حکمرانی f-۳۵ بر آسمان جنگ ها

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: حکمرانی F-۳۵ بر آسمان جنگ ها

به تازگی، شرکت «لاکهید مارتین»، نسخه جدیدی از جنگنده های F۳۵ بدون سرنشین را ارائه داده است که همه توانایی هواپیماهای دارای خلبان را دارد.

به تازگی، شرکت «لاکهید مارتین»، نسخه جدیدی از جنگنده های F۳۵ بدون سرنشین را ارائه داده است که همه توانایی هواپیماهای دارای خلبان را دارد.
در دهه ۷۰ ، نسل جدیدی از جنگنده ها تولید شد که آمریکا با آشنایی و در اختیار گرفتن صنعت آنها، ده سال بعد تبدیل به تنها ابر قدرت جنگنده سازی در جهان شده بود.
اما نسل پنجم جنگنده های ما چه؟ این نسل باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا بتواند به عنوان نوع جدیدی از هواپیماها مطرح شود؟ و یا به عبارت دیگر، تکنولوژی چگونه می تواند، نسل های جدیدتری از هواپیماها را تولید کند؟
نسل نخست جت های ما در دهه ۴۰ تولید شد. در حالی که آنها۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر سرعت داشته و سیزده تا پانزده هزار پا ارتفاع می گرفتند، عمر چندانی نداشتند و تجهیزات نظامی آنها هم تنها دو یا سه توپ و چند اسلحه «کالیبر» بالا بود. مهم ترین هواپیماهای این نسل، «میگ ۱۵» و «F-۸۶ سابر» است که با گذشت زمان، مدل نخست مانند میگ ۱۹ و ۱۰۰F سابر، به حداکثر سرعت خود؛ یعنی نزدیک به سرعت صوت رسیدند و به سیستم رادار و موشک های هدایت شونده نیز مجهز شدند.
در اواسط دهه ۵۰، نسل دوم، ظهور کرد که سرعت آنها ۵/۱ تا ۲ برابر شده و مجهز به سیستم رادار، موشک های «هوا به هوا» با حسگرهای مادون قرمز و کلاهک های جنگی هوشمند بودند. موشک و رادارها می توانستند مشکل سرعت را حل کنند. چراکه فاصله شلیک تا هدف را افزایش و به خلبان فرصت کافی برای کشیدن نقشه را می دادند. «میگ ۲۱» و «میراژ۳» در فرانسه و «F-۱۰۴» آمریکا که سال ها در نیروی هوایی کشورهای گوناگون استفاده می شدند، از همین نسل بودند.
ظهور نسل سوم جنگنده ها با افزایش چشمگیر قیمت آنها همراه بود و این امر نیاز به تولید هواپیماهایی را به وجود آورد که به صورت چندمنظوره طراحی شده باشند. توانایی انجام مأموریت های گوناگون، در کنار انعطاف در حمله به اهداف زمینی با کمک سلاح های هدایت شوند،ه به ویژگی های آشکار این نسل از هواپیماها تبدیل شد. که البته باید گفت، افزایش توانایی های این هواپیماها، مرهون پیشرفت های الکترونیکی رادارهای پیچیده و سیستم های چشمی بود.
افزایش وزن این هواپیما با ابداع موتورهای پرقدرت جبران شد. «F۴»،«فانتوم II» و «میگ ۲۴»، جزو همین نسل هستند که در اواخر دهه ۶۰ تولید شدند. اما نسل سوم به خاطر تجهیزات هدف یاب قدرتمند و موشک های هدایت شونده و چندین ویژگی دیگر، شاخه ای جدید از هواپیماهای تخصصی بودند. «میگ ۲۵» و «SU-۲۴» و«تورنادو» را هم می توان در همین دسته جای داد.
این نسل هنوز هم با توجه به اشتیاق به تسلیحات موشکی تولید می شود، اما به جز حمل موشک های چندمنظوره، کاربرد دیگری ندارد. در زمان طراحی این هواپیماها ایده این بود، که نتیجه جنگ با محاسبه ریاضی تعیین می شود. نابودی پرسرعت هدف با توانایی مانور کم و موشک هایی با توانایی مانور کم، اما جنگ ده ساله ویتنام و درگیری های اعراب و اسرائیل به همه ثابت کرد که چنین ایده ای اشتباه بوده است. برای مثال؛ فانتوم های چندمنظوره که با تسلیحات همراه خود، سنگین شده بودند، قربانی میگ های ۱۷ می شدند که توانایی مانور و دارای سلاح های سنتی بودند. میگ های ۲۱ که از نسل دوم بودند و در قدرت موتور، وزن سبک و قدرت مانور بالا، بسیار خطرناک تر از هواپیماهای کنونی بودند.
در نتیجه به نسل چهارم جت های جنگنده رسیدیم که بنا بر مجموعه ای از تعادل ها ساخته شده بودند. این هواپیماها، توانایی پرواز با دو برابر سرعت صوت در ارتفاع بسیار بالا را داشته و می توانستند به سیستم های دفاعی ضدهوایی در ارتفاعات پایین با سرعت صوت نفوذ کنند. خصوصیات پروازی به آنها اجازه مانورهای جنگی متفاوت و در همان حال شلیک سلاح ها را می داد. رادار این جنگنده ها، توانایی یافتن سلاح ها و اهداف را به طور هم زمان در یک مسیر دید، می داد. جنگنده های آمریکایی «F-۱۵»،«F-۱۶»،«F-۱۸»،«میراژ ۲۰۰۰» فرانسه و«میگ ۲۹» و «Su-۲۷» به قهرمانان این نسل تبدیل شدند. رکورد سرعت را در این نسل، «میگ ۳۱» که توانایی مانور هوایی جنگی را نداشت، شکست اما به خاطر سیستم رادار پرقدرتش، جزو این نسل بود.
با رشد امکانات جنگنده ها و تغییر نسل ها، این بار سرمایه گذاری بر سیستم جهت یابی هوایی، ضرورت خود را بروز داد. هواپیماهای نسل اول از راه ارتباط رادیویی و از زمین هدایت می شدند. آنها بر پایه اطلاعات به دست آمده از طریق رادار زمینی و یا دید عادی خلبان هدایت می شدند.
جنگنده های نسل دوم دارای سیستم رادار بوده و می توانستند برای خود جهت یابی کنند البته باز هم با کمک ارتباط رادیویی با زمین. جنگنده های نسل سوم، توانایی ارتباط سریع با چند ایستگاه جهت یابی و هواپیماهایی را که به سیستم های اولیه اخطار هوایی مجهز بودند، داشتند. نسل چهارم با کمک رادارهای چند شبکه ای و سیستم جهت یابی داخلی، این توانایی را افزایش دادند. هواپیما تبدیل به جزئی از سیستم هوا به زمین شده بود که مسئول شناسایی، اسکورت و تخریب اهداف بود.
در اوایل دهه ۸۰، کار روی نسل پنجم آغاز شد و این پرسش پیش آمد که معیار تعریف و مشخصه این نسل، چه خواهد بود. و پانزده سال طول کشید تا این پرسش پاسخ داده شود. آمریکا تعریف آن را، کاهش سیستم های رادار و افزایش سرعت می دانست. شوروی سابق و سپس روسیه، قدرت مانور بالا را نیز به این لیست اضافه کردند. یک چیز که با آن موافق بودند، سیستم رادیویی هواپیما بود که توانایی یافتن و تمرکز بر اهداف را در هر دو نیمکره جلویی و عقبی خلبان داشته باشد و مهم ترین مشخصه این نسل، سطح بالایی از یکپارچگی هواپیما در ساختار سیستم هوا به زمین بود.
سیستم اطلاعاتی هواپیما، می تواند از کانال های ارتباطی مختلف زمینی تغذیه شود. مانند هواپیماهای AWAC، برخلاف هواپیماهای نسل قبل که از اجزای متفاوت زمینی و هوایی مختلف تشکیل می شدند، ساختار یکپارچه این هواپیماها مهم ترین ویژگی آنهاست، که قیمتشان را نیز بسیار بالا می برد.
در این دسته، تنها می توان به سه هواپیما اشاره کرد که در دهه ۹۰ طراحی شده اند:«F-۲۲»، «F-۳۵» آمریکایی و «I-۲۱» روسی. به گزارش «واشنگتن پست»، به تازگی نیز شرکت «لاک هه مارتین»، نسخه جدیدی از جنگنده های F۳۵ بدون سرنشین را ارائه داده است که همه توانایی هواپیماهای دارای خلبان را دارد. مدیر این شرکت اعلام کرده که پس از دو سال کار روی این پروژه، هواپیمایی طراحی شده که می تواند به همراه سرنشین برای بعضی مأموریت ها اعزام شود و برای برخی دیگر، بدون سرنشین.
این F-۳۵ ها که از F۲۲ کمی ضعیف تر هستند، احتمالا جانشین F۱۶ خواهند شد و توانایی حمل پانزده هزار پوند، بمب و موشک را دارند. آزمایش این هواپیما و کنترل از راه دور آن، احتمالا بدون دخالت ارتش آمریکا و توسط مقامات شرکت تا پایان امسال انجام خواهد شد. پنتاگون از زمان حملات ۱۱ سپتامبر، به دنبال ذخیره سرمایه برای تحقیق بر تکنولوژی هواپیماهای بدون سرنشین است. و امسال دو میلیارد دلار را به هواپیماهای بدون سرنشین اختصاص داده، در حالی که این میزان در سال ۲۰۰۱، ۳۶۳ میلیون دلار بوده است. سرمایه گذاری اخیر به اندازه ای بوده که این سیستم، بسیار گسترده تر و گران تر و در سال های اخیر نیز به تولید هواپیماهایی مانند predator و global منجر شده است.
در جواب بسیاری از کارشناسان زبده، که پدید آمدن هواپیمای جنگی بدون سرنشین را ممکن نمی دانند، باید گفت که؛ چنین چیزی به وجود آمده و پنتاگون در طرح اولیه خود قصد خرید حدود ۲۰۰۰، F۳۵ را داشت. اما با مشکلاتی که در برنامه F۳۵ (مانند افزایش قیمت به ۲۷۶ میلیارد دلار) پیش آمد، فعلا پشیمان شده است. پیشتر، پیش بینی می شد که این قیمت ۲۱۰ میلیارد دلار باشد.