گزارش تحليلي «جام‌جم» نرخ واقعي دلار چند است؟

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: گزارش تحليلي «جام‌جم» نرخ واقعي دلار چند است؟
جام جم آنلاين: بازار ارز كشور اين روزها تحت تاثير يك تصميم اجرا نشده است: كاهش ارزش دلار. همين مساله موجب شده تا مدافعان و مخالفان اين مساله، به طرح نظرات خود بپردازند. اما كمتر كسي مي‌تواند پيش‌بيني كند كه در صورت شناورسازي نرخ دلار چه اتفاقي خواهد افتاد؟ توليد و صادرات كشور از كاهش نرخ دلار چه طرفي خواهد بست؟ اصولا دلار ارزان بهتر است يا گران؟

به گزارش خبرنگار ما، سرپرست وزارت اقتصاد اخيرا عنوان كرده است كه كاهش ارزش دلار و تعيين قيمت ارز، يكي از موضوعاتي است كه در طرح تحول اقتصادي بررسي مي‌شود.

صمصامي در پاسخ به اين نگراني كه كاهش ارزش دلار باعث گران‌تر شدن كالاي داخلي براي خريداران خارجي مي‌شود، گفته است: بخش عمده‌اي از صادرات كشور، با ارزش دلار ارتباطي ندارد، ضمن اين كه مي‌توان به آن بخش از صادرات كه به ارزش دلار وابسته است، جوايز صادراتي اختصاص داد.

آنچه مسلم است؛ نرخ دلار طي يكي دو سال اخير در بازارهاي جهاني، در برابر ساير ارزهاي معتبر بشدت كاهش يافته است. به عنوان مثال ارزش دلار در برابر يورو، طي مدت 3 سال بيش از 50 درصد كاهش پيدا كرده است.

اين تغيير و تحولات با ضريبي كمتر در بازار داخل هم مشاهده مي‌شود، به طوري كه يورو كه روزگاري ارزشي تقريبا معادل دلار (حول و حوش 900‌تومان)‌ داشت، امروز به حدود 1450 تومان رسيده است. البته بدون ترديد اتخاذ سياست شناورسازي در خصوص نرخ يورو و شناور كنترل شده در زمينه نرخ دلار هم در اين معادلات بي‌تاثير نيست.

شايد منظور دولت از طرح كاهش ارزش دلار در واقع اتخاذ سياست شناورسازي نرخ دلار باشد، چرا كه جمعي در دولت بر اين عقيده‌اند كه در صورت شناورسازي، نرخ دلار با پمپاژ زياد به بازار كاهش خواهد يافت.

اما فعالان بازار ارز در خيابان فردوسي و چهارراه‌استانبول درباره نرخ دلار و وضعيت خريد و فروش آن در بازار، نظرات متفاوتي دارند.

يكي از صرافان فعال در اين منطقه به خبرنگار ما مي‌گويد: بانك مركزي در حال حاضر نرخ دلار را كنترل مي‌كند؛ در حالي كه اگر اين كنترل در بازار نباشد، با توجه به شرايط اقتصادي كشور و روابط خارجي و بحث تحريم‌هايي كه با آن مواجه هستيم، نرخ دلار بيش از اين رقمي خواهد بود كه در حال حاضر است.

وي با اشاره به كاهش تقاضا براي خريد دلار از ارديبهشت ماه گفت: بسياري از كارخانه‌ها و شركت‌ها به دليل پايين آمدن توان اقتصادي‌شان، تقاضايشان براي خريد دلار كاهش يافته است. وي بر اين باور است كه با بهبود روابط خارجي و اقتصادي كشور، قيمت دلار در بازار كاهش مي‌يابد.

يكي ديگر از فعالان با انتقاد از سياست‌هاي پولي و بانكي كشور مي‌گويد: اگر اقتصاد مسير درست خود را طي كند ، بسياري از مشكلات حل خواهد شد.وي مي‌افزايد: در شرايط فعلي كه اقتصاد كشور بيمار است ، دولت بايد به كنترل نرخ دلار در بازار ادامه دهد؛ چرا كه با توجه به افزايش سرسام‌آور قيمت بسياري از كالاها ، نرخ دلار نيز به بيش از رقم فعلي در بازار خواهد رسيد.

صراف ديگري نيز مي‌گويد: اگر كنترل روي نرخ دلار از سوي بانك مركزي اعمال نمي‌شد، ارزش واقعي دلار حدود 1200 تومان در بازار بود ولي اگر اقتصاد كشور با رونق روبه‌رو شود و مناسبات سياسي و اقتصادي كشور با ديگر كشورها بهبود يابد، نرخ دلار مي‌تواند در بازار به 600700 تومان برسد. وي بر اين باور است كه دولت به جاي اقدامات كنترلي، بايد اقتصاد كشور را شفاف كند.

يكي ديگر از صرافان نيز مي‌گويد: اگر كنترلي روي نرخ دلار نباشد، قيمت بالاتر مي‌رود، بنابراين آنچه در اين زمينه تعيين‌كننده است ، تورم بالا در اقتصاد كشور است ولي اگر وضعيت اقتصادي كشور رونق داشت و نرخ تورم در كشورمان بالا نبود ، شايد ارزش واقعي دلار به 600700 تومان مي‌رسيد.

از خريد و فروش‌كنندگان ارز كه بگذريم، فعالان اقتصادي كشور از جمله توليدكنندگان و صادركنندگان نيز نظرات متفاوتي درباره كاهش ارزش دلار دارند.

اسدالله عسكراولادي، عضو كنفدراسيون صادرات اتاق بازرگاني ايران و رئيس اتاق مشترك ايران و چين در گفتگو با «جام‌جم» به مسوولان تصميم‌گيرنده هشدار مي‌دهد كه به دنبال كاهش ارزش دلار نباشند.

وي مي‌افزايد: در شرايط فعلي كشور دست زدن به نرخ ريال و دلار براي آن‌كه ارزش ريال را افزايش و ارزش دلار را كاهش دهيم، كار بسيار اشتباهي است؛ زيرا اين اقدام باعث خواهد شد كه بخش توليد متضرر و صادرات كشور متوقف شود.

عسكراولادي مي‌گويد: تعيين ارزش واقعي پول نياز به كار كارشناسي دارد و در اين دوره بحراني نبايد چنين اقداماتي صورت گيرد.

وي مي‌افزايد: در همه جاي دنيا مكانيسم عرضه و تقاضا و ارزش‌هاي توليد، ارزش واقعي پول ملي را مشخص مي‌كند. به عبارتي در ساير كشورها علاوه بر مكانيسم عرضه و تقاضا، 10 قلم كالاي كشاورزي، 10 قلم كالاي صنعتي و 5 قلم كالاي خدماتي را براي مشخص شدن ارزش واقعي پول ملي بررسي و سپس مشخص مي‌كنند؛ ولي در كشور ما هيچ ملاكي وجود ندارد.

وي در پاسخ به اين پرسش كه در صورت عدم كنترل بانك مركزي برروي نرخ دلار باتوجه به شرايط فعلي اقتصادي كشور نرخ دلار در بازار چقدر بود، مي‌گويد: به طور قطع بالاتر بود؛ به اين دليل كه مجموعه مسائل به گونه‌اي است كه در حال حاضر ارزش واقعي دلار در بازار حدود 1200 تومان است نه 900 تومان.

وي گفت: كاهش ارزش دلار در شرايط فعلي باعث افزايش واردات و متوقف شدن توليد و اشتغال چه در بخش صنايع كوچك و متوسط و چه صادرات خواهد شد.

وي در پاسخ به اين سوال كه با توجه به نظر عده‌اي كه معتقدند بخش اعظمي از واردات كشور در خصوص مواد اوليه و سرمايه‌اي است ، آيا كاهش ارزش دلار در نهايت باعث كاهش هزينه توليد نمي‌شود ، گفت: سهم مواد اوليه وارداتي در توليد 20 درصد است و بقيه، ارزش افزوده توليد داخلي است و وارداتي نيست ؛ به عبارتي 80 درصد آن مربوط به عواملي چون دستمزد ، ساختمان ، پول ، زمين ، انرژي ، آب و برق و هزينه حمل‌ونقل است كه وارداتي نيست.

بهروز صادقي، رئيس كنفدراسيون صنعت نيز درباره قيمت دلار در بازار به خبرنگار ما مي‌گويد: در حال حاضر فروش كالاهاي صادراتي ما به دلار و خريد كالا از خارج به دليل آن كه بانك‌هاي داخلي با دلار گشايش LC نمي‌كنند، با يورو انجام مي‌شود.

همين مساله باعث شده تا از نفع كاهش ارزش دلار در جهان در مورد خريد كالاهاي وارداتي بي‌نصيب باشيم. درباره صادرات نيز به دليل آن كه فروشمان با دلار است، درآمد كمتري نصيبمان مي‌شود و از طرف ديگر خريد كالا با يورو كه با افزايش روبه‌رو بوده است، به ضرر اقتصادمان تمام مي‌شود.

وي با اشاره به اين كه در حال حاضر قيمت دلار تحت كنترل بوده؛ اما نظارتي بر قيمت يورو در داخل وجود ندارد، گفت: معتقدم دولت شرايط فعلي يك سبد ارزي از كل ارزها را به وجود بياورد و تحت نظارت كامل اما به صورت شناور درآورد تا بتواند از آسيب‌ها جلوگيري كند.

وي افزود: بسياري از خريدكنندگان زماني وام ارزي با نرخ يورو 900 تومان دريافت كرده‌اند؛ اما اقساط آن را بايد با نرخ روز يعني هر يورو با قيمت بيش از 1400 تومان بازپرداخت كنند كه اين افزايش نرخ تاثير منفي بر صنعت دارد.

اما از سوي ديگر، محمود دودانگه، رئيس مركز پژوهش‌هاي بازرگاني نظر ديگري دارد و با دفاع از كاهش ارزش دلار، به خبرنگار ما مي‌گويد: وقتي قيمت دلار بالاست، تورم وارداتي داريم و بسياري از كالاها كه از خارج وارد مي‌شود، گران‌تر به مردم عرضه مي‌شود؛ اما اگر نرخ شناور داشته باشيم، امكان عرضه كالاها و خدمات با قيمت مناسب‌‌تر به دست مردم فراهم مي‌شود.

وي درخصوص نگراني صادركنندگان در صورت كاهش ارزش دلار گفت: ممكن است صادركنندگان در مقطع كوتاهي دچار مشكل شوند، اما مي‌توان با به‌كارگيري روش‌هاي حمايتي كه در خيلي از كشورها نيز مرسوم است از جمله يارانه حمل‌ونقل، يارانه صادرات و... از ضربه خوردن آنها جلوگيري كرد.

وي درخصوص قيمت واقعي دلار در شرايط فعلي اقتصاد كشور گفت: در اين خصوص مركز پژوهش‌هاي وزارت بازرگاني بررسي دقيق كارشناسي انجام نداده است، اما نكته‌اي كه بايد به آن توجه شود، اين است كه اگر نرخ يورو را به عنوان مبنا در نظر بگيريم مي‌بينيم كه در اين چند سال ارزش دلار نسبت به يورو چقدر كاهش پيدا كرده است و اگر آن را ملاك عمل قرار دهيم در كشور ما نيز نرخ واقعي دلار بايد پايين آمده باشد، البته ارزش واقعي يك ارز به متغيرهاي بسياري از جمله تورم بين‌المللي و نرخ ارزهاي ديگر بستگي دارد و بايد براي مشخص كردن آن بررسي دقيقي صورت گيرد.

دودانگه گفت: بسياري از كالاهايي كه وارد مي‌شود در حال حاضر كالاهاي واسطه‌اي و مواد اوليه است كه در زنجيره توليد قرار مي‌گيرد و با پايين آمدن نرخ دلار در كشور محصولات توليد شده ارزان‌تر به دست مصرف‌كننده مي‌رسد.

وي افزود: اگر در اين زمينه نگاه بلندمدت داشته باشيم و نرخ ريال را متناسب با ارزهاي ديگر تعيين كنيم، براي كشورمان در جهت حضور در صحنه‌هاي بين‌المللي، سودمند و مناسب است.

رئيس مركز پژوهش‌هاي بازرگاني در ادامه گفت: هم‌اكنون نرخ دلار در يك بازه شناور است، ولي اين بازه خيلي محدود است و اگر نرخ آن به صورت شناور مديريت شود و در يك محدوده مناسب متغير باشد، بهتر است.
دوشنبه 7 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 210]