تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821047703
ناصریسم در برابر ناسیونالیسم ایرانی/ بازخوانی تقابل تاریخی ایران و مصر در گفت وگو با هرمیداس باوند
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: تاریخ - نگاهی به تاریخ سیاسی ایران و مصر / گفت وگوی خبرآنلاین با دکتر هرمیداس باوند هومان دوراندیش - رویارویی ناسیونالیسم ایرانی و ناسیونالیسم عربی در دهه 1960، یکی از نقاط عطف روابط ایران و مصر در سده اخیر بوده است.این رویاویی پس از روی کار آمدن جمال عبدالناصر در مصر، پدیدار شد و نتایج آشکار آن، استفاده ناصر از عنوان مجعول " خلیج عربی " به جای خلیج فارس و کمک دولت ایران به اسرائیل در جنگ 1967 این کشور با مصر و سایر کشورهای عربی بود. متن زیر گفتگویی است با هرمیداس باوند درباره زمینه ها و تبعات تقابل ناسیونالیسم ایرانی و عربی در تاریخ روابط ایران و مصر. ********************** ظاهراً جمال عبدالناصر در جهان عرب مهمترین سیاستمداری بوده که از خلیج فارس با عنوان خلیج عرب نام برده است. دلیل این موضع گیری ناصر چه بود؟ در آن زمان ایران جزو کشورهای هوادار جهان غرب بود و رابطه دوفاکتو با اسرائیل برقرار کرده بود و ناصر به عنوان رهبر یک جنبش رادیکال از یکسو موضعی غیرمتعهدانه در برابر دو بلوک غرب و شرق داشت و از سوی دیگر در پی رهبری قاره آفریقا، جهان عرب و جهان اسلام بود. بنابراین در آن زمان تقابلی استراتژیک بین کشورهای خواهان تغییر وضع موجود و کشورهای خواهان حفظ وضع موجود در دنیا از جمله در خاورمیانه وجود داشت. مصر به عنوان مرکز جهان عرب و ایران به عنوان قدرت مهم منطقه در برابر هم قرار گرفته بودند. یعنی ایران طرفدار حفظ وضع موجود در منطقه خاورمیانه بود. بله. ایران به همراه عربستان سعودی و مراکش جزو هواداران حفظ وضع موجود در خاورمیانه بودند. حتی تاسیس سازمان کنفرانس اسلامی از سوی عربستان، سوریه، مراکش و ایران، در واقع نوعی جبهه گیری علیه ناصریسم بود. ناصر در ابتدا از عنوان خلیج فارس استفاده می کرد اما به تدریج عنوان مجعول عربی را در مورد خلیج فارس به کار برد؛ زیرا می دانست که ایرانی ها بر روی عنوان خلیج عربی حساسیت دارند و طبیعتاً او هم سعی می کرد طرف مقابل خود را عصبانی کند. در واقع این کار با هدف پررنگ کردن مساله عرب و عجم و به تبع آن، جداکردن متحدان عرب محمدرضا شاه از ایران صورت می گرفت؟ بله. اما در آن زمان تعارض و برخورد بین عربستان و مصر بیش از آن بود که این اقدام ناصر برای او نتیجه بخش باشد. مثلاً زمانی که مصر نیروهای خودش را راهی یمن کرد، عربستان با اینکه با امام یمن که شیعه بود، قرابت مذهبی نداشت، در برابر مصر به او کمک کرد. منهای درگیری سیاسی بین ایران و مصر، طرح بحث خلیج فارس از سوی ناصر تا چه حد با ناسیونالیسم عربی پدیدآمده در مصر ناصری مرتبط بود؟ کاملاً با ناسیونالیسم عربی ارتباط داشت. ناصر سعی می کرد از هر چیزی که در خدمت پررنگ کردن ناسیونالیسم عربی بود، استفاده کند و طرح عنوان جعلی خلیج عربی هم یکی از دستاویزهای او بود. یعنی در آن زمان تقابل ناسیونالیسم عربی و ایرانی پدید آمده بود؟ ناسیونالیسم عربی در آن زمان، یعنی تا 1967، به عنوان ناسیونالیسمی پویا مطرح بود. ناسیونالیسم ایرانی، که از نظر شاه ناسیونالیسم مثبت ( در برابر موازنه منفی دکتر مصدق ) بود، خصلت انفعالی داشت. در آن زمان ناسیونالیسم عربی در مصر در اوج پویایی خودش بود. اما بعد از شکست مصر و ناصریسم در جنگ 1967، ایران جایگاه رفیع تری در منطقه قرار گرفت و مصر دچار انفعال شد. در جنگ 1973 اعراب و اسرائیل، موضع ایران چه بود؟ به مصر کمک می کرد یا به اسرائیل؟ دولت ایران اجازه داد شوروی از راه ایران به سوریه کمک کند. یعنی هواپیماهای روسی با عبور از آسمان ایران، کمک های مسکو را به سوریه رساندند. ایران همچنین کمک نفتی قابل توجهی به مصر کرد. علاوه بر این، دولت ایران حدود 2 میلیارد دلار به بازسازی اسماعیلیه و مناطق دیگر مصر به دولت مصر کمک کرد. بعضی ها هم گفته اند که ایران در جنگ 1973 به اسرائیل کمک می کرد. نه، اصلاً این طور نبود. کمک های ایران به مصر در جنگ 1973 حتی سبب اعتراض آمریکا و اسرائیل به ایران شد. دولت ایران هم کاسه کوزه ها را بر سر احمد میرفندرسکی، که در آن زمان قائم مقام وزیر خارجه بود، شکست و اعلام کرد میرفندرسکی فراتر از ان چه که شاه از او خواسته بود، عمل کرد و اجازه داد که هواپیماهای شوروی کمک های تسلیحاتی خود را از طریق ایران به سوریه برسانند. میرفندرسکی را بازنشسته کردند تا اعتراض واشنگتن و تل آویو هم فروکش کند. چرا موضع ایران در جنگ اعراب و اسرائیل از 1967 تا 1973 آن همه تغییر کرد؟ دقیقا به دلیل شکست ناصریسم در مصر. شکست ناصریسم به نفع ایران در منطقه تمام شده بود. بعد از افزایش قیمت نفت در آغاز دهه 1970، ایران کمک های مالی زیادی به کشورهای عربی کرد تا موقعیت خودش را در منطقه مستحکم تر کند. ایران در آن زمان 400 میلیون دلار به سوریه، 2 میلیارد دلار به مصر، 90 میلیون دلار به سودان و حتی به یاسر عرفات هم یک کمک اعلام نشده نفتی کرد. حتی قرار بود که دولت ایران رابطه جدی تری با سازمان آزادی بخش فلسطین برقرار کند و مذاکراتی هم در این راستا انجام شده بود. روابط حسنه شاه و انور سادات هم در تغییر موضع ایران در جنگ دوم اعراب و اسرائیل تاثیر داشت؟ بله، رابطه شاه و سادات در همان زمان هم بسیار خوب بود. حتی بعد از شکست مصر در 1967، ناصر سعی کرد رابطه مصربا ایران را ترمیم کند. یعنی تغییر و ترمیم روابط ایران و مصر در همان سه سال آخر حیات و حکومت جمال عبدالناصر ( 70-1967 ) آغاز شده بود. ظاهراً همکاری ایران و مصر در تاسیس سازمان کنفرانس اسلامی نیز از دیگر نقاط عطف در تاریخ معاصر روابط دو کشور بوده است. بله. ایران و مصر جزو بانیان سازمان کنفرانس اسلامی در اواخر دهه 1960 بودند ولی نقش محوری در این سازمان همیشه با عربستان سعودی بوده است. در پایان اگر نکته خاصی درباره تاریخ روابط ایران و مصر مدنظرتان است، بیان بفرمایید. باید به این نکته اشاره کنم که نفوذ اخوان المسلمین و نظرات مذهبی - سیاسی حسن البنا در شکل گیری گروه فداییان اسلام در دهه 1320 در ایران اهمیت داشت. تاثیر جنبش اخوان المسلمین مصر بر ظهور فداییان اسلام در ایران، نکته مهمی است که در بازخوانی تاریخ روابط ایران و مصر در سده اخیر، باید مد نظر قرار گیرد. /62
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 226]
-
گوناگون
پربازدیدترینها