واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: نجواي عاشقانه کردها ثبت ملي شد
"هوره" از آوازهاي بومي و محلي استانهاي زاگرس نشين کشور است که به ويژه اين نوع آواز در استان ايلام از ديرباز تا کنون در بين مردم از جايگاه بالايي برخودار بوده به تازگي در آثار ملي کشور ثبت شده است.معاون حفظ، احيا و ثبت آثار تاريخي ايلام صبح چهارشنبه در محل اين اداره گفت: آواي مقامي هوره، ساز مقامي دوزله و تعزيه استان ايلام به تصويب شوراي عالي سياستگذاري ثبت ميراث معنوي فرهنگي رسيده است. آواي هورهمحمد جواد خانزادي ادامه داد: با ثبت اين آثار که هر يک حائز اهميت و از قدمت بالايي برخوردار هستند، برنامههايي در راستاي حفظ و احياي اين آثار صورت مي گيرد.خانزادي افزود: آواي مقامي هوره از جمله قديم ترين آواهاي معروف کشور بوده که در استان ايلام داراي سابقهاي تاريخي است.وي اظهار داشت: ساز مقامي دوزله نيز در غرب کشور با سابقهاي تاريخي داراي جاذبههاي خاصي در هنر موسيقي است.به گفته وي، تعزيه استان ايلام نيز که ريشه در فرهنگ مذهبي و تاريخي دارد از ديگر جاذبههاي فرهنگي منطقه بوده که اکنون در فهرست آثار معنوي کشور به ثبت رسيدخ است.در سرايش هوره کلمات به نرمي و در چينشي مرواريد گونه به آرامي بر زبان جاري ميشوند و داغ و درد و غريبي و شکوه از روزگار را نهفته در لابه لاي خود به ذهن شنونده ميبخشند.وي گفت: تلاش براي زنده کردن آواهاي بومي و موسيقي محلي اين استان را يک ضرورت فرهنگي است.خازنداي بيان داشت: زنده کردن موسيقي محلي و سنتي به عنوان يکي از نمادهاي فرهنگي تاريخ کهن اين ديار وظيفه همه فعالان فرهنگي ايلام و نهادهاي مربوط است.وي افزود: هوره را ميتوان مرواريدي سفته از تاريخ درخشان ايلام دانست که بايد از صدف سينه بزرگان اين شيوه آوازي به نسل آينده انتقال يابد.اين مسئول با اشاره به اينکه در بيتهاي هوره فرهنگ و هنر و ياد بزرگان اين ديار نهفته است که ميتواند جوانان امروز و فردا را با ريشههاي فرهنگي و قومي خود بيشتر آشنا کند.وي اظهار داشت: علاوه بر اين بخشي از کارهاي گذشتگان هوره خوان ضبط شده و تلاش ميشود که ديگر آثار افراد مطرح در قالب بايگاني نگهداري شود.خانزادي تاکيد کرد: ماندگاري اين ميراث فرهنگي باستاني مستلزم تلاش همه دلسوزان، فرهنگ دوستان و افراد جامعه است. هوره نبض تاريخ اين سرزمين است، لالايي و زبان مشترک زاگرس با درختهاي سربه فلک کشيده بلوط و مردماني به زلالي چشمههاي کوهپايه. در سرايش هوره کلمات به نرمي و در چينشي مرواريد گونه به آرامي بر زبان جاري ميشوند و داغ و درد و غريبي و شکوه از روزگار را نهفته در لابه لاي خود به ذهن شنونده ميبخشند.نجوايي عاشقانه در شبي آرام با سوسوي ستارگان و نور نقرهاي ماه که همچون حريري بر پهنه دشت گسترده است، داغ غريبي و ياد روزگاران و ياران گذشته با سيل کلمات که از زبان "سيد قلي" آخرين بازمانده نسل هوره سرايان نامدار جاري ميشود.هوره رودخانه پر رمز و راز کلمه است، جاري شده از اعماق قرون و نهفته در سينه گرم نسلي که اکنون ميرود تا در شلوغي آهنگهاي جاز و راک گم شود.هوره آواز زمزمهگونه و با ريتم سنگين و کشداري است که خواننده شعرها و ابيات کردي را در اين شيوه ميخواند. اين در حالي است که در دورههاي گذشته مضمون ابيات مذهبي بوده و هوره سرايان بيشتر به آواز کردن آيات کتب آسماني يا آموزههاي منظم مذهبي پرداختهاند اما امروزه مضموني عاشقانه دارد.هوره مادر همه آوازها، تصنيفها و ترانههاي مردمان جهان است که در قالب مقامهاي "هجراني"، "مجنوني"، "سحري" و "هيلاوه" و... بدون استفاده از سازها و آلات موسيقي شکل گرفته است.کردهاي منطقه غرب و به ويژه ايلام از ديرباز در شادي و غم و هنگام وقوع رويدادهاي تاثيرگذار از جمله غربت، از دست دادن عزيزي يا در خلوت عاشقانه خود شروع به خواندن هوره و درددل با ذات مادرانه طبيعت و ذکر ستايش گونه اهورامزدا ميکردند.هوره با قدمتي هزاران ساله به ژرفاي تاريخ اين سرزمين مربوط به دوران "زرتشت" است و بخش مهمي از کتاب مقدس "اوستا" هوره را نداي حقطلبي و کرداري نيک و پنداري نيک ميداند. واژه هوره از واژه "اهوره" گرفته شده و از شيوه هوره در خواندن قرآن نيز استفاده ميشود و واژه "سوره" از همين نام گرفته شده است.آواز هوره از ريتم آزاد پيروي ميکند و اين گونه آوازخواني بيشتر در بين مردم مناطق "شيروان چرداول" و "ايوان" ايلام، "گوران"، "سنجابي"، "قلخاني" و "کلهر" استان کرمانشاه مرسوم است.به نظر ميرسد که هوره مادر همه آوازها، تصنيفها و ترانههاي مردمان جهان است که در قالب مقامهاي "هجراني"، "مجنوني"، "سحري" و "هيلاوه" و... بدون استفاده از سازها و آلات موسيقي شکل گرفته است.در گذشته انسانها به تنهايي يا به صورت دستهجمعي به خواندن ممتد آواز روي ميآوردند سپس به مرور زمان انواع سازها و آلات موسيقي به ميان آمد و آنان هوره ممتد و موزون را به قطعات و اجزا متنوع و متکثر امروزي بدل کردند.به اعتقاد کارشناسان، آوازهاي سنتي ايران زمين امروز همان هوره است که به صورت رديفي و دستگاه درآمده و اساس اين دگرگونيها و تنوع در آوازهاي شاد و غمناک برگرفته از هنر لطيف و اصيل هوره است.در مناطق کردنشين غرب کشور به ويژه استان ايلام هنرمندان بزرگي وجود دارند که خواندن آواز هوره را به حد کمال رساندهاند که از سرايندگان بزرگ اين آواز ميتوان به شادروان "داراخان"، "علينظر" و "سيد قلي کشاورز" اشاره کرد.چندين مقام و ظرافت خاصي است که تنها افراد خاصي که با اين شيوه آشنا باشند، اختلافها و نوع مقامها را تشخيص ميدهند. بخش هنري تبيانمنبع:خبرگزاري مهر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 462]