واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:

هشدار جدید اشتغالی کشور؛
دکترهای بیکار؛ معضل جدید بازار کار
30 درصد بیکاران از دانشگاه میآیند و با توجه به انتقال فشار متقاضیان تحصیلات دانشگاهی از دوره لیسانس به دوره ارشد و دکتری، در آیندهای نه چندان دور باید منتظر افزایش تعداد بیکاران در میان فارغالتحصیلان دکترا باشیم.
به گزارش سرویس اقتصادی جام نیوز، انگار که تحصیلات تکمیلی و ورود به دانشگاه ضربهگیر بازار کار شده است. متقاضیان کار به جای ورود به بازار و جستجوی شغل به دانشگاه میروند و همین عاملی است که از نگاه برخی از کارشناسان سبب شده تعداد بیکاران دارای تحصیلات دانشگاهی در کشور ما افزایش یابد و بیکاری که دورهای از دیپلم به لیسانس منتقل شده بود حالا به دوره ارشد و دکترا منتقل شده باشد و نگرانی از بیکاری میان این قشر افزایش یافته است.
سال 91 بود که وزیر وقت رفاه از انتقال بیکاری از افراد دارای دیپلم به مقطع لیسانس هشدار داده و گفته بود نرخ بیکاری تحصیلکردههای دانشگاهی 10 برابر بیکاری دیپلمههاست و حالا هم وزیر علوم و هم معاون وزیر کار این هشدار را در مورد فارغالتحصیلان مقطع ارشد و دکترا دادهاند.
فرهادی، وزیر علوم با بیان اینکه میانگین بیکاران در بین فارغالتحصیلان بالاتر از میانگین کشور است، هشدار داده که دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا در سالهای آینده به تعداد بیکاران اضافه میشوند.
کوروش پرند، معاون وزیر کار هم گفته ۳۰ درصد از بیکاران و ۳.۵ درصد از جمعیت غیرفعال تحصیلات دانشگاهی دارند و این ارقام رو به افزایش است.
در همین مورد زهرا کریمی، استاد دانشگاه، در بررسی این موضوع میگوید: این موج سیل جمعیتی دهه 60 است. چند سال پیش فشار افراد برای ورود به دانشگاه در مقطع لیسانس بسیار زیاد بود و ما در مقطعی با سیل بیکاران لیسانس مواجه بودیم و حالا متقاضیان آن دوره به دوره ارشد و دکترا رسیدهاند و موج ادامه تحصیل در مقطع دکترا افزایش یافته و نگرانی از بیکاری در این مقطع شدت گرفته است.
کریمی افزایش متقاضیان تحصیل در مقطع ارشد و دکترا را ناشی از دو عامل میداند؛ یکی نبودن فرصتهای شغلی در بازار که افراد را مجاب به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای کسب شغل بهتر میکند و دیگری افزایش ظرفیت دانشگاهها برای جذب تعداد بیشتری از دانشجویان در مقاطع بالاتر که یکی بر دیگری تاثیر گذاشته است.
ادامه تحصیل به جای اشتغال
به گفته کریمی چون در بازار کار فرصت شغلی وجود ندارد افراد ترجیح میدهند وارد دانشگاه شوند و افزایش تعداد متقاضیان ادامه تحصیل سبب شده که در نیمه دوم دهه 1380 رقابت بسیار زیادی بین دانشگاه آزاد و دولتی که بودجه نفتی بالایی داشت ایجاد شود.
وی ادامه میدهد: نتیجه این بود که هم ظرفیت دانشگاههای دولتی و مراکز وابسته به آن مانند دانشگاههای پیامنور و «پردیسهای بینالمللی» افزایش یابد و هم دانشگاه آزاد ظرفیت جذب دانشجو را بالا ببرد. زمانی هم که ظرفیت افزایش یافت و حتی در مقاطعی مانند دوره لیسانس و حتی ارشد ظرفیت دانشگاهها از تعداد متقاضیان بیشتر شد، افراد به جای بیکار ماندن یا تن دادن به مشاغل پایین وارد دانشگاه شدند. نتیجه هم مشخص بود. تعداد متقاضیان کار در مقاطع پایین کم شد و متقاضیان تحصیلکرده افزایش یافتند. افرادی که در وهله اول حاضر به انجام هر کاری نبودند. ولی بسیاری از آنها پس از دوران طولانی جستجوی شغل، ناگزیر به پذیرفتن مشاغل موقت با مزدهای پائین میشوند.
وزیر رفاه دولت دهم هم پیش از این هشدار داده بود: زمانی که افراد دارای تحصیلات دانشگاهی میشوند حاضر به انجام هر کاری نیستند و تنها مشاغل پشت میزی را قبول میکنند اما مگر اقتصاد ایران ظرفیت چند شغل این چنینی را دارد؟ سوال جالبی است. آمارها میگوید تعداد دانشجویانی که به زودی وارد بازار کار میشوند حدود چهار میلیون نفر است و سیل بیکاران زمانی که با چهار میلیون بیکار دیگر ترکیب میشود هشت میلیون نفر میشوند و دولت باید هشت میلیون شغل برای این افراد ایجاد کند. آن هم بیکارانی که کمترین میزان تحصیلاتشان لیسانس است و حاضر به انجام هر کاری نیستند. یعنی دولت باید حدودچهار میلیون شغل با پرستیژ ایجاد کند برای افرادی که سالها درس خواندهاند و حتی مقاطع ارشد و دکتری را هم طی کردهاند تا بتوانند شغلی با موقعیت اجتماعی و اقتصادی خوب کسب کنند و این معضلی جدی برای جامعه و البته دولت است.
ایجاد شغل شایسته توسط دولت یک راهکار است و در نبود این راهکار، افراد خود راهکار دیگری را جایگزین میکنند، راهکاری مانند مهاجرت. همان موضوعی که وزیر علوم به آن اشاره کرده است.
محمد فرهادی در مراسم اعطای سومین جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری در این مورد گفته است: میانگین بیکاران در بین فارغالتحصیلان بالاتر از میانگین کشور است و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا نیز در سالهای آینده به تعداد بیکاران اضافه میشوند، از این رو است که نخبگان، بهترین راهحل را خروج از کشور میدانند.
تعداد دانشجویان بیکار دکتری چند نفر است؟
براساس آخرین سرشماری که حدود سه سال قبل انجام شده، 768 هزار بیکار در کشور، تحصیــــلات دانشگاهی دارند و در این میان، 207 هزار و 310 نفر مدرک فوق دیپلم، 505 هزار و 10 نفر مدرک لیسانس، 52 هزار و 169 نفر فوق لیسانس و دکترای حرفهای و سه هزار و 388 نفر هم مدرک دکترای تخصصی دارند. براساس سرشماری سال 90، از 52 هزار و 169 نفر بیکار فوق لیسانس و دکترای حرفهای، 11 هزار و 886 نفر در رشتههای علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق تحصیل کردهاند و 12 هزار و 353 نفر نیز دارای مدرک رشتههای مهندسی، تولید و ساخت هستند.
همچنین در این گروه از فارغالتحصیلان بیکار با مدرکی بالاتر از کارشناسی، 9 هزار و 607 نفر نیز در رشته علوم، ریاضی و کامپیوتر و شش هزار و 781 نفر نیز در رشته علوم انسانی و هنر تحصیل کردهاند.
این آمار سه هزار و 388 نفری از بیکاری فارغالتحصیلان دکتری، آمارهای سه سال پیش است و هنوز آمار جدید و دقیقی از بیکاری دانشجویان فارغ التحصیل دکتری در دسترس نیست، اما میتوان تخمین زد که با توجه به افزایش دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی و افزایش رقابت شغلی در میان آنها به آمار بیکاری دانشجویان فارغالتحصیل دکتری در طول سه سال اخیر، اضافه شده است./اقتصاد نیوز
۱۰/۱۲/۱۳۹۳ - ۱۷:۳۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]