واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: چشمت تو جیب خودت باشه
شیوع چشم و هم چشمی در خانواده ها از دلایل سنگین شدن مهریه هاست تا جایی که این موضوع در خانواده ها تبدیل به فرهنگ شده به طوریکه هرچه مبلغ مهریه بیشترباشد نشانه موقعیت اجتماعی بالاترخانواده است.مهریههای بالا در جامعه پیامد های منفی متعددی دارد که کارسناسان اجتماعی این موضوع را ناشی از فرهنگ نادرست حاکم بر جامعه می دانند. شیوع چشم و هم چشمی در خانواده ها یکی از دلایل بالا رفتن مبالغ مهریه است تا جایی که سنگین شدن مهریه در بعضی از خانوادهها تبدیل به یك فرهنگ شده به طوری که كه هرچه مبالغ مهریهها بیشتر باشد، موقعیت اجتماعی آن خانواده بالاتر نشان داده میشود.فرهنگ غلط چشم و هم چشمی جایگاه ویژه ای در خانواده پیدا کرده است به طوری که آقایان هنگام ازدواج موقعیت اقتصادی و اجتماعی خود را نمیشناسند و با خرج هزینههای سنگین بعد از ازدواج درگیر مشكلات فراوان میشوند. در علم روانشناسی از پدیده چشم و هم چشمی بهعنوان یک مشکل، بیماری یا ناهنجاری یاد میشود و مباحث دینی آن را بهعنوان یک رذیلت اخلاقی که ریشه در حسد، تکبر و زیادهخواهی دارد نام برده است . چشم هم چشمی فقط مختص زنان نیست!محسن فرمهینی فراهانی، روانشناس و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار جهان در تعریف چشم و هم چشمی اظهار داشت: پدیده چشم و هم چشمی یک غریزه ذاتی در همه انسانهاست ولی در برخی افراد بهخصوص خانمها به شکل یکی از مؤلفههای ثابت رفتار آنها درآمده است. البته این رفتار در مردان نیز به شکل زیرآبزنی بروز داده میشود و وضعیت کاری وشغلی آنها را با اخلال مواجه میکند. "افزایش سن ازدواج از پیامدهای چشم و هم چشمی"فراهانی میگوید: در بیماری چشم و همچشمی فرد بهصورت ناخودآگاه با دیگران رقابت مادی دارد. کسانی که پا به میدان این رقابت میگذارند سعی میکنند در مسابقهای که افکارشان آن را ترتیب دادهاند امتیاز کسب کنند و در خرید اجناس بهتر و گران قیمتتر از رقیب خود پیشی بگیرند. این حالت از نظر رفتاری ناشی از حس حسادت آنهاست که در رسیدن به برخی از اهداف مادی جلوهگر میشود. پیامد این بیماری در مثال فوق، تأخیر در امر ازدواج و بهدنبال آن افزایش سن ازدواج است. یکی از بزرگترین آسیبهای چشم و همچشمی متوجه خانوادهها و بهخصوص زوجین است. این معضل اجتماعی در برخی خانوادهها به قدری ریشه دوانده که سبب بروز درگیریهای خانوادگی و حتی طلاق شده است."مهمترین آسیب چشم و هم چشمی متوجه خانواده هاست"این استاد دانشگاه در ادامه افزود: یکی از بزرگترین آسیبهای چشم و همچشمی متوجه خانوادهها و بهخصوص زوجین است. این معضل اجتماعی در برخی خانوادهها به قدری ریشه دوانده که سبب بروز درگیریهای خانوادگی و حتی طلاق شده است. در جدلهای خانوادگی معمولا خانم خانه تمایل به خرید کالای روی بورس را دارد و به قدری خود را محق میداند که درصورت عدمبرآورده شدن خواستهاش تصور میکند در حقش اجحاف شده است. فراهانی تاکید کرد: افرادی که در پی جلب توجه دیگران هستند و میخواهند از سوی اطرافیان خود مورد تأیید قرار بگیرند دچار این ناهنجاری میشوند. چشم و هم چشمی ارتباط مستقیمی با میزان پذیرفتهشدن افراد از سوی خود آنها دارد بدین مفهوم که هر چه افراد وضعیت ظاهری، تواناییهای فردی و مالی خود را همانگونه که هست، قبول داشته باشند، کمتر به چشم و همچشمی با اطرافیان خود مبادرت میورزند و از آنجا که مهمترین عارضه چشم و همچشمی بار مالی آن است این قبیل افراد دیگر دچار خسارت مالی نیز نمیشوند. "دلایل چشم و هم چشمی"فراهانی دلایل دیگر گرایش افراد به چشم و همچشمی را این طور برمیشمرد: احساس خودکمبینی، عدماعتماد به نفس و احساس حقارت از مشکلاتی است که این افراد دارند و برای پوشاندن این نقاط ضعف به پدیده چشم و همچشمی روی میآورند. از نظر روانشناختی زمانی که معیارهای ارزشی در وجود فرد نهادینه نشده باشد، برای او فقط دیدگاه دیگران مهم است اما زمانی که معیارهای ارزشی درون ذهن فرد جای گرفت، از وابستگی بهنظر دیگران رها میشود و میتواند معیارهای اخلاقی و رفتاری خود را به کار ببرد.این روانشناس به این موضوع نیز اشاره کرد که برخی افراد بهدلیل تفسیر غلطی که از سعادت و خوشبختی دارند و آن را در تجملگرایی میبینند به این امر اهتمام میکنند."چشم وهم چشمی رقابت نیست"فراهانی خاطر نشان کرد: چشم و همچشمی پدیدهای کاملا منفی است تمام عباراتی که برای توصیف آن به کار برده میشود پیامی منفی را القا میکند. به همین دلیل نمیتوان نتایج مثبتی از آن انتظار داشت. با این همه رقابت در تحصیل علم و امور معنوی، نه با عنوان چشم و همچشمی که به اسم رقابت مثبت تلقی شده و باعث پیشرفت افراد خواهد شد.
دکتر فراهانی، راهکار رفع این بیماری را اینطور شرح میدهد: پدیده چشم و همچشمی ریشه درونی و بیرونی دارد به این معنی که بخشی از آن به فرد بستگی دارد و بخش دیگر آن به محیط اطراف او. به همین نسبت راه حلهای آن نیز هم درونی هستند و هم بیرونی. وی در پایان افزود: رفع این بیماری در بخش درونی، بستگی به بیمار دارد. او باید تصمیم بگیرد که از منظر و نگاه دیگران خود را نبیند و مورد ارزیابی قرارندهد و سعی کند معیارهای ارزشی خود را پیدا کرده و بهنظر دیگران وابسته نباشد.در قسمت بیرونی که در ارتباط با جامعه است معیارها و ارزشهای غلطی است که باید در جامعه تغییر پیدا کند. رسانههای جمعی در فرهنگسازی نقش مهمی دارند. اطلاعرسانی و فرهنگسازی رسانهها می تواند به مردم تفهیم کند که چشم هم چشمی خطری جدی برای استحکام خانوادهاست و مهریهی بالا نه تنها شخصیتساز و زندگی ساز نیست و نیز تضمین كننده استحكام زندگی هم نیست. بلکه اخلاق اسلامی تضمین زندگی هاست. "رواج چشم وهم چشمی در میان جوانان برای خرید تلفن همراه"جوان مورد نظر در دسترس نیست؟!!بسیاری از جوانان تصور میکنند مد ومدگرایی تنها مختص لباس وپوشاک ویا آرایش است در حالی که واقعیت غیر از این است. جوانان امروزه بر سر خرید گوشی های تلفن همراه با جدیدترین ورژن روز واخرین تکنولوژی بکاررفته در آن با هم رقابت وچشم وهم چشمی میکنند. در بیماری چشم و همچشمی فرد بهصورت ناخودآگاه با دیگران رقابت مادی دارد. کسانی که پا به میدان این رقابت میگذارند سعی میکنند در مسابقهای که افکارشان آن را ترتیب دادهاند امتیاز کسب کنند و در خرید اجناس بهتر و گران قیمتتر از رقیب خود پیشی بگیرند"آسیبی که براحتی کنترل میشود""فرهاد طهماسبی", جامعه شناس, با بیان اینکه گرایش جوانان به تلفن همراه وچشم وهم چشمی برای خرید گوشی های جدید هم به نوعی در مقوله مدگرایی تعریف میشود میگوید:مد به معنای روند عوض شده حالات ارزشمند جامعه است که این موضوع دررابطه با گوشی های تلفن همراه هم صادق است. این جامعه شناس درادامه با اشاره به اینکه بسیاری از جوانان تحت تاثیر دوستان هم سن وسال خود قرار میگیرند , می افزاید: تاثیر دوستان بر یکدیگر صدها برابر رسانه ها ست ودر رابطه با تلفن همراه بسیاری از جوانان به تبعیت از دوستان خود به سمت خرید یا تعویض گوشی میروند."گرایش جوانان به این گونه موارد یک آسیب قابل کنترل است"فرهاد طهماسبی میگوید این آسیب اجتماعی براحتی از طرف خانواده ها قابل کنترل است, چراکه بسیاری از جوانان باخرج ومخارج وپولهای توجیبی پدرو مادر به این موضوع گرایش پیدا میکنند وپدر مادرها میتوانند با کنترل مخارج فرزندان وآگاه سازی آنها نسبت به مد ومدگرایی واثرات منفی آن در جامعه تاحد زیادی در کاهش این آسیب اجتماعی موثر باشند.فرآوری : زهرا تعالیبخش اجتماعی تبیان منابع:نواندیشانایرناwomenrc.ir مدیریت ماشین زندگی بیماری چشم و هم چشمی چشمان جستجو گر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2746]