واضح آرشیو وب فارسی:آفتاب: ميرمحمود موسوي در گفتگو با آفتاب تشريح كرد: آرايش جديد نيروها در پاكستان
در شرايط حاضر تحولات پاكستان براي كشورهاي منطقه نگران كننده است و ناآرامي كه در اين كشور وجود دارد ميتواند امنيت و ثبات را در منطقه تهديد كند.
آفتاب: حزب مسلم ليگ نواز شريف توانست در انتخابات پارلماني 18 فوريه با كسب مجموع 91 كرسي در كنار حزب مردم با پيروزي بر طرفدارن مشرف، بدنه اصلي ائتلاف حاكم را به رياست «يوسف رضا گيلاني» تشكيل دهد.
هرچند كه نواز شريف در ابتداي تشكيل دولت ائتلافي اعلام كرده بود كه از اين ائتلاف كنارهگيري نخواهد كرد ولي با افزايش تنش ما بين اين دو حزب بر روي بازگشت قضات معزول شده پاكستاني و پافشاري نواز شريف بر بازگشت مجدد آنها به قدرت و عدم انعطاف حزب مردم در اين زمينه باعث شد تا سرانجام 9 وزير از 24 وزير كابينه گيلاني كه به حزب مسلم ليگ نواز شريف تعلق دارند به عنوان اعتراض از كابينه ائتلافي خارج شوند تا ثبات سياسي پاكستان با چالشهاي جديدتري مواجه شود.
مير محمود موسوي كارشناس مسائل شبه قاره هند و سفير سابق ايران در كشورهاي پاكستان و هند، در گفتگو با خبرنگار سرويس بينالملل آفتاب، به تشريح تحولات داخلي پاكستان پس از كناره گيري وزاري حزب مسلم ليگ شاخه نواز از دولت آقاي گيلاني پرداختهاست.
اختلاف بر روي بازگشت قضات بركنار شده ديوان عالي پاكستان منجر به خروج حزب مسلم ليگ نواز از ائتلاف حاكم شد. اين در حالي است كه يكي از شعارهاي حزب مردم نيز بازگشت قضات معزول بود. دليل اختلاف اين دو حزب براي بازگشت قضات چيست؟
در بحث هاي اوليهايي كه درباره تحولات پاكستان صورت ميگرفت مساله بازگشت قضات عزل شده ديوان عالي اين كشور، در آن موقع موضوع ثانويهاي بود. در واقع آنچه اين دو حزب اصلي و سياسي در آن مرحله دنبال ميكردند مربوط به تغيير حاكميت نظامي بود كه بر روي اين موضوع با يكديگر اشتراك نظر داشتند ولي در مورد ساير مسائل فقط با يكديگر شباهتهايي داشتند كه اين موضوع به معني هم راستا بودن سياستهاي آنان نيست.
در حقيقت آنچه در قدم اول صورت گرفت تعامل حزب مردم با آقاي مشرف براي تشكيل حكومت بود كه البته شاهد حضور ميانجيگرايانه آمريكا نيز در اين مذاكرات بوديم.
پس از حدود دو سال كه مذاكرات به طول انجاميد بر روي فرمولي توافق كردند كه طبق آن فرمول حزب مردم بتواند وارد دستگاه حاكميت شود و متعاقب آن نيز آقاي مشرف داراي سهمي از قدرت باشد ولي براي حزب مسلم ليگ آقاي نواز شريف، سهمي در نظر گرفته نشد.
در همان دوران يكي از شعارهاي سياسي كه در جريان انتخابات توسط
” از ابتدا موضوع قضات براي حزب مردم در مقايسه با مواضع آقاي نواز شريف داراي اهميت كمتري بود و اين حزب از شعار بازگشت قضات كمتر استفاده ميكرد.... “
احزاب مخالف و از جمله آقاي مشرف دنبال ميشد بحث بازگشت آقاي «افتخار چودري»، رئيس ديوان عالي كشور به سمت سابق خودش مطرح ميشد كه توسط آقاي مشرف بركنار شده بود. اين موضوع تا حدي پس از انتخابات تغيير شكل داد به نحوي كه حزب مردم در قبال بازگشت قضات بركنار شده با انعطاف بيشتري برخورد كرد. زيرا از ابتدا موضوع قضات براي حزب مردم در مقايسه با مواضع آقاي نواز شريف داراي اهميت كمتري بود و اين حزب از شعار بازگشت قضات كمتر استفاده ميكرد. در واقع اين حزب كه با مذاكره و حضور در انتخابات، قدرت را در پاكستان به دست آورده است مايل نيست اين امتياز برنده انتخابات بودن را به سادگي از دست بدهد.
به همين دليل شاهد تفاوتهايي در مواضع آقاي نوازشريف با حزب مردم هستيم كه به مرور اين زاويه اختلاف، بازتر نيز ميشود و در نهايت شاهد دور شدن مواضع اين دو حزب نسبت به اين قضيه هستيم. البته اين اختلاف مواضع به اين معني نيست كه آنها در نقطه مقابل يكديگر قرار گرفتهاند به هر حال به نظر ميرسد كه حزب مردم در چارچوب تعامل خودش براي به دست آوردن قدرت روند ميانهروتري را در قبال موضوع بازگشت قضات دنبال ميكند ولي آقاي نوازشريف تا كنون برروي بازگشت قضات به صورت جدي ايستادگي كرده است.
آقاي نوازشريف در ابتداي تشكيل دولت ائتلافي اعلام كردند كه به راحتي از ائتلاف با حزب مردم خارج نخواهند شد. تا چه اندازه بازگشت قضات معزول داراي اهميت است به نحوي كه حزب مسلم ليگ نواز تصميم به خروج
” مساله بازگشت قضات معزول شده را بايد جدا از رسيدن به قدرت بررسي كرد كه پس از رسيدن به قدرت تبديل به مساله جدي شده است.... “
از كابينه گرفته است؟
بايد توجه داشته باشيم كه احزاب براي جلب آراي مردم مواضعي را اتخاذ ميكنند كه پس از اينكه قدرت را در دست ميگيرند مجبور ميشوند در آن مواضع تجديدنظر كنند. در واقع موضوع اصلي كه حزب مردم و حزب آقاي نوازشريف دنبال ميكردند سهيم شدن در قدرت بود. پس از اينكه اين اتفاق روي داد در قدم دوم مطالبات و خواستههاي عمومي و كادرهاي احزاب و ساير مسايل سياسي مطرح ميشود. مساله بازگشت قضات معزول شده را بايد جدا از رسيدن به قدرت بررسي كرد كه پس از رسيدن به قدرت تبديل به مساله جدي شده است. در ابتدا دو حزب مردم و مسلم ليگ نواز شريف تا حدودي با تساهل با اين موضوع برخورد ميكردند ولي پس از عبور از مرحله انتخابات در مرحله دوم به صورت جدي به اين موضوع پرداختهاند كه با توجه به منافع حزبي هر كدام مواضع متفاوتي اتخاذ ميكنند.
آيا به صورت مشخص ميتوان مدعي شد كه تنازع اصلي دو حزب مردم و مسلم ليگ نواز بر روي بركناري و يا حفظ پرويز مشرف در مسند قدرت است؟
طي مذاكراتي كه طي دو سال اخير ما بين احزاب پاكستان صورت گرفته نشان ميدهد كه حضور مشرف در مسند قدرت براي آمريكا و منافع آنها بسيار حياتي است. در واقع اين موضوع پيش از انتقال قدرت، در زماني كه گروههاي درگير در حال مذاكره بودند به عنوان پيششرط از طرف آمريكا به مجموع مذاكرات تحميل
” طي مذاكراتي كه طي دو سال اخير ما بين احزاب پاكستان صورت گرفته نشان ميدهد كه حضور مشرف در مسند قدرت براي آمريكا و منافع آنها بسيار حياتي است.... “
شد. اين در حالي است كه طبق نظرسنجي كه دستگاههاي آمريكايي طي دو ماه گذشته انجام دادهاند حدود 70 درصد مردم پاكستان خواستار كنار رفتن آقاي مشرف از قدرت هستند ولي به دنبال خواست آمريكا و تعاملي كه آنها با حزب مردم داشتهاند هنوز آقاي مشرف در قدرت باقي مانده است.
البته آقاي نوازشريف در اين چارچوب حركت نميكند به اين دليل كه آمريكا در اين تعاملات جايگاهي را براي آقاي نوازشريف در نظر نگرفته است. در حقيقت وي مقبول و مطلوب مقامات آمريكايي نيست. به همين دليل پس از ورود نوازشريف به پاكستان از داخل همان فرودگاه برگردانده شد به اين دليل كه توافقهاي اوليه صورت نگرفته بود.
پس از باز شدن فضاي سياسي پاكستان برخلاف معاملههاي پشت پرده بلكه از طريق انتخابات مجبور شدند آقاي نواز شريف را در روند سياسي اين كشور بپذيرند. در واقع اين موضوع تفاوت اصلي حضور در قدرت دو حزب نوازشريف و حزب مردم است.
وقتي كه براي آقاي نوازشريف سهمي در قدرت در نظر گرفته نشده است آيا با خروج از كابينه همان مقدار سهم در قدرت را كه به دست آورده است از دست نخواهد داد؟
آنچه از مجموع مواضع آنها برميآيد آقاي نوازشريف و برادر ايشان آقاي «شهباز شريف» به دنبال حضور در انتخابات مجلس هستند. آنها در كنار اين موضوع به فشار خودشان براي بازگشت قضات ادامه ميدهند. البته مذاكرات نيز قطع نشده است و مابين گروهها ادامه دارد و حتي در اخبار آمده بود كه آقاي زرداري از نخست وزير آقاي گيلاني خواسته است كه استعفاي
” آقاي مشرف و حزب مسلم ليگ قائد اعظم به دنبال دولت ائتلافي با حزب مردم هستند كه در آن صورت شاهد جدايي بيشتر آقاي نوازشريف از حزب مردم خواهيم بود.... “
وزراي حزب مسلم ليگ را نپذيرد و تاكنون نيز استعفاهاي آنان مورد قبول قرار نگرفته است.
در چنين شرايطي پاكستان مرحلهگذار را طي ميكند كه بيشتر مباحث برروي چانهزني سياسي است به هر حال تصميم بعدي آقاي نوازشريف را نميتوان پيشبيني كرد ولي آن چيزي كه مشخص است آقاي مشرف به دنبال به دست آوردن سهم بيشتري از قدرت است.
البته آقاي نواز شريف قدرت را در ايالت پنجاب در اختيار دارد ولي به دنبال قويتر شدن و به دست آوردن سهم بيشتري از قدرت است و براي تحقق اين موضوع بايد شرايط متحول شود.
به هر حال اعتقاد دارم كه اين ائتلاف درازمدت نيست و اختلاف دو حزب با توجه به تاريخچه روابط آنها جدي و اساسي است. بنابراين پيشبينيهاي موجود بر اين پايه استوار است كه با افزايش اختلافها، ادامه فعاليت براي حزب مردم مشكلتر خواهد شد.
البته در كنار اين تحولات بايد يك موضوع ديگري را مورد بررسي قرار دهيم آقاي مشرف و حزب مسلم ليگ شاخه قائد اعظم به دنبال دولت ائتلافي با حزب مردم هستند كه در آن صورت شاهد جدايي بيشتر آقاي نوازشريف از حزب مردم خواهيم بود. در چنين شرايطي طي چند روز گذشته برخي از گروههاي مخالف از حزب آقاي نوازشريف درخواست كردهاند كه به عنوان حزب مخالف در مجلس پاكستان حضور داشته باشد ولي هنوز وي اين موضوع را نپذيرفته است.
به دنبال عدم ثبات سياسي در پاكستان شاهد افزايش ترورهاي فرقهاي در اين كشور هستيم. عدم ثبات سياسي اين كشور چه تاثيري برروي مناسبات اين كشور در منطقه خواهد داشت؟
در شرايط حاضر تحولات پاكستان براي كشورهاي منطقه نگران كننده است و ناآرامي كه در اين كشور وجود دارد ميتواند امنيت و ثبات منطقه را تهديد كند. به هر حال شرايط امروز پاكستان خيلي مطلوب نيست و افزايش تنشها باعث نگراني در اين منطقه شده است و اميدوارم كه سياستمداران پاكستاني بتوانند اوضاع اين كشور را بهبود بخشند.
سه شنبه 31 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آفتاب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 358]