تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1814731720
تاريخچه گول گول چهارشنبه در گيلان زمين
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۲۶ اسفند ۱۳۹۳ (۱۰:۵۴ق.ظ)
موج گزارش مي دهد: تاريخچه گول گول چهارشنبه در گيلان زمين موج - ترکاندن ترقه و ايجاد صداهاي وحشتناک و آتش افروزي هاي خطرناک... در آيين چهارشنبه سوري جايگاهي ندارد.
به گزارش خبرگزاري موج از رشت، سال هاست که بسياري از مردم دنيا و از جمله مردم ايران زمين شروع فصل بهار را به جشن و شادي سپري مي کنند.
در اين ميان در مناطق مختلف ايران آداب و رسوم خاصي براي اين جشن ملي وجود دارد. يکي از اين مراسم که در روزهاي پاياني سال برگزار مي شود چهار شنبه سوري است.
بي ترديد اين رسم ريشه در آيين کهن سرزمين مان دارد و ترکاندن ترقه و ايجاد صداهاي وحشتناک وآتش افروزي هاي خطرناک... در آيين اين رسم جايگاهي ندارد.
طي سال اي گذشته اين رسم مورد نقد و بررسي و انتقاد شديد مردم قرار گرفته است چرا که بي احتياطي ها و خطرات وسايل شيميايي جديد بسياري از خانواده ها را در روز هاي پاياني سال عزا دار و داغ ديده کرده است.
گيلان زمين يکي از سرزمين هايي است که داراي اين پيشينه ي تاريخي است و به جد در صدد احيا اين مراسم و يادگاري هاي کهن است.
در يک تعريف کلي از چهارشنبه سوري مي توان گفت: چهارشنبه سوري از دو کلمه چهارشنبه و سور تشکيل شده است چهارشنبه نام يکي از روزهاي هفته و سور نيز در زبان و ادبيات فارسي به معني جشن، سرخي و مهماني است.
اين که چرا سه شنبه ي آخر هر سال را به چنين روزي نام گذاري کرده اند داستان هاي مختلفي وجود دارد. آتش از عناصر چهارگانه است و تنها عنصري است که آلوده نمي شود به همين منظور از گذشته هاي بسيار کهن تاکنون اين آداب مرسوم بوده است.
مردم در اين روز براي دفع شر و بلا و برآورده شدن آرزوهايشان اين مراسم را برگزار مي کنند مراسم ويژه آن در شب چهارشنبه صورت مي گيرد به اين ترتيب که در گوشه و کنار کوي و برزن آتش هاي بزرگ مي افروزند و از روي آن مي پرند و ترانه (سرخي تو از من، زردي من از تو) مي خوانند.
بايد به اين نکته توجه کرد که در ايران جشن سور از زمان هاي بسيار دور به عنوان يک سنت مرسوم بوده است.
قبل از ورود اسلام به ايران هر سال ۱۲ ماه، و هر ماه ۳۰ روز بوده که هر کدام از اين ۳۰ روز اسمي مشخص داشته است که بعد از ورود اسلام به ايران تقسيمات هفته نيز به آن اضافه شد.
در ايران باستان در پايان هر ماه جشن و پاي کوبي با نام سور مرسوم بوده است. بعد از ورود اسلام به ايران به آرامي جشن سور در ايران کم رنگ و به آخرين چهارشنبه سال محدود شد. جشن سور از مراسم اصيل ايراني است و منشا خارجي ندارد.
در آخرين سه‌شنبه سال، در گيلان هم مانند ساير استان‌ها آيين‌هاي خاصي اجرا ميشود. در روستاهاي اطراف رشت، غروب شب چهارشنبه سوري، در پنج منطقه، پوشال برنج را با فاصله کنار هم مي چينند، سپس آنها را آتش مي زنند و براي دفع چشم زخم، اسپند در آتش مي ريزند و افراد هر خانواده از بزرگ به کوچک، سه مرتبه از روي آن مي پرند و اين ترانه را به گويش گيلکي مي خوانند:
«گل گل چهارشنبه، به حق پنجشنبه، نکبت بي شه، دولت بي يه، زردي بي شه، سرخي بي يه»، يعني: آتش سرخ چهار شنبه! به حق پنجشنبه نکبت برود، دولت بيايد. زردي برود، سرخي بيايد.
آيين هاي چهارشنبه سوري در گيلان
در اين شب خورشت«ترشه تره» مي پزند و آن را با کته، ماست و دوغ مي خورند. صبح فردا (روز چهارشنبه) خاکستر برجاي مانده از آتش شبانه را جمع مي کنند و پاي درختان ميوه مي ريزند به اين نيّت که درختان بارورشوند و ميوه ي بيشتري بدهند.
در شب چهارشنبه‌سوري، اسپند و كندر و گلاب و شمع حتما بايد در خانه باشد.
اسپند و كندر را دود مي‌كنند، گلاب را به صورت خود مي‌زنند و شمع را به نيت روشنايي روشن مي‌كنند... گيلاني‌ها خاكستر آتش‌افروز شب چهارشنبه‌سوري را صبح چهارشنبه پاي درخت‌ها مي‌ريزند و معتقدند كه درخت ها بارور مي‌شوند و كساني كه قصد زيارت اماكن متبركه را دارند به نيت سفر از خانه خارج مي‌شوند.
چهارشنبه سوري و خريدن گمج
خريدن ديگ سفالينيه که در آن غذاهايي مثل فسنجان، باقلاقاتق، ترشي تره، آلومسما، خوتکا فسنجون، کولي قرابي، مرغ ترش و ديگر غذاهاي محلي گيلاني طبخ ميشود و اسمش گمجه (گَ مَ ج) است از ديگر کارهايي است که گيلانيان انجام مي دهند.
طعم اين غذاها يادگاري از نسل هاي کهن است. " غذا " در هر منطقه اي نشان فرهنگي آن جامعه است که بخشي از غني بودن فرهنگ گيلان به اين شاخه از فرهنگ برمي گرده که آشپزخانه غني دارند.
با اينکه بسياري ازغذاهاي سنتي گيلان چون آيين ها و فرهنگ هاي ديرينه اش دچار جديدزدگي شده و ديگر به مذاق امروزيان خطه اش خوش نمي ياد اما روز چهارشنبه سوري مردم با شور و شوق "گمج" را مي خرند و با يادآوردن طعم و مزه غذايي که در اين ظرف طبخ مي شود اين شب را پاس مي دارند.
البته خريدن گمج در اين روز، مناسبت و معناي ديگري هم داشت.
به اعتقاد مردم، خريدن گمج در اين روز خوش يمن است و بعد از خريدنش شب هنگام اون رو بر سر مي گذاشتند و دور مي چرخيدند تا گمچ بشکند و با اين طريق نيتي مي کردند به اميد به برآورده شدن حاجت و خواسته هايشان!
آجيل مشکل گشاي چهارشنبه سوري
آجيل مخصوص چهارشنبه سوري هم كه در همه جاي ايران مرسوم است، فسلفه عميقي دارد. اجزاء اين آجيل رنگارنگ و زيبا همه از دانه‌هاي خودرني و رستني‌هايي است كه بيش از هزاران سال پيش از زمين و طبيعت مي‌گيرند.
در واقع مجموعه آجيل چهارشنبه سوري طبقي است آراسته از هدايا و دهش‌هاي خاك كه رابطه انسان و طبيعت را تاييد و تاكيد مي‌كند. در بسياري از ايل‌ها و نيز در نقاط كوهستاني ايران از جمله دهكده‌هاي كوهستاني گيلان و مازندران كه به آداب و سنن ايرانيان باستان دلبستگي بيشتري دارند، در استقبال از سال نو، مراسم آتش‌افروزي را در شب چهارشنبه برگزار مي‌كنند. آنان بر اين باور بودند که هر کس از اين آجيل را بخورد، نسبت به افراد ديگر مهربان‌تر مي‌گردد و کينه و رشک از وي دور مي‌گردد. امروزه اصطلاح نمک‌گيرشدن و نان و نمک کسي را خوردن و در حق وي خيانت نورزيدن، از همين باور سرچشمه گرفته‌است.
دور ريختن وسيله‌هاي كهنه و فرسوده زندگي در قريب باتفاق مناطق ايران معمول است. رسم كوزه شكستن يا كوزه پرت كردن به كوچه به نيت دور كردن بلا در همه ايران عموميت دارد.
در گيلان دخترانِ دم‌بخت را غروب چهارشنبه‌سوري با جارو مي‌زنند و از خانه بيرون مي‌اندازند به اين اميد كه تا سال بعد ازدواج كنند.
فال‌گوشي و گره‌گشايي
يکي از رسم‌هاي چهارشنبه‌سوري است که در آن دختران جوان نيت مي‌کنند، پشت ديواري مي‌ايستند و به سخن رهگذران گوش فرامي‌دهند و سپس با تفسير اين سخنان پاسخ نيت خود را مي‌گيرند.
قاشق‌زني
در اين رسم دختران و پسران جوان، چادري بر سر و روي خود مي‌کشند تا شناخته نشوند و به در خانهٔ دوستان و همسايگان خود مي‌روند. صاحبخانه از صداي قاشق‌هايي که به کاسه‌ها مي‌خورد به در خانه آمده و به کاسه‌هاي آنان آجيل چهارشنبه‌سوري، شيريني، شکلات، نقل و پول مي‌ريزد. دختران نيز اميدوارند زودتر به خانه بخت بروند.
بي شک آيين و رسوم هر سرزميني بيانگر فرهنگ و اصالت مردم آن سرزمين است. طرد کردن اين فرهنگ هاي قديمي و ناديده انگاري آن بي شک ضربه هاي بزرگي به پيشينه ي تاريخي هر سرزميني خواهد زد.
نبايد ترديد داشت که وجود چنين مراسمي هميشه با نوعي انحرافات اخلاقي از سوي افرادي مجهول آميخته مي شود اما با تبليغ و آگاهي به موقع و دوري کردن از ناهنجاري هاي اجتماعي و خطر آفرين، مي توان در زنده نگه داشتن اين ياد گارهاي کهن سهم بسزايي داشت.
معصومه پاداش ستوده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[مشاهده در: www.mojnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]
-
گوناگون
پربازدیدترینها