كنند براي ايرادگيري فرصت پيدا مي كنند. جوانان معمولا در اين موارد از خرده گيري غيرمنصفانه يا اضطراب انگيز گلايه مي كنند. نمونه هايي از خرده گيري دور از انصاف والدين با اين عبارات شروع مي شود: «تو اصلا...» يا «هميشه فراموش مي كني...» يا «بار اولت نيست...»، «صدبار بايد بهت بگم كه...» وي مي افزايد: همان طور كه هيچ كس معصوم نيست، هيچ فردي پيوسته خطاكار نيست. جوانان براي خود قانوني نانوشته دارند. پدر و مادرها نبايد چيزي بگويند كه باعث ريختن آبروي نوجوان يا جوان به ويژه در حضور همسالان شود. آن ها بايد به جاي انگشت گذاشتن روي نكات منفي، به نكات مثبت فرزندشان هم توجه كنند تا حس «احترام به خود» در او شكل بگيرد.

؛اگر يك روز پدر شوم
؛سعيد نوجوان ١٦ ساله اي است كه وقتي از او مي پرسيم آخرين بار كي با پدرت دعوايت شد، پاسخ مي دهد: «دو سه روز پيش...»

- دوست داشتي وقتي اشتباهي مي كني پدرت با تو چه رفتاري داشته باشد؟

"بايد با من درست صحبت كند. عصبانيتش را سر من و خواهر و برادرهايم خالي نكند.

- اگر خودت يك روز پدر شوي بچه هايت را چطور دعوا مي كني؟

"اصلا از روش تنبيه استفاده نمي كنم. نهايتا پول توجيبي شان را قطع مي كنم. يا اين كه خريد چيزي را كه دوست دارند عقب مي اندازم و برايشان نمي خرم.

- تا به حال شده از دريچه چشم آن ها به قضاوت بنشيني؟ اصلا با خودت فكر كرده اي پدر و مادرت از صبح تا شب با مشكلات اقتصادي، اجتماعي، درگيري هاي مختلف شغلي و ... چقدر درگير و تحت فشارند؟

" من قبول دارم. آن ها خيلي براي ما زحمت مي كشند. اما من اگر روزي پدر شوم، سعي مي كنم مشكلات بيرون از خانه را به درون خانه نياورم.

- بيشتر سر چه موضوعاتي با پدرت درگير مي شوي؟

"پدرم هميشه دنبال بهانه مي گردد. به من اجازه نمي دهد با دوستانم بيرون بروم. هميشه مرا بچه حساب مي كند.

محمدرضا لطفعلي زاده، كارشناس ارشد روان شناسي باليني و عضو هيئت علمي دانشگاه در اين زمينه به ما مي گويد: نوجوانان معمولا آزادي عمل بيشتري مي خواهند و مي گويند كسي به آن چه آن ها مي گويند، گوش نمي دهد و هنوز آن ها را بچه حساب مي كنند، يا از آن ها انتظار بيش از اندازه دارند و رفت و آمدهايشان را زياد كنترل مي كنند.

؛آن چه امروز مي بينيم، نتيجه كاشته هاي ديروز ماست
؛مرتضي نادري، كارشناس ارشد روان شناسي مشاوره و عضو هيئت علمي دانشگاه نيز در گفت و گو با ما مي گويد: نبايد اين ضرب المثل معروف را فراموش كرد كه: «هر كسي آن درود عاقبت كار كه كشت». در واقع ما امروز آن چيزي را درو مي كنيم كه خود ديروز كاشته ايم. اگر امروز والدين با جوان يا نوجوان خود مشكل دارند اين مشكل به شيوه هاي اوليه تربيتي آن ها در دوران كودكي باز مي گردد.

نادري اضافه مي كند: يكي از مهم ترين دلايل شكل گيري اختلافات بين والدين و بچه ها، بي توجهي به نيازهاي طرف مقابل است، اگر نيازهاي نوجوان را مورد توجه قرار دهيم و به آن احترام بگذاريم، بخشي از مشكل قابل حل است. البته اين احترام گذاشتن به نيازها الزاما به معناي پاسخ گويي به آن نياز نيست. فقط بايد بپذيريم كه نياز وجود دارد.

؛تقسيم بندي نيازها؛ يك راه حل ديگر
؛مرتضي نادري، گام بعدي را براي موفقيت رفتاري بين والدين و نوجوانان، تقسيم بندي نيازها مي داند و مي گويد: اگر نيازهاي نوجوانان و جوانان را به دو بخش كم خطر و پرخطر تقسيم كنيم، كنترل نوجوانان سهل تر مي شود. مثلا نبايد بر اساس معيارهاي ذهني و باورهاي سنتي به خود القا كنيم كه «همه دوستي ها بد است»، «همه بيرون رفتن ها خطرناك است»، «همه تفريحات ناسالم است» چون شايد در اين ميان تفريحات سالم، دوستي هاي مفيد و بيرون رفتن هاي خوب هم وجود داشته باشد كه اصلا به نفع نوجوان و جوان ماست. اگر والدين دوست هاي فرزندشان را شناسايي كنند مي توانند افرادي كه براي او اثر منفي دارند را از او دور كنند. البته معيارها نبايد ذهني باشد و بايد به معيارهاي عيني پرداخت. اين عضو هيئت علمي دانشگاه اضافه مي كند: براي تشخيص معيارهاي عيني از ذهني بايد ميزان مطلوبيت و تاثير مثبت آن را روي فرزند بررسي كرد. چون اگر با معيار ذهني وارد شوند باور مي كنند كه همه موقعيت ها براي فرزند خطرناك است. پس بايد او را در يك چارديواري حبس كرد.

؛مرز دادن به رفتار نوجوان
؛مرتضي نادري، مرز دادن به رفتار نوجوان و جوان را يكي از راه هاي رسيدن به رفتار مطلوب با فرزند مي داند و مي گويد: با مرز دادن به رفتار فرزندمان به او اجازه مي دهيم يك سري از رفتارها را انجام دهد اما در قاعده خاص خودش كه همان مرز است. مثلا اگر قرار است نوجوان يا جوان ما با دوستانش بيرون برود به او بگوييم «مثلا تا قبل از ساعت ٩ در منزل باش» و يا «اگر بيرون مي روي حتما قبل از آن ما را خبردار كن.» اين شيوه ها كمك مي كند كه رفتار بچه ها نظم بگيرد و نظم در رفتار خواسته يا ناخواسته از ايجاد تنش بين والدين و فرزندان جلوگيري مي كند و باعث مي شود هر دو طرف با احترام به نيازها و خواسته هاي يكديگر، توقعات هم را برآورده كنند.
شنبه 25 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 140]