اسرائيل به مذاكره نياز دارد

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: اسرائيل به مذاكره نياز دارد

سياست‌خارجي- احسان تقدسي:
سوريه و اسرائيل آنقدر تضاد و زمينه‌هاي دشمني دارند كه اگر 100 بارهم برسر ميز مذاكره بنشينند بعيد است حتي به نقطه‌اي از تفاهم برسند.

اجلاس اتحاديه مديترانه در پاريس را برخي تحليلگران فرصتي براي مذاكره سران دمشق و تل‌آويو دانستند، اما آنچه در عمل اتفاق افتاد تفاوتي به فاصله زمين و آسمان داشت. اولمرت بارها در طول اين اجلاس به نزديكي اسد آمد تا شايد بتواند به نحوي منادي پايان دشمني سوريه و اسرائيل باشد؛ اسد هم پشت به اولمرت لبخندي را نثار دوربين خبرنگاران مي‌كرد.
سيد احمدموسوي، سفير كشورمان در سوريه درباره آخرين تحولات مذاكرات دمشق- تل‌آويو اطلاعات تحليلي قابل توجهي ارائه مي‌كند.

* روابط سوريه و اسرائيل در حال حاضر در چه وضعيتي قرار دارد؟

مقامات سوريه با وجود سفر رئيس‌جمهوري اين كشور به فرانسه و مشاركت در كنفرانس اور‌مديترانه و ابراز تمايل ضمني مقامات اسرائيل و شخص اولمرت جهت گفت‌وگوي مستقيم، حاضر به مذاكرات مستقيم با مقامات اسرائيلي نشدند و اين موضوع را منوط به پيشرفت جدي در روند مذاكرات غيرمستقيم ميان مقامات دوطرف عنوان كرده‌اند.

* فكر مي‌كنيد كدام طرف بيشتر به‌دنبال سازش باشد: سوريه يا اسرائيل؟

با توجه به قرائن و شواهد موجود، هيچ‌يك از دو طرف به‌دنبال سازش نيستند و هر يك منافع مقطعي و نيازهاي خود را دنبال مي‌كند. در عين حال اسرائيلي‌ها به اين مذاكرات بيش از سوري‌ها نياز دارند.

* تمايل سوريه براي سازش آيا به معناي زيرپا گذاشتن اصول مقاومت و به رسميت شناختن اسرائيل نيست؟

با توجه به سياست‌هاي كلان سوريه در قبال روند سازش كه مي‌بايست تامين‌كننده تمامي حقوق غصب شده سوريه (اعاده جولان به وضعيت قبل از جنگ 4 ژوئن 1967) و حل‌وفصل حقوق فلسطين (بازگرداندن ساحل غربي رود اردن و تشكيل دولت فلسطيني به پايتختي قدس شريف و...) و لبنان (حل‌وفصل منطقه شتعاويه) است، اين شروط و حتي بخش مهمي از آن در مذاكرات غيرمستقيم فعلي تامين نمي‌شود، بنابراين مذاكرات فعلي با صرف گرفتن بهانه از دست اسرائيل و حاميان غربي آن‌كه سوريه را كشوري جنگ‌طلب و مخالف صلح معرفي مي‌كنند و خريدن زمان از دشمن و اثبات كارشكني‌هاي اسرائيل به افكار عمومي جهاني و دروغ بودن ادعاهاي اسرائيل مبني بر آمادگي بازگرداندن جولان به جهانيان است.

* اصولا چه شد كه اولمرت از دشمني با دمشق به پاي ميز مذاكره رسيد؟

با توجه به نياز حزب كاديما به استمرار دولت ائتلافي موجود كه حزب كار ثقل اصلي آن است، اولمرت با كسب رضايت برخي احزاب درون حكومت اثبات توانمندي دولت در اداره بحران با همسايگان ازجمله سوريه به‌دليل تشديد تنش در مرزها و تحركات، توجيهات لازم را براي ورود به مذاكرات فراهم كرد. ضعف مفرط دولت اولمرت به‌ويژه پس از افشاي فساد مالي اولمرت شكنندگي دولت ائتلافي وي را بيش از پيش به اثبات رساند. اولمرت با دست زدن به اين ابتكار عمل به بخشي از مشكلات و نابساماني‌هاي درون حاكميتي سرپوش گذاشت و با اين اقدام مانع از سقوط كابينه ائتلافي شد.

در بعد خارجي نيز اولمرت با اين ابتكارعمل به تلاش‌ها و طراحي‌هايي كه با هماهنگي اسرائيل و آمريكا و برخي دولت‌هاي به‌اصطلاح معتدل منطقه براي ايجاد جدايي ميان سوريه و ايران بود جنبه عملي و ميداني داد. هدف اسرائيل و حاميان غربي و منطقه‌اي آن، جداسازي سوريه و ايران است. درصورت تحقق اين سناريو حلقه‌هاي مقاومت در لبنان و فلسطين تحت‌تأثير اين رويكرد قرار مي‌گيرند.

اما با وجود اهداف داخلي و منطقه‌اي دولت اسرائيل از ورود به اين مذاكرات و در پي انجام 4 دور مذاكرات غيرمستقيم ميان اسرائيل و سوريه، نشانه‌ها و علائمي كه حاكي از موفقيت‌ نسبي اين سياست باشد به چشم نمي‌خورد.

* اسرائيل درپاي ميزمذاكره با سوريه از چه ابزارهايي برخوردار است؟

در روند مذاكرات غيرمستقيم، ميزان جديت اسرائيلي‌ها در مذاكرات و برداشتن گام‌هاي مهم و اساسي به‌منظور اعاده سرزمين جولان و حاكميت كامل سوريه بر اين مناطق مي‌تواند در پيشبرد مذاكرات مؤثر باشد. در چنين شرايطي امكان دادن امتيازاتي از سوي سوريه به اسرائيل تقويت مي‌شود. اين فرض با توجه به وضعيت پيچيده و مبهم حاكم بر دولت اولمرت و عدم‌حمايت دولت آمريكا از اين مذاكرات (به‌دليل تفكرات و افكار بوش نسبت به سوريه و شخص بشاراسد و برگزاري انتخابات در آمريكا) بسيار بعيد و غيرمحتمل به‌نظر مي‌رسد.

* از نظر شما امكان صلح اسرائيل و سوريه چقدر است؟

امكان برقراري صلحي كه بتواند نيازهاي اسرائيل و سوريه را براساس اهداف راهبردي دو طرف تامين كند بسيار ضعيف و غيرمحتمل است.

* كداميك از دو طرف اكنون در موضع ضعف هستند: اسرائيل يا سوريه؟

با ارزيابي جميع ملاحظات در مذاكرات جاري، اسرائيل بيشتر در موضع ضعف قرار دارد.

* تاثير بحران‌هاي داخلي اسرائيل در اين مذاكرات چقدر بوده است؟

با توجه به بحران‌هاي متعدد درون حاكميتي و بحران مشروعيت و فقدان حاكمان نظامي كه داراي ويژگي‌هاي كاريزماتيك هستند، تاثير بحران‌هاي داخلي اسرائيل بر مذاكرات زياد است.

* فكر مي‌كنيد افكار عمومي سوريه تمايلي براي سازش با اسرائيل داشته باشند؟

افكار عمومي سوريه بازگشت جولان را از هر طريقي ولو به‌وسيله مذاكره با اسرائيل، مفيد و مثبت مي‌پندارند البته به شرط اينكه امتيازات قابل‌توجهي از سوي دولت سوريه به اسرائيل داده نشود. افكار عمومي سوريه با توجه به گرايش‌هاي ناسيوناليستي و مقاومت، حاضر به سازش با اسرائيل نيست ولي بازگرداندن جولان از آرزوهاي ملي و عمومي مردم سوريه قلمداد مي‌شود كه خواهان آن هستند.

* فكر مي‌كنيد سوري‌ها بتوانند جولان را بازگردانند؟

مقامات ديپلماتيك سوريه در مواضع رسمي خود، اظهار مي‌دارند كه اميد چنداني به بازگرداندن جولان از طريق مذاكرات با اسرائيل ندارند. با توجه به اينكه روند مذاكرات آنها درگذشته ناكام بوده است و همچنين شرايط منطقه‌اي و اوضاع داخلي اسرائيل و وضعيت سوريه، دمشق به نتايج اين مذاكرات دل نبسته و تنها به‌صورت تاكتيكي براي كاهش فشارهاي غربي به آن نگاه مي‌كند.

* اخيراً شايعاتي مبني بر تصميم عاصف شوكت رئيس سازمان اطلاعات سوريه براي كودتا عليه اسد منتشر شده است. آيا اين اخبار صحت داشت و درصورت عدم‌صحت آيا وي همچنان در پست خود باقي است؟

رسانه‌هاي عربي و غربي، شايعات مذكور را منتشر كرده و همچنين تحليل و تفسير كرده‌اند. سوريه به‌طور رسمي اين شايعات را تكذيب كرده است و بررسي دقيق اين موضوع، نيازمند اطلاعات و اخبار دقيق‌تر و غيررسمي است. اهداف رسانه‌اي برخي كشورهاي عربي و به‌ويژه رسانه‌هاي آمريكايي- اسرائيلي در پخش اين شايعات تضعيف نظام و حكومت سوريه است و قبلاً هم اين اخبار منتشر شده بود.

* سرانجام پرونده ترور شهيد عماد مغنيه به كجا رسيد؟ چرا سوري‌ها نتيجه تحقيقات را منتشر نمي‌كنند؟

سوري‌ها به‌طور رسمي اعلام كرده‌اند كه پرونده ترور شهيد مغنيه را به‌تنهايي به پيش مي‌برند و مراكز امنيتي سوريه در اين خصوص تحقيق كرده‌اند و موضوع در حال پيگيري است. ولي تاكنون هيچ گزارشي رسمي از تحقيقات مذكور منتشر نشده است. شايد يكي از علت‌هاي عدم‌انتشار نتايج اوليه تحقيقات، سياست‌ تنش‌زدايي سوريه با غرب و منطقه در ماه‌هاي اخير است. مقامات سوري دخالت برخي كشورهاي عربي در اين ترور را نفي كرده‌اند ولي امكان طرح اين موضوع در تحقيقات آينده وجود دارد.

تاريخ درج: 22 مرداد 1387 ساعت 10:28 تاريخ تاييد: 22 مرداد 1387 ساعت 10:51 تاريخ به روز رساني: 22 مرداد 1387 ساعت 10:57
سه شنبه 22 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 168]