واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بلاي خانمانسوز
اعتياد به مواد مخدر يكي از مهمترين مشكلات اجتماعي، اقتصادي و بهداشتي است كه عوارض ناشي از آن، تهديدي جدي براي جامعه بشري محسوب ميشود.
همچنين ويرانگريهاي حاصل از آن زمينهساز سقوط بسياري از ارزشها و هنجارهاي فرهنگي و اخلاقي ميشود و بدين ترتيب سلامت جامعه را به طور جدي به مخاطره مياندازد.
پديده شوم قاچاق مواد مخدر بيش از آنكه فعاليتي سوداگرانه، تجاري و اقتصادي در عرصه مافياي اقتصاد بينالمللي باشد، ابزاري كارآمد، مؤثر و راهبردي در گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر كشورهاي توسعه نيافته است.
تحليلگران مسائل سياسي و اجتماعي بر اين باورند كه در تهاجم و نفوذ فرهنگي، پديده مواد مخدر مهمترين عامل به تباهي كشيدن و انحطاط اخلاقي جوامع به شمار ميرود. متأسفانه گسترش دامنه مصرف مواد مخدر در جامعه امروزي به حدي است كه حتي قشر متفكر و تحصيل كرده را نيز به سمت خود كشانده است.
آن چه در مورد اعتياد و مواد مخدر بايد بدانيم به شرح زير است:
ـ اعتياد به مواد مخدر يكي از عوامل اصلي شيوع بيماريهاي ايدز و هپاتيت است.
ـ مواد مخدر آن چنان آرام و بيصدا بر جسم و روان مصرفكننده مستولي ميشود كه هيچ معتادي آغاز اعتياد خود را به ياد نميآورد.
ـ اعتياد سبب تباهي ميليونها مغز فعال ميشود كه سرمايههاي آينده جامعه بشري به شمار ميروند. اگر درصد كمي از كودكاني كه والدين آنها معتاد هستند به سوي بزهكاري سوق داده شوند، بعد از گذشت چندين سال تعداد بزهكاران در اين مملكت به هزاران نفر خواهد رسيد.
ـ اعتياد بيش از يك ميليارد نفر از اعضاء خانواده معتادان را در جهان به طور مستقيم با مشكلات ناشي از اين آسيب مواجه كرده است.
ـ مواد مخدر منشأ وقوع بسياري از جرائم اجتماعي نظير قتل، تجاوز، سرقت و... است.
ـ مواد مخدر سالانه سود زيادي به حساب سوادگران مرگ واريز ميكند كه رقم آن چند صد برابر كل بودجه كشور ما و بسياري ديگر از كشورهاي بزرگ دنياست.
ـ قاچاقچيان بينالمللي مواد مخدر براي رسيدن به مقاصد شوم خود به مدرنترين تجهيزات تسليحاتي و ارتباطي مجهز هستند.
ـ كشور ما در همسايگي بزرگترين توليدكنندگان انواع مواد مخدر جهان (افغانستان و پاكستان) موسوم به «هلال طلائي» و در مسير ترانزيت مواد مخدر قرار گرفته است و در اين راه خود نيز قرباني آن ميشود.
ـ كشور ما در مقابله با ورود و شيوع اين مواد خانمانسوز، به منظور كنترل و حفاظت مرزهاي شرقي اقدام به ساخت بيش از هزار كيلومتر جاده، دهها پاسگاه مرزي، برجك و ديدهباني و حفر چندين كيلومتر كانال و... كرده است و هزاران نفر از فرزندان اين مرز و بوم نيز به فجيعترين وضع به شهادت رسيدهاند.
* مراحل اعتياد
اعتياد داراي سه مرحله به شرح زير است:
1 ـ مرحله آشنايي
اين مرحله با تشويق ديگران (مخصوصاً) دوستان ناباب يا از روي غرور و كنجكاوي خود فرد شروع ميشود.
2 ـ مرحله شك و ترديد
در اين مرحله فرد به مبارزه با اميال خود ميپردازد.
3 ـ مرحلهي اعتياد واقعي
در صورت ادامه مصرف در مرحله شك و ترديد، فرد به مرحله اعتياد واقعي ميرسد. در اين مرحله پديده «تحمل» باعث ميشود كه فرد به مرور زمان بر ميزان مصرف خود بيفزايد تا به نشئگي قبلي برسد.
* انواع مواد مخدر به سه دسته تقسيم ميشود كه شامل:
1 ـ مواد سستيزا 2 ـ مواد توهمزا 3 ـ مواد توانافزا ميشود.
1 ـ مواد سستيزا
موادي هستند كه مصرف آن روي سلسله اعصاب مصرفكننده اثر گذاشته و در نتيجه فعاليت فكري و بدني او را سست ميكند. اين مواد به دو دسته تقسيم ميشوند:
الف ـ طبيعي مانند استحصالات گياه خشخاش، ترياك، شيره ترياك، مرفين
ب ـ مصنوعي مانند هروئين، متادون، پاپاورين، يتيدين، انواع و اقسام قرصهاي مسكن و آرامبخش
2 ـ مواد توهمزا
با مصرف اين مواد فرد دچار اوهام حسي و بصري ميشود. اين مواد را هالوسينوژن ميگويند شامل: الف) طبيعي مانند استحصالات گياه شاهدانه، حشيش، بنگ، ماري جوانا، جوسياه آفتزده، برخي از قارچهاي حاوي مواد توهمزا و دانههاي نوعي نيلوفر وحشي. ب ـ مصنوعي مانند ال.اس.دي (L.S.D)، دي متيل تريپتامين (D.M.T)، دي اتيل تريپتامين (D.E.T)
3 ـ مواد توان افزا
مصرف مواد توان افزا روي سلسله اعصاب تأثير گذاشته و در نتيجه فعاليت فكري و بدني مصرف كننده بيشتر و باعث هيجان ميشود. اين مواد به دو دسته تقسيم ميشوند كه عبارتند از:
الف ـ طبيعي مانند برگ كوكا، كوكائين، كراك، برگ و ساقه برخي درختان مانند كراتم و ناس
ب ـ مصنوعي مانند آمفتامين، متيل آمفتامين و تركيبات آمفتامينها
عوامل مؤثر در گرايش به موادمخدر
عوامل بسياري وجود دارد كه موجب گرايش افراد به سوي موادمخدر ميشود، در زير به برخي از آنها اشاره ميكنيم:
1- عوامل فردي
حتي اگر همه عوامل به وجود آورنده اعتياد نيز مهيا باشد، در نهايت خود فرد تصميم ميگيرد كه مواد مصرف كند. ضعف ايمان و اخلاق، كنجكاوي، معاشرت با دوستان ناباب و نداشتن اعتماد به نفس از عوامل فردي گرايش افراد به مصرف مواد هستند.
دستيابي به هيجانات دوره جواني، تقليد از دوستان، خارج شدن از فشارهاي عصبي و رواني، فرار از مشكلات زندگي، غرور، كنجكاوي، مسائل جنسي و شكستهاي اجتماعي، همه از انگيزههاي مصرف مواد اعتيادآور در بين افراد جامعه به ويژه جوانان محسوب ميشود.
افزايش مهارتهاي زندگي (مهارت حل مشكل، قدرت تصميمگيري، توانايي «نه» گفتن، هنر دوستيابي و ...) از عوامل حفاظتكننده فردي است كه اگر امروز آنها را به فرزندانمان نياموزيم فردا در غياب ما در مقابل اصرار دوستان قدرت مقاومت نخواهند داشت.
2- عوامل خانوادگي
الف- ارتباطات كمرنگ عاطفي: وجود پيوند و ارتباطات عميق خانوادگي نقش بسزايي در پيشگيري از اعتياد دارد و هر قدر اين روابط به سردي گرايد خطر اعتياد در محيط خانواده نيز افزايش مييابد.
ب- خانوادههاي بدسرپرست، بيسرپرست و تكسرپرست: در اين خانوادهها به خاطر عدم وجود يكي از والدين و يا عدم صلاحيت والدين در تربيت فرزندان احتمال بروز اعتياد افزايش خواهد يافت.
3- عوامل اجتماعي
نابرابريهاي اجتماعي و اقتصادي، در دسترس بودن مواد، بيكاري، رشد بيقواره صنعت، جنگ و بحران اقتصادي، عدم اطلاعرساني جامع و كامل در زمينه عوارض جسمي، روحي و اجتماعي اعتياد، وجود باورهاي نادرست اجتماعي و ضعف فرهنگ مشاوره از عوامل مهم گرايش به سوء مصرف موادمخدر به شمار ميروند.
پنجشنبه 16 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 144]