در همايش اهميت وقف در اسلام مطرح شد: دانشگاه وقف احداث شود روحانيت براي احياي موقوفات فرياد بزند *دستان مرموزي به اوقاف اولتيماتوم مي‌دهند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: در همايش اهميت وقف در اسلام مطرح شد: *دانشگاه وقف احداث شود *روحانيت براي احياي موقوفات فرياد بزند *دستان مرموزي به اوقاف اولتيماتوم مي‌دهند
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فقه و حقوق - فقه

همايش ائمه جمعه و جماعات، روحانيون و فضلاي استان تهران با محوريت «اهميت وقف در اسلام، بهره‌وري و احياي موقوفات استان تهران» برگزار شد.

به گزارش خبرنگار فقه و حقوق ايسنا، در اين مراسم كه دوشنبه شب در حسينيه الزهراي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمين حيدر مصلحي نماينده‌ي ولي فقيه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه طي سخناني با بيان اين‌كه وقف و موقوفات به عنوان يك سرمايه‌ي عظيم مورد غفلت قرار گرفته است، تصريح كرد: وقف و موقوفات بزرگ‌ترين سرمايه‌اي است كه روحانيت از ابتدا در اختيار داشته و بيشترين نقش را در شكل‌گيري تمدن اسلامي توسط روحانيت دارد.

وي احياي وقف و موقوفات را دو مقوله‌ي جداگانه برشمرد و افزود: وقف در تاريخ مكتب ما از جايگاه بسيار بلندي برخوردار است كه نوع برخوردهاي اميرالمومنين در رابطه با آن‌چه كه آن را وقف قرار مي‌داد گوياي اهميت اين جايگاه است. مقوله‌ي وقف در همه‌ي مكاتب الهي بوده اما در طول تاريخ ما در دو مقطع بدترين وضعيت را داشته است.

موقوفات فدك شيعه هستند

نشست بين‌المللي «وقف و تمدن اسلامي» برگزار مي‌شود

سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه در تشريح اين دو وضعيت خاطرنشان كرد: يكي زمان نادرشاه است كه موقوفات را به طور كلي از بين برد اما در مقابله با وقف و عليه آن فرهنگ‌سازي نكرد. فرد ديگري كه در نابودي موقوفات اقدام كرد رضا خان بود. البته به عنوان ابزار استعمار پير اقدام به اين كار كرد. ضمن آن‌كه عليه وقف هم فرهنگ‌سازي كرد؛ چنان‌كه هنوز رگه‌هايي از اين فرهنگ حتي بين متدينان وجود دارد.

بزرگ‌ترين دانشگاه دنيا به وسيله‌ي موقوفه اداره مي‌شود

كشورهاي غربي شيوه‌ي اداره‌ي مراكز علمي توسط موقوفات را از ما گرفته‌اند

وي گفت: شيوه‌ي اداره‌ي مراكز علمي توسط موقوفات را كشورهاي غربي از ما گرفته‌اند و دقيقا آن را پياده مي‌كنند و نتايج آن را بر سر ما مي‌زنند. در حال حاضر بزرگ‌ترين دانشگاه دنيا كه دانشگاه هاروارد آمريكا است به وسيله‌ي موقوفه اداره مي‌شود. دانشگاه آكسفورد نيز به همين ترتيب اداره مي‌شود. نكته‌ي جالب آن‌كه حدود يك سال قبل، بيل گيتس بزرگ‌ترين سرمايه‌دار آمريكا و رييس مايكروسافت تمام اموال خود را وقف اين شركت كرد.

مصلحي ادامه داد: وقتي اين موضوع را بررسي كرديم ديديم كه قانوني در آمريكا است كه اگر يك سرمايه‌دار اموالش را براي ورثه‌ي خود باقي بگذارد به قدري ماليات از او مي‌گيرند كه براي ورثه چيزي باقي نمي‌ماند اما اگر همين فرد اموال خود را براي امور خيريه و NGO ها قرار داد، نه تنها هيچ مالياتي از او نمي‌گيرند بلكه نامش هميشه در تاريخ مي‌ماند؛ چنان‌كه مشاهده مي‌كنيم جايزه‌ي نوبل دقيقا يك موقوفه است.

نماينده‌ي ولي فقيه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه اظهار كرد: يكي از بهترين شيوه‌هاي حكومت‌داري، سپردن امور مردم به خود آنهاست كه مكتب ما با تاييد وقف، به اين مقوله رسميت بخشيده است؛ به شرطي كه سرمايه‌گذاري درستي صورت گيرد.

در سند چشم‌انداز 20 ساله هيچ جايگاهي براي وقف در نظر گرفته نشده است

وي گفت: متاسفانه در سند چشم‌انداز 20 ساله هيچ جايگاهي براي وقف در نظر گرفته نشده است؛ در حالي كه وقتي كتاب «اقتصاد ما» اثر شهيد صدر را مطالعه مي‌كنيم مي‌بينيم كه ايشان يكي از منابع بزرگ براي حاكميت اسلامي را وقف دانسته و مي‌گويد وقف سرمايه‌اي است كه حاكميت كشورهاي اسلامي را به بهترين وجه برقرار مي‌كند. پس از انقلاب اسلامي ايران تنها كسي كه به فكر موقوفات بود شخص حضرت امام (ره) بود؛ چنان‌كه پس از پيروزي انقلاب، شوراي انقلاب را مامور كرد قانوني به تصويب برساند كه بر اساس اين قانون، زمين‌هاي وقفي كه به يغما رفته، به وقفيت برگردد. اما متاسفانه اين قانون پس از تصويب، سير تكاملي خود را طي نكرد.

بالغ بر 2 هزار و 200 مغازه در بازار تهران وقف حوزه‌هاي علميه است

مصلحي درباره‌ي موقوفات تهران اظهار كرد: در بررسي‌هايي كه انجام داديم متوجه شديم در بازار تهران به عنوان مركز اقتصادي كشور از حدود 5 هزار مغازه، بالغ بر 2 هزار و 200 مغازه وقف حوزه‌هاي علميه است. اين تعداد به‌جز مغازه‌هايي است كه براي عزاداري، ايتام و ... وقف شده است. حال عوايد حاصل از اين موقوفات به قدري است كه اصلا نمي‌توان بيان كرد.

روحانيت براي احياي موقوفات بايد فرياد بزند

سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه با بيان اين‌كه روحانيت براي احياي موقوفات بايد فرياد بزند، تصريح كرد: ما در سايه‌ي فرياد روحانيون مي‌توانيم به نتايج مطلوب برسيم. در حال حاضر در پيچ و خم قوانين و مسايل حقوقي هستيم كه جلوي رسيدن وقف به وضعيت واقعي خود را مي‌گيرد. لذا بدون ايجاد يك فضاي ارزشي و الهي راه به جايي نخواهيم برد. يكي از كارهايي كه روحانيت بايد انجام دهد آن است كه فضايي را كه به دليل ايجاد فرهنگ ضد وقف توسط رضاخان به وجود آمده، بشكنند.

وي اضافه كرد: متاسفانه نسبت به اين فدك حساس نشديم و حركت نكرديم؛ در حالي كه امام (ره) و مقام معظم رهبري عنايات و توجه ويژه‌اي به اين موضوع داشته و دارند. در گذشته حوزه‌هاي علميه را موقوفات به راحتي اداره مي‌كرد و هيچ نيازي به وجوهات شرعي نبود.

تا واقعي شدن عوايد حاصل از موقوفات فاصله‌ي زيادي داريم

مصلحي با بيان اين‌كه از ابتداي تصدي خود در سازمان اوقاف توانسته‌ايم با برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده، درآمد موقوفات را دو برابر كنيم، خاطرنشان كرد: هنوز تا واقعي شدن عوايد حاصل از موقوفات فاصله‌ي زيادي داريم. بر همين اساس كارگروه‌هايي در مباحث حقوقي و قانوني تشكيل داده‌ايم تا مشكلات موجود را شناسايي و راهكارهاي رسيدن به عوايد واقعي حاصل از موقوفات را بررسي كنند. برخي زمين‌هاي وقفي در حال تمام شدن است. بايد راهكارهايي پيدا كرد براي نگهداري اين زمين‌ها كه كارگروه‌ها راهكارهاي اين مساله را هم بررسي مي‌كنند.

حوزه‌ها همواره پشتوانه‌ي موقوفات بوده‌اند

به گزارش ايسنا، حجت‌الاسلام والمسلمين شيرمردي، مديركل اوقاف استان تهران نيز طي سخناني در اين مراسم با بيان اين‌كه فرهنگ وقف ريشه در تاريخ اسلام دارد، تصريح كرد: موقوفات همواره حامي حوزه‌هاي علميه بوده و به اين وسيله علما مي‌توانستند به پژوهش در دين و كارهاي علمي مشغول شوند. از سوي ديگر در طول تاريخ تشيع، حوزه‌ها همواره پشتوانه‌ي موقوفات بوده‌اند و تنها در زمان نادرشاه و رضاخان ضربات مهلكي به اين فدك تشيع وارد شد.

وي شيخ فضل‌الله نوري را شهيد وقف ناميد و افزود: اين علامه‌ي بزرگ در زمان مشروطيت چند بيانيه صادر كرد و از مهم‌ترين دلايل عدم مشروعيت مشروطه را خارج كردن موقوفات از وقف به اسم توسعه و تمدن توسط مشروطه‌خواهان عنوان كرد.

مديركل اوقاف استان تهران ادامه داد: عمده مصيبت بر موقوفات در سال 42 وارد شد. در آن سال شاه معدوم مهمان رييس‌جمهور آمريكا در واشنگتن شدند و در آن‌جا وعده دادند كه جامعه‌ي مدني را در تمام ابعاد اقتصادي، سياسي و فرهنگي محقق كنند. در همين راستا وقتي به ايران برگشت قانون اصلاحات ارضي را آورد و مثلا با استفاده از همان قانون حدود 4 هزار هكتار زميني را كه يك مالك وقف ايتام كرده بود از وقف خارج كرد.

بعد از انقلاب وقف جايگاه خود را باز نيافت

13 درصد موقوفات استان تهران مربوط به حوزه‌هاي علميه است

وي با بيان اين‌كه بسياري از موقوفات در اجراي قانون جنگل‌ها و مراتع از وقفيت خارج شده است، اظهار كرد: امروز بعد از گذشت سال‌ها اين موقوفات با هزاران معارض و متصرف در اختيار اوقاف جمهوري اسلامي قرار گرفته است. متاسفانه بعد از انقلاب وقف جايگاه خود را باز نيافت. در استان تهران 10 هزار موقوفه وجود دارد كه 13 درصد اين تعداد مربوط به حوزه‌هاي علميه است. امروز موقوفات به صورت يك جسد بي‌جان در دست ماست و بسياري از وقف‌خواران از شرايط پس از انقلاب كه كشور درگير جنگ بود سوء استفاده كردند.

دستان مرموزي به اوقاف اولتيماتوم مي‌دهند

يك روحاني‌نماي زمان شاه تبديل به يك وقف‌خوار بزرگ شده

شيرمردي گفت: كسي كه در زمان شاه يك روحاني‌نما بود و در اوقاف كار مي‌كرد امروز تبديل به يك وقف‌خوار بزرگ شده و با نفوذي كه دارد بالاي هزار ميليارد تومان زمين را از وقفيت خارج كرده است. اين در حالي است كه سازمان اوقاف با دست خالي و عدم پشتوانه‌ي قوي قانوني بايد با چنين افرادي مقابله كند. وقتي به مرجع قضايي مي‌رويم موضوع پي‌گيري مي‌شود اما متاسفانه دستان مرموزي هست كه به اوقاف اولتيماتوم مي‌دهند دفترتان را جمع مي‌كنيم.

مديركل اوقاف استان تهران اضافه كرد: وقتي مي‌گوييم اگر يك دكمه‌ي غصبي در پيراهن ما باشد نمازمان باطل است، حال تكليف زمين و درآمد وقفي چيست؟ اگر امروز عوايد وقف به صورت واقعي براي مدارس علميه صرف شود حوزه‌ها بدون استفاده از عوايد ماليات، پول نفت و شهرداري‌ها اداره خواهند شد و روحانيت نياز به كسي نخواهد داشت.

وي با تقدير از دستگاه قضايي، خاطرنشان كرد: خوشبختانه مجموعه‌ي قضايي كشور شعب ويژه‌اي براي اين امر اختصاص داده اما وقتي در يك شهر كه 200 هزار نفر جمعيت دارد، 20 هزار نفر متصرف موقوفات هستند و دادگاه هم حكم به نفع اوقاف مي‌دهد آيا مي‌توان خانه را بر سر مردم خراب كرد؟

شيرمردي با تاكيد بر لزوم فرهنگ‌سازي در زمينه‌ي وقف از سوي روحانيت، رسانه‌ها و صدا و سيما اظهار كرد: اين وظيفه‌ي رسانه‌ي ملي است كه در سريال‌ها و برنامه‌هاي خود وقف را احيا كند. متاسفانه هر وقت در يك سريال، سرمايه‌داري را به تصوير مي‌كشند نشان مي‌دهند كه يا به دنبال گرفتن همسر دوم است يا مي‌خواهد كلاهبرداري كند؛ در حالي كه الان واقفي داريم كه 137 هزار هكتار زمين وقف كرده است. چرا چنين سرمايه‌داري را به تصوير نمي‌كشند؟

مديركل اوقاف استان تهران گفت: در حال حاضر بهترين و مدرن‌ترين بيمارستان‌هاي كشور موقوفه است و وقف بيشترين سهم را در بهداشت و درمان بعد از دولت دارد. شايسته است براي كاهش هزينه‌هاي دولت اين امر را به اوقاف بسپارند تا به بهترين نحو مساله‌ي بهداشت و درمان را پياده كند.

چرا مجلس، قانوني تصويب نمي‌كند كه وقف‌نامه مانند سند رسمي به حساب آيد

وي خاطرنشان كرد: وقتي اوقاف به دادگاه مي‌رود بايد مانند يك شخص حقيقي و با صرف هزينه‌هاي فراوان براي گرفتن وكيل و ... مراحل پيچيده‌اي را طي كند تا قاضي راي دهد. چرا مجلس، قانوني تصويب نمي‌كند كه بر اساس آن وقف‌نامه مانند سند رسمي به حساب آيد و به اين طريق كار دادگستري هم به واسطه‌ي خيل پرونده‌هايي كه در اين زمينه وجود دارد كاهش يابد؟

شيرمردي با اشاره به درآمد اوقاف از محل موقوفات در سال گذشته، اظهار كرد: ما در سال گذشته از محل موقوفات حدود 40 ميليارد تومان درآمد داشته‌ايم و عمده‌ي آن هم در جهاتي كه واقفين خواسته بودند هزينه شده است.

دانشگاه وقف احداث شود

مديركل اوقاف استان تهران، دكترين اقتصادي اسلام را وقف و دولت امام زمان (عج) را دولت وقف برشمرد و خاطرنشان كرد: احياي موقوفات به اين معني است كه كاري كنيم همه‌ي امور خير به صورت رايگان در اختيار مردم قرار گيرد. اگر فرهنگ وقف را گسترش دهيم بار بزرگي را از دوش دولت اسلامي برداشته‌ايم. در اين راستا لازم است رشته‌ي دانشگاهي در زمينه‌ي وقف در نظر گرفته شود و اصلا دانشگاه وقف احداث شود. در كتاب‌هاي درسي بايد اين مطلب را فرهنگ‌سازي كرد. برنامه‌ريزان آموزشي از ريزعلي خواجوي كه مال دوران طاغوت است در كتاب‌هاي درسي نوشته‌اند اما يك كلمه راجع به فردي مانند ميرزا علي‌اكبر قوام كه 137 هزار هكتار زمين را وقف كرده است، نمي‌نويسند.

شوراي عالي براي حمايت از اوقاف تشكيل شود

وي با اشاره به كمبود نيروهاي وقف در استان تهران گفت: كل پرسنل ما در استان تهران 300 نفر هستند. بر همين اساس معتقديم بخش زيادي از مديريت، امانت‌داري و احياي وقف مربوط به روحانيت است.

شيرمردي خاطرنشان كرد: در حال حاضر با همكاري دستگاه قضايي در حال جنگيدن با بسياري از موقوفه‌خواران هستيم و از شعبه‌ي تشخيص ديوان عالي كشور هم تشكر مي‌كنيم كه موضوع زمين‌هاي موقوفه پاكدشت با ياري ديوان عالي كشور حل شد اما هنوز در مناطق ديگري مانند لواسانات زمين‌هاي وقفي ديگري هست كه در اختيار موقوفه‌خواران و متصرفان است. اين افراد كاري نكنند كه ما با همكاري دستگاه قضايي به جاي آن‌كه نام زمين‌هاي موقوفه را ببريم، نام آنها را اعلام كنيم.

وي در پايان اظهار كرد: لازم است شوراي عالي براي حمايت از اوقاف تشكيل شود.

انتهاي پيام
سه شنبه 19 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 458]