واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت// وحیده احمدی
سخنرانی نتانیاهو در کنگره: شکست تلآویو یا انعطاف کاخ سفید
سخنرانی نخستوزیر رژیم صهیونیستی در کنگره برای گسترش فشارها علیه ایران با شکست مواجه شد و اقدامی خنثی در مقابل مذاکرات هستهای بود و از حداقل قدرت برای تغییر مسیر کنونی برخوردار است.
سرانجام سخنرانی بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکا انجام گرفت و به گمانهزنیهای مختلف در مورد احتمال لغو این برنامه، تأثیر سخنرانی بر معادلات قدرت در آمریکا به ویژه کاخ سفید در مقابل کنگره، پیامدهای آن بر موضوع هسته ای ایران و .... پایان داد. دعوت نتانیاهو از سوی جمهوریخواهان کنگره روند پرپیچ و خمی را در روابط آمریکا و اسرائیل طی کرد. مخالفت کاخ سفید به دلیل حساسیت مذاکرات کنونی با ایران با برنامه سخنرانی نتانیاهو و اصرار نخست وزیر رژیم صهیونیستی به عملی کردن این برنامه، علیرغم مخالفت دموکراتها، نشان از اهمیت و جایگاه این سخنرانی برای تلآویو داشت. نتانیاهو که در این مدت، بارها از سوی منتقدان داخل و خارج، به لغو برنامه سخنرانی خود، فراخوانده شد، قاطعانه اعلام کرد که در کنگره حضور خواهد یافت و در مورد برنامه هستهای ایران سخنرانی خواهد کرد. در واقع این برنامه، به منزله آخرین برگ برنده نخست وزیر رژیم صهیونیستی تا قبل از انتخابات پیش رو در سرزمینهای اشغالی بود. با توجه به اهمیت برنامه مذکور برای نتانیاهو، این سوال مطرح میشود که آیا سخنرانی وی، اهداف مورد نظر نخست وزیر اسرائیل را تأمین کرد؟ برخی بر این باورند که حضور نتانیاهو در کنگره آمریکا صرف نظر از نتایج آن یک پیروزی در کارنامه سیاسی وی تلقی میشود، زیرا حضور نخست وزیر اسرائیل علیرغم مخالفت رئیس جمهور آمریکا و کاخ سفید، به معنای اثبات قدرت نتانیاهو در ساختار داخلی آمریکا است. با توجه به این موضوع، آیا سخنرانی نتانیاهو را باید پیروزی حاکمان تل آویو و یا شکست آنان در برنامه مذکور به شمار آورد؟ برای پاسخ به دو سؤال مهم فوق باید اهداف نتانیاهو مورد بررسی قرار گرفته، سپس نتایج به دست آمده با انتظارات و اهداف مذکور مقایسه شود. نخست وزیر رژیم صهیونیستی سه هدف مهم داخلی، منطقهای و بینالمللی را از سفر خود به آمریکا دنبال میکرد: -سطح داخلی: یکی از اهداف مهم حضور نتانیاهو در کنگره آمریکا، افزایش مقبولیت سیاسی در انتخابات پیش روی اسرائیل بود. نتانیاهو تلاش داشت تا با قدرت نمایی در کنگره، وزنه نتایج انتخابات را به نفع راست گرایان در مقابل احزاب چپ اسرائیل، تثبیت کند. وی از موضوع ایران و نیز سخنرانی در کنگره به عنوان ابزار مهمی در راستای این هدف استفاده میکرد. -سطح منطقهای: نتانیاهو تلاش کرد از طریق سخنرانی در کنگره، قهرمان برنده در مقابل ایران، بوده و اروپا و آمریکا را به اعمال فشارهای بیشتر علیه تهران سوق دهد. مانع تراشی در مقابل توافق هستهای ایران و تضعیف جبهه مقاومت منطقه، یکی از اهداف نتانیاهو از سخنرانی در کنگره آمریکا بود. -سطح بینالمللی: تنشهای نتانیاهو و کاخ سفید در ماههای اخیر، بسیاری از انتقادات را علیه نتانیاهو و برنامههای وی برانگیخت. نتانیاهو تلاش کرد با حضور در کنگره آمریکا، فشارهای جمهوریخواهان و حامیان اسرائیل علیه اوباما را افزایش داده و وی را ناگزیر به انعطاف بیشتر در مقابل اسرائیل کند. نتانیاهو قصد داشت تا اعمال فشارها و انعطاف ناگزیر کاخ سفید را در پشت پرده نگاه داشته و تبلیغات رسانهای خود را بر رفع تنشها با اوباما متمرکز کند. با توجه به واکنشها و نتایج به دست آمده از سخنرانی نتانیاهو، به نظر میرسد سفر نخست وزیر اسرائیل تاکنون نتوانسته هیچکدام از اهداف مورد نظر را عملی سازد. مهمترین دلایل این ادعا عبارتند از: علی رغم تصور نتانیاهو، حضور وی در کنگره، نه تنها آزمون موفقی برای قدرتنمایی وی در بین احزاب دیگر نبوده و نتوانست اجماع ساختار داخلی آمریکا را به نفع اسرائیل تغییر دهد، بلکه پیش بینیهای احزاب چپ مبتنی بر تعمیق تنشهای تلآویو و کاخ سفید، نبود بستر مناسب برای موفقیت تحریک علیه ایران در آمریکا و خطای استراتژیکی نتانیاهو برای نزدیکی هر چه بیشتر به جمهوریخواهان را به واقعیت نزدیک کرد. اگر چه نتانیاهو تشویقهای ممتد جمهوریخواهان در سخنرانی خود را همچون دفعات پیشین با خود به اسرائیل خواهد برد، اما تشویقهای وی در برابر پیامدهایی که چپ گراها به آن هشدار میدادند، برابری نخواهد کرد. به نظر میرسد پیامدهای اشتباه نخست وزیر اسرائیل از سوی چپ گراها تا قبل از انتخابات، در دامنه وسیعتری دنبال خواهد شد و احتمال حضور احزاب چپ در دولت را افزایش قابل ملاحظهای خواهد داد. سخنرانی نتانیاهو برای گسترش فشارها علیه ایران، با شکست مواجه شد. تکرار ادعاهای پیشین علیه ایران واکنش شدید مخالفان و حتی حامیان اسرائیل را در آمریکا به دنبال داشت. در مهمترین این واکنشها «نانسی پلوسی» رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا و رهبر فعلی اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان طی بیانیهای اعلام کرد: «سخنرانى نخست وزیر اسرائیل توهین به شعور آمریکا بود؛ نزدیک بود از تحقیر فهم ما به گریه بیفتم.» انتقادات و واکنشهای مختلف به سخنرانی اوباما در حالی ادامه دارد که «موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اظهار داشت: «نباید در برابر تلاشها برای دستیابی به توافق هستهای با ایران، به ترویج ترس و نگرانی دست زد به ویژه که مذاکرات در حال نزدیک شدن به نتیجه است» نبود بستر مناسب، یکی دیگر از مسائلی بود که هدف نتانیاهو برای ضربه به ایران را عقیم گذاشت. ادعای نتانیاهو برای ترکیب افراط گرایی دینی داعش و سلاح هستهای در حالی بود که عملکرد ایران در فضای منطقهای و در مقابل داعش، اعتمادسازی مهمی را برای ایران در بین کشورهای اروپایی و نیز سیاستمداران آمریکا به دنبال داشته است. این مسئله را جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس مونیخ به صراحت اعلام کرد. بنابراین حربه نتانیاهو برای ایران هراسی بستر مناسبی برای نمایش در وضعیت کنونی نداشت. از این رو به نظر میرسد سخنرانی نتانیاهو در کنگره، یک اقدام خنثی در مقابل مذاکرات هستهای بود و از حداقل قدرت برای تغییر مسیر کنونی برخوردار است. اجماع منتقدان بر این نکته که اظهارات نتانیاهو هیچ جایگزین معقولی برای گزینه توافق نداشت، این امر را به روشنی بازتاب داد. تنش زدایی با کاخ سفید برای نتانیاهو به گونهای بود که وی در سخنرانی خود در لابی مهم صهیونیستی آیپک، این امر را مورد تأکید قرار داد. وی با حضور در این سازمان مهم صهیونیستی اعلام کرد که روابط آمریکا و اسرائیل در وضعیت فعلی نزدیکتر از همیشه بوده است. این در حالی است که واکنش کاخ سفید و نیز اظهارات مقامات دموکرات و نیز انتقادات بخشهای مختلف ساختار سیاسی آمریکا از اقدام نتانیاهو، نتیجهای خلاف آنچه نتانیاهو ادعا میکند را نشان میدهد. اگر چه روابط ساختاری و متقابل اسرائیل و آمریکا فراتر از نتایج یک سخنرانی در کنگره است، اما به نظر میرسد اوباما و کاخ سفید پس از سخنرانی نیز مانع خاصی در ادامه برنامههای خود در قبال ایران و یا تداوم سردی نسبت به نخست وزیر کنونی رژیم صهیونیستی نخواهند داشت و همچنان بر قدرتگیری چپگراها در مقابل نتانیاهو امیدوارند.
نویسنده: وحیده احمدی، کارشناس خاورمیانه انتهای پیام/
93/12/13 - 19:29
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]