چهل نكته از سخنان امام علي (ع)

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در اين مطلب به چهل حديث از امير مومنان (ع) اشاره مي شود باشد تا با درنگي هر چند كوتاه در هر واژه و كلمه اندكي به خود آمده و از اين سخنان ره توشه اي براي زندگي سعادتمندانه برگيريم. 1- خير پنهاني و كتمان گرفتاري از گنجهاي بهشت نيكي كردن و پنهان نمودن كار (نيك) و صبر بر مصيبت ها و نهان كردن گرفتاري ها (يعني عدم شكايت از آنها) است. 2- ويژگي هاي زاهد زاهد در دنيا كسي است كه حرام بر صبرش غلبه نكند، و حلال از شكرش باز ندارد. 3- تعادل در جذب و طرد افراد با دوستت آرام بيا، بسا كه روزي دشمنت شود، و با دشمنت آرام بيا، بسا كه روزي دوستت شود. 4- بهاي هر كس ارزش هر كسي آن چيزي است كه نيكو انجام دهد. 5- فقيه كامل آيا شما را از فقيه كامل، خبر ندهم؟ آن كه به مردم اجازه نافرماني خدا را ندهد، و آنها را از رحمت خدا نوميد نسازد، و از مكر خدايشان آسوده نكند، و از قرآن رو به چيز ديگر نكند، و خيري در عبادت بدون تفقه نيست، و خيري در علم بدون تفكر نيست، و خيري در قرآن خواندن بدون تدبر نيست. 6- خطرات آرزوي طولاني و هواي نفس همانا بر شما از دو چيز مي ترسم: درازي آرزو و پيروي هواي نفس. اما درازي آرزو سبب فراموشي آخرت شود، و اما پيروي از هواي نفس، آدمي را از حق باز دارد. 7-مرز دوستي با دشمن دوستت دوست مشو كه (با اين كار) با دوستت دشمني مي كني. 8-اقسام صبر صبر بر سه گونه است: صبر بر مصيبت، و صبر بر اطاعت، و صبر بر (ترك) معصيت. 9- تنگدستي مقدر هر كه تنگدست شد و نپنداشت كه اين از لطف خدا به اوست، يك آرزو را ضايع كرده و هر كه وسعت در مال يافت و نپنداشت كه اين يك غافلگيري از سوي خداست، در جاي ترسناكي آسوده مانده است. 10- عزت، نه ذلت مردن نه خوار شدن! و بي باكي نه خود باختن! روزگار دو روز است، روزي به نفع تو، و روزي به ضرر تو! چون به سودت شد شادي مكن، و چون به زيانت گرديد غم مخور، كه به هر دوي آن آزمايش شوي. 11- طلب خير هر كه خير جويد سرگردان نشود، و كسي كه مشورت نمايد پشيمان نگردد. 12- وطن دوستي شهرها به حب و دوستي وطن آباداند. 13- سه شعبه علوم لازم دانش سه قسم است: فقه براي دين، و پزشكي براي تن، و نحو براي زبان. 14- سخن عالمانه عالمانه سخن گوييد تا قدر شما روشن گردد. 15- منع تلقين منفي فقر و تنگدستي و طول عمر را به خود تلقين نكن. 16- حرمت مومن دشنام دادن به مومن فسق است، و جنگيدن با او كفر، و احترام مالش چون احترام خونش است. 17- فقر جانكاه فقر و نداري بزرگترين مرگ است! و عائله كم يكي از دو توانگري است، كه آن نيمي از خوشي است. 18- دو پديده خطرناك دو چيز مردم را هلاك كرده: ترس از نداري و فخرطلبي. 19- سه ظالم شخص ستمكار و كمك كننده بر ظلم و آن كه راضي به ظلم است، هر سه با هم شريك اند. 20- صبر جميل صبر بر دو قسم است: صبر بر مصيبت كه نيكو و زيباست، و بهتر از آن صبر بر چيزي است كه خداوند آن را حرام گردانيده است. 21- اداي امانت امانت را بپردازيد گرچه به كشنده فرزندان پيغمبران باشد. 22- پرهيز از شهرت طلبي آرام باش، خود را شهره مساز، خود را نهان دار كه شناخته نشوي، ياد گير تا بداني، خموش باش تا سالم بماني. بر تو هيچ باكي نيست، آن گاه كه خدا دينش را به تو فهمانيد، كه نه تو مردم را بشناسي و نه مردم تو را بشناسند (يعني، گمنام زندگي كني). 23- عذاب شش گروه خداوند شش كس را به شش خصلت عذاب كند:عرب را به تعصب، و خان هاي ده را به تكبر، و فرمانروايان را به جور، و فقيهان را به حسد، و تجار را به خيانت، و روستايي را به جهالت. 24- اركان ايمان ايمان چهارپايه دارد: توكل بر خدا، واگذاردن كار به خدا، تسليم به امر خدا و رضا به قضاي الهي. 25- تربيت اخلاقي اخلاق خود را رام خوبي ها كنيد و به بزرگواري هايشان بكشانيد و خود را به بردباري عادت دهيد. 26- آسان گيري بر مردم و دوري از كارهاي پست نسبت به مردم، زياد خرده گيري نكنيد، و قدر خود را با كناره گيري از كارهاي پست بالا بريد. 27- نگهبانان انسان آدمي را همين دژ بس كه كسي از مردم نيست، مگر آن كه با او از طرف خدا نگهبان هاست كه او را نگه مي دارند كه به چاه نيفتد، و ديوار بر سرش نريزد، و درنده اي آسيبش نرساند، و چون مرگ او رسد او را در برابر اجلش رها سازند. 28- روزگار تباهي ها زماني بر مردم خواهد آمد كه در آن ارج نيابد، مگر فرد بي عرضه و بي حاصل، و خوش طبع و زيرك دانسته نشود، مگر فاجر، و امين و مورد اعتماد قرار نگيرد، مگر خائن و به خيانت نسبت داده نشود، مگر فرد درستكار و امين! در چنين روزگاري، بيت المال را بهره شخصي خود گيرند، و صدقه را زيان به حساب آورند، وصله رحم را با منت به جاي آرند، و عبادت را وسيله بزرگي فروختن و تجاوز نمودن بر مردم قرار دهند و اين وقتي است كه زنان، حاكم و كنيزان، مشاور و كودكان، فرمانروا باشند! 29- زيركي به هنگام فتنه هنگام فتنه چون شتر دو ساله باش كه نه پشتي دارد تا سوارش شوند و نه پستاني تا شيرش دوشند. 30- اقبال و ادبار دنيا چون دنيا به كسي روي آرد، نيكويي هاي ديگران را بدو به عاريت سپارد، و چون بدو پشت نمايد، خوبي هايش را بربايد. 31- ناتوان ترين مردم ناتوان ترين مردم كسي است كه توان به دست آوردن دوستان را ندارد، و ناتوان تر از او كسي است كه دوستي به دست آرد و او را از دست بدهد. 32- فرياد رسي و فرح بخشيِ گرفتار از كفاره گناهان بزرگ، فرياد خواه را به فرياد رسيدن، و غمگين را آسايش بخشيدن است. 33- نشانه كمال عقل چون خرد كمال گيرد، گفتار نقصان پذيرد. 34- رابطه با خدا آن كه ميان خود و خدا را اصلاح كند، خدا ميان او و مردم را اصلاح مي كند و آن كه كار آخرت خود را درست كند، خدا كار دنياي او را سامان دهد. و آن كه او را از خود بر خويشتن واعظي است، خدا را بر او حافظي است. 35- افراط و تفريط دو تن به خاطر من هلاك شدند: دوستي كه اندازه نگاه نداشت و دشمني كه بغض ـ مرا ـ در دل كاشت. 36- روايت و درايت هر گاه حديثي را شنيديد آن را با دقت عقلي فهم و رعايت كنيد، نه بشنويد و روايت كنيد! كه راويان علم بسيارند و رعايت كنندگان آن اندك در شمار. 37- پاداش تارك گناه مزد جهادگر كشته در راه خدا بيشتر نيست از مرد پارسا كه ـ معصيت كردن ـ تواند ـ ليكن ـ پارسا ماند و چنان است كه گويي پارسا فرشته اي است از فرشته ها. 38- پايان ناگوار گناه به ياد آريد كه لذت ها تمام شدني است و پايان ناگوار آن بر جاي ماندني. 39- صفت دنيا در صفت دنيا فرموده است:مي فريبد و زيان مي رساند و مي گذرد. 40- دينداران آخر الزمان مردم را روزگاري رسد كه در آن از قرآن جز نشان نماند و از اسلام جز نام آن، در آن روزگار ساختمان مسجدهاي آنان نو و تازه ساز است و از رستگاري ويران. ساكنان و سازندگان آن مسجدها بدترين مردم زمين اند، فتنه از آنان خيزد و خطا به آنان درآويزد. آن كه از فتنه به كنار ماند بدان بازش گردانند، و آن كه از آن پس افتد به سويش برانند. خداي تعالي فرمايد: به خودم سوگند، بر آنان فتنه اي بگمارم كه بردبار در آن سرگردان ماند و چنين كرده است، و ما از خدا مي خواهيم از لغزش غفلت درگذرد. فراهنگ** 1883

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 238]