واضح آرشیو وب فارسی:ايتنا: رييسجمهور و فناوري اطلاعات
واقعيت اين است كه سخنان رئيسجمهور در روز جهاني ارتباطات امسال، چندان اميدواركننده نبود، و يا به عبارت صريحتر بايد بگويم كه مايوسكننده بود. نقش، ابعاد، زوايا، دستاوردها و تسهيلات اين فناوريهاي موثر و كارساز براي ايجاد رفاه و اشتغال در جامعه، و از آن مهمتر سرعتبخشي آن در مسير توسعه كلان كشور – و به ويژه با عنايت به اهدافي چون آنچه تصريحات سند چشمانداز بيستساله كشور بيان ميدارد– كاملا در بيانات ايشان مغفول بود...
رييسجمهور و فناوري اطلاعات
محمود اروجزاده- دنياي كامپيوتر و ارتباطات
27 ارديبهشت كه در تقويم سالانه، «روز جهاني ارتباطات» ناميده شده است، در چند سال اخير اتفاقي قابل اعتنا از نگاه رسانهاي به شمار ميرود و نشستها و همايشهاي چندي را در عرصه ارتباطات و فناوري اطلاعات به خود ميبيند.
البته اضافه شدن موضوعات «جامعه اطلاعاتي» و «روابط عمومي» هم اين مناسبت را مهمتر جلوه ميدهد و آن را بيشتر در كانون توجه و اهميت رسانهها قرار ميدهد.
اما در دو سال اخير، اين روز، واجد اتفاقات ويژهاي شده كه حساسيت آن را بيش از پيش و ويژه كرده است.
به عنوان مقدمه اين اتفاق، يادآوري ميكنم كه در چند سال گذشته و در دوران مسئوليت دولت نهم، بحث و نقدونظر پيرامون نقش فناوريهاي ارتباطي و اطلاعاتي در رشد و توسعه جامعه و فراهمآوري تسهيلات و امكانات فراوان و نهايتا پيشرفت كشورمان، به كرات از سوي كارشناسان و رسانهها گوشزد گرديده و لزوم توجه به اين فناوريها به منظور رونق بخشيدن به صنعت IT بارها يادآوري شده است.
طبعا ميتوان دريافت كه اين تكرار دوباره و چندباره موضوع از سوي كارشناسان، ميتواند اين مفهوم را القا نمايد كه از ديدگاه گويندگان، چنين اهميت و جايگاهي در متن برنامههاي اجرايي به وضوح ديده نميشود و اين واقعيتي نگرانكننده تلقي ميگردد؛ هر چند مديران اجرايي نيز به نوبه خود در نقطه مقابل قرار ميگيرند و اين ادعا را ناموجه ميدانند.
در سال گذشته و در مجموعه گفتوگوهاي ماهنامه دنياي كامپيوتر و ارتباطات با مديران و شخصيتهاي تراز اول حوزه ICT كشورمان، اين چالشها و جدالها به خوبي پيدا بود.
حميد شهرياري دبير شوراي عالي اطلاعرساني؛ در ابتداي سال 1386 در مصاحبه با اين مجله به صراحت بر كمتوجهي دولت نسبت به IT پاي ميفشرد، مدتي بعد هم اميرحسين سعيدي نائيني، رئيس سازمان نظامصنفي رايانهاي كشور در مقام سخنگوي بخش خصوصي، البته نه چندان با صراحت از ديدگاه مديريت اجرايي در اين حوزه انتقاد كرد. رمضانعلي صادقزاده، رئيس كميته مخابرات مجلس نيز در جايگاه چهره اصلي IT در درون پارلمان، در گفتوگويي كه با او داشتيم نظر دبير شوراي عالي اطلاعرساني را تاييد ميكرد.
در سوي ديگر، عبدالمجيد رياضي، دبير شوراي عالي فناوري اطلاعات و معاون وزير ICT، در گفتوگو با دنياي كامپيوتر و ارتباطات ضمن رد اين ادعاها و انتقادها، بر ديدگاه روشن، مثبت و فعال دولت در عرصه فناوري ارتباطات و اطلاعات اصرار ورزيد و رييس جمهور را در اين زمينه فعال برشمرد.
طبيعي بود كه چنين چالشي پس از مدتي در دايره تكرار خواهد افتاد و نفي و اثبات ادعاها، چندان از درون اين دايره برنخواهد آمد.
روشنترين و مناسبترين نقطهاي كه ميتواند گرهگشاي اين معضل باشد، طبعا كانون اصلي دولت است و منطقا آشكار كردن صريح اصول و پايههاي نظري دستگاه اجرايي در حيطه اين فناوريها است كه قادر به رفع اين پرسش خواهد بود؛ به عبارت ديگر تبيين اهميت و جايگاه ICT در منظومه فكري و اجرايي دولت، حلقه مفقوده اين چالش است.
واقعيت اين است كه به اذعان كارشناسان و صاحبنظران توسعه و نيز با شواهد و آمارهاي كاملا مستند، امروز نقش اين فناوريها در طرح و اجراي برنامههاي توسعه ميانمدت و بلندمدت، بيترديد كليدي است و انكارناپذير، نكتهاي كه شهرياري دبير شوراي عالي اطلاعرساني آن را چنين بيان ميكرد كه: «نقش فناوري اطلاعات كمتر از انرژي هستهاي نيست...»
با اين تفاصيل، اعلام و آشكارسازي چنين درك و توجهي فقط و فقط از سوي راس دستگاه اجرايي و شخص رئيسجمهور به عنوان قطب و محور و تئوريسين دستگاه اجرايي كشور قابل ارائه بود.
به همين ترتيب به نظر ميرسد چالش و جدال گفته شده، اساسا از فقدان چنن اعلامو اظهارنظري ريشه ميگرفت و اگر –مثلا همانند دولت پيشين– بر اين اعلام و اظهار به صورت صريح تاكيد ميشد، چالش و جدال مزبور –و به دنبال آن نگرانيهاي كارشناسان– رنگ ميباخت.
با اين مقدمات، به ابتداي سخن بازميگردم كه اهميت روز جهاني ارتباطات از چه رو براي ما مضاعف شده است.
موضوع بسيار ساده است، رئيسجمهور محترم ايران، محمود احمدينژاد، تنها مناسبت و جايگاهي را كه در اين چند سال مناسب ديده تا در عرصه فناوري اطلاعات –به مفهوم عام آن– سخن بگويد، همين روز است؛ و اين نكته است كه توجه دوچندان رسانهها و كارشناسان به اين روز را موجب شده است؛ به هر حال زماني كه رئيس قوه مجريه در مقام سكاندار و برنامهريز و هدايتگر اصلي دستگاههاي اجرايي كشور، در طول سال و در هيچ مناسبتي نياز به پرداختن به اين دانش/صنعت و سخن از نقش و مقام آن در برنامههاي كلان خود و مجموعه زيرنظرش را نميبيند، تنها مناسبت موجود، يعني اين روز، براي ما غنيمت خواهد بود.
واقعيت اين است كه سخنان رئيسجمهور در روز جهاني ارتباطات امسال، چندان اميدواركننده نبود، و يا به عبارت صريحتر بايد بگويم كه مايوسكننده بود.
نقش، ابعاد، زوايا، دستاوردها و تسهيلات اين فناوريهاي موثر و كارساز براي ايجاد رفاه و اشتغال در جامعه، و از آن مهمتر سرعتبخشي آن در مسير توسعه كلان كشور –و به ويژه با عنايت به اهدافي چون آنچه تصريحات سند چشمانداز بيستساله كشور بيان ميدارد– كاملا در بيانات ايشان مغفول بود، و تنها ذكر چند نكته عمومي– و گاه حاشيهاي و در زمره عوارض منفي– در آن به چشم ميخورد.
دقيقا معلوم نيست كه در منظومه نظري و عملي دولت ايشان، چنين نوع تبييني از يك فناوري آيندهساز و راهبردي، از عمق نگاه ايشان به موضوع برميخيزد و انعكاس واقعي نگاه ايشان است، يا اينكه صرفا لزوم توجه به حواشي منفي و طرد آنهاست كه چنين بياناتي را موجب ميشود.
طبيعي است كه مانند گذشته، نظر كارشناسان و فعالان غالب در اين عرصه و حتي برخي دستاندركاران -به سياق دبير شوراي عالي اطلاعرساني– اين موضوع را تاييدي بر بيتوجهي عميق دولت به فناوري اطلاعات و نقش آن خواهد دانست، هر چند البته باز هم در مقابل، برخي مديران آن را توجيه كرده و تفسيري مثبت از آن ارائه خواهند كرد و بدين ترتيب باز هم جدال و چالش ادامه مييابد.
اما به نظرم شايد بهتر باشد از لايهاي فراتر موضوع را مورد توجه قرار دهيم و با عنايت به اهداف موردنظر چشمانداز بيست ساله، نوع گفتمان را تعيين كنيم.
از اين نقطهنظر، اهداف بلندمدت و كم و بيش مصرح قانوني، و همچنين تجربه موفق كشورهاي پيشرفته در كاربرد جدي اين فناوريها، نتيجه ديگري نخواهد داشت جز اينكه توجه به ICT و ترويج و گسترش علني و شفاف آن، از محورهاي اصلي گفتمان مديران اجرايي باشد، همين مسئله توجه و تاكيد جدي، كارشناسانه و مداوم رئيسجمهور بر گسترش اين فناوريها را به دنبال خواهد داشت.
سه شنبه 31 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايتنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 426]