واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: جمعه ۲۸ فروردین ۱۳۹۴ - ۰۲:۳۷
خبرگزاری دانشجویان ایران - یادداشت روز بابک ارسیا - رییس مرکز گردشگری علمی - فرهنگی جهاددانشگاهی حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی کشور ضرورتی حیاتی است که در صورت کاربست درست شیوههای حفظ و بهرهبرداری از آنها، منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار زیادی را برای کشور به همراه خواهد داشت و به عنوان عاملی مؤثر و مستقیم نقش خود را در توسعهی گردشگری ایفا میکند. میراث فرهنگی موجود در ایران که گردشگران زیادی را از ایران و جهان به خود جذب میکند دربرگیرندهی جاذبههای مادی و معنوی چون آثار تاریخی و فرهنگی بر جای مانده از حکومتهای باستانی و حکمرانیهای محلی، ویژگیهای خاص زندگی مردم مثل عادات محلی، آداب مربوط به خوراک و پوشاک، سبکهای معماری ایرانی - اسلامی، موسیقی، هنر، زبانهای محلی و ارزشهای اخلاقی و معنوی است و از این رو میتوان گفت که میراث فرهنگی بیان کنندهی پیشینه تاریخی، تمدن و فرهنگ هر نقطهای از کشورمان است. ضرورت حفظ و معرفی این آثار به گردشگران از این نکته مهم ناشی میشود که این آثار حاصل تلاشهای مستمر، صادقانه، فداکارانه و تیزهوشانه مخترعان، معماران، صنعتکاران و هنرمندان این مرز و بوم در دورهی تاریخی خود بوده که توانستهاند ضمن آگاهی از ویژگیهای طبیعی زیست بوم خود، فنون، هنرها، مهارتها، ابتکارات و خلاقیتهای خود را در خدمت نیازهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردمان دوران خود قرار دهند. با این تفاسیر بیراه نخواهد بود که میراث فرهنگی ایران را حافظهی جمعی ایرانیان در طول تاریخ بدانیم. حال این پرسش پیش میآید که از چه طریقی میتوان رابطهای دوسویه و دارای اثرات متقابل بین «توسعه گردشگری» و «حفظ میراث فرهنگی» در کشور ایجاد کرد. این ارتباطدهی گاهی اهمیت زیادی مییابد از آن جهت که توسعهی گردشگری نگاهش به آینده است و کسب منافع اقتصادی در آن پررنگتر است و میراث فرهنگی نگاه به گذشته دارد و کارکردهای فرهنگی منتج از آن پررنگتر است و شاید زیر چتر واحد بردن این دو مقوله تا حدی ناسازگار و بغرنج نشان داده شود. چالشها و بحثهای مربوط به این که آیا در فعالیتهای مربوط به سازمان میراث فرهنگی اولویت و اهمیت را باید به گردشگری داد یا میراث فرهنگی! شاید از این تفاوت ناشی شود. برای نمونه اظهارنظرهایی از سوی مدیران وقت سازمان میراث فرهنگی دربارهی اهمیت این حوزه به نسبت سایر حوزههای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از این گونهاند. یا به عبارت دیگر چه ساختاری را میتوان بنا گذاشت تا میراث فرهنگی موجود در ایران که در برگیرندهی ابعاد مادی و معنوی گستردهای است، ارتباط مستقیمی با جریان جاری گردشگری در سطح کشور داشته باشد و به آثار و مواریث تاریخی آسیبی نرسد. در عین حال باید پهنه بندیهای دقیقی از «مسیرهای گردشگری» و «نقاط دارای آثار میراث فرهنگی» موجود باشد تا با قرار دادن آنها بر همدیگر و همپوشانیهای محتوایی و عملکردی بتوان برنامهریزی تورهای گردشگری را سامان داد. برنامهریزیهای زیادی با این دیدگاه میشود صورت داد که نتایج آن هم به نفع گردشگری و هم به نفع میراث فرهنگی خواهد بود. از این رو وجود یک سامانهی یکپارچه که بتواند به وحدت عمل این دو حوزه کمک کند ضروری به نظر میرسد. سامانهای که به یکپارچه سازی حفاظت از میراث فرهنگی و توسعهی گردشگری در کشور با مدیریت واحد بینجامد. سیستم مدیریت یکپارچه، ساختاری شناخته شده در سطح جهان است و به صورت خلاصه به معنی در کنار هم قرار دادن چند سیستم مدیریت زیر یک سازمان و کنترل و مدیریت کردن بر آن است. در حال حاضر در کشور تجربه نسبتاً موفقی مانند «طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور (ICZM)» در حال اجراست که توسط سازمان بنادر و دریانوردی مدیریت پایش و مطالعه میشود، همچنین ارگانها و سازمانهایی که در نوار ساحلی کشور در این سامانهی یکپارچه دخیلاند. این ساختار در خصوص میراث فرهنگی و گردشگری میتواند در عمل به یکپارچه سازی فرایند تصمیمگیری در پهنههای سرزمینی دارای جاذبه میراث فرهنگی و مشارکت دادن همهی نهادها و بخشهای درگیر بینجامید. اما این اقدام نیازمند ایجاد روش شناسی و تعیین معیارهایی برای ثبت، حفاظت و مهیاسازی مواریث فرهنگی، تکمیل اطلاعات مقاصد، ارزیابیهای چند معیاره، سامانههای دقیق اطلاعات جغرافیایی و پهنهبندی مربوط به مناطق و اولویتبندی مقاصد و شناسایی مسیرها و مقاصد گردشگری و در نهایت مدیریت یکپارچه بر آن است. در بلند مدت هدف مدیریت یکپارچه میتواند به نفع توسعه اقتصادی، حفاظت، نگهداری و بازسازی مواریث مادی و معنوی کشور و کم کردن تاثیرات سوء حضور گردشگران در مقاصد بینجامد. این شیوه میتواند حفاظت از میراث فرهنگی را با توسعه گردشگری ترکیب کند. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای توسعه گردشگری اقدامی عملی و مهم را انجام دهد و از اقدامات غیراصولی و پراکنده که تعداد آن از زمان تشکیل این سازمان، کم هم نیست خودداری کند. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 54]