واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > اروپا - جمهوری اسلامی : به فاصله کوتاه چند روزه، دو اجلاس مهم با مشابهتهای فراوان در سئول و لیسبون تشکیل شد، اجلاس سران 20 اقتصاد جهان در "سئول" و اجلاس سران سازمان پیمان آتلانتیکشمالی "ناتو" در لیسبون. در نشست اول، یکبار دیگر شکافها و تضادهای موجود میان سران 20 اقتصاد جهان آشکارتر شد و نتوانستند به توافق حساس و قابل ذکری در قلمرو اقتصاد جهانی دست یابند. در نشست دوم با محرومیت امور نظامی و امنیتی، اگرچه ظاهراً تضادها میان اعضای ناتو از یکطرف و "ناتو" با روسیه از طرف دیگر موقتاً کنار گذاشته شده ولی "گسلهای زلزلهخیز" در صحنه مناسبات داخلی ناتو و همینطور مناسبات شرق و غرب "فعال" شدهاند. "دیمتری مدودف" رئیسجمهور روسیه در یک چرخش غیرمنتظره و پرابهام خاطرنشان ساخته که دوران روابط تیره روسیه با ناتو به سرآمده و شروعی جدید در روابط شرق و غرب، پدیدار شده است. به موجب تفاهمات فیمابین برای نخستین بار در تاریخ، روسیه و ناتو در جهت ساخت و بهرهگیری از سپر مشترک دفاع موشکی با یکدیگر همکاری میکنند و مسکو حتی به نیروهای "ایساف" در افغانستان کمک لجستیکی ارائه خواهد نمود. اما سئوال اصلی اینست که آیا "ماه عسل شرق و غرب" نشانگر انطباق مواضع تمامی طرفها است؟ و آیا این دوران شیرین قابل دوام خواهد بود؟ و مهمتر آنکه چه تحولی در چه مقیاسی در اهداف و اندیشهها و سیاستهای بنیادی در کدامین طرف این معادله رخ داده است که دشمنان استراتژیک دیروز، اینگونه نرد عشق میبازند و در کنار یکدیگر اظهار دوستی و همکاری مینمایند؟ با نگاهی به سوابق امر و مقایسه میان گذشته و حال، نهتنها رفع ابهامی نخواهد شد بلکه بر شدت و دامنه ابهامات افزوده میشود. مسکو همواره علیه طرح سپر دفاع موشکی آمریکا و ناتو موضع خصمانهای داشته و طیف وسیعی از مقامات ارشد سیاسی - نظامی و امنیتی، ابعاد مخاطرات و پیامدهای اجرای این طرح را مرتباً گوشزد کرده و با حملات شدیداللحن خود واشنگتن و غرب را از اجرای طرح برحذر داشتهاند. هشدارها و تهدیدهای کرملین وژنرالهای روسی علیه عواقب عملیاتیشدن طرح سپر دفاع موشکی آمریکا و ناتو به حدی بود که اوباما موقتاً جا زد و طرح را به حال تعلیق درآورد لکن بعداً بدون آنکه در اهداف و جهتگیریهای کلیدی آن تغییر چندانی ایجاد شود، صرفاً با تبدیلکردن "طرح پنتاگون" به "طرح ناتو" و امضای چند قرارداد دوجانبه میان آمریکا و برخی کشورهای اروپای شرقی و مراکزی که تا دیروز از "اقمار مسکو" محسوب میشدند، اکنون مسکو نه تنها تهدیدات خود را کنار گذاشته، که خود نیز برای مشارکت در اجرای این طرح، اعلام همکاری نموده است! رهبران کرملین همواره خاطرنشان میکردند که استقرار سپر دفاع موشکی ناتو در پشت مرزهای روسیه، به منزله خنثیشدن ظرفیت دفاع استراتژیک روسیه و بیدفاع شدن روسیه در مقابل تهدیدات بنیادی غرب است و حتی پیمان "استارت" و جایگزین آنرا پیشاپیش بیهوده و عقیم خواهد ساخت. مسکو حتی تهدید به خروج یکجانبه از پیمان "استارت" را مطرح کرد و برای خود "حق تحفظ" قائل شد که هر زمان بخواهد از پیمان خارج شود. این، موضوع مهمی است که دانسته شود روسیه که استقرار سپر دفاع موشکی ناتو را در پشت مرزهایش تحمل نمیکرد چرا امروز برای استقرار سکوهای پرتاب موشکی و سامانههای جاسوسی - اطلاعاتی مکمل آن درون مرزهای جغرافیائی روسیه پیشقدم شده است؟ واقعیت اینست که آمریکا و ناتو هرگز حاضر نشدند در استراتژی، اهداف و برنامههای درازمدت و میانمدت خود علیه مسکو تجدیدنظر کنند. با اینکه "پیمان ناتو" رقیب و معادل "پیمان ورشو" بود ولی علیرغم انحلال پیمان ورشو، نه تنها "ناتو" منحل نشد بلکه به پیشروی تا پشت مرزهای روسیه ادامه داد و حتی برای جلب و جذب اقمار دیروز مسکو و تبدیلکردن آنها به "خاکریز اول ناتو"، بر شدت و دامنه سیاستهای ضدروسی خود افزود. نتایج طبیعی چنان سیاستی، "محاصره نظامی روسیه" است واکنون رهبران این پیمان در فکر نفوذ به درون خاک روسیه هستند. مقامات کرملین تصور نکنند که با لبخند به غرب میتوانند استراتژی ناتو را تغییر دهند و حتی آنرا تلطیف کنند. ناآرامیهای دوران پایانی "پوتین" و اواخر دوران "مدودف" در روسیه نشان داد اگر غرب فرصت یابد، زمین را زیرپای رهبران کرملین به لرزه درمیآورد. بدین ترتیب حتی لبخند ناتو هم یک شگرد فریبکارانه برای نفوذ در روسیه و منزوی ساختن مسکو در محیط پیرامونی است. زمانی طیف رهبران کنونی کرملین، از سیاستهای "بوریس یلتسین" به عنوان خودباختگی در برابر غرب یاد میکردند و آنرا به حق محکوم مینمودند ولی امروزه سیاستهای کرملین از همین خطوط قرمز نیز فراتر رفته بطوری که میتوان آنرا نوعی "وادادگی سیاسی - نظامی - امنیتی" با پیامدهای برگشتناپذیر دانست. هنوز کاملاً روشن نیست رهبران کرملین در ارزیابی شرایط و انتخاب گزینهها دچار سادهاندیشی گردیدهاند یا آنکه نفوذ غرب در مراکز تصمیمگیرنده، تا این اندازه جدی شده که میتواند خواستههای خود را به کرملین، "دیکته" کند. جمعبندی مقامات ارشد مسکو هرچه باشد، در این نکته تردیدی نیست که ماهیت "ناتو" نه تنها تغییر نکرده بلکه خطرات آن به مراتب افزونتر و آشکارتر از گذشته علیه مسکو تجلی یافته است. اگر تا دیروز قرار بود سپر دفاع موشکی آمریکا در لهستان و سامانه استراق سمع آن در جمهوری "چک" مستقر شود، امروز در لیسبون تمامی 28 عضو ناتو بالاتفاق پذیرفتند که همگی در سپر دفاع موشکی، حضور و نقش فعال داشته باشند و مسکو نیز در یک عقبگرد غیرمنتظره نهتنها از این تصمیم ناتو غافلگیر نشده و معترض نیست بلکه خود نیز داوطلبانه به این طرح پیوسته و برای استقرار و تکمیل سپر دفاع موشکی ناتو، خاک سرزمین خود را پیشکش میکند در حالیکه هیچکس حتی در "ناتو" این تصمیم مسکو را نشانه "ابتکار عمل" تلقی نمینماید. این عقبنشینیها یقیناً اعضای اصلی ناتو را به اتخاذ سیاستهای تهاجمیتر تشویق و برای برداشتن گامهای بلندتر به سوی مسکو، وسوسه خواهد کرد و سرانجام، زمانی که رهبران بعدی کرملین به عمق فاجعه پی ببرند و در فکر اصلاح و تجدیدنظر در این سیاستهای انفعالی خود برآیند، متوجه خواهند شد که کار از کار گذشته و عمق استراتژیک روسیه در یک فرایند برگشتناپذیر، به شدت آسیبدیده و شاید هرگز فرصت جبران و ترمیم آن، فراهم نیاید. در واقع مسکو یک فرصت طلائی در اختیار ناتو قرار داده تا همان ضرباتی را که نتوانست از روی دشمنی وارد سازد، عیناً در لباس دوستی و همکاری، از نزدیک با دقت و شدت بیشتری وارد سازد، ضربهای که ممکن است "تیر خلاص" نیز باشد!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 210]