واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > سینما - هفتهنامه مثلث نوشت: علی معلم روزنامهنگار، منتقد و تهیهکننده سینما به سینمای جهان و تاریخ سینمای ایران اشراف خوبی دارد. او عضو هیئت داورانی بود که چند سیمرغ بلورین را به فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در جشنواره فیلم فجر گذشته اعطا کرد. او در این گفتوگو درباره سینمای موسوم به روشنفکری و نیز فیلم یادشده گفتوگو کرده است.فیلم «جدایی نادر از سیمین» هماکنون نماد فعلی سینمای روشنفکری ایران تلقی میشود دیدگاه شما درباره اطلاق این عنوان به «جدایی نادر از سیمین چیست»؟در یک شکل جامعتر کار تولید فرهنگ عملی روشنفکرانه است. تعبیر ما از روشنفکر کسی است که تولید فکر و فرهنگ از چیزی میکند که قبلاً نبوده یا تمرین و گفتوگو میکند با فرهنگی که از پیش بوده و اکنون در معرض تحول و دگردیسی است و نظریه جدیدی را اضافه میکند. بنابراین کار تولید فرهنگی در حوزه سینما یک کار روشنفکرانه است.شما «جدایی نادر از سیمین» را فیلمی روشنفکرانه میدانید؟این نکات وجه تمایز کسانی است که در سینما فیلمهایی به نظر خاصپسند با فیلمهایی به نظر عوامانه میسازند. ممکن است هیچ کدام از اینها در دایره تولید فرهنگی واقع نشوند. درباره «جدایی نادر از سیمین» فیلم بیانگر این است که تولیدی جدید محسوب میشود و نظریهای را به عنوان نظریه فیلمساز همراه خود دارد و به حوزه اندیشمندی وارد میشود و بحث ایجاد میکند. وقتی فیلمی این کلیت را دارد که بحث را در حوزههای اجتماعی، فرهنگی و فلسفی ایجاد کند میتواند به سینمای روشناندیش، سینمای متفکر با سینمای روشنفکری متعلق باشد، ولی معنای روشنفکری بریدن از مردم و بیارتباط بودن با عقاید آنها نیست، چون روشنفکری که نتواند در مردم موثر باشد و مردم سخن از او نشوند و دربارهاش با هم بحث نکنند به دنیای روشنفکری وارد نشده است.چند ماهی از نمایش «جدایی نادر از سیمین» در جشنواره فیلم فجر و موفقیت آن در جشنواره برلین میگذرد. دیدگاه شما درباره این فیلم اصغر فرهادی و همچنین جو مخالف و موافقی که پیرامون آن ایجاد شده چیست؟از بحثهای اجتماعی روزمره و ژورنالیستی که تمایل دارند در روزمطرح شوند در چند ماه آینده اثری باقی نمیماند. این گونه بحثها زودگذر هستند. ما باید فیلمها را در کلیت و چارچوب تاریخیشان ببینیم. به طور طبیعی حرفهایی که مبنی بر طرفداری بیش از حد یا حمله بیش از حد درباره این فیلم یا هر اثر دیگری در جامعه مطرح میشود فیدبکهایی است که از سیاست اجتماع و ژورنالیسم پدید میآید. من تمایل ندارم فیلمها را در حوزه بحثهای روز ببینم. یکی سال بعد این بحثها فراموش میشود آن زمان فیلم میماند و تاریخ فیلم. «جدایی نادر از سیمین» با هر نگاه و سلیقهای جزو سینمای اندیشمند ایران و قابل احترام و بحث و گفتوگو است.گفته شده است «جدایی نادر از سیمین» فیلم تلخی است، اما آقای فرهادی دراین باره گفته من تلخیایم را به فیلم اضافه نکردم، بلکه بخشی از جامعه را نشان دادم.اگر قرار باشد با واژه تلخ با شیرین فیلمها را دستهبندی کنیم خطا کردهایم. فیلمها می توانند تلخ یا شیرین باشند.پس به فرهادی حق میدهید که فیلمش را تلخ بسازد؟طبیعتا اگر اینطور نگاه کنیم باید بگوییم فیلم میشائیل هانکه نیز تلخ است. این تلخی شاید از موضوعی که فیلم روی آن دست می گذارد نشات میگیرد. مثلا فیلم «روبان سفید» هانکه که دو سال پیش برنده نخل طلای جشنواره فیلم کن شد فیلم سنگین و ناراحتکنندهای است، چون درباره جنبهای از رفتار مردم در دورهای از تاریخ بحث و نقد میکند. وقتی از پدیدهای حرف میزنید که در درونش نقادی دارد و این نقادی سویه تیرهتری دارد ممکن است فیلم لحن تلخ داشته باشد.«اخراجیها 3» را هم فیلمی روشنفکری میدانید؟به هر حال نظریهای پشت آن فیلم نهفته است و فیلمساز میخواهد این نظریه را در قالب داستانی مطرح کند و طبیعتا یک عمل روشنفکری انجام میشود. درباره فیلم «اخراجیها» وجه صنعتی را هم میتوانیم به این فیلم اطلاق کنیم. این اشتباه است که «جدایی نادر از سیمین» را با «اخراجیها 3» مقایسه کنیم. این دو فیلم از دو نگرش و دو نوع فیلمسازی میآیند. «اخراجیها» محصول یک سینمای صنعتی است. وقتی فیلمی بخشهای یک، دو و سه پیدا میکند یعنی موفقیتی حاصل شده است که فیلمساز در ادامه آن موفقیت فیلم میسازد.54201
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 564]