آشنايي با جنگ جهاني اول (1914-1918)

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آشنايي با جنگ جهاني اول (1914-1918)

جهان- همشهري‌آنلاين:
اتريش و مجارستان در 28 ژوئيه 1914به صربستان اعلان جنگ كردند و اين جنگ باعث به راه افتادن جنگي عالمگير شد

كه سرانجام در 11 نوامبر 1918 به موجب متاركه نامه منعقده شده بين آلمان و متفقين، خاتمه يافت. اين جنگ را جنگ بزرگ ناميده‌اند و منشأ آن، رقابت دولت‌هاي بزرگ بر سر مستعمره‌ها و مسائل نظامي و ملي بود.

در جريان جنگ، عثماني و بلغارستان به امپراتوري‌هاي مركزي (آلمان، اتريش و مجارستان) كمك رساندند. متفقين (بلژيك، انگليس، فرانسه، مونته نگرو، روسيه و صربستان) نيز مورد حمايت ژاپن، ايتاليا، پرتغال، روماني، ايالت متحد آمريكا، يونان و برزيل قرار گرفتند. و به عبارت ديگر، اعضاي اتفاق سه گانه (انگليس، فرانسه و روسيه) و اتحاد سه گانه (آلمان، اتريش و ايتاليا) به يكديگر اعلان جنگ كردند.

ايتاليا از اتحاد سه گانه خارج شد و تا 1915 بي طرف ماند و در همين سال، به متفقين پيوست؛ به اين علت كه مي خواست سرزمين هاي ايتاليايي زبان را، كه در تصرف اتريش بود، به انضمام چند مستعمره در افريقا به دست آورد. عثماني به طرفداري از آلمان ها برخاست تا از تسلط روسيه بر تنگه هاي درياي سياه مانع شود. امريكا در 1917 با قدرت نظامي، ثروت و تجهيزات فراوان، هنگامي به ياري متفقين آمد كه نيروهاي مركزي پس از سه سال جنگ تقريباً نابود شده بودند.

مهمترين صحنه جنگ اروپا در فرانسه بود، آلماني‌ها از خاك بلژيك گذشتند و به فرانسه حمله بردند. نقشه جنگي ارتش آلمان اين بود كه برق آسا به فرانسه هجوم ببرد، پاريس را اشغال كند و آن گاه، به راي نابود ساختن روسيه بدان كشور حمله ور شود. آلمان سه مرتبه تلاش كرد تا فرانسه را تصرف كند: يكي، در مارن (6 ـ14 سبتامبر 1914)، ديگري در وردن (فوريه 1916) و دوباره درمارن در ژوئيه 1918.

در جبهه شرق، روس ها از آلماني ها به سختي شكست خوردند و هنگامي كه در 1917 بلشويك ها بر روسيه مسلط شدند، در شهر برست ليتوفسك عهدنامه اي بستند و از جنگ كناره گرفتند.

متفقين كليه مستعمره هاي آلمان را در افريقا و خاوردور به تصرف درآوردند و مستملكات عثماني را در خاورميانه، يعني سوريه و عربستان متصرف شدند.

شكست نهايي آلماني ها در 1918 در نتيجه حملات متفقين، به رهبري "مارشال فوش" فرانسوي صورت گرفت و آلمان ناچار ترك مخاصمه را خواهان شد و هنگامي كه اين كشور در 11 نوامبر 1918 شرايط متفقين را پذيرفت، جنگ جهاني اول به پايان رسيد.

در 28 ژوئن 1919 عهدنامه ورساي به آلمان شكست خورده تحميل شد و پيروزي دولت‌هاي متفق را كامل كرد. اين عهدنامه با عهدنامه‌هاي سن ژرمن با اتريش (1919)، نويي با بلغارستان، تريانون با مجارستان تكميل شد. اين جنگ خسارت هاي جاني و مالي بسيار فراواني برجاي نهاد و 1565 روز طول كشيد.

در طول اين مدت، در حدود 65 ميليون نفر بسيج شدند. از اين عده، در حدود 9 ميليون نفر كشته شدند؛ در حدود 22 ميليون نفر (به نسبت يك سوم) معلول و از كار افتاده، 7 ميليون نفر براي هميشه ناقص و معلول شدند و حدود 5 ميليون نفر نيز مفقود شدند

تاريخ درج: 18 مرداد 1387 ساعت 17:15 تاريخ تاييد: 18 مرداد 1387 ساعت 17:25 تاريخ به روز رساني: 18 مرداد 1387 ساعت 17:25
جمعه 18 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]