مراسم بزرگداشت سيدجعفر شهيدي برگزار شد مصطفي ميرسليم: شهيدي ملاحظه‌كاري سياسي نداشت

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: مراسم بزرگداشت سيدجعفر شهيدي برگزار شد مصطفي ميرسليم: شهيدي ملاحظه‌كاري سياسي نداشت

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات

مراسم بزرگداشت سيدجعفر شهيدي روز گذشته (دوشنبه) در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي برگزار شد.

به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مهدي محقق - رييس انجمن آثار و مفاخر فرهنگي - در اين مراسم گفت: دكتر شهيدي از چهره‌هاي شناخته‌شده در فرهنگ ماست كه نه تنها در كشور ما؛ بلكه در كشورهاي ديگر، بخصوص كشورهاي عربي و اسلامي، از او با احترام ياد مي‌كنند. احاطه به عربيت و ادبيتي كه در شهيدي بود و تسلطي كه به قرآن، حديث، نهج‌البلاغه و ادبيات داشت، او را دانشمند ذوالفنوني كرده است.

محقق در ادامه افزود: اولين‌بار كه او را ديدم، در سال 27 در مدرسه‌ي سپهسالار بود. بعدها با هم در يك دبيرستان تدريس مي‌كرديم و براي دبيرستان‌ها كتاب عربي نوشتيم، تا اين‌كه به لغت‌نامه‌ي دهخدا رفت.

اين پژوهشگر شهيدي را تجسمي از فرهنگ غني اسلامي و ايراني دانست و يادآور شد: علاقه‌ي شهيدي به ادبيات فارسي را با شرح ديوان‌هايي كه داشته، مي‌بينيم و همچنين تفحص تاريخي شهيدي كه در آثارش به حوادث صدر اسلام اشاره داشت، و آن را با وضعيت سياسي موجود منطبق مي‌كرد، تجسمي از فرهنگ غني اسلامي و ايراني اوست.

وي خصيصه‌ي ديگر شهيدي را معلم‌ بودن او دانست و يادآور شد: شاگردان را تشويق مي‌كرد و بي‌مطالعه سر كلاس نمي‌رفت. از دست ‌رفتن شهيدي، از دست‌ رفتن يك نفر نبود؛ بلكه از بين ‌رفتن يك قوم و تاريخ بود.

سپس مصطفي ميرسليم - رييس هيأت امناي بنياد دايرةالمعارف اسلامي - سخن گفت و با اشاره به شروع آشنايي‌اش با شهيدي، متذكر شد: آشنايي من با شهيدي از سال 62 شروع مي‌شود، وقتي بنياد دايرة‌المعارف اسلامي را بنا نهاديم و دكتر شهيدي جزو هيأت‌امناي آن بود. زماني‌كه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مسؤوليت داشتم، جنبه‌ي ديگري از جنبه‌هاي معنوي ارزشمند او را شناختم؛ خدمات او براي شوراي گسترش زبان فارسي قابل تأمل است.

وي افزود: دانشمندان و اديبان ما دسته‌اي هستند كه براي اظهارنظر خود ملاحظاتي دارند و من شخصا از اين ملاحظه‌كاري هميشه رنج مي‌بردم؛ اما رويه‌ي شهيدي را ستايش مي‌كردم. او مسائل كارشناسي علمي را تحت ‌تأثير جو سياسي قرار نمي‌داد. چيزي جز نظريه‌ي خود را به عنوان كارشناس خبره مدنظر قرار نمي‌داد و تحت‌ تأثير مسائل جانبي قرار نمي‌گرفت. هرگز نظريه‌ي علمي و ادبي خود را بر مسائل حاشيه‌يي كه به جو غالب و يا سياست بازمي‌گشت، قرباني نمي‌كرد.

ميرسليم همچنين عنوان كرد: نكته‌ي ديگري كه از دوران دبيرستان، مرا رنج مي‌داد، درس تاريخ بود كه به درسي وقت‌ تلف‌كن براي دانش‌آموزان تبديل شده بود. بعدها كه با آثار تحليلي و تاريخي شهيدي آشنا شدم، ديدم او مطالب تاريخي و اسلامي را به گونه‌اي مطرح كرده كه بر شناخت و آگاهي‌اش از موضوع دلالت دارد و پشت سر اين شناخت، يك عمر تحقيق و تجربه است. با كارهاي شهيدي به كنه تاريخ پي مي‌بريم و با جريانات تاريخ اسلام آشنا مي‌شويم و شناخت آن‌ها به سبب تأثيري كه امروز دارند، مهم است. امروزه دانشجويان ما با اين آثار تحليلي و تاريخي مي‌توانند شناخت عميقي از صدر اسلام داشته باشند.

سپس علي موسوي گرمارودي در سخناني اظهار كرد: سال‌ها پيش از آن‌كه در دوره‌ي دكتري افتخار شاگردي شهيدي را داشته باشم، او را در محفل اميري فيروزكوهي مي‌ديدم. به دليل علايق ادبي در اين محفل شركت مي‌كرد. ديدار واقعي و نزديك هنگامي آغاز شد كه در دوره‌ي دكتري در محل مؤسسه‌ي لغت‌نامه دهخدا در كلاس‌هاي درس او حضور مي‌يافتم و بعد از آن از او خواستم براي پايان‌نامه، استاد راهنماي من باشد كه با موضوع اديب‌الممالك، پنج سال تمام وقت صرف كرد و نواقص و زوايد كار مرا را مي‌كاست.

اين شاعر از ويژگي‌هاي بارز شهيدي را اهميت به نماز اول وقت در هر شرايطي، حتا وسط جلسات و سمينارهاي مهم دانست و ادامه داد: او همچنين به قرآن بسيار احترام مي‌گذاشت و وقتي به جلسه‌اي مي‌رسيد كه در آن قرآن خوانده مي‌شد، مي‌ايستاد و بعد از تمام ‌شدن قرائت، وارد مي‌شد. هرگز غيبت كسي را نكرد، در ختم هر متوفايي شركت مي‌كرد و در وفاي به عهد و وقت يگانه بود.

همچنين حسن احمدي گيوي درباره‌ي شهيدي گفت: در جايگاه هستي، انسان‌هايي مي‌آيند و مي‌روند كه نه آمدن‌شان شوري مي‌افكند و نه رفتن‌شان سوگي برمي‌انگيزد؛ اما هستند كساني كه اگر آمدن‌شان بي‌خبر است؛ اما رفتن‌شان جهاني را برمي‌انگيزد؛ شهيدي از اين دسته نادره مردان است.

عضو هيأت علمي مؤسسه‌ي دهخدا سپس مقاله‌اش را كه 11 سال پيش در جشن‌نامه‌اي براي شهيدي منتشر شده است، براي حاضران خواند.

در اين نوشته آمده بود: در ميان بزرگان و فرهيختگان فرهنگ و دانش ايران، شهيدي شأن خاصي دارد. امروز در كشور، اصحاب فضل و دانش كم نيستند؛ اما اندك‌اند كه هم فضل و فضيلت را در حد كمال دارند و شهيدي از آن‌ جمله بود.

در ادامه، علي‌محمد سجادي سخن گفت و اظهار كرد: در اين چهار يا پنج ‌ماه بعد از درگذشت شهيدي، مقالات متفاوتي درباره‌ي او نوشته شده است و صحبت‌هاي من تكرار مكررات خواهد بود؛ بنابراين به بحث دانشگاه‌ها مي‌پردازم. دانشگاه‌هاي ما دو نقص اساسي دارند؛ يكي اين‌كه از حال فارغ‌التحصيلان خود بي‌خبرند. هرساله هزاران نفر از دانشگاه‌هاي كشور فارغ‌التحصيل مي‌شوند؛ اما كسي به اين‌كه بعدا چه مي‌كنند، و آيا كاري دارند يا نه، نمي‌پردازد. بايد انجمن فارغ‌التحصيلان داشته باشيم، كه اين رويه قبل از انقلاب وجود داشت. درد ديگر كه از اين هم مهم‌تر است، اين است كه وقتي اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ بازنشسته مي‌شوند، در زمره‌ي مردگان قرار مي‌گيرند و كسي حالي از آنان نمي‌پرسد. اين ‌كار دشواري نيست كه دولتمردان ما انجام دهند؛ مثلا براي روز معلم، وزير علوم يك كارت و يا يك شاخه گل براي آن‌ها بفرستد.

عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي مسأله‌ي ديگر را منسوخ‌ شدن استادي و شاگردي دانست و يادآور شد: كسي حد خود را نمي‌داند. سلسله‌ مراتب در گذشته معلوم بود؛ اما امروز بسياري پله‌ها را يكي‌يكي طي نمي‌كنند.

در پايان نيز شكوفه شهيدي - دختر سيدجعفر شهيدي - متذكر شد: زماني‌كه شهيدي زنده بود و رياست مؤسسه‌ي دهخدا را برعهده داشت، من سمت معاونت را به اصرار پدرم پذيرفتم. پذيرفتن اين سمت براي من جذابيت نداشت؛ زيرا از كار تحقيق بايد دست مي‌شستم. براي اولين‌بار نقش شهيدي به عنوان پدر و رييس مؤسسه‌ بر من غلبه كرد و اين مسؤوليت را پذيرفتم.

او افزود: تداوم مؤسسه‌ي دهخدا و زبان فارسي بيش از هر چيزي، اداي دين به نياكان خردورز ماست كه مفاهيم والا را در زبان فارسي به ما ارائه كردند، و با اين اعتقاد، اين سمت را پذيرفتم. در اين سازمان كساني با سليقه‌هاي متفاوتي هستند؛ ولي ما توانستيم در اين سه ‌سال كارهايي را انجام دهيم كه كارنامه‌ي مشترك من و شهيدي است. وقتي سمت معاونت سازمان را پذيرفتم، حساب مؤسسه‌ صفر بود و بعضي كارمندان در آستانه‌ي اخراج‌ شدن بودند. توانستيم با اقدامات صورت‌گرفته، اعتماد همكاران را به خود جلب كنم و به يمن اين اعتماد، مجال تغييرات را يافتم.

شكوفه شهيدي يادآور شد: بازديدهايي كه مردم از گنجينه‌ي دهخدا داشتند، مهم‌ترين تأييد بر درستي اين كار بود. بعد با مركز اسناد تماس گرفتيم و كار اسكن دست‌نوشته‌هاي دهخدا را آغاز كرديم كه برخي از آن‌ها اسناد بسيار مهمي در رشته‌ي ادبيات فارسي هستند.

در پايان مراسم، لوح‌هاي سپاسي به شكوفه شهيدي و محسن شهيدي - فرزندان استاد - اهدا شد.

انتهاي پيام
سه شنبه 7 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 291]