واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
نگاه ناقص به سود بانکی عمدی یا غیرعمدی؟ تقریبا تمام کارشناسان اقتصادی و مردم میدانند که نرخ سود بانکی متشکل از دو بخش نرخ سود سپردهها و نرخ سود تسهیلات است و این دو بخش رابطهای مستقیم با هم دارند به نوعی که تغییر یکی لاجرم باید به تغییر دیگری منجر شود، زیرا اگر این اتفاق نیفتد در رابطه بانک با مشتری یکسو متضرر خواهد شد؛ یعنی اگر فقط نرخ سود سپردهها افزایش یابد و نرخ سود تسهیلات ثابت بماند، بانک به عنوان یک بنگاه اقتصادی ضرر میکند و بالعکس آن نیز مردم و سپردهگذاران زیان خواهند دید.
حال با در نظر گرفتن این رابطه بدیهی، معلوم نیست چرا سیستم بانکی و در راس آن، بانک های دولتی اصرار دارند به طور یکجانبه و با استفاده ابزاری از کاهش نرخ تورم، بخشی از نرخ سود بانکی را به نفع خود کاهش دهند. به عبارت بهتر بانک های دولتی در آغاز امسال بانک مرکزی را در فشار گذاشته اند که صرفا با کاهش نرخ سود سپرده ها موافقت کند، حال آن که در درخواست آنها نشانه ای از کاهش نرخ سود تسهیلات به عنوان بخش دوم ماجرا به چشم نمی خورد. در این میان جالب است که بانک ها در ادبیات نوشتاری و گفتاری خود، «کاهش نرخ سود بانکی» را مطرح می کنند، حال آن که به سادگی توضیح داده شد که به کار بردن این عبارت وقتی صحیح است که مقصود کاهش توأمان نرخ سود تسهیلات و سپرده ها باشد و باز توضیح دادیم نگاه یکجانبه به بخشی از سود بانکی، باعث ضرر بانک ـ مشتری خواهد شد. اکنون نیز روشن است که درخواست بانک ها، باعث ضرر مردم و سپرده گذاران می شود. خلاصه و جان کلام درخواست بانک ها این است که نرخ سود سپرده ها از 23 درصد فعلی کمتر شود؛ یعنی آنان سود کمتری به سپرده گذار بپردازند اما در مقابل سود دریافتی از تسهیلات پرداختی به مردم تغییر نکند و مانند گذشته باشد! شاید بانک ها از منظر خود به عنوان یک بنگاه اقتصادی که به دنبال کسب سود بیشتر است، کاری حرفه ای انجام می دهند، اما شاید ندانسته و خدای ناکرده دانسته، می دانند که اجرایی شدن درخواست آنان چه اثرات زیانباری در اقتصاد کشور خواهد داشت. کمترین اثر این اقدام، خروج سپرد ه ها از بانک ها و رشد نقدینگی سرگردان و جابه جایی پول به سوی بازارهای دیگر ـ که خدا کند بازار سرمایه باشد در بهترین حالت ـ و مشاغل دلالی در بدترین حالت خواهد بود. همچنین پرسشی که در این میان مطرح است و هم بانک ها و هم بانک مرکزی از پاسخگویی به آن طفره می روند این است که وقتی آنان به طور غیرواقعی و بدون در نظر گرفتن ارزش واقعی پول در جامعه، نرخ سود سپرده ها را دستکاری می کنند، لاجرم سپرده ها به سوی موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز می رود که درست یا نادرست سود سپرده های واقعی و مطابق با قیمت واقعی موجود در بازار را پرداخت می کنند. در نتیجه بانک ها خود به منبع تغذیه این موسسات تبدیل می شوند.در حالی که نرخ سود تسهیلات در بانک های دولتی تفاوت چندانی با این موسسات غیرمجاز ندارد و در بهترین حالت حدود 3 تا 5 درصد پایین تر است. این چنین است که باید به بانک های دولتی و بانک مرکزی این توجه را داد که بدون در نظر گرفتن واقعیات موجود در اقتصاد کشور، اقدام به دستکاری ناقص نرخ سود بانکی نکنند زیرا این اقدام نه فقط برای بانک ها سپرده و سود بیشتر در بر نخواهد داشت، بلکه همان سپرده های موجود را نیز در معرض خطر خروج قرار خواهد داد و ضمنا باعث توجه بیشتر صاحبان سرمایه به موسساتی خواهد شد که گرچه عنوان غیرمجاز را یدک می کشند، اما دست کم مطابق با قیمت واقعی پول در اقتصاد با مشتریانشان رفتار می کنند. سید علی دوستی موسوی - دبیرگروه اقتصاد
 
سه شنبه 18 فروردین 1394 ساعت 08:11
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]