آيا بازار ارزمنبع سودهاي بزرگ است؟جاذبه و دافعه بازارهاي ارزي

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: آيا بازار ارزمنبع سودهاي بزرگ است؟جاذبه و دافعه بازارهاي ارزي
نويسنده: محمد مساحسرمايه‌گذاران ايراني به بازار ارز علاقه نشان مي‌دهند

اين روزها بيش از گذشته بازار ارز يا «فاركس» كه همان واژه كوتاه شده تبادلات ارزي است، در بين گروه‌هاي مختلف مردم به عنوان يك فضاي سرمايه‌گذاري و تجارت رواج يافته است. تقريبا از اواسط دهه 1370 خورشيدي با توسعه اينترنت و گسترش شبكه‌هاي مخابراتي در سطح ايران تبادلات ارزي از طريق الكترونيكي امكان‌پذير گرديد و جذابيت‌هاي آن سبب شد تا طي اين سال‌ها افراد زيادي با آن آشنا شوند. با كمرنگ شدن حاكميت بانك‌هاي مركزي از اوايل دهه 1970 ميلادي سرمايه‌گذاران شخصي و سفته‌بازان توانايي دسترسي به صنعت مبادله ارزها را پيدا نمودند. سازوكار تعيين نرخ‌هاي مبادله ارز بر اساس عرضه و تقاضاي جهاني موجب شد تا نرخ‌هاي مبادله ارز آزادي عمل بيشتري به‌دست آورند. در اين ميان نوسانات و تغييرات نرخ‌هاي ارز فرصت‌هاي سودآوري را براي معامله‌گران شخصي و سفته‌بازان فراهم نموده است. با توجه به رشد و توسعه بازار ارز به شكل امروزي آن و افزايش حجم مبادلات در سطح جهاني اين صنعت ديرپا نيست، با اين وجود از لحاظ فني پيشرفت‌هاي چشمگيري در آن رخ داده است. در سطح جهاني از اواخر دهه 1980 سرمايه‌گذاران شخصي با سپرده‌هاي كوچك براي دادوستد در اين بازار اشتياق زيادي نشان دادند و طبيعي است كه انگيزه‌ كسب سود معامله‌گران ايراني را نيز علاقمند كرده است. حضور سرمايه‌گذاران متعدد با ديدگاه‌هاي زماني مختلف نقدينگي و كارآيي بازارهاي مالي و بورس‌هاي متعدد را به سطح بالايي ارتقا داده است و همه افراد در سراسر جهان مي‌توانند توانايي‌هاي خود را براي تجارت در هر سطحي به اجرا گذارند. دسترسي به همه اطلاعات، رقابت تنگاتنگ بين بازيگران و سهولت اجراي معاملات فضاي رشد را براي همگان به ارمغان آورده است. با پيشرفت شگرف دانش در تمام زمينه‌ها راه براي شركت معامله‌گران شخصي با سرمايه‌گذاري كوچك در بورس‌هاي گوناگون فراهم آمده است.
اين گفتار پس از شرح كوتاه نسبت به عمليات بازار ارز بر اين موضوع متمركز مي‌شود كه چرا علاقمندان به مشاركت در اين بازار بايستي هوشيارانه به ريسك‌هاي چنين كسب و كاري توجه كنند و لازمه فعاليت در اين بازار به‌دست آوردن دانش، مهارت و تجربه است. بدين ترتيب شناخت پايه‌ و مباني تجارت در اين بازار و يادگيري اصول دانش اقتصاد به دليل نقش محوري آن در تعيين نرخ‌هاي مبادله بسيار حائز اهميت است. همچنين سرمايه‌گذاران بايستي بتوانند ريسك‌هاي موجود را مديريت كرده و سرمايه خود را به صورت حرفه‌اي اداره نمايند.
بازار ارز چيست؟
بازار ارز شبكه‌اي است كه در آن خريداران و فروشندگان در سراسر جهان با يكديگر به مبادله مي‌پردازند و موسسات مختلف مالي و بانك‌ها مسووليت تبادلات ارزي را برعهده مي‌گيرند. نقش عمده بانك‌ها در مبادله پول‌ها سبب شده كه بازار تبادلات ارزي، يك بازار بين بانكي به شمار آيد و دستگاه‌هاي رايانه‌اي به همراه تلفن و اينترنت ارتباط‌دهنده همه شركت‌كنندگان در آن باشند. بازار ارز در عين حالي كه واژه‌اي ساده به ‌نظر مي‌رسد براي بازيگران آن از پيچيدگي خاصي برخوردار است. پيچيدگي مبادلات ارزي از آنجايي ناشي مي‌شود كه تغييرات نرخ به متغيرهاي بسياري وابسته است و بازارهاي مختلف بر آن تاثيرگذارند. اگر چه نقطه نظرات گوناگوني در مورد بازار ارز وجود دارد، اما در گستره بازار، يك ركن مشترك ديده مي‌شود. اين بازار به طور صرف سازوكاري ايجاد مي‌كند كه در آن يك ارز در برابر ارزهاي ديگر ارزشگذاري مي‌شود. به طور كلي دادوستد در بازار ارز بدان مفهوم است كه ارزي خريداري مي‌شود و همزمان ارز ديگري به فروش مي‌رسد. اين سازوكار طوري طراحي شده است كه اثرات عوامل مالي، فاكتورهاي اقتصادي و تقابل سياسي در اين ارزشگذاري درگير مي‌گردند. بديهي است كه روابط بازرگاني، صادرات يا واردات كالاها و خدمات، واگذاري دارايي‌هاي مالي ميان كشورهاي جهان بدون معاوضه و مبادله پول امكان‌پذير نخواهد بود و تنها زماني تجارت بين‌الملل و روابط متقابل اقتصادي صورت مي‌پذيرد كه بين مبادله پول كشورهاي جهان رابطه مشخصي وجود داشته باشد.
ريسك‌هاي دادوستد و مشاركت در بازار ارز
ريسك تغيير نرخ: نرخ‌هاي مبادله ارز در هر لحظه از زمان بر اساس شرايط و وضعيت بازارهاي مختلف و موقعيت‌هاي اقتصاد كشورها تغيير مي‌كند. در واقع مهمترين ريسك بازار ارز، همان ريسك تغيير نرخ است و به واسطه همين نوسان و تغيير سفته‌بازان جذب آن مي‌شوند. معامله‌گران نقد ارز در حقيقت خريدار ريسك هستند و مايل هستند تغييرات كوتاه‌مدت نرخ مبادله را بپذيرند. موضوع اساسي اينجا است كه به دليل تغيير پي در پي و نامنظم قيمت در دوره زماني برخي از سرمايه‌گذاران نمي‌توانند با توجه به حجم معامله خود چنين ريسكي را تحمل كنند و ممكن است در برخي شرايط از بازي خارج شوند. اين طبيعي است كه نرخ مبادله ارز در طي روز بيش از يك يا دو‌درصد تغيير كند و همين ميزان كافي است كه بازدهي مشاركت‌كنندگان را تحت تاثير قرار دهد. معامله‌گراني كه شناخت كافي نسبت به بازار ارز ندارند و نمي‌دانند كه چگونه ريسك‌هاي آن را اداره كنند، در طي مدت كوتاهي سرمايه خود را از دست مي‌دهند.
ريسك نرخ بهره: جهاني شدن اقتصاد بر نرخ‌هاي بهره اثرات چشمگيري داشته است. خواه‌‌نا‌خواه اقتصاد كشورها پيوند بيشتري با يكديگر برقرار نموده و بدين ترتيب نياز به تغيير نرخ‌هاي بهره با سرعت بيشتري ايجاد شده است. نرخ‌هاي بهره به طور معمول براي تطابق با رشد اقتصادي تغيير مي‌كند و تغيير نوسان نرخ بهره اثري مهم و چشمگير بر نرخ ارز دارد. با اين وجود همبستگي ميان نرخ ارز و نرخ بهره مكانيكي و ساختگي نيست. اين بدان مفهوم است كه تغييرات نرخ بهره در هر زمان به وسيله اهرم‌هاي پولي و با يك ميزان مشخص بر تغيير نرخ ارز تاثيرگذار نيست. نوسانات نرخ بهره و تغيير سياست‌هاي پولي كشورها يكي از ريسك‌هاي مهم در بازار ارز به شمار مي‌آيد.
ريسك كشور: اين ريسك به مداخله دولت در بازار مبادلات ارزي نسبت داده مي‌شود. در عين حال از ديدگاه نظري همه ابزارهاي مشتقه بازار ارز همچون بازار آينده ارز از ريسك كشور مستثني هستند، زيرا بازارهاي بزرگ آينده ارز در كشور ايالات متحده قرار گرفته است. اين نوع ريسك نبايد با ريسك دخالت بانك‌هاي مركزي در بازارهاي ارز يكسان فرض كرد؛ چرا كه بانك‌هاي مركزي با مبادله ارز وابسته و مرتبط هستند. ريسك كشور زماني اتفاق مي‌افتد كه حكومت‌ها به دلايلي از جمله كمبود يا كسري پول، كنترل شديد بر نظام بانكي، محدود يا مسدود كردن موجودي سپرده‌هاي ارزي در بازار دخالت مي‌كنند. براي نمونه زماني كه كويت توسط ارتش عراق اشغال شد، مبادلات ارزي به طور ناگهاني مشكل گرديد.
اگر از ديدگاه سرمايه‌گذاران به ريسك‌هاي بازار ارز بنگريم، مي‌توان ريسك سوخت سرمايه به دليل ورشكستگي كارگزار يا ديگر مسائل مالي را نام برد. از آنجايي كه سازوكار دادوستدهاي ارزي بر مبناي معاملات اعتباري قرار دارد، تغييرات شديد نرخ مبادله مي‌توان ريسك زيان به دليل عدم تامين نقدينگي لازم را به همراه داشته باشد.
مراكز و شركت‌هاي متعدد مردم را به سرمايه‌گذاري در بازار ارز تشويق مي‌كنند
پرسشي كه در اينجا مطرح مي‌شود آن است كه چرا برخي شركت‌ها و افراد به طور مستقيم يا غيرمستقيم از علاقه مندان و سرمايه‌گذاران دعوت به معامله‌گري يا سرمايه‌گذاري در بازار ارز مي‌كنند؟
دامنه تبليغات براي ورود به اين بازار چنان گسترده شده كه در گذر از خيابان‌هاي شهر مي‌توان پوسترها و كاغذهاي تبليغي را به وفور در مورد پيوستن به جمع بازيگران اين بازار ديد. آنها يادآوري مي‌كنند كه با گذراندن دوره‌هاي فشرده كوتاه مدت و ارائه نشانه‌هاي خريد يا فروش و معرفي كارگزار مناسب مشتريان خود را پشتيباني مي‌كنند. به نظر شگفتي‌آور است كه چگونه مي‌توان با چندين ساعت دوره آموزشي و دريافت علائم خريد و فروش در اين بازار پيچيده موفق شد! برخي از اين شركت‌ها يا افراد حتي براي جذب مشتريان خود دوره‌ها را با تخفيف و حتي رايگان برگزار مي‌كنند و در ادامه فعاليت‌هاي خدماتي خود، نشانه‌ها و مواضع دادوستد را به صورت رايگان در اختيار معامله‌گران مي‌گذارند!
اما به راستي چرا برخي شركت‌ها و افراد از سرمايه‌گذاران مي‌خواهند كه با بازار ارز آشنا شوند؟ چه منافعي براي آنها و سرمايه‌گذاران وجود دارد كه به دادوستدهاي روزانه بپردازند؟
در آن سوي ميدان بازار ارز، كارگزاران و بازارسازان ارز مايل هستند كه خدمات خود را به همه افراد با سپرده‌هاي اندك ارائه دهند. طبيعي است كه بازارسازان ارز از طريق اختلاف بين نرخ خريد و فروش سود به‌دست مي‌آورند و براي ادامه فعاليت خود به مشتري يا معامله‌گر نيازمند هستند. بازارسازان يا كارگزاران كوچك با شركت‌هاي بازارياب يا معرفي‌كننده كارگزار
(Introducer Broker- IB) قراردادهايي تنظيم مي‌كنند كه بر اساس آن در ازاي معرفي افرادي براي خريد و فروش الكترونيكي ارز كميسيون معين يا مبلغ مشخصي از سود هر معامله پرداخت نمايند. از آنجايي كه معرفي سرمايه‌گذار براي اين‌گونه شركت‌ها عوايد و درآمد به همراه دارد، شركت‌ها معرفي‌كننده كارگزار از منافع حاصل از اين كار برخوردار مي‌شوند. به نظر مي‌رسد انگيزه كسب درآمد از طريق معرفي به كارگزار و بازاريابي براي بازارسازان ارزي باعث مي‌شود كه آنها تلاش كنند سرمايه‌گذاران بيشتري را تشويق به ورود زودهنگام به بازار كنند. اغلب تازه‌واردان در بازار ارز پس از مدت كوتاهي پول خود را از دست مي‌دهند كه دليل عمده آن ضعف پايه‌هاي علمي، پايين بودن سطح مهارت و نبود برنامه‌ريزي مشخص در دادوستدها مي‌باشد. اگر سرمايه‌گذاري در بازار ارز عايدي به همراه دارد، پس بازار سهام تهران نيز صرف‌نظر از نقدينگي پايين و ريسك‌هاي آن مي‌تواند منبع كسب درآمد باشد. پس چرا شركت‌ها و مشاوران سرمايه‌گذاري، آنها را تشويق به معامله بدون داشتن آگاهي كافي نمي‌كنند!
آشكار است كه همه ما دوست داريم به درآمدي متناسب با ريسك‌هاي كسب و كار مورد نظر دست يابيم. سرمايه‌گذاران در بازاري وارد مي‌شوند كه بتوانند بازدهي مناسبي از آن دريافت كنند، اما بهتر است پيش از پذيرفتن پيشنهادهاي سرمايه‌گذاري و برجسته نمودن بازده‌ها و درآمدهاي بالقوه آن قدري نسبت به ريسك‌هاي هر كسب و كار توجه داشته باشيم. تقريبا اغلب پيشنهادهاي سرمايه‌گذاري با توجه به بازده‌هاي عالي آن هيجان‌انگيز به نظر مي‌رسند. پيش از آنكه پيرامون بازده‌هاي قابل توجه و مزاياي چشمگير در
كسب و كار خيلي به هيجان بياييم، به نظر منطقي مي‌آيد كه به ريسك‌هاي موجود در آن هوشيارانه نگاهي داشته باشيم. حقيقت آن است كه هميشه ريسك و بازده به يكديگر وابسته هستند. علاقمندان به معامله در بازار ارز با انگيزه به‌دست آوردن سودهاي كلان و درآمدهاي كوتاه‌مدت اشتياق زيادي براي فعاليت در آن نشان مي‌دهند. گويي اين بازار همه آرزوهاي آنها را برآورده خواهد ساخت، اما از اين جايگاه كه بازار ارز منبع سودهاي بزرگ است و مي‌توان تنها با يادگيري يك سري استراتژي و تكنيك‌هاي دادوستد به سرمنزل مقصود رسيد، به نظر جاي ترديد دارد.
بازار ارز به عنوان بخش عمده‌اي از بازارهاي مالي چه جذابيتي دارد؟
به مانند هر بازار ديگري گرفتن سود از تغييرات قيمت ارز و سفته‌بازي يكي از مهمترين انگيزه‌ها براي مشاركت در آن است. با اين وجود دسترسي آسان به اطلاعات، نقدينگي بالا، وجود سفارشات و دستورات متعدد براي دادوستد، كارايي بازار و تجارت از طريق اينترنت از مزايا و جذابيت‌هاي آن به شمار مي‌رود. به طور ميانگين در دوره‌هاي روزانه يك يا دو‌درصد و در دوره‌هاي هفتگي3 تا 6‌درصد نوسان وجود دارد و اين مي‌تواند بستري را براي معاملات كوتاه مدت فراهم آورد.
طبق تجربيات به‌دست آمده و نمونه‌گيري از معامله‌گران بازار ارز در ايران سهولت انجام معامله و انجام دستورات خريد و فروش يكي از مهمترين نقاط قوت اين بازار عنوان شده است. همچنين دسترسي سريع به اطلاعات و نمودارهاي قيمت و بهره‌برداري از فرصت‌هاي سريع انگيزه نيرومندي براي مشاركت در بازار ارز را فراهم آورده است.
منبع:
www.rahnemoonsarmaye.com
يکشنبه 26 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 380]