واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ليام فاكس اولين وزير كابينه انگلستان از زمان شروع به كار دولت ائتلافي است كه به عربستان صعودي سفر مي كند. وي و ملك عبدالله پادشاه عربستان روز شنبه ديدار و در پيوند با موضوعات مختلف منطقهاي از جمله ايران و افغانستان گفتوگو كردند. همچنين بنا به اعلام يكي از سخنگويان سفارت انگليس؛ فاكس در ارتباط با موضوعاتي كه شامل ثبات و امنيت خليجفارس و خاورميانه ميشد، با پادشاه عربستان گفتوگو كرد. طبق اين اعلام، علاوه بر مسائل مربوط به روابط دو جانبه، گفتوگوهايي نيز در زمينه وضعيت افغانستان و چگونگي ترغيب ايران براي به اصطلاح شفاف بودن و هميار بودن با منطقه و غرب، صورت گرفت. ديدار وزير دفاع انگلستان از عربستان سعودي در حالي صورت ميگيرد كه دو كشور در صدد هستند تا برنامهاي را توسعه دهند كه طبق آن رياض به 72 جنگنده يوروفايترتايفون مجهز شود. عربستان سعودي در تاريخ 18 اوت 2006 قرارداد خريد 72 عدد جنگنده يوروفايترتايفون ساخته شده توسط شركت انگليسي BAE Systems plc - بز رگترين سازنده تجهيزات نظامي - دفاعي اين كشور، را به ارزش 20 ميليارد پوند (32.9 ميليارد دلار) به امضاء رساند كه شامل جنگافزارها و خدمات طولاني مدت ميشود. بر طبق قرارداد اوليه، شركت BAE انگليس بايد 24 جنگنده تايفون را به عربستان تحويل دهد و 48 تايفون ديگر نيز در داخل عربستان سعودي مونتاژ شود. همچنين، ليام فاكس امروز دوشنبه نيز با ديگر مقامات ارشد عربستان سعودي ديدارهايي خواهد داشت. ** عربستان- بريتانيا، بستر تعاملات تاريخي ---------------------------------------------- از بدو تشكيل عربستان سعودي به عنوان كشوري يكپارچه در سال 1930 ميلادي توسط «عبدالعزيزبن عبدالرحمان »، دولت انگليس همواره روابط گسترده اي در زمينه هاي نظامي و دفاعي با اين كشور داشته است. تاريخچه روابط دو كشور به جنگ جهاني دوم و به تاريخ 20 مي 1927 باز مي گردد كه دولت وقت انگليس با كمك به قبايل عرب شبه جزيره تلاش كرد تا دولت عثماني را شكست دهد. حتي ورود آمريكايي ها به معادلات منطقه پس از جنگ جهاني دوم، مانع ادامه روند مناسبات نظامي رياض - لندن نشد. روابط عربستان صعودي و بريتانيا در دو حوزه اولويت بندي شده است؛ حوزه اقتصادي و دفاعي - آغاز روابط دفاعي دو كشور، به سال 1985ميلادي باز مي گردد كه متأثر از تحولات خاورميانه ناشي از جنگ ايران و عراق بود. مقامات نظامي عربستان صعودي با مقامات دفاعي و امنيتي انگليسي وارد مذاكره شدند كه ماحصل اين گفت وگوها انعقاد دو قرارداد بزرگ تسليحاتي و دفاعي با عنوان «اليمامه1 » و «اليمامه2 » بود. بر اساس اين قرارداد كه اولين موافقتنامه رسمي آن در سپتامبر سال 1985 بين مقامات امنيتي و دفاعي دو كشور به امضا رسيد، عربستان توانست به 134 فروند هواپيماهاي «تورنادو» و «هاوك » موشك هاي «هوا به هوا»، «هوا به سطح» و موشك هاي خوشه اي ويژه از نوع « B» دست يابد. اين قرارداد در سال 1993 بار ديگر توسط مقامات دو كشور تمديد شد كه هم اينك از آن به عنوان اليمامه 2 نام برده مي شود. بر اساس اين قرارداد مقامات دفاعي دو كشور توافق كردند كه طي يك برنامه 10 ساله، تجهيزات ديگري از جمله 48 فروند جنگنده «تورنادو»، 24 فروند تورنادو، 60فروند هاوك، 30 فروند هواپيماي آموزشي از نوع PILUTUS 88 ، بالگردهاي چند منظوره «بلاك هاوك » و شش فروند كشتي ضد مين از نوع «ساندان» در اختيار عربستان سعودي قرار گيرد. به موجب اين قراردادها دولت انگليس به ارايه سرويس و اقدامات مربوط به تعمير و نگهداري تجهيزات ارايه شده به عربستان متعهد شد. به دنبال اين دو قرارداد، در سال 2005 ميلادي نيز وزير دفاع انگليس با سفر به عربستان سعودي پيش نويس يك قرارداد نظامي ديگر را به امضا رساند كه اكنون از آن به عنوان «اليمامه 3 » نام برده مي شود. بر اساس اين قرارداد عربستان سعودي 72 فروند جنگنده «يورو فايتر» از انگليس خريداري مي كند كه بر اساس يك برنامه زمان بندي شده مقرر شده دو سوم آنها در خاك عربستان سعودي مونتاژ شود. نيروي هوايي عربستان سعودي قرار است اين هواپيماها را جايگزين جنگنده هاي تورنادو كند كه مانند جنگنده «تايفون» توسط شركت بريتانيايي باي سيستم توليد شده اند. اين جنگنده ها با همكاري شركت باي سيستم و يك شركت ديگر به نام «EAD SYSTEMS »كه متعلق به سه شركت فرانسوي ، آلماني و اسپانيايي و يك شركت ايتاليايي است، طراحي و توليد مي شود . - در حوزه اقتصادي نيز، روابط دو كشور از سطح بالايي برخوردار بوده است به صورتي كه عربستان و انگلستان با رساندن اين مبادلات به 90 ميليارد دلار در سال، حجم بالايي از مبادلات تجاري در منطقه خاورميانه را به خود اختصاص داده اند. در سال 2006 حجم مبادلات اين دو كشور بدون در نظر گرفتن مبادلات حوزه انرژي به 12 ميليارد دلار رسيد. امروز صادرات نفت عربستان به انگلستان تنها56 درصد از صادرات اين كشور را در برمي گيرد در حالي كه صادرات نفت در سال1998 حدود84 درصد از صادرات عربستان به انگلستان بود. به طور كلي، بريتانيا در حوزه اقتصادي پنجمين شريك تجاري عربستان پس از كشورهاي ايالات متحده، چين، آلمان و ژاپن در طول سال هاي گذشته بوده است. ** بريتانيا و عربستان در بستر تحولات جديد ------------------------------------------------ سفر ليام فاكس وزير دفاع انگلستان به عربستان صعودي به عنوان وزير دولت ائتلافي مي تواند تابع تحولات جديد و ناشي از بسترهاي تاريخي باشد. زيرا همچنان كه اشاره شد، بستر روابط اين دو كشور بر اساس دو حوزه روابط نظامي و اقتصادي قرار داده شده و روابط سياسي نيز از اين دو حوزه تاثير پذيرفته است. بريتانيا كه براي سال هاي متمادي نيروي سوم منطقه خليج فارس محسوب مي شده، تلاش دارد تا با افزايش روابط با عربستان صعودي به عنوان ضلع دوم قدرت منطقه خليج فارس، حضور خود را در منطقه همچنان حفظ كند. بستن قراردادهاي جديد نظامي با اين كشور پادشاهي يكي از ابزارهاي بريتانيا براي ادامه نقش در اين منطقه است و اولويت ها هنگامي آشكار مي گردد كه وزير دفاع جديد دولت ائتلافي در اولين حضور رسمي خود در منطقه به كشور پادشاهي عربستان سفر كرد تا در سايه توجه به تحولات جديد منطقه، نگاهي نيز به بسط مناسبات تجاري و امضاي قراردادهاي جديد دفاعي داشته باشد. آنچه فضاي روابط دو كشور را بيشتر در مسير سياسي قرار مي دهد، توجه به موضوع هسته اي جمهوري اسلامي ايران است. عربستان و ايران براي سال هاي متمادي روابط نزديكي با يكديگر داشته اند اما از ديگر سو، رقابتي در سايه نيز ميان اين دو كشور همسايه حاكم بوده كه اين رقابت در مواقعي به نزديكي و در مواقعي به دوري اين دو كشور از يكديگر انجاميده است. در چنين فضايي، رويكرد بريتانيايي بر اساس چيدمان ائتلافي با آمريكا شكل گرفته است. به صورتي كه بريتانيا تلاش دارد تا در وضعيت و بستر تعاملي موجود عربستان و غرب علاوه بر نگاه منفعت جويانه اقتصادي، رويكرد غالب سياسي خود نسبت به جمهوري اسلامي ايران را نيز در منطقه حاكم سازد و ضلع سوم اين رقابت قرار گيرد. بدين روي، بريتانيا قادر خواهد بود در رقابت با ايالات متحده بر سر حضور نظامي – فروش تسليحات نيز حضور تلقي مي گردد- به مذاكره بنشيند. اما روي ديگر سكه مناسبات، عربستان است، عربستاني كه به عنوان بزرگ ترين توليدكننده نفت در جهان است و با حضور پر رنگ و تاثيرگذار در بين كشورهاي عربي منطقه نقش مهمي را ايفا مي كند. عربستان نيز، تلاش مي كند تا با ايجاد تكثر در خريدهاي نظامي، علاوه بر افزايش توان نظامي، به نوعي تكثر حمايتي و افزايش قدرت و بازيگري منطقه اي دست يابد. و در نهايت اينكه، بريتانيا و عربستان صعودي در سال هاي طولاني مناسبات خود، بستري از تعاملات ساخته اند كه فضايي از همكاري و ائتلاف تعاملي را شكل داده است. بر اساس چنين فضايي، همكاري در زمينه نظامي - اقتصادي و ائتلاف تعاملي در پس زمينه سياسي قرار داده مي شود. **تحقيق**س.ع**1358
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 490]