واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: با لينوكس زندگىكنيم
در اين بخش به معرفى لينوكس مىپردازيم. سيستمعاملى كه اپنسورس يا كدباز است. بدين معنى كه هر كسى مىتواند به كدها (برنامههاى نوشته شده) اين سيستمعامل دسترسى داشته باشد، آنها را مطالعه كند، تغيير بدهد، رفع ايراد كند و حتى با نام خودش و به نام يك توزيع لينوكس جديد منتشر كند. گفتيم كه توزيع لينوكس نيز به نسخهاى از لينوكس گفته مىشود كه توسط فرد، گروه يا شركتى ايجاد شده. اين ايجاد شدن مىتواند سرهم كردن و جمعآورى امكانات از ابتدا ( From Scratch ) و ايجاد از سطح صفر باشد يا اينكه يك توزيع موجود را تغيير بدهند و توزيع جديدى با امكانات جديد ايجاد كنند. در اين مقاله بهطور مختصر و براى آشنايى به سه موضوع مىپردازيم: تهيه، نصب و كار با لينوكس
الف) تهيه لينوكس
تهيه كردن يك توزيع لينوكس كار زياد مشكلى نيست. ابتدا بهتر است با مشورت يك دوست، از ميان نزديك به هزار و پانصد توزيع لينوكس، يكى را كه مناسب شروع كار است برگزينيد. اگر كسى را براى مشورت نداريد، من به شما توصيه مىكنم از اين توزيعها يكى را انتخاب كنيد: اوبونتو ( Ubuntu )، كوبونتو ( Kubuntu )، فدورا ( Fedora )، پارسيكس ( Parsix )، اپن زوزه ( openSUSE ). براى تهيه هر يك از اين توزيعها چند روش وجود دارد كه با آنها آشنا مىشويم:
1) اگر به اينترنت پرسرعت دسترسى داريد، به راحتى مىتوانيد لينوكس موردنظر خود را دانلود كنيد. براى اين كار مىتوانيد به سايتهاى رسمى هر يك از اين لينوكسها مراجعه كنيد و به قسمت دانلود برويد:
getubuntu/download/ubuntu.com
download.php/kubuntu.org
en/get-fedora/fedoraproject.org
parsix.org
software.opensuse.org
يا مىتوانيد به اين سايتها مراجعه كنيد كه تعداد بسيار زيادى از توزيعهاى لينوكس را به رايگان براى دانلود عرضه مىكنند. با يك جستوجوى كوچك مىتوانيد لينوكس موردنظرتان را پيدا و دانلود كنيد:
dir.linuxforums.org
madtux.org
iso.linuxquestions.org
2) مىتوانيد لينوكس موردنظر خودتان را بخريد. براى اين كار دو گزينه پيشرو داريد: خريد اينترنتي، خريد سنتى از بازار. براى خريد اينترنتى مىتوانيد به يكى از دو سايت زير مراجعه كنيد:
linux.sito.ir
linuxshop.ir
در اين دو سايت فقط كافيست لينوكس موردنظر خود را انتخاب كنيد و با پرداخت اينترنتى با كارتهاى عضو شتاب، چند روز بعد لينوكس خود را درب منزل تحويل بگيريد. شيوههاى ديگرى نيز براى پرداخت وجود دارد، مثلا پرداخت به مامور شركت پست در هنگام تحويل گرفتن كالا كه انتخاب اين حالت يا پرداخت اينترنتى به خود شما بستگى دارد. در حالت ديگر مىتوانيد به بازار مراجعه كنيد و لينوكس مورد نظر خود را تهيه كنيد. البته اين كار را توصيه نمىكنم زيرا اطلاعات در زمينه لينوكس در بين فروشندگان CD در بازار، بسيار اندك است و بيشتر موجب گمراهىيتان مىشود.
3) اگر توانايى صبر كردن داريد، مىتوانيد لينوكس «اوبونتو» يا «كوبونتو» را سفارش بدهيد تا برايتان به رايگان ارسال شود! باور نمىكنيد؟ كافيست امتحان كنيد. به يكى از اين دو سايت مراجعه كنيد، يك حساب كاربرى ايجاد كنيد، آدرس منزلتان را به شكل آدرسهاى لاتين (از انتها به ابتدا با شكل: پلاك - كوچه - خيابان، كاملا برعكس آدرس دادن به شكل فارسي) وارد كنيد، 4 تا 6 هفته منتظر بمانيد تا اوبونتو و كوبونتوهايى كه سفارش دادهايد به وسيله پست به درب منزلتان بيايد! به ياد داشته باشيد نه در مرحلهسفارش و نه در مرحلهدريافت هيچ هزينهاى را نبايد بپردازيد! امتحان كنيد، رايگان است!
ب) نصب لينوكس
به راحتى مىتوانيد لينوكس را در كنار ويندوز نصب كنيد و به اطلاعات با ارزشتان هيچ آسيبى نزنيد. نصب لينوكس بسيار ساده است. شايد بسيار شبيه به نصب يك نرمافزار در ويندوز. فقط يك قسمت از نصب لينوكس نياز به آموزش دارد و آن هم قسمت ايجاد پارتيشنهاى موردنياز است. لينوكس قابليت خواندن و نوشتن بر روى پارتيشنهاى اختصاصى ويندوز ( NTFS - FAT ) را دارد، اما نمىتوانيد لينوكس را بر روى يكى از اين پارتيشنها نصب كنيد. شما بايد پارتيشنهاى مخصوص لينوكس را ايجاد كنيد. مطمئن باشيد كه اطلاعاتتان هيچ آسيبى نخواهند ديد. نصب توزيعهاى مختلف لينوكس تقريبا مشابه است. در حالت كلي، نصب يك توزيع لينوكس، عموما شامل اين مراحل است (كه مسلما در توزيعهاى مختلف اين مراحل فرق مىكنند): انتخاب زبان - انتخاب نوع نصب يا انتخاب نرمافزارهاى موردنظرتان در هنگام نصب - ايجاد پارتيشنهاى موردنياز - مشخص كردن نوع استفاده از هر پارتيشن - ايجاد حساب كاربري
1) انتخاب زبان: اكثر لينوكسها قابليت انتخاب تمامى زبانهاى موجود را براى مراحل نصب دارند. مىتوانيد راهنمايىهاى هنگام نصب را در اكثر لينوكسها به زبان فارسى نيز داشته باشيد.
2) انتخاب نوع نصب: برخى لينوكسها براى نوع نصب از شما سوال مىكنند كه مثلا مىخواهيد يك كامپيوتر روميزى داشته باشيد يا يك سرور يا يك ايستگاه كاري. برخى ديگر نيز، براى نرمافزارهاى مورد علاقهتان از شما در هنگام نصب سوال مىكنند. اين كار اين امكان را مىدهد كه يك لينوكس دلخواه با نرمافزارهاى موردنظرتان داشته باشيد. برخى از لينوكسها هر دو مرحله را دارند و برخى هيچكدام را ندارند و يك سرى نرمافزارهاى مشخص همواره نصب مىشوند. در هر صورت اگر دربارهنرمافزارهاى لينوكس اطلاعى نداريد، هميشه بهتر است كه حالت پيشفرض را انتخاب كنيد و چيزى را تغيير ندهيد.
3) ايجاد پارتيشنهاى مورد نياز: براى نصب يك لينوكس به دو پارتيشن نياز داريد. يكى محل نصب است و ديگرى با نوع swap استفادهاى شبيه به RAM كامپيوتر دارد. حداقل اندازهپارتيشن اصلى كه محل نصب است با توجه به توزيع لينوكستان متفاوت خواهد بود. اما فضايى بين 2 تا 7 گيگابايت مىتواند بهترين حالت باشد. بهتر است آن را از نوع EXT3 ايجاد كنيد. اندازهپارتيشن swap را عموما دو برابر اندازه RAM انتخاب مىكنند. اما اگر RAM تان 1 گيگابايت يا بيشتر است، swap را به همان اندازه RAM ايجاد كنيد.
براى كسى كه اولين تجربهنصب لينوكس در كنار ويندوز را مىگذراند، توصيه مىشود كه پارتيشنبندى را به هنگام نصب لينوكس موكول نكند و اين كار را قبل از نصب انجام دهد. براى اين كار مىتوانيد با نصب نرمافزار Partition Magic در ويندوز، يك قسمت خالى از يكى از پارتيشنهاى ويندوزتان را انتخاب كنيد; پارتيشن اصلى را ezResi كنيد; قسمت خالى را جدا كنيد و در انتها پارتيشنهاى موردنظر را ايجاد كنيد: يك پارتيشن با اندازهكافى براى نصب (ازنوع ext3 ) و يك پارتيشن از نوع swap . همين است!
4) براى مشخص كردن پارتيشن محل نصب: بايد Mount Point اش را به / تغيير دهيد (مميز). Mount Point يا نقطهاتصال مكانى براى دسترسى به پارتيشنهاى هارد براى هر پارتيشن است. Mount Point ها در لينوكسهاى جديد بهطور خودكار تنظيم مىشوند. شما فقط بايد براى مشخص كردن پارتيشن محل نصب، Mount Point ش را به مميز تغيير بدهيد. اين مرحله در هنگام نصب با كمى دقت كاملا مشخص است. بقيه پارتيشنها معمولا در لينوكسهاى جديد با نامهاى خاص و Mount Point هاى خاص مشخص مىشوند كه توضيح نامها در حوصلهبحث نيست.
5) ايجاد حساب كاربري: منظور همان درست كردن يك User و انتخاب يك Password است. در برخى از لينوكسهاى محبوب اين امكان گذاشته شده كه لينوكس بهطور خودكار با تشخيص ويندوز، كاربران، اطلاعات Desktop و My Document و برخى چيزهاى ديگر ويندوزتان را به لينوكس كپى مىكند. با اين كار به اطلاعات پر استفادهيتان كه در دسكتاپ ويندوز قرار گرفته است، به راحتى دسترسى داريد. دقت كنيد كه هر لينوكس علاوه بر كاربرهايى كه شما ايجاد مىكنيد، يك كاربر ريشه ( root ) نيز دارد. كاربر ريشه اجازهدسترسى به هر چيزى و تغيير همهقسمتها را دارد. اما يك كاربر معمولى فقط اجازهدسترسى و كارهاى عادى با سيستم را دارد. اگر مىخواهيد تنظيمى را تغيير بدهيد كه نياز به اجازهكاربر ريشه دارد، از شما براى Password كاربر ريشه سوال مىشود. اگر كلمهعبور را به درستى وارد كنيد، چند لحظه بهطور موقت با اجازههاى كاربر ريشه مىتوانيد به سيستم دسترسى داشته باشيد. اين كار صرفا براى امينت بيشتر و حفاظت از اطلاعات و امكانات سيستم است.
ج) كار با لينوكس
كار با لينوكس مسلما بايد با ويندوز فرق داشته باشد! چون اين دو، دو سيستمعامل جداگانه با امكانات و توانايىهاى جدا هستند. اما نگران نباشيد. به راحتى مىتوانيد با كمى كار كردن با لينوكس با تمام قسمتهاى آن آشنا شويد. به ياد روزى بيفتيد كه براى اولين بار پشت كامپيوتر نشستيد و با ويندوز هيچ آشنايى نداشتيد. اما كار با آن را ياد گرفتيد. اكنون وقت آن رسيده كه با ويروس، تروجان، نرمافزار جاسوس، از دست دادن اطلاعات، سطح پايين امنيت، هنگكردنهاى متوالى و ... خداحافظى كنيد. اكنون وقت آن رسيده كه از كامپيوتر خود لذت ببريد. با لينوكس كار كنيد. مطمئنا در ابتدا برايتان سخت است. اما اگر به آن عادت كنيد، استفادهمجدد از ويندوز برايتان سخت مى شود! براى يادگيرى و رفع مشكلات و پرسيدن سوالهايتان مىتوانيد به اينترنت مراجعه كنيد. خوشبختانه سايتهاى زيادى به زبان فارسى براى اين منظور وجود دارد. براى آشنايى كلى با لينوكس و رفع مشكلات و پرسيدن سوالات و پيدا كردن مقالات در سطحى قابل قبول مىتوانيد به سايت technotux.com مراجعه كنيد. براى رفع مشكلات و هرگونه ايرادي، گرفتن راهنمايى و آشنايى با لينوكس اوبونتو، مىتوانيد به سايت ubuntu.ir مراجعه كنيد. اين سايت نماينده رسمى فارسى و ايرانى لينوكس اوبونتو است. مىتوانيد از كتاب PDF لينوكس پارسيكس نيز استفاده كنيد. اين كتاب براى تازهكاران بسيار توصيه مىشود. از آنجا كه توزيع لينوكس پارسيكس يك توزيع ايرانى است، اين كتاب كاملا فارسى است. بعيد است كه با مراجعه به اين سايتها به جوابهاى خود نرسيد. در هر صورت اگر جواب مشكلاتان را پيدا نكرديد، منابع انگليسى در اينترنت بهوفور يافت مىشود. سايتهاى خود شركتهاى سازندهلينوكسها نيز مىتواند راهنماى بسيار بسيار خوبى برايتان باشد.
لينوكسى باشيد!
جمعه 10 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حيات نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]