واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: يادداشتآثار توسعه آموزش مالي*
علي رحماني *با توجه به اينكه اثرات رفتاري آموزشهاي سرمايهگذاري در بلندمدت قابل مشاهده است، ارزيابي نسبتا كمي از منافع برنامههاي آموزشي مالي انجام شده است.
دادههاي موجود مانند تعداد سرمايهگذاران جديد، پول تازه وارد شده به بازار توسط سرمايهگذاران حقيقي، كاهش شكايات از كارگزاران، شركتها و بورس، واكنش سهامداران حقيقي به شايعات و تصميمگيري آنها در شرايط هيجاني بازار (صفهاي خريد يا فروش) به سختي ميتوانند تغييرات رفتاري دورههاي آموزش را نشان دهند. تعريف معيارهاي مناسب براي ارزيابي آموزشها يكي از چالشهاي اين حوزه است. بنابراين در حال حاضر تمركز بر تعداد شركتكنندگان در هر دوره آموزش مالي است. البته معيارهايي همچون رشد تعداد شركتكنندگان، نشريات مورد درخواست، مراجعه به تارنماها، پوشش خبري و تقاضاهاي آموزش در حال حاضر قابل استفاده است. اين معيارها ميتواند تصويري از سطح سواد مالي جامعه را به دست دهد و براي اولويتبندي برنامهها و تسهيل نظارت بر پيشرفت امور طي يك دوره زماني معين به كار رود.
بر مبناي مطالعات و تجارت ديگر كشورها، به نظر ميرسد، تدوين اصول برنامههاي آموزش بتواند به ذينفعان كمك كند كه برنامههاي آموزشي را آغاز و اجرا كند. اين اصول تنوع رويكردها و روشهاي موجود براي طراحي يك استراتژي آموزش مالي موفق را در نظر ميگيرد و مبناي عمل آينده در بورس خواهد بود.
اصل1- آموزش مالي بايد براي تمام مراحل زندگي و به صورت مستمر در دسترس باشد و فعالانه ترويج شود. (ز گهواره تا گور دانش بجوي).
آموزش مالي بايد براي طرح چالشهاي مالي مرتبط با رويدادهاي واقعي در زندگي طيفهاي مختلف شهروندان از افراد باتجربه تا جوان و بازنشسته در دسترس باشد. برنامهها بايد قابل انطباق با وضعيت مالي شهروندان و سطح درك مسائل مالي باشد.
اصل2- برنامههاي آموزش مالي بايد دقيقا تامين نيازهاي خاص شهروندان را هدف قرار دهد. به منظور دستيابي به اين هدف، تحقيق و بررسي پيشين (EX-ante) بايد در مورد سطح فعلي آگاهي مالي نمونهاي از شهروندان انجام شود تا موضوعاتي كه به طور مشخص نياز به طرح دارد، شناسايي شود. برنامهها بايد به موقع و به سهولت قابل دسترسي باشد، آموزشهاي مالي بايد نيازهاي خاصي را برآورده سازد، اطمينان از اينكه برنامه به روش جامع ارائه شده است و استفادهكننده در موارد نياز به آن دسترسي داشته باشد، مهم است.
اصل3- مردم بايد آموزشهاي مالي و اقتصادي را در اولين فرصت ممكن فرا گيرند و آموزش بايد از مدرسه آغاز شود. دولت بايد آموزشهاي مالي را بخشي اجباري از سرفصل دروس مدارس قرار دهد.
اصل4-طرحهاي آموزش مالي بايد شامل ابزارهاي عمومي باشد كه آگاهي از نياز به ارتقاي درك از موضوعات و ريسكهاي مالي را افزايش دهد. (بداند كه نداند)
بسياري از مردم اغلب از فقدان درك كافي از موضوعات مالي و ريسكهاي مالي بياطلاع هستند. ابزارهايي مانند پرسشنامههاي خود ارزيابي و شركت در مسابقات با موضوعهاي مالي ميتواند اين آگاهي را افزايش دهد. شركتكنندگان بعدا ميتوانند به آموزشهاي مالي خاص هدايت شوند.
اصل5- آموزشهاي مالي بايد به روش منصفانه، شفاف و بدون سوگيري ارائه شود. دقت كافي بايد صورت گيرد كه اين آموزش به بهترين نحو به نفع آموزشپذير است، وقتي آموزش مالي عمومي ارائه ميشود، بايد اطمينان حاصل شود كه تمايز روشني بين آموزش مالي عمومي و اطلاعات يا توصيه راجع به يك محصول خاص يا خدمت معين يا مشتري خاص وجود دارد.
اصل 6- آموزشدهندگان (مدرسان) آموزشهاي مالي بايد آموزشهاي مناسب ديده باشند و منابع كافي داشته باشند تا قادر باشند برنامههاي آموزش مالي را به نحو موفق و مطمئن ارائه كنند. مساله اصلي در توسعه آموزش مالي موفق توانمندسازي كساني است كه آموزش ميدهند (آموزش مدرسان). اين مستلزم توسعه مواد آموزشي سودمند و برنامههاي بازآموزي و مهارتآموزي مدرسان است.
اصل7- در سطح ملي بايد هماهنگي بين ذينفعان مختلف ترويج و تشويق شود تا تعريف روشني از نقشها، تبادل تجربيات و اولويتبندي منابع حاصل شود.
اصل8- خدمات آموزشي توسط ارگانها و نهادهاي مختلف ارائه شود (تاكيد بر برونسپاري). در اين صورت ارزيابي مستمر از ارائهدهندگان خدمات آموزشي براي اطمينان از اين كه بهترين رويهها را به كار ميگيرند، ضروري است. آموزش سرمايهگذاران و ارتقاي آگاهي آنها از موضوعات مالي، شرط اساسي براي اجراي موفق سياستهاي كلي اصل44، ثبات مالي، افزايش كارآيي اقتصادي، نظارت بر فعاليتهاي اقتصادي و عملكرد بنگاهها و سلامت بازار و جامعه است. آموزش مالي طيف گستردهاي از موضوعات را در بر ميگيرد و نيازمند برنامهريزي و حمايت ملي است. اگر چه بورس اوراق بهادار تهران برنامههاي منسجمي براي ارائه آموزشهاي مالي در سطح مبتدي، مياني و پيشرفته دارد و از ابزارها و روشهاي مختلف براي اجرا استفاده خواهد كرد، ولي پيگيريهاي موثري براي ورود ديگر سازمانهاي ذينفع و با نفوذ يا هماهنگي با آنها به عمل خواهد آورد. براي ترويج آموزشهاي مالي علاوه بر تالارهاي استاني و تهران، كارگروه رسانه نقش موثري ايفا خواهند كرد و با راهاندازي مديريت آموزش سرمايهگذاران امكان برونسپاري نيز فراهم خواهد شد. بورس اوراق بهادار تهران اصول اساسي را براي طرحهاي آموزشي با كيفيت مدنظر دارد. اين اصول شامل آموزش مالي براي تمام مراحل زندگي به صورت مستمر، منطبق با نيازهاي خاص هم ميهنان، شروع آموزش در اولين فرصت ممكن و ترجيحا از مدرسه، آگاهي بخشي در مورد اين كه بداند كه نداند، ارائه آموزشهاي شفاف و بدون سوگيري، با آموزشدهندگان واجد شرايط، هماهنگي با ديگر ذينفعان و برونسپاري بخشي از خدمات است.
*بخشي از سخنراني همايش آموزش سرمايهگذاري در شيراز
*مدير عامل شركت بورس
سه شنبه 7 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 393]