زندگي نخبگان (14) نيما يوشيج

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: زندگي نخبگان (14) نيما يوشيج
جام جم آنلاين: 21 آبان مصادف باسالروز تولد پدر شعر نوي فارسي علي اسفندياري كه بعدها به نيما يوشيج معروف شد.نيما در يكي از مناطق كوه البرز در منطقه‌اي به‌نام يوش، از توابع نور مازندران، ديده به جهان گشود.

پدرش‌ ابراهيم‌خان‌ اعظام‌ السلطنه‌ از دودمان‌هاي‌ قديمي‌ مازندران‌ بود و به‌ گله‌داري‌ و كشاورزي‌ اشتغال داشت كه از هنر موسيقي‌ و خطاطي‌ نيز بهره‌مند بود. مادرش‌ نيز زني‌ با ذوق‌ و فرهيخته‌ كه نيما قرائت و خواندن قرآن را از وي آموخت . او 62 سال زندگي كرد و توانست معيارهاي هزارساله‌ي شعر فارسي را كه تغييرناپذير و مقدس و ابدي مي‌نمود، با اشعار و دفاع منطقي اش از سبك نوي خود ، تحول بخشد.

سالشمار زندگي نيما يوشيج:

1276- تولد در بيست و يكم آبانماه در يوش از توابع نور استان مازندران.

1281- شروع تلمذ و تحصيل نزد روحاني روستا.

1288- عزيمت به تهران و سكونت در نزديكي مسجد شاه.
- شروع به تحصيل در مدرسه حاج حسن رشديه و پس از آن در مدرسه سن لوئي.
- شروع به آموزش زبان فرانسه.
- آغاز سرودن شعر، تحت تاثير معلم خود ( نظام وفا ) .

1296- اخذ مدرك ( تصديق نامه ) از مدرسه عالي سن لوئي در تهران.

1298- استخدام در وزارت ماليه ( دارايي ).

1299- سرودن اولين مثنوي بلند خود (( قصه رنگ پريده )) در سن 26 سالگي.

1300- انتشار مثنوي (( قصه رنگ پريده )).
- گرايش به مبارزه مسلحانه عليه حكومت قاجار و اقدام به تهيه اسلحه.
- تصميم براي پيوستن به نهضت جنگل و نهايتا انصراف از تصميم خود.

1301- خلق قطعه جاودانه (( افسانه )).
- سرودن قطعه (( اي شب )) در ديماه.

1302- انتشار قطعه ((‌ اي شب )) در هفته نامه نوبهار به سردبيري ميرزاده عشقي.

1304- نگارش اثر (( خانواده سرباز )).

1305- ازدواج با عاليه جهانگيري ( خواهر زاده جهانگيرخان صوراسرافيل ) در ششم ارديبهشت.
- فوت پدر در دوم خردادماه .
- انتشار دفترچه اي از اشعار شامل (( خانواده سرباز )) و سه قطعه كوتاه .

1307- اقامت و تدريس در شهر بارفروش ( بابل ).

1309- اقامت و تدريس در لاهيجان و رشت .
- نگارش داستان (( مرقد آقا )) چاپ شده در مجموعه ي افسانه .

1310- عزيمت به آستارا و اقامت تا سال 1311 .
- تدريس ادبيات فارسي در دبيرستان حكيم نظامي آستارا.

1311- بازگشت به تهران و شروع به تحقيق و پ‍ژوهش در مورد شعر و زبان شعر فارسي.

1316- تدريس در مدرسه عالي صنعتي تهران .

1317- عضويت در هيات تحريريه مجله موسيقي.
- سرودن شعر (( مرغ غم )).

1318- نوشتن (( ارزش احساسات )) و چاپ در ماهنامه موسيقي.

1321- تولد فرزندش شراگيم.

1325- آغاز مكاتبه و نامه نگاري با دكتر پرتو.
- سرودن شعر (( شهر صبح )) در آبانماه.
- شركت در نخستين كنگره ي نويسندگان ايران در خرداد ماه.

1327- همكاري با مجله هاي خروس جنگي و كوير .

1328- شروع به كار در اداره تبليغات وابسطه به وزارت فرهنگ و هنر.

1329- انتشار مجموعه نامه نگاريها با دكتر پرتو و پاسخ هاي ايشان تحت عنوان (( دو نامه )).

1335- چاپ مجدد سلسله مقالات (( ارزش احساسات )) بصورت يك مجلد جداگانه.

1336- سرودن شعر (( مانلي )).
- همكاري با مجله ماهانه مردم .

1338- عزيمت و بازگشت به آغوش طبيعت يعني زادگاهش يوش.

- ابتلا به ذات الريه شديد به دليل سردي و برودت هوا.
- بازگشت به تهران و ادامه معالجات در ديماه.
- در سيزدهم ديماه و در شهر تهران جان به جان آفرين تسليم كرد.

سالشمار نامه هاي عاشقانه نيما :

1302- انتشار اولين نامه عاشقانه در اسفند ماه.
عزيزم
قلب من رو به تو پرواز مي كند
مرا ببخش ! از اين جرم بزرگ كه دوستي است و جنايت ها به مكافات آن رخ مي دهد چشم بپوشان ؟ اگر به تو «عزيزم» خطاب كرده ام ، تعجب نكن . خيلي ها هستند كه با قلبشان مثل آب يا آتش رفتار مي كنند . عارضات زمان ، آن ها را نمي گذارد كه از قلبشان اطاعات داشته باشند و هر اراده ي طبيعي را در خودشان خاموش مي سازند .
اما من غير از آن ها و همه ي مردم هستم . هر چه تصادف و سرنوشت و طبيعت به من داده ، به قلبم بخشيده ام . و حالا مي خواهم قلب سمج و ناشناس خود را از انزواي خود به طرف تو پرتاب كنم و اين خيال مدت ها است كه ذهن مرا تسخير كرده است
مي خواهم رنگ سرخي شده ، روي گونه هاي تو جا بگيرم يا رنگ سياهي شده ، روي زلف تو بنشينم
من يك كوه نشين غير اهلي ، يك نويسنده ي گمنام هستم كه همه چيز من با ديگران مخالف و تمام ارده ي من با خيال دهقاني تو ، كه بره و مرغ نگاهداري مي كنيد متناسب است
بزرگ تر از تصور تو و بهتر از احساس مردم هستم ، به تو خواهم گفت چه طور
اما هيهات كه بخت من و بيگانگي من با دنيا ، اميد نوازش تو را به من نمي دهد ، آن جا در اعماق تاريكي وحشتناك خيال و گذشته است كه من سرنوشت نامساعد خود را تماشا مي كنم
دوست كوه نشين تو
نيما

- در 10 اسفند نگارش دومين نامه عاشقانه
پرنده ي كوچك من
جسد بي روح عقاب بالاي كمرهاي كوه افتاده بود. يكي از پرنده هاي كوچك كه خيلي مغرور بود به آن جسد نزديك شد . بناي سخره و تحقير را گذاشت . پر و بال بي حركت او را با منقارش زير و رو مي كرد . وقتي كه روي شانه ي آن جسد مي نشست و به ريزه خواني هاي خودش مي پرداخت ، از دور چنان وانمود مي شد كه عقاب روي كمرها براي جست و جوي صيد و تعيين مكان در آن حوالي سرش را تكان مي دهد
پادشاه تواناي پرندگان ، يك عقاب مهيب از بالاي قله ها به اين بازي بچه گانه تماشا مي كرد . گمان برد لاشه اي بي حركت كه به واسطه ي آن پرنده به نظر مي ايد جنبشي دارد ، يك عقاب ماده است
متعاقب اين گمان ، عقاب نر پرواز كرد . پرنده ي كوچك همان طور مغرورانه به خودش مشغول بود . سه پرنده ي غافل تر از او از دور در كارش تماشا مي كردند . عقاب رسيد و او را صيد كرد
اگر مرا دشمن مي پنداري چه تصور مي كني ؟ كاغذهاي من كه با آن ها سرسري بازي مي كني . به منزله ي بال و پر آن جسد بي حركت است . همان طور كه عقاب نر به آن جسد علاقه داشت ، من هم به آن كاغذها علاقه دارم . اگر نمي خواهي به تو نزديك بشوم ، به آن ها نزديك نشو
تو براي عقاب توانا كه لياقت و برتري او را آسمان در دنيا مقدر كرده است ، ساخته نشده اي
پرنده ي كوچك من ! چرا بلند پروازي مي كني ؟
بالعكس كاغذهاي تو براي من ضرري نخواهد داشت ، عقاب ، كارش اين است كه صيد كند ، شكست براي او نيست ، براي پرنده اي است كه صيد مي شود. قوانيني كه تو آن ها را مي پرستي اين شكست راتهيه كرده است . ولي من نه به آن قوانين ، نه به اين نجابت به هيچ كدام اهميت نمي دهم
نه ! تو هرگز اجنبي و ناجور آفريده نشده اي ، به تو اعتنا نمي كنند . تو به التماس خودت را به آنها مي چسباني . اجنبي نيستي ، مثل آنها خيالات تو با بدي هاي زمين گنهكار سرشته است
قدري حرف ، قدري ظاهر آرايي آن ها كافي است كه تو را تسخير كند
در هر صورت اگر كاغذهاي مرا در جعبه ي تو ببينند براي كدام يك از ما ضرر خواهد داشت ؟
عقاب

1304- در14 ارديبهشت نگارش سومين نامه عاشقانه
به عاليه نجيب و عزيزم
مي پرسي با كسالت و بي خوابي شب چه طور به سر مي برم ؟ مثل شمع : همين كه صبح مي رسد خاموش مي شوم و با وجود اين ، استعداد روشن شدن دوباره در من مهيا است .
بالعكس ديشب را خوب خوابيده ام . ولي خواب را براي بي خوابي دوست مي دارم . دوباره حاضرم . من هرگز اين راحت را به آنچه در ظاهر ناراحتي به نظر مي ايد ترجيح نخواهم داد . در آن راحتي دست تو در دست من است و در اين راحتي … آه ! شيطان هم به شاعر دست نمي دهد ، مگر اين كه در اين تاريكي شب ، خيالات هراسناك و زمان هاي ممتد نااميدي را به او تلقين كند
بارها تلقين كرده است : تصديق مي كنم سالهاي مديد به اغتشاش طلبي و شرارت در بسطي زمين پرواز كرده ام . مثل عقاب ، بالاي كوه ها متواري گشته ام ، مثل دريا ، عريان و منقلب بوده ام . بدي طينت مخلوق ، خون قلبم را روي دستم مي ريخت . پس با خوب به بدي و با بد به خوبي رفتار كرده ام ، كم كم صفات حسنه در من تبديل يافتند : زودباوري ، صفا و معصوميت بچگي به بدگماني ، خفگي و گناه هاي عيب عوض شدند .
آه ! اگر عذاب هاي الهي و شراره هاي دوزخ دروغ نبود ، خدا با شاعرش چه طور معامله مي كرد
حال ، من يك بسته ي اسرار مرموزم ، مثل يك بناي كهنه ام كه دستبردهاي روزگار مرا سياه كرده است . يك دوران عجيب خيالي در من مشاهده مي شود . سرم به شدت مي چرخد . براي اين كه از پا نيفتم ، عاليه ، تو مرا مرمت كن
راست است : من از بيابان هاي هولناك و راه هاي پر خطر و از چنگال سباع گريخته ام . هنوز از اثره ي آن منظره هاي هولناك هراسانم
چرا ؟ براي اين كه دختر بي وافيي را دوست مي داشتم ، قوه ي مقتدره ي او بي تو ، وجه مشابهت را از جاهاي خوب پيدا مي كند
پس محتاجم به من دلجويي بدهي . اندام مجروح مرا دارو بگذاري و من رفته رفته به حالت اوليه بازگشت كنم
گفته بودم قلبم را به دست گرفته با ترس و لرز آن را به پيشگاه تو آورده ام . عاليه ي عزيزم ! آن چه نوشته اي ، باور مي كنم . يك مكان مطمئن به قلب من خواهي داد . ولي براي نقل مكان دادن يك گل سرمازده ي وحشي ، براي اين كه به مرور زمان اهلي و درست شود ، فكر و ملايمت لازم است .
چه قدر قشنگ است تبسم هاي تو
چه قدر گرم است صداي تو وقتي كه ميان دهانت مي غلتد
كسي كه به ياد تبسم ها و صدا و ساير محسنات تو هميشه مفتون است
نيما

1305- نگارش چهارمين نامه عاشقانه در فروردين ماه.
مهربانم
ناچار بايد بنويسم : وقتي داماد زياده از حد مسلمان ، عروسش را نديده از ميان دخترهاي حرم انتخاب مي كند ، چشم هايش را مي بندد ، مثل عروس در پستو ها مخفي مي شود ، پي در پي ازپشت درها و پرده ها كه تو در تو واقع شده اند برايش خبر مي آورند . تمام اخبار راجع به مقدار زرينه و بضاعت عروس است . در صورتي كه جمال و اخلاق از امور اعتباري است كه بر حسب تفاوت طبايع تغيير مي كند . گاهي هم جناب داماد از جمال و اخلاق عروس مي پرسد . زن ها در عين اين كه از عروس غيبي وصف مي كنند ، و داماد را به وجد مي آورند ، شبيه به اين است كه آن جناب را مثل ميمون مي رقصانند
هر مسلماني كه عروسي كرده است ، در عمرش يك دفعه رقصيده است . اين امر اصولا بين داماد و عروس و بستگان آن ها يك نوع تجارت است كه به اسم مواصلت انجام مي گيرد . ولي طبيعت راه اين تجارت را به شاعر نياموخته است . او به جاي نقدينه و زرينه قلبي را مي خواهد كه در آن بتواند آشيانه كند . در عوض ، قلبش را مي سپارد. دو قلب خوب و يك جور مي توانند با خوشي دائمي زندگي كنند . به طوري كه پول نتواند آن خوشي را فراهم بياورد
هر وقت زناشويي را در نظر مي گيرم آشيانه ي ساده و محقري را روي درخت ها به خاطر مي آورم كه دو پرنده ي هم جنس بدون اين كه به هم استبداد و زورگويي به خرج بدهند ، روي آن قرار گرفته اند
پرنده ها چه طور هم جنسشان را انتخاب مي كنند : بدون اين كه پدر و مادر برايشان راي بدهند ! به جاي اين كه الفاظ ديگران بين آنها عقد ببندد ، قدري خودشان آواز مي خوانند ، آن وقت محبت و يگانگي در بين آن ها اين عقد را محكم مي كند.شيريني آن ها به شاخه هاي درخت ها چسبيده است . خودشان با هم مي خورند . مسوول خورك ديگران نيستند . به جاي اينه و قالي نمايش دادن ، بساط آشيانه شان را به كمك هم مرتب مي كنند . راستي و دوستي دارند ، بعدها بچه هاشان هم با همان اخلاق آنها بزرگ مي شوند
ولي به انسان خدا آن تقوي و شادي طبيعت را نداده است كه مثل پرنده زندگي كند
بدبختانه ما انسانيم يعني پرده اي بين طبيعت خاص ما و اشيا كشيده شده است و نمي خواهيم به دلخواه خودمان عادلانه پرواز كنيم. من مي خواهم پرواز كنم . نمي خواهم انسان باشم ، چه قدر خوب و دلكش است اين هواي صاف و آزاد اين اراضي وسيع وقتي كه يك پرنده از بالاي آن مي گذرد
من از راه هاي دور مي رسم در اين ديار نابلد هستم . در كدام يك از اين نقاط آشيانه ام را قرار بدهم . رفيق مهربان تو براي من كجا را تعيين خواهي كرد ؟
اخلاق مرا بسنج ، دستوربده . اين است يك شاعر ناشناس . ولي كساني كه پول زيادي دارند بدجنسي زيادي هم دارند
نيما

- در 8 ارديبهشت نگارش پنجمين نامه عاشقانه.
عاليه عزيزم
اغلب ، بلكه بالعموم ، با زن طوري معامله مي كنند كه نمي خواهند زن ها با آن ها آن طور معامله كنند
آن ها زن را مثل يك قالي مي خرند . آن قالي را با كمال اقتدار و بي قيدي زير پايشان مي اندازند . پايمال مي شود و بالاخره بدون تعلق خاطر آن را به ديگران مي فروشند ! زن هم ، همين طور
خلفا زن را مي فروختند . مسلمان ها او را در زيرحجاب حبس مي كنند . قوانين حاضر براي سركوبي و انقياد و آرا مخصوص ديگر دارد . من نمي دانم چرا
ولي مي دانم چرا نمي توانم قلبم را نگاه بدارم . خدا تمام نعايم زمين را قسمت كرد ، به مردم پول ، خودخواهي و بي رحمي را داد به شاعر قلب را . و قلب ، اقتدار مرموزي بخشيد كه در مقابل اقتدار وجاهت زن ، مقهور شود
بيا ! عزيزم ! تا ابد مرا مقهور بدار. براي اين كه انتقام زن را از جنس مرد كشيده باشي ، قلب مرا محبوس كن
اگر بتوانم اين ستاره ي قشنگ را به چنگ بياورم ! سلسله ي پر برف البرز را به ميل و سماجت خود از جا حركت بدهم ! اگر بتوانم جريان باد را از وسط ابرها ممانعت كنم . آن وقت مي توانم به قلبم تسلط داشته ، اين سرنوشت را كه طبيعت برايم تعيين كرده است تغير بدهم
ولي قدرت انسان ، به عكس خيالاتش محدود است
من هميشه از مقابل گل ها مثل نسيم هاي مشوش عبور كرده ام
قدرت نداشته ام آن ها را بلرزانم . در دل شب ها مثل مهتاب بر آن ها تابيده ام . نخواسته ام وجاهت آسماني آن ها پنهان بماند
كدام يك از اين گل ها ميتوانند در دامن خودشان يك پرنده ي غريب را پناه بدهند . من آشيانه ام را ، قلبم را ، روي دستش مي گذارم
كي مي تواند ابرهاي تيره را بشكافد ، ظلمت ها را بر طرف كند و ناجورترين قلب ها را نجات بدهد ؟
عاليه ! تو ! تو مي تواني
مي داني كدام ابرها ، كدام ظلمتها ؟ شب هاي درازي بوده اند كه شاعر براي گل موهمي كه هنوز آن را نمي شناخت خيال بافي مي كرده است . ابرها موانعي بوده اند كه مطلوبش را از نظرش دور مي كرده اند
آن گل تو بودي . تو هستي . تو خواهي بود
چه قدر محبوبيت و مناعت تو را دوست مي دارم . گل محجوب قشنگ من

- در10 ارديبهشت نگارش ششمين نامه عاشقانه.
به عاليه عزيزم
قلم در دست من مردد است . حواسم مغشوش است . چرا در اين حوالي تاريك شب مرا صدا مي زنند ؟ از من چه مي خواهند؟ هيچ ! انقلاب مرموز قلب ناجور را
فرستادگان آسماني بدون جواب رد مي شوند
خدا شاعرش را در زمين تنها مي گذارد تا نيات تازه اش را دوباره بسنجد . او را همان طور ناجور با تمام مخلوق نگاه مي دارد
چرا شعله هاي قلب اين قدر ممتد است ؟ اين آتش چرا خكستر نمي شود ؟ به من بگو انسان چرا دوست مي دارد ؟
نشانه ي خون آلودي كه قضاي آسماني آن را به زمين نشانيد و حوادث آن را دمي آسوده نگذاشت تا اين كه از اثر تيرها كهنه شد و تبديل يافت
آن نشانه ، قلب من است كه مشيت الهي آن را براي تجديد تعاليم زميني رو به زمين پرتاب كرد ولي يك اقتدار مقدس آن را نگاه داشت . گمنام ماند ، نگذاشت در انقلابات وسيع حيات به آتش و جنگ تسليم شده خاموش شود . آن اقتدار اثره ي چند كلمه حرف و چند نگاه بود . بعد از آن فراموش كردم . دوباره در يك انقلاب غير مريي و يك نواخت ، ولي تازه و عجيب ، قلب شاعر بين زمين و آسمان و فوق ادرك ديگران به خودش پرداخت
اگر دوست داشته ام يا نه . باور كن عاليه ، تو را دوست مي دارم
مي گويند عشق يك دفعه در مدت عمر هر كس به وجود مي ايد ، مراد عشقي است كه از جدايي هاي غير طبيعي كنوني ناشي شده ولي در آتيه قوانين عادله ، مثل عقد و نكاح ، آن را منسوخ مي دارد
من به عكس بسياري از علماي فلسفه ي علم الروح اين عقيده را رد مي كنم . عشق مي ايد ، مي رود ، دوباره مي ايد
مرور زمان همان طور كه يكي از قوانين اوليه تكامل است مي تواند قانون اصلي اضمحلال اشيا هم باشد . مجاورت زمان و حوادث ، مقدمه ي يك كشمكش دائمي طبيعت است . حوادث ، مجذوب و عاشق مي كند . زمان ، آن جذبه و عشق را پك مي سازد. صفحه ي قلب ، مثل يك لوح است : همين كه يك لكه از روي آن برداشته شد ، جاي لكه ديگر باز مي شود
انسان ، اين طور با وسعت نظر خلقت يافته است . مي بيني چه طور راست حرف مي زنم . محبت با دروغ مبانيت دارد . خط تو ، تقريرات تو ، به من اميد مي بخشد . تو روشني قلب مني ! خودم را به هدر نداده ام !
دلم مي خواست با زبان مخصوصي كه در بعضي مواقع به كار مي برم قبل از وقوع امر بين خودمان بري تو چند كاغذ پي در پي هم بنويسم . براي امتحان ، حواست را مشوش كنم . و اين بعد از ديدار عكس تو بود . ولي حوادث زودتر از من ، عمل را به دلخواه خود انجام داد . بي جهت عجله شد ! چرا . چرا الفاظ ملا و شاگردش ، ما را به هم نزديك كرد ! قلب انسان كاري را مي كند كه آن الفاظ از انجام آن كار عاجزند
من ننگ دارم كه مثل ديگران به طور معمول زناشويي اختيار كنم
خوشبختانه مي بينم اين مواصلت براي من شباهت به علاقه ي محبتي را پيدا كرده است كه نزد مردم مردود است و نزد من رشد مي كند
مرا نگاه بدار . قلب من است كه مرا به تو مي دهد . نه الفاظ مذهبي ملا . دلت مي خواهد شاعري را كه بعد ها به فكرش بيش تر آشنا خواهي شد براي هميشه مطيع خودت داشته باشي ؟
جرأت داشته باش . امتحان كن . مطمئن شو و به او راست بگو
خدمتگزار تو كه هميشه تو را دوست مي دارد
نيما
- در11 ارديبهشت نگارش هفتمين نامه عاشقانه.
به عاليه عزيزم
وقتي كه بر خلاف توقعات ما ، كسي يا چيزي ، ما را كجذوب مي كند نبايد تعجب كنيم . قانون كلي اين تجاذب گاهي چنان در طبيعت مستتر است كه توقعات ما به آن مربوط نيست
به هر ترتيب كه هست محبت من تو را جذب مي كند . يقين بدار تمام قلب ها مثل قلب شاعر آفريده نشده است . ضعف و شدت در تمام اشيا مشاهده مي شود . پس هيچ كس مثل من ، تو را دوست نخواهد داشت . از پشت يك ورقه كاغذ ، آهن ربا را تكان بده . سوزني كهروي كاغذ است تكان مي خورد . علاقه هاي دور دور با قلب همين حال رادارند . تو هم از پشت پرده ها به من دست تكان مي دادي
در اين صورت به قلب و مقدار حساسيت اشخاص نگاه كن . از اين جاست كه مي تواني در آن قلب پناه جويي
عاليه ! ميل داري امتحان كن . تاريخ و آثار شعراي بزرگ را بخوان . مسلم خواهد شد كه قلب مبدأ همه چيز ها است و هيچ كس مثل آن شعرا نتوانسته است حساسيت به خرج داده باشد . بعد از آلان نظرت را رو به جمعيت پرتاب كن : غالب اشخاص خوش لباس و خوش هيكل را خواهي ديد كه بد جنس بي محبت و بي وفا هستند . پس به دستي دست بده كه دستت را نگاه بدارد . به جايي پا بگذار كه زير پاي تو نلغزد
موج هاي دريا ، كه در وقت طلوع ماه و خورشيد اين قدر قشنگ و برازنده است ، كي توانسته است به آن اعتماد كند و روي آن بيفتد ؟ ولي كوه محكم ، اگر چه به ظاهر خشن است ، تمام گل ها روي آن قرار گرفته اند
بيا ! بيا ! روي قلب من قرار بگير

- در12 ارديبهشت نگارش هشتمين نامه عاشقانه.
به عزيزم عاليه
به من گفته اي بدون خبر بازگشت نكنم ؟ ببين اين ابرهاي سفيد را كه از جلوي ماه رد مي شوند از مغرب به مشرق خبر مي برند ، ولي صبر لازم است . درباره ي خودم نمي دانم براي خبر آوردن لازم است تا آخر عمر صبر كنم ، يا نه ؟
هنوز تو را مي بينم در مقابل در ايستاده اي . رو به بالا بنا به عادت نگاه مي كني
كي خبر مرا به تو مي آورد ؟
نسيم خنكي كه مو هايت را تكان مي دهد صداي من است . بارها از تو مي گذرد و تو او را نخواهي شناخت ! عاليه ! يك قطره ي شفاف در اين وقت سحر روي دست تو مي افتد . گمان نكن باران است طبيعت پر از كاينات است . وقتي كه عاشق از معشوقه اش دور مي شود ، بعد ها خيلي چيزها شبيه به آثار وجود آن دور شده ، از نظر مي گذرند ، قطره ي باران كه در خاموشي شب خيلي محزون به زمين مي ايد شبيه به اشك آن عاشق است
چه قدر رقت انگيز است كه گل به محض شكفتن ، پژمرده شود ! قلب در دست اطفال همين حال را دارد
مگر تو نمي خواهي مرا از خودت دور كني . اگر جز اين است ، به من بگو امشب بدون خبر مي توانم بازگشت كنم ، يا نه ؟
مخبر تو
نيما

- در18 ارديبهشت نگارش نهمين نامه عاشقانه.
به عاليه عزيزم
خيلي پريشانم . براي من پيراهني كه از جنس خك وسنگ باشد خيلي از اين پيراهن كه در تن دارم ، بهتر است . در زير خك شخص را آسوده مي گذارند . چرا يك حربه در مقابل من نيست ! حربه ي عزيز مرا كي برد ! يك قطعخ فلز كوچك كه مي تواند آسايش ابدي يك فكر طاغي و خسته را تهيه كند چرا از من دور است ؟ چرا از چيزي كه خوبي و بدي را در نظرم يكسان مي كند بپرهيزم ؟
اسرار فراوان ، دردهاي بي درمان ، نااميدي ها و بدبيني ها در من خوب رشد و تربيت يافته اند . حال ايا وقت آن نيست كه آن ها را از اين محل تربيت ، قلب ، بيرون كنم ؟
چرا اين پرده پاره نمي شود . قلب سمج من در اينجا چه كند ؟
عاليه! از تو مي پرسم اين يك پاره خون مگر مي تواند عالم ابديت باشد ؟
ابديت براي خودشان بماند . عدم مطلق را به من بدهند . اگر براي زندگي ام حرف بزنم ، مثل اين است كه وصيت كنم . وصيت هم كه راجع به زندگان است . ببين چه قدر نتيجه ي افراط انسان در طلب موهوم است
اين حالت مرموز مرا مي گرياند . افسوس ! ديگر اشك هاي شاعر قيمت ندارند . قطرات چشم سرازير مي شوند : درياي بي آرامي را تكشيل مي دهند . عاليه ! توي مي خواهي با دست و زبان خودت اين دريا را بپوشاني . حال كه علاقه ي من نسبت به تو از دوستي هم تجاوز كرده است ، مي خواهي چشم هايم را ببندي
اما اشك … اشك راه سرازير شدنش را از گوشه هاي چشم بلد است
دلم مي خواست در صحراهاي وسيع و خلوتي بدوم و فرياد بزنم
دلم مي خواهد سم مهلكي روي لب هاي تو جا بگيرد . لب هاي تو را ببوسم و در زير پاي تو در هواص يافو آزاد ، دنيا را وداع كنم
اين هم براي من ميسر نيست ! پس چرا زنده ام ؟ از من نپرس براي چه ؟ شاعر خلقتي است كه هنوز ديگران عجايب آن خلقت را كاملا ادرك نكرده اند . توصيفات اشخاص درباره ي او ي نوع مقاربت روحاني است
فكر كن . به اين حسرت نبر كه چرا قصرهاي مرتفع و باغ هاي مجلل نداري . آن ها را جنايت و خيانت فراهم مي آورد . اگر طبيعت به تو قلب نجيب و همت عالي داده است خوشحال خواهي بود كه نسبت به تمام آن تجملات بي اعتن هستي
درباره ي شوهرت ، وقتي كه او را شناختي و بر ديگران ترجيح دادي ، او براي تو مايه ي تسلي آلام باطني مي شود
نمي دانم با اين پريشاني خيال زندگاني را امتداد خواهم داد يا نه . مي بيني عاليه ! عاليه ! من از همه چيز سير و بيزار هستم . فقط وجاهت و محبت تو مي تواند مرا نگاه بدارد . با مريض خودت مدارا كن
نيما

- در21 ارديبهشت نگارش دهمين نامه عاشقانه.
عاليه ! عزيزم
گمان نمي بردم در اين شب تاريك براي كسي كه اگر او را به هر جاي عالم ببندند وصله ي ناجور عالم است ، كاغذ بنويسي
چندين ساعت است چيز مي نويسم . حس مي كنم خونريزي هاي مهمي عن قريب مي خواهد در عالم رخ بدهد . چرا از اين ستاره آتش مي بارد ؟ چرا همه جا به ساحت جنگ مهيبي تبديل يافته است
نمي دانم اين خيال از كجا در من قوت يافته است . وقتي كه يك ساعت قبل براي انجام كاري اتفاقا از يك معبر پر جمعيت اين شهر ( لاله زار ) عبور مي كردم دلم مي خواست كور باشم تا شكل و هيكل ناپسند انسان را نبينم . كر باشم . صدايش را نشنوم . يك وجود آشفته و ياغي و فراري از مردم ، مثل من ، وجودي است كه طبيعت بدتر از آن را پرورش نداده است
فكر مي كنم با چه چيزي مي توانم زندگي را دوست بدارم : به يك جا دست مي گذارم دستم به شدت مي لرزد . پا مي گذارم . زير پايم زلزله ي شديدي احداث مي شود
اگر مدت هاي مديد با من زندگي كرده بودي از حالات يك شاعر تعجب نمي كردي
گل كم طاقتي را كه نمي توان به آن دست زد و آن را چيد ، آن گل ، قلب شاعر است
چرا مثل يان ابر منقلب نباشم . مثل اين ابر گريه نكنم ؟ چرا مثل اين ابر متلاشي نشوم ؟
نه ، نه ! اگر زندگاني براي باور كردن و دوست داشتن است من مدت ها باور كرده ام و دوست داشته ام . مدت ها راست گفته ام و دروغ شنيده ام . حال بس است
آن چه بنويسم جز پريشاني چيزي از جبهه ي آن احساس نخواهي كرد . پس خاموش مي شوم
دوستار مهجور تو
نيما

- در24 ارديبهشت نگارش يازدهمين نامه عاشقانه.
عزيزم
مي نويسي با دوازده دختر دوست هستم ؟ به من بگو در سينه ام دوازده قلب وجود دارد ؟
كدام هوس بازي مي تواند در ميان محبت هاي شديد دوام پيدا كند ؟ انسان آب را مي ماند : وقتي حواسش مثل جرعه هاي اين مايع لطيف جمع شد ، به يك جا سوق پيدا مي كند . بدون ترديد هر كس يك گل را بيش از گل هاي ديگر دوست دارد . زيرا سليقه با همه ي جهات مطابقه نمي كند و محال است ذهن در اعمال خود به يك طرف بيش تر متوجه نشود
عاليه ! باور نمي كني آن گل تو باشي ؟ مختار هستي ! به تو اختيار داده شده است كوه بزرگ را از جا بكني . چرا از متزلزل كردن يك قلب كوچك عاجز باشي ؟
اگر بخواهم تو را از اين كار كه متزلزل كردن قلب من است ، ممانعت كنم مثل اين است كه خواسته باشم سليقه و استعداد خودم را به تو تحميل بدارم و تو كه خوب حس مي كني به چه چيز مستحق تري قبول نخواهي كرد مردي كه متاع را ارزان خريده است به تو چيزي را تحميل كند
تصديق مي كنم چيزي از قلب كم بهاتر نيست و من تو را با قلبم خريده ام حال مرا سرزنش مي كني . زيرا نتوانسته اي از روي قلب من اين خطوط را كه خطوط يك سكه ي به نام تو ترسيم شده است ، بخواني
چطور ممكن است در حالتي كه خودت دعوي اعتبار مي كني من اعتبار نداشته باشم ، زيرا من سكه اي هستم كه به وجود تو اعتبار مي يابم
شكل تو ، اسم تو و آثار تو هميشه با من است . براي اين كه اين يادگارهاي ثابت را نگاه بداري محتاج نيستم در دست تو باشم . نه و محتاج نيستم امشب پيش تو بيايم
عاليه ! مرا سركوب و خرد كن . يك قطعه ي كوچك من باز آثار وجود تو را نشان مي دهد . مرا آتش بزن ، به قالب ديگر بريز . جنسيت و مقدار من همان خواهد بود
اگر گرد و غبار ايام روي يك سكه نشسته است به طوري كه آن سكه را نتواني بخواني و بشناسي آن را بردار روي آن دست بكش ، آن را صيقلي كن. به تو معلوم خواهد شد يادگار وجود چه كسي است .
قلب شاعر درياي بزرگ است ببين دريا را كه با تمام وسعت خود به اندك نسيمي سيمايش را پرچين مي كند . چرا اندك سوء ظني سيماي مرا غمگين و متفكر نكند ، در صورتي كه طبيعت قلب مرا حساس تر از قلب هاي ديگر آفريده است ؟
به تو بگويم چه چيز باعث بد گماني من شده است : محبت ، براي اين كه تو را دوست مي دارم ! با وجود اين كه خواستم دوستي ام را مخفي بدارم آن را آشكار مي كنم . شخص محتاج است دوستش را بشناسد ، زيرا مي خواهد به او اطمينان كند
تو جز با راستي و دوستي نمي تواني قلبي را كه مي خواهد دنيا را تغيير بدهد تغير دهي . ولي يك نكته ي قابل دقت در اين جا وجود دارد كه اشخاص با يك كيفيت ساختمان دماغي آفريده نشده اند تا تمام يك طور حس و مشاهده كنند
شاعر ، اين خلقت عجيب و نادر طبيعت از راست ، دروغ بيرون مي آورد ، حساب كن . از چشمش بترس. وقتي به مردم نگاه مي كند مردم در نزد او اوراق يك تاريخ ممتد و يادگار روزهاي كهنه و مبهم اند . اگر هيچ كس نتواند اين اوراق را بخواند ، شاعر مي خواند . حال با هم معامله مي كنيم ولي يقين بدار ضعفا و بد بخت ها ، زن ها و قلب هايي كه اسرار مشوش آن ها را كسل كرده است از من بزرگتر و بهتر و حامي و پناهي ندارند
تو در اين راه خوب رو به پناهگاه خود مي روي ولي لازم است يك قدم از سوي جاده منحرف نشوي ، مگر اين كه در اين انحراف دست مرا بگيري
در ساير اوقات فكر تو به تو دستورهاي جداگانه اي مي دهد ولي هيچ كدام از اين ها شبيه دستورهايي نيستند كه از طرف يك قلب طاغي و شعله ور به عالم داده مي شود
چه قدر اين اشكال در نزد من منفور و مرده است ! اين ها چه جانوران زشتي هستند كه در معابر پر جمعيت حركت مي كنند ! مرگ محبوب را به من بده و منظره ي اين شهر را از من بگير ! زير اين سقف هاي خفه ، در شكاف اين ديوارهاي سكن ، كي مي تواند به من يك قلب سالم را نشان بدهد ؟ هيچ كس
زبان عشق را خوب مي شناسي . عاليه ! همين طور قلبي را كه درد مي كشد ، مي شناسي . در اين صورت من براي محبت تو با وجود هر تهمتي كه به من مي زني تا مرگ پرواز مي كنم . زنده باد عدم
يك متهم بدبخت و ناشناس كه تو را دوست مي دارد
نيما

- در25 ارديبهشت نگارش دوازدهمين نامه عاشقانه.
عزيزم
به من سخت مي گذرد كه تو تب كني . كاش تمام حرارت ها يك جا جمع مي شد و به جاي اين كه ذره اي به اندام تو نزديك شود ، قلب سمج مرا مي سوزانيد
با اين كه اين همه مردمان شرير وجود دارند كه كارشان به گمراه كردن معصومين مي گذرد ، ايا تب مقري در آن پيدا نكرد كه به تو حمله برد ؟
از شدت فكر و آلام باطني حس مي كنم دچار يك ضعف و خفگي قلبي شده ام . آه ! يك دفعه آتش مي گرفتم با وجود اين تمام حواسم پيش تو است . چه چيز بيش تر از اين قلب را به مصائب نزديك مي كند كه انسان زود دوست بدارد و زود تسليم بشود . و از اين گذشته كدام بدبختي بزرگتر از اين است كه شخص
تو تب داري ، نمي خواهم حرف بزنم ، ولي تب تمام مي شود و بايد بداني در اين مواصلت به كار مهمي كه خيلي ها آرزو داشته اند اقدام كرده اي و تاريخ و اينده به تو نگاه مي كند
عاليه ! عاليه جز من و تو كسي در بين نيست . همه جا تاريك همه جا مجهول . به من اجازه بده امشب پيش تو بيايم !
نيما

- دريكم خرداد نگارش سيزدهمين نامه عاشقانه.
عاليه عزيزم
ميل داشتم پيش تو باشم . چه فايده يك شمع افسرده خانه ات را روشن نخواهد كرد ، بلكه حالت حزن انگيزي به آشيانه ي توخواهد داد
به من بگو از چه راه قلبم را فريب بدهم ؟
زندگاني يعني غفلت چه چيز جز مرور زمان اين غفلت را به قلب شكسته ياد بدهد
عاليه ! چه وقت مهتاب مي تابد . كي فرزندش را در اين شب تاريك صدا مي زند ؟
افسوس ! همه جا سياه است . ولي تو نبايد سياه بپوشي . راضي نيستم در حال حزن به اينجا بيايي . خوب نيست . خواهي گفت به موهومات معتقدم . بله ، بدبختي شخص را اين طور مي كند . درد آدم را به خدا مي رساند
ديشب تا صبح از وحشت نخوابيده ام . كي مرا ديده بود آن قدر ترسو باشم و مثل بيد بلرزم
يك شعله ي نيم مرده ، يك كتاب آسماني و يك پاره ي خشت ، گوشه ي اتاق پدرم ، جاي پدرم را گرفته بود . مگر روح با اين وسايل حاضر مي شود ، شايد ! پدرم ! پدرم
ديشب دست سياهي متثل به سينه ام فشار مي داد . چرا ديوانه را در وسط شب هم آسوده نمي گذاشتند ؟
از ترس به مادرم پناه بردم . عجب پناهي . به راه افتادم . پاهايم مي لرزيد . سايه ي يك درخت شمشاد مرا به وحشت مي انداخت . عاليه ! پس با من مهربان و وفادار باش . عمر گل كوتاه است
نيما

- در دوم خرداد نگارش چهاردهمين نامه عاشقانه.
عاليه
به خانه ي بد بخت ها نظر بينداز . اين شمشادها را كه اين طور سبز و خرم مي بيني ، پدرم با دست خودش آن ها را اصلاح كرد. آن چند گلدان كوچك را حاليه غبار آلود است خودش مرتبا چيد . به ما گفت به آن ها دست نزنيد
روز بعد روزنامه اي دستم بود ، از من پرسيد در آن چه نوشته اند ؟
جواب دادم يك نفر در حدود جنگل ياغي شده است . از اين جواب آثار بشاشتي در سيماي پدرم ظاهر شد ، پهلوان انقلاب سرش را بلند كرد ، گفت : معلوم مي شود آن ها را تحريك كرده اند . گفتم يك فصل از كتاب « ايدين » مرا در اين روزنامه نقل كرده اند . روزنامه را از دستم گرفت . آثار پسر شاعرش را مي خواند . چند دفعه از گوشه ي درگاه نگاه كردم ديدم به دقت و حرص زياد هنوز مشغول خواندن آن فصل است
چه قدر از برومندي و يكه بودن پسرش خوشحال مي شد . اين آخرينمقالات و مكالمات من با پدرم بود . يك روز پيش از ورود مرگ . بعد از آن ديگر …
به تو گفته بودم شب ديگر به مهمانخانه « ساوز » مي رويم . او را مي خواستم دعوت كنم
پدرم مي خواست زمين بخرد . خانه بسازد . ديدي عاليه ، عروس يك شاعر بدبخت ، چه خوب زمين كوچكش را ارزان خريد و ارزان ساخت
نيما

- در 17 ديماه نگارش پانزدهمين نامه عاشقانه.
عاليه عزيزم
نزديك نيمه شب است . نمي توانم بخوابم . واقعه ي اخير در زندگاني نويسنده بيشتر اهميت دارد . ديشب خواستم از تو احوالپرسي كنم . مانع شدند . از دور به اتاق خودمان نگاه كردم . چراغ را خاموش ديدم . ددين اين منظره ، مرا غمگين كرد . ناچار از ديوار بالا آمدم . مدتي روي پشت بام نشستم ، ايراد نگير ، محبت داشتن منوط به اين نيست كه شخص پول فراوان داشته باشد يا زياد از حد وجيه و محبوب باشد . اگر خطايي از من سر زد ، كدام انسان بدون خطا زندگي كرده است
اين هم در نتيجه ي جنوني است كه صدمات زندگي برايم فراهم كرده است . خودت مي داني . طبيعتا تا دو جنس به هم جوش بخورند با هم كشمكش دارند
ولي اين دفعه دعوا بي موضوع بود . هوا سرد شده ، سرما خوردي
ناخوش شدي . اين خطاي طبيعت است . بلكه خطاي خود توست . چرا به حمام رفتي .
بالعكس به من تهمت زدند . مي دانم اوضاع به كلي در اين روزها به همين چيزها دلالت داشت . تو به من تهمت مي زني كه با دخترها رفيق هستم ، آن ها تهمت مي زنند از شر زبان من ناخوش شده اي . متشكرم . مفارقت شيرين است . از دشمني كم مي كند و به دوستي مي افزايد . قلب نارضا را هم تسلي مي دهد اما …
به جنگل هاي « ني تل »‌ قسم من فقط يك نفر را دوست دارم و متاركه ي اخير موضوعي نداشت ، مثل اين بود كه عمدا با فحش اسبابي فراهم آورند كه من از آن جا دور باشم
از اين ها گذشته خيبي اسباب نگراني است . مخصوصا وقتي كه مي شنوم كمرت را سوزانيده اند . قلبم را سوزانيده اند
پس نگذار در اين تنهايي كسي كه هيچ كس را ندارد و امديش رو به انقطاع است گريه كند و در اين گريه به خواب برود
نيما

1306- در 19 مهرماه نگارش شانزدهمين نامه عاشقانه.
عزيزم!
امروز صبح ، تا كنون ، خيلي دلواپس هستم ! نمي دانم چرا ! مثل مقصري كه مي خواهند او را به محبس ابدي بسپارند . حس مي كنم انقلاباتي در زندگاني من ، به من نزديك است . بدون سبب دلم مي خواهد گريه كنم . شايد خوابهاي آشفته ي ديشب سبب شده باشد به هر حال به قلب شاعر چيزهايي مي گذرد كه در قلب ديگران نمي گذرد
شعر « بوته ضعيف » را بخوان . به واسطه ي مخالفت با باد سرنگون شد
من ميل دارم با من دوست باشي نه كسي كه به خودت عنوان زن و به من عنوان شوهر را بدهي . من از بچگي از كلمه ي زن و شوهر بيزار بودم . واضع كلمات : احتياج يا طبيعت ، خوب بود از وضع اين دو كلمه خودداري مي كرد . به تو گفته ام تو را دوست دارم در صورتي كه …
اگر با من يكي شدي كارهاي بزرگ صورت خواهي داد . بين ساير دخترها سر بلند خواهي شد . اگر جز اين باشد آگاه باش : پرنده ي وحشي با قفس انس نخواهد گرفت
اين كاغذ چندمي است كه مي نويسم . يا شوخي فرض خواهي كرد يا سرسري خواهي خواند . در مقابل ، من به خودم خواهم گفت : او به طبيعت واگذار كرده است . ولي اين خطاست . براي اين كه انسان عقل دارد تا بر طبيعت غلبه كند و آن را ، تا حدي كه ممكن است به دلخواه خود در آورد
كاغذ بعدي را وقتي خواهي خواند كه بعد از خواندن آن ، ديگر آن پرنده ي وحشي را در قفس نبيني و در ميان يأس و پشيماني و اندوه ، كه ناگهان ضربات قلبت را نامرتب كرده است ، تعجب كني او از كجاي قفس پريد . پرهاي او كه ابدا با حرف هاي تو بريده نمي شود . پرهايي كه او را تا اعماق روح تو پرواز داده است ، عبارت از خيال و عشق اوست
نيما

نامه عاشقانه اي از نيما كه تاريخ نگارش آن مشخص نيست.

عاليه عزيزم
چيزهايي كه زباني براي مردم گفه مي شود وقتي كه مؤثر واقع نشد بايد آن را نوشت ، ممكن است در صورت ثاني اثر كند
به اين جهت مي نويسم . تو وقت داري كه فكر كني و آن وقت يقين خواهي كرد چيزي را كه مي نويسم در موقع نوشتن آن فكر كرده ام
در كوهپايه ، جايي كه قدم به قدمش را با من تماشا كرده اي ، اواخر پاييز كبك هايي پيدا مي شوند كه مي خواهند شكارچي را گول بزنند : سرشان را زير برف مي برند دمشان را به هوا . چون خودشان شكارچي را نمي بينند خيال مي كنند شكارچي هم آن ها را نمي بيند .
ديشب وقتي كه از اتاق بيرون آمدم و چشمم به ماه افتاد ، افسرده شدم . گفتم عاليه بي شباهت به اين كبك هانيست و همين حالت كه عبارت از خود را علنا مخفي فرض كردن باشد در روح انساني وجود دارد . وقتي كه كسي را نمي شناسند خيال مي كنند كسي هم آن ها را نشناخته است
ولي نبض تو در دست من است . تو بي جهت به من مي گويي بوالهوس . كدام بوالهوس عطر صبح و اتوي پيراهنش را فراموش كرده است . صبح از در خانه بيرون نمي روند مگر با بزك كامل . اين اشخاص تمام پولشان را براي ظاهرشان خرج مي كنند و تمام باطنشان را به يك پول مي فروشند . نه عقيده ي ثابت دارند نه استقامت
شايد تحرير زياد ، اعمال شاقه ي فكري ، ناجور بودن با مردم ، خدمت بدون مزد به ملت ، گمنامي و فقر من دليل بوالهوسي من باشد
درست است من يك وقت جور ديگر بوده ام ، ولي حاليه خيلي لجوج هستم و زياده از حد بد بين
چيز هايي را كه خيلي قبل از اين روزگارها نوشته ام و براي تو خوانده ام براي اين بوده است كه وجود محبوب تو را بيش تر به خودم نزديك كنم . تو مقصود مرا نمي داني
اگر چند سال زودتر به هم مي رسيديم به تو مي گفتم هر پرنده كجا آشيان دارد ! حال از تو شكوه نمي كنم . از تصادف ! … جهت اين است كه در ابتداي مواصلت خيلي لاابالي و بي قيد شده بودم . پس تو اين قدر بي قيد نباش . روي اين امواج ، زندگاني به پل كوتاه و تنگي شباهت دارد . كمي بي قيد براي لغزيدن و تسليم شدن به امواج غضبنك كافي است . اين امواچ ، حوادث است . انسان با قابليت و تدابير شخصي ممكن است آن ها را پس و پيش كند ، ولي نمي توان آن ها را كوچك شمرد
به تو يك فكر خوب بدهم . چون نوشته مي شود شايد اثر كند : سعي داشته باش در قلب كسي كه با او زندگي مي كني يادگارهايي بگذاري كه در ايام پيري ، موقعي كه خواهي نخواهي شكسته و ناتوان مي شوي ، آن يادگارها مانع از اين باشند كه آن آدم از تو دور بشود
ظاهر آرايي براي خود مقامي دارد ولي همين كه از بين رفت به آن حباب هاي خالي شباهت خواهد داشت كه از سقوط قطرات باران روي آب توليد شده و انعكاسات رنگارنگي درسطح آن تصور يافته باشد . چون باطن ندارند ، بر مي خيزند . روي كار آمده ، دوراني دارند پس از آن مثل خيال هاي گريزان ، مثل درآمدهاي اول تو ، زود از بين مي روند
عاليه ي عزيزم ! محبت هاي ظاهري فناپذير هستند ، ولي همين كه باطن و حقيقتي داشت براي هميشه حكم فرماي قلب انسان واقع مي شوند . براي اين كه در موقع زوال صورت باطن، نايب مناب صورت خواهد شد
اگر در من فكر و احساسات خوب سراغ داري عاليه ! به توقعات من اهميت بده
من از تو يك چيز مي خواهم : « با من يك جور باشي » در اتاق تنها . سرت را به دو دست گرفته فكر كن
نيما

آثار منتشر شده بعد از فوت ( منبع : سايت ترمه ):

1339- انتشار (( افسانه و بخشي از رباعيات )) با نظارت دكتر محمد معين و با همكاري جلال آل احمد ، ابوالقاسم جنتي عطايي و پرويز داريوش . تهران ، كيهان .

1340- آغاز گردآوري ، نسخه برداري و تدوين اثار منتشرنشده ي او توسط سيروس طاهباز با انتشار شماره ي دوم « آرش » ويزه ي نيما يوشيج .

1342- انتشار (( برگزيده ي شعرهاي نيما يوشيج )) به كوشش سيروس طاهباز . كتابهاي جيبي .

1344- انتشار (( ماخ اولا )) ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . تبريز ، شمس .

1345- انتشار (( شعر من )) ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز .تهران ، مرواريد .

1346- انتشار (( شهر شب ، شهر صبح ))،گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز .

1348- انتشار (( يادداشتها ))، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . اميركبير . مجموعه ي انديشه .

1349- انتشار (( قلم اندار ))،گرداوري،نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز.تهران ، دنيا. انتشار (( آهو و پرنده ها )) ، ويراسته ي سيروس طاهباز با نقاشيهاي بهمن دادخواه.تهران،كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان.

1350- انتشار (( توكايي در قفس )) ويراسته ي سيروس طاهباز با نقاشيهاي بهمن دادخواه . تهران ، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان . انتشار (( دنيا، خانه ي من است )) پنجاه نامه از نيما يوشيج . گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز. تهران ، انتشارات زمان . انتشار (( نامه هاي نيما به همسرش عاليه )) ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . تهران ، انتشارات آگاه . انتشار (( فريادهاي ديگر و عنكبوت رنگ )) ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز.تهران ،انتشارت دنيا .انتشار (( كندوهاي شكسته )) ، مجموعه داستان . گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . تهران . نيل .

1351- انتشار (( كشتي طوفان )) پنجاه نامه ي ديگر از نيما يوشيج ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . تهران ، دنيا . انتشار (( ارزش احساسات وپنج مقاله در شعر و نمايش )) ، گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز . تهران ، گوتنبرگ . انتشار (( آب در خوابگه مورچگان )) ، 540 رباعي . گردآوري ، نسخه برداري و تدوين سيروس طاهباز .تهران ، اميركبير .

1352- تا 1370 انتشار بسياري از نامه ها ي منتشر نشده و مجموعه آثار بصورت دفتر …

1376- انتشار (( دنيا خانه من است )) ، به مناسبت كنگره بزرگداشت صدمين سال تولد نيما . منتخبي از شعر و نثر نيما يوشيج به كوشش سيروس طاهباز. تهران ، مركز انتشارات كميسيون ملي يونسكو در ايران.

1379- انتشار (( غول و نقاش )) دو طرح براي كودكان،ويراسته سيروس طاهباز با نقاشي بهرام دبيري.تهران،نشر ماه ريز.
- انتشار (( دو سفر نامه از نيما يوشيج )) (بار فروش و رشت) ، به كوشش علي مير انصاري . تهران ، سازمان اسناد ملي ايران.

1380- انتشار (( روجا )) مجموعه اشعار طبري نيما ، برگردان مجيد اسدي . تهران انتشارات شلاك.

1384- انتشار (( درباره ي هنر و شعر و شاعري )) به كوشش سيروس طاهباز . تهران ، موسسه انتشارات نگاه.

تهيه و تنظيم : محمد شكراله زاده
سه شنبه 21 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]