واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
مزایا و مضرات فناوری نیمه تاریک توسعه فناوری رباتیک علم و فناوری، گجتها، ابزارهای نوین اطلاعاتی و واژههایی از این نوع بخشی از واژههای مهم و کاربردی عصر ما را تشکیل میدهند. هرروز بارها از این واژهها استفاده میکنیم و در رسانهها آنها را میشنویم.
فناوری را همه جا تبلیغ می کنند و استفاده از آن را صحیح می دانند، اما آن چیز که کمتر از آن می شنویم نیمه تاریک فناوری است. نیمه تاریک فناوری چیست؟ با مثالی ساده شروع می کنیم؛ فکر کنید فناوری یک چنگال از جنس نقره و بسیار زیباست، شما با این وسیله میوه یا غذا میل می کنید و احتمالا خیلی ها با این گفته موافق باشند که غذا خوردن با قاشق و چنگال، ساده، بهداشتی و راحت است و از زمان اختراع این وسیله آداب غذا خوردن بشر دستخوش تغییرات بسیار شده است، اما می شود از همین وسیله برای صدمه زدن به انسانی دیگر یا تخریب یک وسیله یا شیء دیگر نیز استفاده کرد. در آن زمان این وسیله جذاب به یک سلاح تبدیل می شود! حال سوال این است آیا این فناوری یا همان چنگال ما عوض شده است؟ پاسخ منفی است. آیا ظاهر آن فناوری مانند قبل زیبا نیست؟ پاسخ مثبت است و این چنگال دقیقا همان چنگال زیبای اول است. پس چه مساله ای آن را به یک تهدید تبدیل کرد؟ پاسخ در کاربری آن فناوری است که می تواند مثبت یا منفی باشد. این پاسخ به آن معنی است که کاربر فناوری باعث نمایان شدن نیمه تاریک فناوری شده است. انسان خود فناوری را خلق می کند و خود او نیز اولین کسی است که نیمه تاریک فناوری را آشکار می کند. مهم ترین مشکل بشر اخلاق استفاده از فناوری است. اخلاقی که در هیجان استفاده از یک وسیله یا فناوری نوین گم می شود و اخلاقی که سود شخصی یا منفعت گروهی خاص را فدای ارزش های والای بشری می کند. رباتیک یکی از فناوری های نوین است که از دل رویاهای هزاران ساله بشر برای آسان تر کردن کارها و از دل داستان ها و نمایشنامه ها در این عصر پا به میان زندگی ما گذاشته است. ربات ها یا همان ماشین های هوشمند یا نیمه هوشمند از ابتدا بر طبق قوانین رباتیک که در کتاب های علمی - تخیلی مانند داستان های آیزاک آسیموف مطرح شده بود، وسایلی برای خدمت به بشر در جهت بهبود کیفیت زندگی بشر هستند و نباید هیچ گونه آسیبی به انسان ها زده یا کاری کنند که به نسل بشر صدمه ای وارد شود. رباتیک یک حوزه میان رشته ای است و از ترکیب رشته های اصلی مانند مکانیک، الکترونیک و علوم رایانه تشکیل شده است. البته امروزه مفاهیمی مانند روان شناسی، انسان شناسی، هوش، طراحی صنعتی و... نیز در طراحی رباتی که برای تعامل بین انسان و ربات طراحی شده، بسیار مهم است. از نمونه ربات هایی که در دهه گذشته به کمک بشر در حوادث طبیعی آمده و در کنار امدادگران جستجوی هوشمندتر مصدومان را ممکن کرده، ربات های امدادگر هستند. این ربات ها در مدل زمینی خود به شکل تانک های کوچک و دارای زنجیر چرخ هستند و با کمک بازوها و سیستم حرکتی خاص خود قابلیت عبور از موانع سخت را دارند، حسگرهای مختلف نصب شده روی آنها می توانند موارد مختلفی مانند انواع گازها، مواد هسته ای، حرارت، موجودات زنده و... را تشخیص دهند، تصویر آنها را مخابره کنند و به انتقال صدا و اطلاعات متنوع دیگری از محل حادثه بپردازد. این ربات ها در ایران ما نیز ساخته می شود و تا به حال در چند حادثه طبیعی مانند زلزله بم و... به کمک مصدومان شتافته است. نکته منفی اینجاست که همین ربات ها را می توان با اسلحه نیز مجهز کرد و به عنوان یک وسیله خودکار یا نیمه خودکار و کنترل از راه دور به عنوان یک قاتل مورد استفاده قرار داد، ربات هایی که به عنوان ربات های جنگجو امروزه در جهان در حال گسترش هستند. نمونه دیگری از ربات های نوین ربات های زیستی هستند، این به آن معنی است که با شناسایی سیستم عصبی بدن عضوی رباتیک طراحی شده که با فرمان های ذهنی کاربر کنترل می شود. به طور مثال فرض کنید فرد معلولی که بر اثر تصادف قطع نخاع شده یا عضوی از بدن خود مانند دست خود را از دست داده است، متخصصان رباتیک، مکاترونیک و مهندسی پزشکی با کمک یکدیگر به ساخت وسایلی اقدام کرده اند که بر مبنای بیش از پنجاه سال تحقیقات مختلف در بخش علوم اعصاب و شناخت مغز انسان می تواند دست و پای مصنوعی یا حتی یک ربات کامل را از راه دور کنترل کند، فناوری هایی که امروزه در حال گسترش هستند و تحولی در خدمت به بشر به حساب می آیند. نیمه تاریک فناوری در این مورد استفاده از دانش علوم اعصاب و شناخت مغز انسان برای کنترل و ساخت ربات ها و آی سی های الکترونیکی است که بتوانند انسان ها را از راه دور کنترل کنند یا مجبور به انجام کاری کنند، تحقیقاتی که امروزه روی برخی از پرندگان و موش ها در حال انجام است و هدف آن معمولا استفاده در فناوری های جاسوسی و نظامی است. انواع زیردریایی ها، هلیکوپترها، هواپیماها، ربات های الهام گرفته از حیوانات و طبیعت مجموعه ربات هایی را تشکیل می دهند که امروزه هم در حال گسترش مرز دانش ما از علوم طبیعی و علوم زمین هستند و در انواع تحقیقات برای شناخت حیوانات و حفاظت از محیط زیست به ما کمک می کنند. برای مثال در یکی از آخرین نمونه ها، رباتی به شکل یک جوجه پنگوئن به میان این موجودات زیبا فرستاده شده است. این ربات قابلیت سنجش حرارت بدن این موجود زنده را دارد و شرایط زیستی و حیاتی این موجودات را از نزدیک بررسی و فیلمبرداری می کند. تجربه کار با این ربات نشان داده است که پنگوئن ها در هنگام مواجه شدن با این ربات دارای استرس بسیار کمتری هستند و حتی اجازه می دهند جوجه پنگوئن رباتیک به جوجه های آنها براحتی نزدیک شود و به نوعی تفاوت آن را با یک موجود واقعی درک نمی کنند. این ربات کمک بسیاری در شناخت این جانداران و محیط قطب جنوب به دانشمندان کرده است، اما از طرف دیگر ربات هایی مانند ربات سگ بزرگ (Big dog) یکی از چند ربات قدرتمند و پیشرفته ای هستند که با قابلیت های هدایت و کنترل بسیار پیشرفته و با صرف زمان تحقیقاتی و هزینه بسیار برای پیشبرد اهداف نظامی تولید شده اند، فناوری به کار رفته در این ربات بسیار شگفت انگیز است و تیمی از بهترین محققان روی آن کار کرده اند؛ اما کاربردی نظامی دارد و متاسفانه این به رسمی تبدیل شده است که بهترین فناوری ها ابتدا در صنایع نظامی ثروتمند و با اهداف نظامی تولید می شوند و بعد از گذشت مدت ها در خدمت صلح و تعالی بشر قرار می گیرند. آریا صبوری / جام جم
 
یکشنبه 10 اسفند 1393 ساعت 04:40
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]