تحلیل خطر در فعالیتهای بخش توزیع

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: تجزيه و تحليل خطر در فعاليت.هاي بخش توزيع برق ازطريق مدل مديريت ريسك
مهندس عزيز گل.محمدي

تنوع فعاليت.ها و حجم عمليات اجرايئ در بخش توزيع برق به علت ماهيت كار و گستردگي شبكه.ها و تجهيزات مربوطه وبه تبع آن درگير شدن پرحجم نيروي كار ودر معرض حادثه را با آن فراهم مي.سازد. شرايطي كه عنوان شد خطرات متعدد و در سطوح مختلف را با انجام كارها توام مي.سازد. اين خطرات در صورت عدم مديريت بر آنها منجر به حوادث شده و از اين زاويه اقتصاد ضعيف و برنامه.هاي پرحجم شركت.هاي توزيع مورد تهديد قرار مي.گيرد. اتخاذ روش.ها و راهكارهاي سنتي و ساده نمي.تواند حتي در شرايط فعلي كيفيت عمليات اين بخش (كار در شرايط عمدتاً سرد) تامين.كننده حداقل.هاي ايمني كاركنان و مشتركان باشد و با توجه به اينكه كار در شرايط خط گرم به منظور حفظ پيوستگي سرويس برقرساني به مشتركان و كاهش مقوله انرژي توزيع نشده جزو الزامات آتي بخش توزيع نيرو خواهد بود به دليل افزايش طبيعي سطح خطرات در اين رويكرد جديد كاري دستيابي و بكارگيري رويكردهاي كاراتري در ارتباط با موضوع ايمني اين بخش ضرورت پيدا مي.كند. مدل ايمني مديريت ريسك يكي از ابزارها بوده و بطور سيستماتيك به تشخيص و رديابي خطرات در اين بخش پرداخته و مي.تواند سهم قابل توجهي در ايمن.سازي محيط عمليات ايفا كند.

تعاريف:
خطر: (1) عبارتست از شرايطي كه داراي پتانسيل آسيب.رساني به عامل انساني كار، خسارت به تجهيزات و يا كاهش كارايي و قابليت اعتماد يك كار يا سيستم است.
شدت.خطر: عبارتست از يك توصيف طبقه.بندي شده از سطح كارايي خطرات ريسك (در مفهوم ايمني): عبارتست از احتمال وقوع حادثه بر حسب احتمال وقوع و شدت آن حادثه (2) عبارتست از: نتيجه به فعليت رسيدن خطرات محيط كه مي.تواند منجر به صدمات يا خسارت شده و يادر قالب شبه حوادث (3) داراي تبعات خسارتي و صدماتي باشد.

مدل ايمني مديريت ريسك:
مدل مديريت ريسك يك فرايند سلسله مراتبي مديريت خطرات در يك محيط كاري استك

تحليل مدل ريسك:
اين مدل يك فرايند پنج مرحله.اي است كه مراحل مختلف آن بصورت زير تحليل مي.شود:
1- مرحله تشخيص خطرات
تجزيه تحليل خطر به عنوان اساس دانش ايمني قلمداد شده و ساير فعاليت.هاي مورد نظر در يك سيستم ايمني بر آن استوار مي.شود. فرايند تجزيه و تحليل خطر خود وابسته به يك فرايند سيستماتيك تشخيص و تعيين خطرات مرتبط با محيط عملياتي مورد نظر است.
2- ارزيابي خطرات:
خطرات محيط كار از نظر ماهيت، منشاء ايجاد و پتانسيل آسيب.رساني و يا ايجاد خسارت در يك سطح و مشخصه نيستند. بنابراين در اين مرحله بايد از اين زوايا حوادث مورد بررسي قرار گرفته و دسته.بندي شوند.
3- تعيين معيار كنترلي متناسب:
در اين مرحله بر اساس تقسيم.بندي خطرات در مرحله دوم معيارهايي نظير موارد زير براي حذف و يا كاهش پتانسيل خطرات تعيين مي.شود:
- جايگزيني روشهاي كاري و يا تجهيزات با خطرات كمتر بجاي روشها و تجهيزات موجود
- تجديد.نظر در طرحهاي موجود
- ايزوله سازي خطرات
- معرفي روشهاي كنترل اجرايي و تعيين وسايل حفاظت فردي مناسب
4-اعمال نظارت بر اجرا و كارايي معيارهاي وضع شده:
پس از اجراي معيارهاي فوق، جهت تثبيت اين معيارها در متن فعاليتها و همچنين ارزيابي كفايت معيارهاي مذكور بايد نظارت و سرپرستي كافي توسط مسوولين ايمني و سرپرستان گروهها اعمال شود.
تقسيم.بندي سطوح خطرات:
يكي از الزامات فرآيند آناليز خطر بررسي خطرات محيط كار در يك فضاي دو بعدي شدت خطر و احتمال وقوع حادثه است. بر اساس اين مدل هر كدام از صورت.هاي زير مي.تواند مورد توجه قرار گيرد:
1- حوادث مكرر باتبعات و خطرات درجه پاييني (جزئي)
2- حوادث مكرر با نرخ تكرار كم ولي با تبعات جدي (فاجعه بار يا بحراني)
3- حوادث محتمل با پيامدهاي جزئي
4- حوادث محتمل با پيامدهاي جدي
بر اساس مدل فوق ضمن تعيين معيارهاي مناسب ايمني، ميزان سرمايه.گذاري براي ايمن.سازي محيط كار تعيين مي شود. با مطالعه شرايط حاكم بر كيفيت عمليات كاري بخش توزيع و همچنين با تكيه بر نتايج بررسي برخي مراكز مهم
مرتبط با مقوله ايمني نظير
ansi, niosh, osha, bsc, doe مي.توان تقسيم.بندي زير را براي تعيين سطوح خطر در فعاليت.هاي عملياتي بخش توزيع برق ارايه كرد:
سطوح مختلف خطر در فعاليت.هاي توزيع برق:
بر اساس توصيه مراكز فوق سه سطح خطر ii, iii, iv براي فعاليت.هاي بخش توزيع برق در نظر گرفته شده است كه در هر سطح بطور متناظر شدت خطر در سه سطح بصورت متوسط، بالا و شديد تعريف شده است. جدول شماره 1 نشان.دهنده موارد مذكور است. همان.گونه كه مشاهده مي شود به دليل ماهيت خطرزائي بالاي فعاليت.ها و تجهيزات الكتريكي و براي نشان دادن اهميت اين خطرات در تقسيم.بندي فوق دامنه خطرات با سطح كم يا پايين در نظر گرفته نشده است.

تحليل سطوح خطرات برقي:
براي هر كدام از سطوح خطري كه قبلاً معرفي شد حالت.هايي وجود دارد كه بايد در هنگام وضع مقررات كنترلي در فعاليتهاي اجرايي مورد نظر قرار گيرند. اين حالت.ها در جدول شماره 2 نمايش داده شده.اند.
از تركيب جداول 1 و 2 مي.توان يك مدل كاربردي براي تدوين ضوابط و معيار مناسب ايمني براي هر سطح و حالات خطر در قالب جدول 3 تدوين كرد.

خطرات مرتبط با فعاليت.هاي توزيع برق:
بر اساس تجارب حاصل از بررسي حوادث برقي در بخش توزيع برق مي.توان موارد زير را به عنوان بخشي ازخطرات مرتبط با انواع حالات و فعاليت.هاي اين بخش در نظر گرفت:
1- كار در نزديكي يا مجاورت خطوط برقدار
2- انجام مانورهاي عملياتي بر روي خطوط بدون اطلاع از ماهيت خطرات مربوطه
3- ايجاد حريق از طريق كليدزني در محيط.هاي قابل اشتعال، داغ شدن و شعله.وري تجهيزات به علت انتخاب نامناسب تجهيزات از جمله هاديها و فيوزها
4- اضافه بار شدن فيدرها و نقص عملكرد تجهيزات حفاظتي نظير فيوزها، ايجاد اتصالي بعلت نقص عايقي تجهيزات الكتريكي
5- تجهيزات الكتريكي برقدار در دسترس
6- كار انفرادي و بدون سرپرستي بر روي اجزاء شبكه
7- نزديك شدن خطوط برقدار به سطح زميني و يا بناهاي مجاور بعلت عدم رعايت حريم.ها
8- وجود تجهيزات غير استاندارد در سيستم توزيع نظير تابلوهاي غيرايمن
9- عدم آشنايي كاركنان درگير با شبكه با خطرات كار برقكاري
01- عدم رعايت ضوابط مرتبط با ارتينگ تجهيزات
11- استفاده از وسايل حفاظت فردي نامناسب و نامنطبق
21- استفاده از وسايل و تجهيزات كاري نامناسب و نامنطبق
31- كار در شرايط نامناسب مانند شرايط باراني و يا كار در شب
41- وجود تجهيزات معيوب
51- ولتاژ بين دو سركليدهاي تحت تانسيون
61- ولتاژ خازنهاي تحت ميدان الكتريكي
71- ولتاژ القايي از طريق خطوط برقدار به خطوط بي.برق مجاور و ياعبوري از زير آنها
81- وجود ولتاژ در ثانويه ترانسفورماتورهاي اندازه.گيري
91- وجود ولتاژ بين تجهيزات با دو سيستم ارت مجزا
02- كار بر روي شبكه مختلط (با دو سطح ولتاژ)
12- ولتاژ گام و يا تماس ناشي از نشتي جريان و يا ناشي از عبور جريان عيب به زمين
22- حادث شدن تاثيرات هارمونيك.هاي مختلف از جمله هارمونيك سوم در ترانس.هاي شبكه
32- عبور كابل معيوب از روي برخي تاسيسات فلزي زيرزميني مانند لوله آب و گاز
42- ايجاد آسيب دركابلهاي برقدار مدفون توسط عمليات حفاري و ايجاد خطر براي كارگران و مردم
52- سيستم ارتينگ الكتريكي نامناسب
62- سيستم ارتينگ حفاظتي (ثابت – سيار) نامناسب
72- وجود جريان قابل توجه در هادي خنثي بدليل عدم تعادل شديد بار در فيدرهاي فشار ضعيف
82- بكارگيري حاصل برخي اختراعات خطرآفرين در تجهيزات كاري و ايمني توسط كارگران

معرفي منابع خطر بر اساس نتايج تجزيه و تحليل حوادث:
عمده.ترين علل بروز حوادث برقي كه از بررسي نزديك به 200 مورد آن كه منجر به فوت يا صدمات جدي شده به شرح زير است:
1- نقص تجهزات تابلو (تماس عضو برقدار با بدنه- قرارگيري نامناسب تجهيزات، وايرينگ نامناسب و موارد مشابه)
2- انجام عمليات مانور روي كليدهاي پربار توزيع (كليد اتوماتيك- فيوز كات اوت)
3- اضافه بار شدن فيدرها
4- نامگذاري غلط فيدرهاي فشار متوسط و ايجاد اشتباه بين اپراتور پست و گروه عمليات و در نتيجه ايجاد اشتباه در تشخيص فيدر بي.برق
5- استفاده از ابزار نامناسب جهت آزمايش فازهاي شبكه فشار ضعيف
6- نقص عملكرد فيوزها (عمل نكردن فيوزهاي فشار ضعيف در رنج نامي خود)
7- برگشت ولتاژ از سمت مشتركين از طريق ترانس و ايجاد حادثه به علت ارت نشدن محدوده كار
8- كار در شرايط باراني و اصابت صاعقه به محدوده كار
9- تشخيص غلط محدوده ايمن و غيرايمن
01- جابجايي كابل فيدر داخل تابلو بدون قطع برق تابلو (قطع فيوز كارت اوت)
11- ايجاد تماس غير مستقيم با شبكه از طريق بدن فرد متصل به شبكه
21- انجام عمليات شاخه.زني در شرايط برقدار
31- عبور شبكه فشار متوسط در نقاط مختلف از روي فيدرهاي مشابه ديگر و برقدار شدن خط بي.برق
41- دو فاز شدن شبكه مشتركين بعلت تماس پيچ راك مقره نول با هادي فاز
51- شكسته شدن تير حامل كارگر بعلت برداشت ناگهاني بار هنگام جمع.آوري شبكه متصل به آنها
61- برگشت موج صاعقه از طريق زمين الكتريكي (ارتينگ الكتريكي) بعلت پايين بودن فاصله بين چاه ارت الكتريكي و حفاظتي
71- برقدار شدن هادي معابر در اثر عملكرد فتوسل و ايجاد حادثه براي كارگر
81- ايجاد كار در يك محدوده شبكه توسط گروههاي ناهماهنگ
91- اشتباه در تشخيص فيدر بي.برق شده روي پايه حامل دو فيدر مجزا
02- برقدار شدن شبكه فشار ضعيف تحت عمليات در اثر تماس هادي با شبكه فشار متوسط برقدار بالاي آن
12- ايجاد حريق گسترده در مزارع كشاورزي بعلت كليد زني فشار متوسط (سكسيونر)
22- تماس بوم جراثقال با شبكه فشار متوسط برقدار هنگام كار گروه زير خط برقدار
32- تماس هادي شبكه مخابرات بياباني با شبكه فشار متوسط بعلت عدم رعايت حريم
42- كابلكشي غيراستاندارد و ايجاد حادثه بعلت لختي كابل پس از برداشته شدن پوشش كابل توسط عوامل غيرمجاز
52- كابلهاي برقدار سرگردان (رها شده)
62- تماس كاميون حامل مصالح ساختماني با شبكه برقدار
72- تماس نردبان فلزي آتش.نشانان با شبكه فشار متوسط برقدار
82- تماس برخي مصالح ساختماني فلزي حمل شده توسط كارگران با شبكه برقدار
92- سقوط تير بر روي همكاران و همچنين شكستگي تير فشار متوسط به علت نقص در تجهيزات بالابر
03- استفاده از هادي برقدار بجاي طناب براي خشك كردن لباس، بعلت رعايت نشدن حريم شبكه فشار ضعيف روستايي و ضعف اطلاعات مشتركين نسبت به خطرات برق
13- تماس آنتني بي.سيم نظامي هنگام مانور با شبكه فشار متوسط عبوري از خيابان با ارتفاع كم از سطح زمين
23- بازبودن درب تابلوهاي توزيع و پست زميني
33- تداخل هادي.هاي دو ترانس درشبكه.هاي خروجي (استفاده از نول يك ترانس براي شبكه ترانس مجاور)
43- نصب دو هادي فاز از دو ترانس مجزا بر روي شيارهاي يك مقره فشار ضعيف (هر كدام روي يك شيار) در پايه انتهايي
53- سقوط كارگران تعميراتي معابر از ارتفاع بعلت نقص فني بالابر
63- سقوط شبكه 20 كيلو.ولت تحت كشش بر روي شبكه فشار ضعيف بعلت پارگي سيم مهار

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 218]