توزيع متفاوت يارانه بين سه گروه درآمدي از مهرماه

واضح آرشیو وب فارسی:الف: توزيع متفاوت يارانه بين سه گروه درآمدي از مهرماه
علي عسكري عضو كارگروه تدوين طرح تحول اقتصادي در تشريح تازه ترين تصميمات دولت براي پرداخت نقدي حدود 90 هزار ميليارد تومان يارانه از نيمه دوم امسال گفت: ده دهك كشور به سه گروه درآمدي تقسيم مي شوند كه به هر گروه يارانه نقدي متفاوتي پرداخت خواهد شد.

علي عسكري مشاور برقعي معاون برنامه ريزي رئيس جمهوري در گفت‌وگوي با فارس ضمن تشريح ابعاد طرح تحول اقتصادي، با بيان اينكه يكي از مهمترين اقداماتي كه در اين قالب انجام خواهد شد، بحث هدفمند كردن و نقدي كردن يارانه‌ها است، اظهار داشت: در قالب اين طرح حدود 90 هزار ميليارد تومان يارانه از كالاها برداشته شده و با شيوه‌هايي مناسب بين مردم بازتوزيع خواهد شد.
وي تفاوت اين طرح را باطرحهاي مشابه قبلي كه در دولتهاي گذشته مطرح شده بود، بازتوزيع درآمدها عنوان كرد و گفت: مسلما در نتيجه اصلاحات اقتصادي و حذف يارانه‌ها يك جهش قيمتي در اقتصاد رخ خواهد داد كه البته نمي‌توان از آن به عنوان تورم ياد كرد. ولي مردم بايد مطمئن باشند كه به واسطه پرداختهاي انتقالي كه از سوي دولت انجام خواهد شد، جبرانهاي لازم براي آنها صورت مي‌گيرد.
عضو كارگروه تدوين طرح تحولات اقتصادي البته از بيان رقم دقيقي از ميزان پرداختهاي انتقالي به مردم خودداري كرد و اعلام آن را به زمان اتمام بررسي‌ها و آناليزهايي كه در حال انجام است موكول كرد.
وي همچنين يكي ديگر از اتفاقات مهمي كه در نتيجه هدفمند كردن يارانه‌ها رخ خواهد داد را افزايش كارايي در توليد و مصرف دانست.
مشروح اين گفت‌وگو را در ذيل مي‌خوانيد:

فارس: يكي از مباحث مهم در طرح تحول اقتصادي، بحث نقدي كردن و هدفمند كردن يارانه‌هاست. مسلماً از سالها پيش چنين ايده‌هايي وجود داشته و كارشناسان براي اجراي عدالت در پرداخت يارانه‌ها تأكيد داشته‌اند.
در اين شرايط سؤالهايي از قبيل اينكه نحوه توزيع اين وجوه چگونه خواهد بود و آيا در پرداختهايي كه صورت مي‌گيرد دهكهاي مختلف درآمدي و ميزان استفاده از آنها از كالاهاي مختلف مورد توجه قرار گرفته است يا خير؟

عسكري: سؤالاتي كه جنابعالي مطرح كرديد جزو سؤالاتي است كه از جلسات اول اين طرح در كميته‌هاي كاري مطرح بود و يكي از دغدغه‌هاي جدي دست اندركاران بود.
طرحي كه به عنوان اصلاحات اقتصادي مطرح شده يك بخش آن بحث هدفمند كردن يارانه‌هاست كه در دو بخش حاملهاي انرژي اعم از فرآورده‌هاي نفتي به اضافه برق است و بخش ديگر اين كار مربطو به ساير بسته‌هاي مطرح در طرح اصلاحات اقتصادي است كه اگر جهت‌گيري اصلي و اوليه‌ اين طرح بحث هدفمند كردن يارانه‌ها باشد، در صورت پشتيباني نشدن توسط ساير بسته‌ها، نتيجه مطلوب حاصل نخواهد شد.
اين طرح به عنوان چند بسته اصلي و مكمل در كنار هم قرار گرفته است بحث هدفمند كردن يارانه‌ها نيز بحث جديدي نيست. در برنامه‌هاي دوم، سوم و چهارم توسعه جزو نيات دولتها بوده كه اين كار را شروع كرده و به نتيجه برسانند ولي عملاً اتفاق جديدي در آن نيفتاده است. شايد در آن زمان بيشتر بحث هدفمند كردن يارانه‌ها در كالاهاي اساسي در قالب كالا برگها بوده ولي الآن بحث حاملهاي انرژي و كالاهاي اساسي و ساير نهادهايي كه به عنوان يارانه در اختيار جامعه قرار مي‌گيرد است و يك نگاه همه جانبه در مورد آن وجود دارد. اصلا بحث حذف كردن يارانه مطرح نيست. تأكيد مي‌كنم كه اين طرح بحث اين است كه اين يارانه را چگونه مي‌توان در اقتصاد توزيع كرد كه كارايي لازم را در اقتصاد تحصيل كنيم و به طور همزمان عدالت را در جامعه جاري ساخت به نحوي كه عاملين اقتصاد بدانند كه با اجراي اين طرح كارايي مصرف و توليد آنها بالا خواهد رفت.
بنابراين بحث هدفمند كردن يارانه‌ها با بسته‌هاي مكمل آن كه شامل اصلاحات سيستم بانكي، مالياتها _ بواسطه اينكه ممكن است پايه‌هاي مالياتي و درصد ماليات بر حقوق و دستمزد تغيير كند _، گمركات _ به لحاظ اينكه بسياري از كالاها از مسير گمركات مي‌آيد و به لحاظ تعديل حمايتهايي كه دولت مي‌كند ممكن است تعرفه‌ها تغيير كند، بحث قاچاق نيز با افزايش كنترلها جدي‌تر گرفته شود _، بحث شبكه توزيع _ با اين شبكه توزيع بين توليد كننده و مصرف كننده فاصله زيادي است و بايد براي كارآمدي اين شبكه كار جدي صورت گيرد _، از همه مهمتر ميزان بهره‌وري در اقتصاد است كه شايد در اقتصاد كشور ما كمتر به اين موضوع پرداخته شده است.
خيلي از كشورهاي توسعه‌يافته بيشتر رشد اقتصادي خود را در دهه‌هاي اخير از محل افزايش بهره‌وري تحصيل كرده‌اند و با بهره‌برداري درست از سرمايه‌هاي فيزيكي موجود توانسته‌اند رشد اقتصادي بالاتري را تجربه كنند به نحوي كه مي‌توان گفت بيش از 50 درصد از رشد اقتصادي اين كشورها از محل بهره‌وري حاصل شده است.
در اين طرح نيز به شاخص بهره‌وري توجه جدي شده است و بايد به اين شاخص به عنوان يك شاه‌كليد در تمام اجزاء اقتصاد مورد توجه قرار گيرد.
در بحث هدفمند كردن يارانه‌ها شيوه‌هاي مختلفي براي توزيع كالاها مطرح و بر لزوم تجديد نظر در مورد شيوه فعلي تاكيد شد. يكي از شيوه‌هاي مورد توافق شيوه نقدي كردن است و البته در اين شيوه گروههاي ذينفع به طبقات مختلف تقسيم خواهند شد. در ده دهك درآمدي جامعه با پيش فرض فعلي اين دهكها به سه خوشه تقسيم مي‌شوند.
4 دهك اول در خوشه اول، 3 دهك دوم در خوشه دوم و 3 دهك آخر در خوشه سوم و البته گروه آخر ممكن است كمتر از يارانه‌ها برخوردار شوند ولي گروههاي اول و دوم، گروههاي هدف اين طرح هستند و به ميزان بيشتري از يارانه‌ها برخوردار خواهند شد.
در شروع طرح همه دهكها تحت پوشش قرار خواهند گرفت ولي ميزان پوشش يك مقدار متفاوت است. در فرايندهاي بعدي كه شناسايي خانوارها و افراد تكميل شود و ممكن است تا دو يا سه سال طول بكشد تعادلها به سمت طبيعي برمي‌گردد و گروههاي آسيب‌پذير به نسبت گروههاي ثروتمند از پوشش حمايتي بيشتري برخوردار مي‌شوند. البته در مرحله اول هم اين تفاوت در بين سه خوشه وجود خواهد داشت ولي دامنه آن خيلي وسيع نيست چون قصد داريم همه گروههاي جامعه را وارد اين خوشه‌ها كرده و شرايط خانوارها را در يك آناليز كلي در كشور شناسايي كنيم.
در همين راستا يك طرح شناسايي اقتصادي خانوارها با همكاري مركز آمار ايران در كارگروه تصويب شده و از اواسط تيرماه مركز آمار كار ميداني خود را آغاز خواهد كرد و اميدواريم با همكاري خانوارها امكان شناسايي پايه‌اي براي دولت فراهم شود. البته اطلاعات تكميلي‌تري هم از طريق ساير پايگاههاي اطلاعاتي در دسترس دولت قرار گرفته كه اطلاعات ارائه شده توسط خانوارها با آن كنترل شده و طبقه‌بندي خانواده‌ها در مرحله اول با اطمينان بيشتري انجام خواهد شد.
البته كار هنوز ادامه دارد و از الان در حال ورود به مرحله جدي كار و اجزاء آن هستيم. قالبهاي كلي مشخص شده و چارچوب بخشي از اجزاء مشخص شده است. در حال حاضر در حال برآورد فعاليتهاي خرد هستيم تا در ماههاي باقيمانده طراحي تمام اجزاء صورت گيرد. كارگروه هفته‌اي چهارروز و با جلساتي حدود 4 ساعت به صورت فشرده در حال تدوين اين فعاليتها است.

فارس: شما فرموديد شايد در دو سال اول تفاوت محسوسي بين سه گروه نباشد. آيا برآورد خاصي از سهم آن كالاهايي كه يارانه آنها حذف مي‌شود در سبد مصرفي هريك از اين گروهها داريد؟ چرا كه ممكن است توزيع يارانه‌ها نسبتا برابر باشد ولي هزينه‌هايي كه هريك از اين گروهها متحمل مي‌شوند پس از اجراي طرح تحول احتمالا متفاوت خواهد بود.

عسكري: شايد كار وسيعي كه در اين طرح انجام شد به خصوص در بحث هدفمند كردن يارانه‌ها و تعيين ابعاد اين كار بود. همين طرح هدفمند كردن يارانه‌ها اطلاعات پشتيباني كه جمعبندي شد و در كارگروه بحث و در ستاد نهايي شد بيش از 700 اسلايد است كه اطلاعات وسيعي در دامنه‌هاي مختلف، گروههاي درآمدي مختلف و كالاهاي مختلف بر اساس مقياسهاي سالانه و ماهانه اطلاعات جزء به جزء مورد بررسي قرار گرفت. همچنين سهم خانوارها و دهكهاي مختلف از هزينه‌ها به چه وضعي است به اين معني كه در دهكهاي پايين فشارها بر كدام كالاها و در دهكهاي بالا بر كدام كالاها است به ريز مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و همين اطلاعات پشتيباني غني فراهم كرد كه امكان دنبال كردن جدي‌تر كار را بوجود آورد.
بنابراين يك كار وسيع در خصوص جمع‌آوري و جمعبندي اطلاعات صورت گرفت و نتيجه كاري كه تا اين لحظه بدست آمده نتيجه همين اقدامات است. لذا اطمينان مي‌دهيم كه كار شناسايي در اين حيث در ابعاد مختلف مورد كنكاش و بررسي قرار گرفته است.

فارس: آيا در قالب اين طرح يك ميزان مشخص پول به حساب خانوارها واريز و هزينه‌كرد آن منوط به تصميمات خانوار خواهد شد يا اينكه پوشش حمايتي كه سابق بر اين براي تمام افراد جامعه وجود داشت، براي اقشار ضعيف و كم‌درآمد باقي خواهد ماند؟

عسكري: من تاكيد مي‌كنم كه اين كار قطعا با يك هدف اقتصادي و ملي طرح‌ريزي شده است. در حال حاضر بحث بر اين است كه با هدفمند شدن يارانه‌ها چهار دهك اول كه تحت حمايت قرار مي‌گيرند قطعا نسبت به سه دهك بعدي تحت پوشش بيشتري خواهند بود. و اين پوشش به صورت نقدي است. اما با وجود نقدي بودن، ارتباط بعضي از اقشار مرتبط با نهادهاي حمايتي قطع نمي‌شود. ممكن است در چارچوب اين طرح بعضي پوششهاي ديگر هم در قالب بودجه‌هاي ساليانه به اين اقشار داده شود.
طراحيهاي اين كار در حال انجام شدن است كه تمام اين حمايت در قالب 4 دهك اول صرفا نقدي باشد و يا اينكه مي‌تواند براي گروههايي كه آسيب‌پذيرند شكل ديگري هم داشته باشد. فعلا فرض بر اين است كه حمايتها نقدي خواهد بود اما اين گروهها فعلا تحت پوشش آن نهادها هستند و هرگونه صدمه اجتماعي احتمالي به اين اقشار توسط نهادهاي حمايتي پوشش داده خواهد شد.

فارس: براي حمايت از برخي خانواده‌هاي موجود در دهكهاي پايين درآمدي كه تحت پوشش نهادهاي حمايتي نيستند ولي با اجراي طرح تحولات اقتصادي و هدفمند كردن يارانه‌ها، اقتصاد شكننده‌اي پيدا خواهند كرد چه تدابيري انديشيده شده است؟

عسكري: فرض بر اين است كه به اندازه‌اي كه خانوارها تحت تاثير اين طرح قرار مي‌گيرند تحت حمايت قرار گيرند. بدين معني كه با آزادسازي قيمت انرژي و برخي كالاهاي اساسي، با توجه به انعكاسي كه در بحث دهكهاي درآمدي داشتيم، فرض بر اين است كه معادل آن افزايشهايي كه به تبع اين طرح به خانوارها منعكس مي‌شود در قالب اين طرح قابل جبران است. حال ممكن است در مراحل بعدي و با اجراي طرح ميزان اين حمايتها كم و زياد شود. الان هيچ كس نمي‌تواند با صددرصد اطمينان ميزان تحت تاثيرپذيري خانوارها و نيز حمايتي كه از آنها خواهد شد را بيان كند. بايد با مشاهده بازخوردهاي اقتصادي و اجتماعي اجراي طرح، كار را مديريت كرده و پيش ببريم.

فارس: جنابعالي در ابتداي فرمايشات خود از زمينه‌هايي صحبت كرديد كه بايد قبل از اجراي طرح هدفنمند كردن يارانه‌ها فراهم شود و برخي از آنها را تحول در سيستم بانكي، نظام مالياتي و گمركات كشور نام برديد. ولي از سوي ديگر دولت اعلام كرده است كه طرح اصلي يعني هدفمند كردن يارانه‌ها از حدود دو يا سه ماه ديگر اجرايي خواهد شد و مركز آمار نيز مقدمات انجام اين كار را ايجاد كرده است. آيا در اين مدت دو سه ماهه زمنيه‌هاي مذكور و بسترهاي مناسب براي اجراي تحولات اقتصادي در بخش يارانه‌ها فراهم خواهد شد؟

عسكري: كاري كه مركز آمار ايران انجام مي‌دهد مثل يك سرشماري يك ماه طول مي‌كشد. از نيمه دوم تيرماه شروع مي‌شود و تا نيمه دوم مرداد به اتمام خواهد رسيد. تا آخر شهريور هم نتايج آن مشخص خواهد شد و دولت دو ماه فرصت دارد كه آناليز، چك و كنترل نتايج را انجام دهد. اين سرشماري سراسري يك كار جدي است و تمام برنامه‌ريزيهاي آن انجام شده، فرمهاي آن چاپ شده و آمادگيهاي لازم به طور كامل ايجاد شده است.
در مورد ساير بسترها نيز بسياري از كارها شروع شده و بخشي از اصلاحات بانكها در حال اجرايي شدن است. در مورد مالياتها نيز قسمتي از كار شروع شده و بخش ديگر آن در اين زمانبندي در حال اجرا است. براي هر كدام از اين بسته‌ها برنامه‌هاي مشخصي ديده شده و ممكن است بحث مالياتها 4 يا 5 برنامه داشته باشد كه يكي دو برنامه در حال اجراست. بخشي از برنامه‌هاي بانكها نيز در حال انجام است و بخش ديگر در حال آغاز، در مورد گمرك نيز همين طور است.

فارس: اين بخشهايي كه قرار است شروع شود آيا تا پايان شهريور به نقطه مطلوب و مورد نظر دولت خواهد رسيد؟

عسكري: آن بخشي كه براي اجراي طرح نياز است تا آن زمان با توجه به برنامه‌ريزيهاي انجام شده انجام خواهد شد اما بخشي از اجزا و برنامه‌هاي اين طرح همزمان با اجراي طرح هدفمند كردن يارانه‌ها دنبال مي‌شود كه اين بخشها بتوانند به هم لينك شده و يكديگر را پشتيباني كنند. شروع هدفمند كردن يارانه‌ها از نيمه دوم امسال است ولي اين برنامه يك برنامه چند ساله است و در طول زمان بايد با مشاهده و تجزيه و تحليلهاي بازخوردهاي آن كاملتر شود.

فارس: آيا دولت پيش‌بيني كرده است كه در صورت عدم توفيق براي ادامه كار در دوره آتي تكليف اين طرح چه خواهد شد؟

عسكري: بحث هدفمند كردن يارانه‌ها بيش از 20 سال است كه مورد تاكيد تمام صاحبنظران و سياستگذاران اقتصادي كشور بوده است و البته حساسيتهاي لازم خودش را مي‌طلبد. اراده دولت نهم است كه اين كار را اجرايي كند و به طور قطع ساير قوا نيز حمايتهاي لازم را از اين طرح خواهند داشت چرا كه اين مسئله همواره يكي از آرزوهاي كشور بوده است. هر دولتي كه بخواهد اين كار را انجام دهد بايد بالاخره بايد در يك مقطعي از عمر دولت دست به انجام آن بزند. حال اين دولت تصميم به عملياتي كردن اين طرح گرفته است و اميدواريم كه همه آحاد جامعه پشتيبان اين كار باشند و يقينا اقشاري هم كه تحت تاثير اين طرح قرار مي‌گيرند به لحاظ نوع ساختار حمايتي كه در اين طرح پيش‌بيني شده، قطعا از آن حمايت خواهند كرد. چون بحث عدالت براي مردم بسيار مهم است. اطمينان دارم اگر قرار باشد يارانه‌ها به صورت عادلانه در جامعه توزيع شود، اين طرح شرايط توزيع عادلانه را بيشتر از شرايط فعلي و موجود رعايت خواهد كرد. برآوردهاي اوليه نشان مي‌دهد كه 90 هزار ميليارد تومان يارانه بايد بين مردم توزيع شود. در حال حاضر كالاهاي اساسي بيش از 6 هزار ميليارد تومان است و وجوه اداره شده نيز كه حدود 12 هزار ميليارد تومان به صورت يارانه داده مي‌شود كه با احتساب يارانه حاملهاي انرژي اين رقم قريب 90 هزار ميليارد تومان خواهد شد. البته اين عدد با تجزيه‌ و تحليلهاي ديگري كه خواهيم كرد ممكن است تا حدودي تغيير كند.

فارس: ممكن است مبلغي را كه در نتيجه هدفمند كردن يارانه‌ها به هر گروه يا هريك از دهكهاي درآمدي تعلق خواهد گرفت، بيان كنيد؟

عسكري: عدد دقيق را هنوز نمي‌توان گفت. چون كار همچنان در دست بررسي است و هنوز براي تعيين اين رقم به اتمام نرسيده است. براي گفتن اين عدد به مردم حدود چهارماه وقت داريم.

فارس: دولت چه برآوردي از افزايش تورم احتمالي در نتيجه اجراي طرح هدفمند كردن يارانه‌ها دارد؟

عسكري: به هرحال با آزادسازي برخي قيمتها يك جهش قيمتي خواهيم داشت ولي به لحاظ پرداختهاي انتقالي كه صورت مي‌گيرد، جبران خواهد شد. بدين معني كه اين پرداختهاي انتقالي در حدي خواهد بود كه باعث جبران فشار اقتصادي وارده به گروههاي مختلف مي‌شود. ولي بايد توجه داشت كه اين كار در اقتصاد چه در بعد توليد و چه در بعد مصرف باعث افزايش كارايي خواهد شد و يقينا در نحوه هزينه‌كرد و توليد در اقتصاد مردم رفتار خودشان را تغيير خواهند داد. بنابراين بخشي از اين تورم با پرداختهاي انتقالي جبران مي‌شود و بخشي نيز توسط خود مردم مديريت مي‌شود البته آن بخشي كه پرداختهاي انتقالي خواهد بود قطعا سهم بيشتري خواهد داشت.
گروههايي كه در طبقات بالاي درآمدي هستند واقعا تاثيرپذيري كمي از اجراي اين طرح خواهد داشت و براي گروههاي پايين كه اين تغييرات معني‌دار است، قطعا به واسطه پرداختهاي انتقالي جبران كافي صورت خواهد گرفت.

فارس: مي‌توانيد درصد حدودي افزايش تورم را كه بواسطه اجراي اين طرح در ماههاي آينده رخ خواهد داد، بيان كنيد؟

عسكري: درصد دقيقي اعلام نمي‌كنم. چون اقتصاد پوياست و تورم را با شرايط همان روز محاسبه مي‌كنيم. تنها مي‌توانم بگويم كه يك جهش قيمت خواهيم داشت ولي اگر ميزان آن را اعلام كنيم انتظارات تورمي در جامعه افزايش پيدا مي‌كند در صورتيكه اگر مردم شرايط همان روز را با اقدامات جبراني كه دولت انجام خواهد داد مشاهده كنند، فشار تورمي حالت واقعي‌تري پيدا مي‌كند. لذا ضرورتي به بيان اين مسئله وجود ندارد.

فارس: چگونه است در حاليكه جنابعالي اين رقم را مديريت شده و مهار شده مي‌دانيد برخي از كارشناسان تورمي را كه پس از آغاز تحولات اقتصادي دولت بوجود خواهد آمد، ارقامي بسيار بالا توصيف كرده‌اند؟

عسكري: من رسالت رسانه‌هاي گروهي را در اين مي‌بينم كه براي اين گونه مسائل حداقل تا زماني كه تبعات و ابعاد كار كاملا مشخص نشده است هيچ انتظارات تورمي براي جامعه ايجاد نكنند. دولت در حال دنبال كردن برنامه‌اي است كه بر اساس آن قرار است اصلاحاتي در اقتصاد كشور صورت دهد. ابعاد اين اصلاحات نيز در حال بررسي و ارزيابي است و متناسب با آن سياستهاي لازم اتخاذ خواهد شد. بنابراين هيچ دليلي ندارد از الان كه قرار است به فاصله سه يا چهار ماه تا عملياتي شدن اين كار باقي مانده است، به جامعه علائمي در خصوص تورم بدهيم كه ذهن مردم را تحت تاثير قرار دهيم.
در حال حاضر كارگروه تدوين طرح تحول اقتصادي هفته‌اي 4 جلسه از صبح تا ظهر در حال كار كردن بر روي ابعاد اين كار است و هرروز اجزاي كار آناليز و تكميل مي‌شود. زمينه‌هاي كار براي دستگاهها فراهم مي‌شود و نيازها و مشكلات آنها در كنار الزاماتي كه براي اجرايي شدن هر كدام از اين بسته‌ها وجود دارد در حال بررسي است. الزامات مديريتي، سخت افزاري و نرم افزاري به صورت مستمر در حال آناليز است و هنوز نمي‌توان كار را تمام شده دانست.

فارس: دولت در اوايل سال جاري بنا به دلايل متعدد تجربه خوبي را در زمينه توزيع كالا از خود به جاي نگذاشت. يك بخش عمده از اين دلايل افزايش قيمتهاي جهاني بود و در كنار آن مي‌توان از خروج برخي كالاها از سبد حمايتي دولت به عنوان ديگر دلايل افزايش قيمت برخي كالاها ياد كرد. البته از سوي ديگر عواملي چون احتكار نيز به بالا رفتن قيمتها دامن زدند. حال براي اجراي طرح تحولات اقتصادي كه دولت كاري مي‌كند كه طبيعتا با حذف يارانه بسياري از كالاها و بالا رفتن هزينه توليد، شاهد گران شدن اين كالاها خواهيم بود، در صورتيكه دولت اقدامات جدي و تمهيدات مناسبي براي شبكه توزيع انجام داده است كه اقدامات جبراني كه انجام خواهد داد، كم‌اثر و يا بي‌اثر نشود؟

عسكري: دلايل افزايش قيمتهاي ماههاي گذشته را مسئولين كشور به كرات توضيح داده‌اند. يك بخش از آن مربوط به افزايش قيمتهاي جهاني بود كه در بسياري از كشورهاي دنيا رخ داده است. بخش ديگر مربوط به تزريق نقدينگي به اقتصاد است كه به دليل خاصيت اقتصاد كشور ما صورت مي‌گيرد و دولت هم از امسال به جد دنبال كنترل نقدينگي است. برخي افزايش قيمتها نيز در اقتصاد طبيعي است. هيچ توليد كننده‌اي نمي‌تواند بگويد هيچ افزايش قيمتي در اقتصاد نخواهيم داشت زماني كه بعضي از اجزاي اقتصاد تغيير مي‌كند.
اما اين نكته را بايد مورد توجه قرار داد كه آزاد شدن قيمت يك كالا در اقتصاد آنقدر اهميت ندارد كه اگر قيمت يك كالا مثل پودر آزاد شد، تورم در اقتصاد بالا رود. اين مبلغ در اقتصاد كشور اصلا وزن خاصي ندارد. حال آنكه يارانه آن كالا به جايي رفته كه اثرپذيري آن براي مردم بيشتر و بهتر است. نقش دولت هم همين است كه يارانه را در جايي مصرف كند كه تاثير آن براي جامعه حداكثر باشد.
تورم يعني افزايش مستمر قيمتها در يك بازه زماني. بنابراين اگر يك جهش قيمت در يك سال اتفاق بيفتد نمي‌توان از آن به عنوان افزايش تورم ياد كرد. اگر اين طرح را با توجه به اين بحثي كه شده و اصلاحي كه در قيمتها صورت مي‌گيرد و جهشي كه در قيمتها رخ مي‌دهد، معني‌دار ندانيم كه نمي‌توان به آن تحولات اقتصادي گفت.

فارس: ولي بهرحال بايد جهش قيمتها را منطقي كرد.

عسكري: بله. دولت تمام سعي خود را خواهد كرد كه دامنه اين جهش را كم و كنترل كند. همه اين بسته بايد در كنار هم به اين نتيجه منجر شود. بايد دانست كه هيچ دولتي از تورم سود نمي‌برد و هيچ دولتي علاقمند به افزايش تورم نيست. اگر اين اتفاق هم در اقتصاد دارد صورت مي‌پذيرد به لحاظ بعضي اصلاحاتي است كه در اقتصاد صورت خواهد پذيرفت والا اسم اين طرح را اصلاحات اقتصادي نمي‌گذاشتند.
قيمتها يك جهشي خواهد داشت و زماني كه در شرايط طبيعي خود قرار گرفت ديگر در سالهاي بعد افزايش قيمتها به صورتيكه الان اتفاق مي‌افتد نخواهد بود. زماني كه در اقتصاد قيمتها در حالت تعادلي نيست، در هر جبهه‌اي از اقتصاد يك شوك وارد شود جبهه‌هاي ديگر را به سرعت تحت تاثير قرار مي‌دهد و آنها به لحاظ شرايط عدم تعادلي كه در برخي بازارها وجود دارد، سريع اثرات آن شوك را به بازارهاي ديگر منتقل مي‌كنند. بنابراين وقتي شرايط قيمتها شرايط طبيعي و واقعي خودش باشد اثرپذيري بازارها از همديگر به صورت فعلي نخواهد بود و شوكهاي قيمت در شرايط واقعي‌تر راحتتر كنترل مي‌شوند.
به همين خاطر است كه انتظار دولت از رسانه‌ها اين است كه اطلاع‌رساني دقيقي از اين مسئله شود و برخي جنبه‌هايي كه ابعاد آن قابل طرح براي جامعه به صورت مشخص نيست، بزرگنمايي نشود. همه آحاد جامعه اعم از صاحبنظران اقتصادي و ساير مردم بر اين مطلب اتفاق نظر دارند كه شيوه فعلي توزيع يارانه‌ها مبتني بر عدالت نيست و بايد با روشهايي مناسب اصلاح شود. در اين اتفاق نيز بخشي از منابعي كه جمع‌آوري مي‌شود بازتوزيع خواهد شد و تمام سعي دولت بر گسترش عدالت بنا نهاده شده و برنامه‌ريزيهاي لازم براي اجراي هرچه بهتر كار در حال انجام است.

فارس: با تشكر از جنابعالي كه وقت خود را در اختيار ما قرار داديد، اميدواريم دولت در اجراي طرح بزرگ تحول اقتصادي كه همه اقتصاددانان بر اجراي صحيح آن تاكيد دارند موفق باشد.
دوشنبه 10 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 286]