واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: جامعه > محیط زیست - انسانها هم به واسطه کشند قرمز به بیماریهای مختلف مبتلا خواهند شد. حسین صرافی: اواخر هفته گذشته سواحل خلیجفارس شاهد حضور مجدد پدیده کشند قرمز و مرگ دهها تن ماهی بود. دیروز هم معاون فناوری دانشگاه هرمزگان از تعامل با دانشگاههای استرالیا و ژاپن درباره کشند قرمز خبر داد و گفت: حدود 10 ماه است که این گونه کشند قرمز وارد سواحل ایران شده و هنوز ماندگار است این در حالی است که در کشورهای کره و ژاپن دو ماه در آبها میماند و ساحل را ترک میکند. دکتر احسان کامرانی دلیل این امر را آلودگی ساحل و ورود فاضلاب به آبها ذکر کرد. ضمن آنکه گونه وارد شده به سواحل ایران را عاملی در ماندگاری آن دانست. کشند قرمزچیست؟ پدیده کشند قرمز که از نیمه دوم سال 2008 میلادی آغاز شده همچنان در سواحل خلیجفارس مشاهده میشود و باعث اتلاف هزاران تن ماهی طی این مدت شده است. اگر چه پیش از این محمدباقر نبوی معاون دریایی سازمان حفاظت محیطزیست گفته بود پدیده کشند قرمز در سواحل جنوبی ایران از بین رفته و در سواحل امارات متحده عربی برای چندمین بار مشاهده شده، اما کارشناسان از بروز و گسترش این پدیده با سرد شدن هوا و مرگ 30 تن از آبزیان در سواحل جنوبی کشور خسارت 500 میلیارد تومانی کشند قرمز خبر میدهند و سوءمدیریت در زمینه پسماندهای صنعتی، خانگی و کشاورزی و استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی و افزایش مواد مغذی در آبهای خلیجفارس را از دلایل عمده گسترش این پدیده طبیعی میدانند. آنها معتقدند با افزایش این پدیده حیات انسانها و موجودات دریایی مانند ماهی، ستاره دریایی، خرچنگ، مرجان و صدف با تهدید رو به رو میشوند. دکتر میرکی، مدیر محیطزیست و توسعه کشاورزی وزارت جهادکشاورزی به «خبر» میگوید: «کشند قرمز پدیدهای اکولوژیک است که به واسطه تغییرات در محیط آبی به وجود میآید. این پدیده از ده سال گذشته در کشور وجود داشته، اگر در اوایل آبانماه بین بندرعباس تا قشم را طی میکردید تراکم موجودات زنده کوچک را میدیدید. این تراکم به حدی بود که رنگ آب تغییر کرده و قهوهای میشد.» او با اشاره به تراکم آلایندهها در آبهای خلیجفارس و دریای خزر میافزاید: «از زمانی که ورود آلایندهها و مواد مغذی همراه آن را به خلیج فارس کنترل نکردیم و در بندرعباس به 300 لیتر در ثانیه رسید، موجودات پلانکتونی به نهایت بروز و ظهور خود رسیدند. در این حالت این جانداران، پوششی را در عمق خاص آب ایجاد و از تبادل اکسیژن جلوگیری میکنند که سببساز خفگی موجودات آبزی بالاخص ماهیها میشوند.» آب را از فاضلاب جدا کنیممدیر محیطزیست و توسعه کشاورزی وزارت جهادکشاورزی با اعلام اینکه باید از رشد این پدیده جلوگیری کرد، معتقد است: «اگر نتوانیم آب را از فاضلاب جدا کنیم موجودات پلانکتونی تأثیر منفی بر اکوسیستم منطقه میگذارند و سببساز مرگ آن میشوند.» میرکی راهحل را در برنامهریزی و اجرای دقیق قانون میداند و میافزاید: «اولین و مهمترین قدم برای مبارزه با این پدیده برنامهریزی دقیق و اجرای قانون است. باید با استفاده از قانون پسماندهای خانگی، صنعتی و کشاورزی که در سال 1383 به تصویب رسیده اما تاکنون معطل مانده نظارت دقیقی بر پسماندهای مزارع پرورش ماهی و میگو، کشاورزی، کارخانههای صنعتی و خانهها داشته باشیم تا از ورود فاضلاب به دریا جلوگیری کنیم تا در مرحله بعد بتوانیم سیستم بازچرخانی آب را راهاندازی کنیم.» او در پایان با اشاره به تجربه ارزنده بریتانیا در فرهنگسازی برای پاکیزه کردن رودخانهها میگوید: «رودخانه تایمز از زمان انقلاب صنعتی یکی از آلودهترین رودهای جهان بود اما با استفاده از آموزش زیستمحیطی و فرهنگسازی توانست رود تایمز را به یکی از پاکیزهترین رودخانههای جهان تبدیل کند. سازمان محیطزیست، وزارت جهادکشاورزی، وزارت آموزش و پرورش، صدا و سیما و جراید باید آموزش برخورد زیستمحیطی با فاضلاب را در صدر برنامههای خود قرار دهند.» دومین فاجعه زیستمحیطی منطقهدکتر محمدرضا فاطمی مدیر گروه بیولوژی دریا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، کشند قرمز را پس از فاجعه مرگ دلفینها دومین فاجعه زیستمحیطی در منطقه میداند و میگوید: «این پدیده ممکن است سببساز از بین رفتن تمام آبزیان شود زیرا نه تنها ماهیها بلکه موجودات کفزی و مفید که منبع غذایی ماهیها و آبزیان هستند هم در معرض تهدید هستند.» او پس از معرفی موارد مشابه این پدیده در دنیا به شرایط منحصر به فرد آن از جمله سیستم پایدار، کاهش شدید اکسیژن آب، ایجاد ماده ژلاتینی که با رسوب در آبشش ماهیها منجر به مرگ آنها میشود و نیز تکثیر سریع آن به صورت غیرجنسی اشاره میکند و میگوید: «هفت سال پیش در آبهای کویت 500 تن ماهی در اثر این پدیده تلف شد». مدیر گروه بیولوژی دریا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات درباره سمی بودن کشند قرمز میگوید: «در گزارشی مربوط به کشور ژاپن به سم نروتوکسین اشاره شده و در سایر گزارشها اینگونه غیرسمی معرفی شده اما در ایران برای تعیین این سم آزمایش سمشناسی نداریم. مکانیسم سمیت این دینوفلاژله تاکنون مشخص نشده است، اما ظاهراً عوامل متعددی سبب مکانیسم سمیت این دینوفلاژلهها میشود. ظاهراً فعالیتهای انسانی مثل پسآبها و مواد مغذی خروجی از استخرهای پرورشی و بارش باران و تنشهای ناشی از باد باعث تسهیل وقوع شکوفایی چنین دینوفلاژلههایی میشوند. مواد مغذی متراکم شده در استخرهای پرورشی بر اثر عمل بادهای محلی و آبهای روان به آب دریا ریخته میشوند. سعی در پاک کردن صورت مسئلهدکتر بهروز بهزاد عضو هیأتعلمی دانشگاه شهید بهشتی و متخصص اکولوژی دریایی میگوید: «زمانی که فاضلاب را به دریاچهها (دریای خزر) و دریاها (خلیجفارس و دریای عمان) میریزیم میزان مواد مغذی آبها، عناصر فسفات و نیترات، افزایش وحشتناکی پیدا میکند و جلبکهای قرمز که از آنها تغذیه میکنند به طور مرتب رشد میکنند و تقسیم میشوند و دقایقی بعد از میان میروند. بالا و پایین رفتن لاشه جلبکهای قرمز که نمایی از جزر و مد را ایجاد میکنند، پدیده کشند قرمز است.» او با اشاره به تجربه سوئیسیها معتقد است سواحل جنوب و شمال ایران را آلودگی میکروبی تهدید میکند: «کشند قرمز اول بار در دریاچه لوزان سوئیس اتفاق افتاد. امواج، لاشه جلبکها را به ساحل آورد و آلودگی میکروبی وحشتناکی ایجاد کرد. متخصصان سوئیسی پس از مطالعات بسیار پی بردند علاوه بر ابتلای موجودات زنده موجود در ساحل، انسانها هم به واسطه این آلودگی، به بیماریهای مختلف مبتلا خواهند شد اما نهادهای ذیربط ایرانی توجهی به تجربیات دیگر کشورها ندارند و با تکذیب ماجرا سعی در پاک کردن صورت مسئله دارند.» دکتر حمید رضایی کارشناس و متخصص پلانکتونشناسی و زیستشناسی دریا و عضو هیأتعلمی مرکز ملی اقیانوسشناسی، درباره تأثیر این پدیده بر زیست مرجانها، آب سنگها و دیگر موجودات دریایی به خبر میگوید: «پدیده کشند قرمز باعث میشود آبزیان دریایی با خطر مواجه شوند زیرا زئوپلانکتونها از فیتوپلانکتون تغذیه میکنند و این امر باعث مرگ و میر بسیاری از زئو پلانکتونها میشود. باتوجه به اینکه خود زئوپلانکتونها غذای ماهیان و بیمهرگان مثل نرمتنان است، خیارها و ستارههای دریایی، خرچنگها و صدفها با مرگ و میر مواجه میشوند. در رابطه با مرجانها که باز جزو بیمهرگان محسوب میشوند، تراکم زیاد کشند قرمز باعث شده مرجانها و ماهیها به علت کاهش اکسیژن و نور در برخی از آبهای جزایر ساحلی مثل جزایر لارک و بخشی از جزیره فارو و به ویژه در جنوب شرقی قشم، خفه شوند و بمیرند.»
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2768]