اقتصاد - اصلاح قيمت‌ها به جاي تورم

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: اقتصاد - اصلاح قيمت‌ها به جاي تورم

اقتصاد - اصلاح قيمت‌ها به جاي تورم

گروه‌اقتصاد:يك‌روز پس از آنكه شمس‌الدين حسيني در حاشيه همايش بانكداري به خبرنگاران اين اطمينان را داد كه پرداخت نقدي يارانه‌ها از نيمه دوم امسال آغاز خواهد شد و اين خبر را با قيد «حتمي‌بودن» همراه كرد تا شك و شبهه‌اي در مورد اجراي اين طرح باقي نماند، اما ديروز محمد جهرمي، وزير كار و امور اجتماعي در پاسخ به اين اظهارنظر همكار خود در كابينه، در حاشيه هيات دولت به خبرنگاران گفت: بخش يارانه‌اي طرح تحول اقتصادي كه مربوط به هدفمند‌كردن يارانه‌هاست نياز به بررسي بيشتر دارد و بعيد مي‌دانم همه اين بخش، امسال اجرايي شود. جهرمي در پاسخ به ايرنا، افزود: طرح تحول اقتصادي بخش‌هاي مختلفي دارد كه بخش‌هاي مربوط به گمرك، ماليات و تحول در نظام بيمه و بهره‌وري آن هم‌اكنون به مرحله اجرا درآمده است. شمس‌الدين حسيني ديروز در حاشيه همايش توانمندسازي تعاوني‌هاي توليدي نيز يك‌بار ديگر بر پرداخت نقدي يارانه‌ها در نيمه دوم امسال تاكيد كرد تا سردرگمي حاكم بر تصميم‌گيران اقتصادي دولت بيش از پيش به بيرون از هيات‌دولت منتقل شود و سرانجام مردم متوجه نشوند كه واقعي‌شدن قيمت‌ها و پرداخت نقدي يارانه‌ها كه مهم‌ترين بخش طرح تحول اقتصادي دولت است از چه زماني مهمان سفره‌هاي آنها خواهد شد.

قيمت‌ها افزايش مي‌يابد اما تورم نيست
اما مهم‌تر از اين اختلاف‌نظر زماني بين دو وزير كابينه، شمس‌الدين ‌حسيني در سخنان ديروز خود كه مهر آن را منتشر كرده ‌است، جزئياتي از طرح تحول اقتصادي دولت را بازگو كرد كه نگراني‌هاي كارشناسان اقتصادي از تبعات تورم‌زاي اجراي اين طرح را اثبات مي‌كرد. حسيني در اين گفت‌و‌گو برخلاف تلاشي كه تاكنون مشاوران رئيس دولت و بعضي مديران دولتي انجام داده‌اند كه اين طرح را فاقد آثار تورمي سهمگين جلوه‌ بدهند، صادقانه درباره اين طرح چنين گفت: در هيچ كجاي دنيا هيچ روش علمي و مديريتي وجود ندارد كه بتواند يارانه‌ها را هدفمند كند مگر آنكه قيمت‌ها اصلاح شود.
اصلاح قيمت در اين جمله وزير اقتصاد، كه مهم‌ترين برنامه وي در مجلس براي گرفتن راي اعتماد كنترل و كاهش تورم بود به معناي چندبرابرشدن قيمت حامل‌هاي انرژي شامل برق، گاز، بنزين،‌ گازوئيل و آب است كه وي ترجيح داده‌ است با واژه اصلاح قيمت از آن ياد كند. وزير امور اقتصادي و دارايي در همين حاشيه گفت: امروز در ايران همه‌ مديران به اين نتيجه رسيده‌اند كه اين شيوه‌ پرداخت يارانه در كشور مناسب نيست زيرا در وضعيت فعلي يارانه‌ها را به مصرف‌كننده مي‌دهيم و حمايت ما با پايين نگهداشتن قيمت است. وي افزود: طبعا در اين مدل هر كسي كه توان درآمدي بالايي داشته باشد بيشتر مصرف مي‌كند و به همان نسبت از يارانه بيشتري بهره‌مند مي‌شود. حسيني خاطرنشان كرد: در مدل هدفمند كردن يارانه‌ها يعني همان طرحي كه ما پيش‌بيني كرده‌ايم همه افراد مي‌توانند از يارانه‌ها بهره‌مند شوند و بهره‌مندي طبقات پايين درآمدي بايد بيش از طبقات بالا باشد. وي روش اعطاي يارانه‌ها و هدفمندكردن يارانه‌ها را داراي محاسن بسياري دانست و گفت: يكي از اين محاسن توزيع عادلانه‌تر منابع است و چون قيمت‌ها واقعي‌تر مي‌شوند مي‌توانيم رفتارهاي واقعي‌تر و بهره‌ورانه‌تري را هم در اقتصاد دنبال كنيم. وزير امور اقتصادي و دارايي در ادامه در پاسخ به اين پرسش كه رقم مورد نظر در طرح تحول اقتصادي براي پرداخت يارانه‌ها به مردم چقدر است؟ گفت: اين سوال سوالي به‌جاست اما پاسخ دادن به آن نيازمند دو بخش مطالعه است. يك بخش بر‌مي‌گردد به فرآهم شدن آماري كه به‌صورت ميداني مركز آمار ايران آن را جمع‌آوري مي‌كند كه پس از جمع‌آوري اطلاعات و پردازش آنها اين رقم مشخص خواهد شد. حسيني افزود: آنچه مسلم است بايد ديد كه مستندات و مطالعات چه چيز را نشان مي‌دهد، بي‌ترديد در بخش هدفمند‌‌كردن يارانه‌ها و روش هدفمند‌كردن اصلاح قيمت‌ها اجتناب‌ناپذير است. با اين‌همه وزير اقتصاد تازه‌وارد به كابينه نهم هنوز به خاطر دارد كه مهم‌ترين برنامه ‌او براي اقتصاد بيمار ايران كنترل تورم بوده‌ است،‌ از اين رو او ترجيح مي‌دهد به هر شكل ممكن از بار منفي واژه تورم بگريزد، وزير اقتصاد دولت احمدي‌نژاد در پايان گفت‌و گوي حاشيه‌اي خود، ابراز اميدواري كرد با مجموعه سياست‌هايي كه اتخاذ مي‌شود اصلاح قيمت‌ها و افزايش قيمت‌ها در يك مرحله صورت بگيرد كه در اين صورت ديگر نمي‌توان نام آن را تورم گذاشت.
طرح تحول، منشاء موج‌هاي بزرگ تورمي
با اين حال فرشاد مومني،‌ اقتصاددان و عضو هيات علمي دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبايي حذف يارانه‌ها را منشاء موج‌هاي بزرگ تورمي مي‌داند. مومني گفت: با وجودي كه دولت عنوان مي‌كند كه از عدالت اجتماعي كوتاه نمي‌آيد؛ اما تند‌ترين گزينه از برنامه تعديل ساختاري يعني حذف يارانه‌ها را با عنوان تحول اقتصادي در دستور كار قرار داده است؛ يعني تعديل ساختاري برنامه راست افراطي در مقياس جهاني. وي خاطرنشان كرد: بانك جهاني در سال 2004 كتابي منتشركرد كه در آن تصريح شده بود با وجودي كه حجم يارانه‌ها در ظاهر با مفاهيم عدالت‌خواهانه است اما بنابر محاسبات اقتصادي ايران ميزان رفاه از دست‌رفته طبقات فقير دوبرابر ميزان رفاه از دست‌رفته طبقات مرفه مي‌شود. مومني در توضيح گفت:‌ باوجودي كه گروه‌هاي پردرآمد در صورت حذف يارانه‌ها رفاهي را از دست مي‌دهند، اما از اجراي اين سياست حمايت مي‌كنند؛ چرا كه حذف يارانه‌ها منشاء موج‌هاي بزرگ تورمي است كه اين موضوع باعث ثروتمندتر شدن خارق‌العاده ثروتمندان مي‌شود، بنابراين آنها رفاه اندكي را از دست مي‌دهند اما ارزش‌ دارايي‌هايشان بر اثر اين تورم افزايش مي‌يابد. ولي فقرا به دليل نداشتن دارايي‌هاي ثابت تنها گرفتار تورم مي‌شوند. اين اقتصاددان با بيان اينكه تورم ظالمانه‌ترين مالياتي است كه دولت‌ها از فقرا مي‌گيرند و در اختيار اغنيا قرار مي‌دهند، بر لزوم استفاده از تجربيات دولت‌هاي قبلي تاكيد كرد و گفت: دوستان فكر مي‌كنند تجربيات براي اشخاص است اما نبايد يادمان برود كه اين مردم براي كسب اين تجربيات هزينه دادند.
اين اقتصاددان با بيان اينكه بسياري از چيزهايي كه فكر مي‌كنيم در زمره يارانه قرار دارد يارانه نيست، گفت: اينكه قيمت كالايي در كشور ما به يك ميزان و در كشوري ديگر متفاوت باشد تفاوت اين قيمت به معناي دادن يارانه نيست. اگر دولتي چنين اشتباهي را در مورد مفهوم يارانه بكند خود را به دست خود در توهم اينكه با حذف يارانه‌ها مي‌تواند درآمد خارق‌العاده‌اي كسب كند قرار داده است. مطمئنا در اين صورت پيش از آنكه ملت از روند جهشي قيمت‌ها شگفت‌زده شود خود اين دولت خجل‌زده مي‌شود. اين اقتصاددان در ادامه تاكيد كرد: مسئله‌ پرداختن يارانه‌ها ابزار سياستي است كه اين ابزارها به خودي‌خود حسن و قبح ذاتي ندارند و بايد آن را برحسب آنكه چه كساني با چه هدفي و تحت چه شرايطي و چگونه مي‌خواهند آن را پرداخت كنند داوري كرد.
وي با تاكيد بر اينكه پرداخت يارانه‌ها در ذات، منشاء عقب‌ماندگي نيست گفت: بانك جهاني كه به‌دنبال حذف يارانه‌ها بود در مواجهه با بحران‌هاي حاد كشورهاي توسعه‌يافته تاكيد كرد كه براي حذف يارانه‌ها بايد زمان مناسب در نظر بگيرند و مواردي همچون اينكه دولت از لحاظ سياسي محبوبيت داشته، رشد اقتصادي آن كشور در بالاترين سطح و تورم در پايين‌ترين سطح و نظام تامين اجتماعي در بهترين موقعيت باشد در اين صورت مي‌توان به صورت تدريجي يارانه‌ها را حذف كرد اما اكنون وضعيت اين‌گونه نيست.
ساحت علم، ساحت منطق است نه شجاعت
وي با اشاره به تاكيد مقام‌معظم‌رهبري مبني بر اينكه در اجراي طرح تحول اقتصادي عجله نكنيم، گفت: ‌تاكيد ايشان و همچنين كارشناسان اقتصادي نشان مي‌دهد كه اين مسئله يك مسئله خطير و حساسي است و نبايد در آن عجله شود ولي اينكه عنوان مي‌شود دولت‌هاي قبلي شجاعت چنين كاري را نداشتند و ما اين شجاعت را داريم مفهوم ندارد؛ چراكه در بحث علم شجاعت مطرح نيست بلكه دانايي مطرح است چرا كه ساحت علم ساحت استدلال، منطق و عقل سليم است و نه شجاعت. وي در ادامه در رابطه با طرح تحول اقتصادي تاكيد كرد: در حال حاضر مجلس كميسيون ويژه‌اي را در اين زمينه اختصاص داده است و در تلاش است دولت را ملزم كند تا هر كاري را كه در اين زمينه قرار است انجام دهد به قانون ملزم باشد كه اين موضوع نگراني‌ها را تا حدود زيادي برطرف مي‌كند. اين استاد دانشگاه در رابطه با وظايف مردم و دانشگاهيان در رابطه با طرح تحول اقتصادي در اين زمينه گفت: وقتي قرار است تصميمي كه همه ما را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد گرفته شود رسالت و مسووليت دانشگاهيان زياد است از اين رو بزرگترين خدمت شما دعوت از مجريان و طرفداران اين سياست است تا منطق‌هاي چنين كاري را با ضوابط و معيارهاي علمي در حضور افرادي كه جور ديگري در اين زمينه فكر مي‌كنند مطرح كنند اين خدمت شما قابل مقايسه با هيچ نهاد ديگري نيست؛ چراكه هر چقدر زواياي تاريك اين مسئله روشن شود دولت و ملت سود مي‌برند و دانشگاه زندگي و طراوت را تجربه و مي‌تواند به چشم‌انداز اميدواركننده‌اي براي كشور برسد.
دوشنبه 11 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 198]